1. Rola i znaczenie ustawy o nasiennictwie.

Ustawa reguluje sprawy:

• Hodowli i oceny odmian roślin uprawnych

• Praw i obowiązków hodowców odmian roślin uprawnych oraz twórców tych odmian

• Wytwarzania, obrotu oraz oceny i kontroli materiału siewnego.

Hodowla roślin – działalność zmierzająca do otrzymania nowych odmian i zachowania istniejących na niezmienionym poziomie

a) Hodowlę twórczą mającą na celu tworzenie nowych odmian

b) Hodowlę zachowawczą mającą na celu zachowanie charakterystycznych właściwości oraz wyrównania i trwałości wytworzonych odmian.

Twórca odmiany – osoba fizyczna, która wytworzyła lub odkryła odmianę oryginalną

Hodowca odmiany – osoba, która jest właścicielem roślin danej odmiany lub ich części oraz dokumentacji niezbędnej do prowadzenia hodowli zachowawczej.

1. Jakie znasz metody hodowli otrzymywania nowych odmian i która jakie ma znaczenie w działaniach produkcji ogrodniczej.

Metody hodowli

• Krzyżowanie- celem jego jest połączenie w jednym genotypie pożądanych cech znajdujących się w dwóch lub kilku formach rodzicielskich

• Mutacje - naturalne lub wywoływane sztucznie [przy rozmnażaniu in vitro ]

• Transgeniczne [wykorzystanie markerów ]

1. Co określa nam rejestr odmian i księga ochrony wyłącznego prawa.

Rejestr odmian roślin uprawnych – jest urzędowym wykazem oryginalnych i selekcjonowanych odmian tych roślin uprawnych, które mają znaczenie w gospodarce narodowej.

Odmianę wpisuje się do rejestru po sprawdzeniu, czy odmiana oryginalna jest odrębna, wyrównana i trwała, a odmiana selekcjonowana nie różni się istotnie od odmiany macierzystej i jest wyrównana i trwała.

Koszt zgłoszenia odmiany do rejestracji wraz z wnioskiem – 300 zł ; koszt oceny odmian za każdy rok – 500 zł .

Kontrolę i wprowadzenie nowej odmiany do obrotu dokonuje się przez Centralny Ośrodek Badań Odmian i Roślin Uprawnych, zatwierdzoną przez Państwową Inspekcje Ochrony Roślin i Nasiennictwa lub przez osobę fizyczną uprawnioną przez i pod kontrolą organów państwa

Wyłączne prawo do odmiany

Przysługuje jej hodowcy. Wyłączne prawo obejmuje prowadzenie hodowli zachowawczej odmiany chronionej, wytwarzanie i rozmnażanie oraz oferowanie do sprzedaży, sprzedaż i wszelka inną formę zbywania.

Przyznanie wyłącznego prawa następuje na wniosek hodowcy odmiany. Wyłączne prawo jest przyznawane wtedy gdy odmiana jest nawa, odrębna, wyrównana i trwała i gdy hodowca nadał odmianie nazwę odpowiadającą obowiązującym wymaganiom. Odmianę uznaje się za nową jeśli jest na rynku:

• w kraju – przez okres nie dłuższy niż rok

• za granicą – przez okres nie dłuższy niż sześć lat

Korzystający z licencji może udzielić sublicencji tylko za zgodą uprawnionego hodowcy wyrażoną w formie pisemnej.

1. Definicja odmiany i jakimi cechami musi się charakteryzować.

Zbiorowość roślin w obrębie botanicznej jednostki systematycznej o określonych właściwościach z określonego genotypu lub kombinacji genotypów odróżniającą się od każdej innej zbiorowości a cechy pozostają niezmienne po rozmnożeniu.
Roślina cechuje się odrębnością ,wyrównaniem i trwałością cech [OWT] a także odpowiednią wartością gospodarczą odmiany [WGO]

Cechy odrębności wyrównania i trwałości

• Odrębna - jeżeli przejaw danej cechy został wyrażony inną wartością, aniżeli u odmiany porównywanej

• Wyrównana – jeżeli rośliny są podobne charakterystycznymi cechami przy uwzględnieniu sposobu rozmnażania danej odmiany.

• Trwała – jeżeli jej charakterystyczne właściwości nie zmieniają się po jej rozmnożeniu albo krzyżowaniu

1. Sposoby rozmnażania stosowane w ogrodnictwie i ich znaczenie w działach produkcyjnych.

Generatywny - przez nasiona nasiennictwo

Wegetatywny -przez części roślin szkółkarstwo

Rozmnażanie generatywne

• Oznacza że osobnik potomny powstaje w wyniku zapłodnienia ,czyli połączenia męskich i żeńskich komórek rozrodczych w wyniku zapylenia.

• zapylenie może być

• samopłodne (samopylne)

• lub obcopłodne (obcopylne)

Rozmnażanie wegetatywne

Polega na powstawaniu potomstwa z tkanki somatycznej rośliny matecznej . Konsekwencją takiego sposobu rozmnażania jest powstawanie osobników potomnych o genotypie identycznym z rośliną wyjściową czyli tzw. klonów

Sposoby rozmnażania wegetatywnego

• Odkłady –pionowe, poziome i wierzchołkowe

• Sadzonki –liściowe , pędowe , [wierzchołkowe i śródpędowe] zielne , zdrewniałe , pół -zdrewniałe , korzeniowe,

• Cebule , Karpy , kłącza , bulwy [hipokotylowe, łuskobulwy , korzeniowe ]

• Rozłogi

• Rozmnóżki

• Odrosty korzeniowe

• Szczepienie i okulizacje

• Zarodniki

• Biotechnologicznie - in vitro

Rozmnażanie wegetatywne z części rośliny matecznej – z odkładów, sadzonek i odrostów ma w szkółkarstwie szerokie zastosowanie zwłaszcza przy produkcji podkładek wegetatywnych przy rozmnażaniu krzewów owocowych oraz drzew i krzewów ozdobnych.

1. Podaj charakterystykę owoców i nasion oraz cech które je różnicują.

Owoce jak i nasiona roślin mają różne rozmiary , kształty i barwę i mogą być mięsiste i suche. Owoce suche jak; ziarniaki ,orzeszki ,niełupki ,rozłupki fragmenty strąków . Owoce mięsiste, papryka , pomidor , ogórek , jabłka, czereśnie ,truskawki , winogrona itp.

Owoc.

W sensie botanicznym owoc jest tym, co rozwija się z zalążni kwiatu na skutek zapylenia znamienia słupka, a następnie zapłodnienia zalążka. Terminem owoc określa się zalążnię z nasionami w środku. Często jednak owoc zawiera też inne części kwiatu, w tym działki kielicha i okrywy kwiatowe. Jabłko i gruszka np. zbudowane są z zalążni i dna kwiatowego nie są więc z naukowego punktu widzenia owocami prawdziwymi lecz pozornymi –pseudokarpami. Owoce autentyczne – prawdziwe w zależności od tego czy są wytworem jednego czy kilku połączonych kwiatów mogą być monokarpami i wielokarpami(np.Ananas).

• Nasiona i owoce (owocostany) są najwyższą formą przystosowania roślin do reprodukcji i rozmnażania generatywnego gatunków w warunkach środowiska lądowego.

• Rośliny mamy okrytonasienne które tworzą owoce i nasiona [rolnicze i ogrodnicze oraz chwasty] i nagonasienne [iglaki]

Nasiona

Każdego gatunku i odmiany rozwijają się według właściwego im wzoru zaprogramowanego w genomie zygoty i komórki centralnej woreczka zalążkowego. Nasiona mają różne rozmiary kształty i barwę.

• Wielkość - może być od bardzo dużych (palmy ) ,poprzez średnie (fasola ) , drobne (kaktusy) do mikroskopowych.

• Kształt - jest bardzo urozmaicony jednak najczęściej są to kuliste , owalne lub nerkowate z pwierzchnią zróżnicowaną z wyrostkami ułatwiającymi rozsiewanie.

• Barwa – najczęściej szare ,brązowe czarne lub kombinacje tych barw.

1. Metody i cel uszlachetniania nasion.

Metody uszlachetniania nasion;

• czyszczenie i sortowanie

• suszenie

• segregowanie

• zaprawianie

• płukanie

• kondycjonowanie

• taśmowanie

• inkrustacja

• ot oczkowanie

Nasiona to jeden z najważniejszych środków produkcji, a ich jakość ma wpływ na agrotechnikę oraz decyduje w dużym stopniu o opłacalności każdej uprawy. Uszlachetnianie ma na celu:

• zwiększenie zdolności kiełkowania,

• zapewnienie wyrównania wschodów,

• szybkości kiełkowania

1. Zasady produkcji materiału siewnego i od czego zależy wysokość plonu i jakość.

Zasady produkcji materiału siewnego

• Zmianowanie – płodozmian

• Zachowanie izolacji przestrzennej

• Przygotowanie gleby

• Zaprawianie nasion

• Siew , sadzenie

• Selekcja negatywna i zwalczanie chwastów

• Zabiegi agrotechniczne

• Zbiór i omłot

Środowisko a plon i jakość nasion

• Czynniki klimatyczne; światło , temperatura , opady , wiatr

• Czynniki glebowe;

• Typ gleby , właściwości fizyczne i chemiczne , poziom wód gruntowych oraz kwasowość.

• Ukształtowanie terenu

• Czynniki biotyczne

• Wpływ człowieka

1. Znaczenie rozmnażania generatywnego w warzywnictwie, roślinach ozdobnych i sadownictwie.

Rzadko, i tylko niektóre gatunki rozmnażamy sposobem generatywnym, dotyczy to zwłaszcza tych gatunków drzew owocowych, które nie wydały odmian różniących się między sobą i od formy wyjściowej jakimiś szczególnymi cechami. Większość odmian daje niejednolite potomstwo, nie dziedziczące cech roślin matecznych, wskutek rozszczepi" nia się cech potomstwa heterozygotycznego. Na ustalenie zaś czystych linii, tj. na uzy­skanie potomstwa o wszystkich dodatnich cechach rodziców, trzeba czekać bardzo długo, ponieważ od daty wysiewu nasion do wydania większych plonów owoców upływa prawie 10 lat. Aby ustalić czyste linie, trzeba przeprowadzić selekcję wielu pokoleń.Przez siew rozmnażamy orzechy włoskie (Juglans regia), jakkolwiek w ostatnich czasach staramy się produkować wyselekcjonowane odmiany orzechów włoskich przez szczepienie — w celu podniesienia ich produk­tywności. Przez siew rozmnażamy poziomki (Fragaria vesca), a czasami morele (Armeniaca vulgaris Mili.) i brzoskwinie (Persica vulgaris Mili.), gdyż siewki tych gatunków są dość odporne na mróz. Siew stosuje się również przy hodowli nowych odmian, biorąc do wysiewu nasiona pocho­dzące ze skrzyżowania form matecznych; otrzymane nowe odmiany roz­mnaża się wegetatywnie przez szczepienie. hurtownia narzędzi | praca na roli | Usługi pogrzebowe | Opiekunka warszawa

Znajomość wartości użytkowej nasion jest sprawą zasadniczą gdyż produkcja warzyw i roślin ozdobnych w przeważającej części opiera się na wysiewie nasion bezpośrednio do gruntu lub do inspektu ,tunelu czy szklarni w celu wcześniej przygotowania rozsady.

Należy zaznaczyć że, produkcja nasion roślin ozdobnych różni się znacznie od produkcji innych roślin głównie ze względu na; małą powierzchnię ,dużą ilość gatunków i odmian oraz duże nakłady pracy ręcznej przy kontroli( selekcji) i zbiorze nasion.

1. Podaj charakterystykę i wymagania sadów nasiennych oraz sposób pozyskiwania nasion.

Izolacja przestrzenna

• Sady drzew pestkowych – można lokalizować w odległości nie mniejszej niż od dziko rosnących lub sadów owocujących drzew pestkowych (ałyczy, antypki, czereśni ptasiej, Węgierki Wangenheima)

• Sady drzew ziarnkowych – można lokalizować w odległości nie mniejszej niż od dziko rosnących lub sadów owocujących drzew ziarnkowych (Antonówka Zwykła

Czystość odmianowa

Wymagana jest całkowita czystość odmianowa !

Jeśli to sadu nasiennego wprowadza się zapylacze muszą one mieć taki sam status zdrowotności, co odmiana zapylana i być trwale oznakowane.

Urzędowa kwalifikacja

• Sady do pozyskiwania nasion przedstawia się komisji kwalifikacyjnej do oceny raz w roku

  • drzewa ziarnkowe w okresie dojrzewania owoców

  • drzewa pestkowe przed zbiorem

• Każdy gatunek i odmiana powinny być oznaczone etykietami na początku rzędu lub kwatery

Zakładanie i prowadzenie sadów do pozyskania nasion

Zalecana rozstawa 4- x 2,5- (w zależności od gatunku i mechanizacji)

• System uprawy gleby – zalecany czarny ugór, międzyrzędzia – murawa

• Nawożenie – niezbędne minimum

• Cięcie – bardzo ograniczone ! aby nie stymulować zbyt silnego wzrostu

• Ochrona przed chorobami i szkodnikami – niezbędne minimum (jakość owoców nie odgrywa dużej roli – liczy się liczba owoców na drzewie i pozyskanych z nich nasion)

Zdrowotność

• drzewa nasienne i nasiona do produkcji podkładek powinny być wolne od organizmów obowiązkowemu zwalczaniu, oraz wszystkich organizmów które mogą obniżyć jakość materiału szkółkarskiego, zwłaszcza chorób wirusowych i wirusopodobnych

• sady nasienne drzew pestkowych testowane są na obecność wirusów nie podlegających obowiązkowi zwalczania, a przenoszone przez pyłek i inne wektory co dwa lata – pierwsze testowanie na drzewach dwuletnich

Zbiór owoców i wydobywanie nasion

Owoce drzew ziarnkowych zbiera się po osiągnięciu dojrzałości zbiorczej

• Następnie owoce są rozdrabniane i przepłukiwane strumieniem wody

• Owoce drzew pestkowych zbieramy przed osiągnięciem dojrzałości zbiorczej

• Rozsypujemy w zacienionym miejscu warstwą grubości ok. .

• Po kilku dniach owoce miękną, wówczas usuwamy miąższ

• Nie wolno dopuścić do gnicia i fermentacji owoców w warstwie gdyż wpływa to niekorzystnie na żywotności nasion

Suszenie i przechowywanie nasion

• Pozyskane nasiona należy jak najszybciej doprowadzić do odpowiedniej wilgotności

• Wilgotność nasion drzew ziarnkowych – 15% wody

• Wilgotność nasion drzew pestkowych – 18% wody

1. Cykl produkcyjny podkładek generatywnych i ich znaczenie

Produkcja podkładek generatywnych polega na:

• umiejętnym zbiorze nasion

• przygotowaniu nasion do siewu

• wysiewie nasion

• pielęgnacji siewek

Cykl produkcyjny podkładki generatywnej trwa jeden sezon wegetacyjny i odbywa się w miejscu zwanym szkółką podkładek generatywnych.

Wybór terenu pod szkółkę:

tereny o długim sezonie wegetacyjnym

gleby średnio zwięzłe, gliniasto – piaszczyste, żyzne o strukturze gruzełkowatej i uregulowanych stosunkach wodnych oraz wolne od chwastów

Gatunki roślin, których nasiona są używane do produkcji podkładek oraz normy wydajności

nasion

Nasiona drzew owocowych nie są zdolne do kiełkowania bezpośrednio po zbiorze, gdyż zawierają w swoich tkankach inhibitory które hamują kiełkowanie. Inhibitory muszą ulec przemianie w stymulatory wzrostu pobudzając kiełkowanie zarodka .

Przemiana ta, to dojrzewanie posprzętne a zabieg któremu poddajemy nasiona aby przeszły proces dojrzewania posprzętnego to stratyfikacja

Stratyfikacja – polega na zmieszaniu nasion z wilgotnym piaskiem lub trocinami i umieszczeniu w pomieszczeniu w temperaturze +

Przed stratyfikacją dobrze jest zanurzyć nasiona na kilka sekund w 5% roztworze fungicydu który chroni przed chorobami.

Długość okresu dojrzewania posprzętnego zależy od gatunku, odmiany, przebiegu pogody w okresie wykształcania nasion i owoców oraz warunków stratyfikacji

1. Podaj cykl produkcyjny podkładek wegetatywnych i ich znaczenie

Zakładanie i prowadzenie mateczników do produkcji podkładek wegetatywnych

Wybór terenu i przygotowanie gleby:

• teren płaski lub z niewielkim spadkiem

• gleba średnio zwięzła, odznaczająca się dostateczną pojemnością wodną gleby ciężkie, łatwo zaskorupiające się i zbrylające,gleby lekkie, łatwo wysychające

• usuwanie chwastów wieloletnich

• uprawiać rośliny wieloletnie (trawy) gorczyce czy rzepak

• uzupełnić zasobności gleby w składniki pokarmowe:

w zależności od zasobności gleby stosujemy dawki:

150- K2O oraz 80- P2O5 na

Wytyczanie rzędów

Podkładki rozmnażamy wegetatywnie głównie

następującymi metodami:

1. Przez odkłady: poddawanie części wegetatywnej rośliny matecznej różnym zabiegom w celu wytworzenia systemu korzeniowego

a) pionowe,

b) poziome,

2) Przez sadzonki: odejmowanie od rosliny matecznej części wegetatywnej i następnie poddawanie ich różnym zabiegom w celu wytworzenia systemu korzeniowego

a) zdrewniałe,

b) zielne.

Zakładanie matecznika: ( 1 rok tak jak generatywne )

• odległość między rzędami 150 do ,

• w rzędzie 25- (odkłady pionowe)

• w rzędzie 50- (odkłady poziome)

• w zależności od rozstawy od 14-22 tyś. roślin matecznych / ha

• termin jesienny lub wiosenny

1. Wymień podkładki polecane do produkcji i różnice między podkładkami generatywnymi i wegetatywnymi.

Generatywne

Rodzaje podkładek	Podkładki generatywne	Podkładki wegetatywne
Grusze: silnie rosnące karłowe	Grusza kaukaska: Bella,Doria,Elia -	- Pigwa MA, MC, S1
Śliwy	Ałycza (Prunus cerasifera): Agata, Anna, Amelia Węgierka Wangenheima	GF 655/2, St. Julien A, Pixy
Czereśnia	Czereśnia ptasia (Prunus avium)	Czereśnia ptasia F12/1, Colt, PHL A, PHL B, PHL C, Gisela 5, MaxMa 14
Wiśnie	Czeresnia ptasia (Prunus avium) Antypka (Prunus mehaleb L.): Piast, Popiel	Czereśnia ptasia F 12/1, Colt
Morele	Morela (Prunus armenica L.) Ałycza (Prunus cerasifera)	-
Brzoskwinie	Brzoskwinia syberyjska C, Mandżurska, Siewka Rakoniewicka	-
Porzeczka i Agrest	-	Porzeczka złota (Ribes aureum L)
Orzech włoski	Orzech włoski (Juglans regia L)	-

Wegetatywne

Podkładki dla jabłoni
Superkarłowe
Karłowe
Półkarłowe
Średnio silnie rosnące
Silnie rosnące
Podkładki pod grusze: Pigwa MA; S1
Podkładki pod śliwy: Eruni, St. Julien A, Pixy, GF 655/2
Podkładki pod czereśnie i wiśnie: F12/1, Colt, PHL A, PHLC, Gisela 5

Róznice

Cechy podkładek generatywnych	Cechy podkładek wegetatywnych
Powstają w wyniku swobodnego zapylenia v Są niejednolite pod względem genetycznym Posiadają dobrze rozwinięty i głęboko sięgający system korzeniowy Mają małe wymagania glebowe Drzewa na nich szczepione późno wchodzą w okres owocowania	Są wyrównane pod względem genetycznym Mają płytszy system korzeniowy • Drzewa na nich szczepione wcześniej wchodzą w okres owocowania • Zaletą ich jest określona dla danego typu podkładki siła wzrostu • Mają większe wymagania glebowe Drzewa wymagają konstrukcji wspierającej

1. Cel i sposób przygotowania gleby pod szkółkę czy matecznik.

Cel

• Zapewnienie właściwych warunków fizyko-chemicznych dla wzrostu i plonowania drzew.

• Pozbawienie drzew wszelkich konkurencyjnych upraw, które mogą ograniczać w okresie wegetacji pobieranie przez drzewa wody i składników pokarmowych.

Nasadzenia sadownicze są uprawami wieloletnimi stąd szczególne znaczenie ma przygotowanie pola pod sad lub jagodnik.

Wybór gleby

Za najlepsze do zakładania sadów czy plantacji uznaje się gleby o przeciętnej żyzności, które najczęściej zaliczane są do III i IV klasy.

Jabłonie i wiśnie można uprawiać na niektórych glebach V klasy. Dobrymi glebami są gleby lessowe i brunatne o średniej zwięzłości oraz gleby bielicowe utworzone z glin lekkich i utworów pyłowych.

Dla czereśni, grusz, moreli i śliw przydatne są gleby zwięzłe i bogate w próchnicę i związki mineralne.

Wybór stanowiska w płodozmianie

Dobrym stanowiskiem w płodozmianie roślin pod planowany sad lub jagodnik będzie pole wieloletnich uprawach traw, koniczyny lub lucerny.

Wyjątek stanowi przygotowanie pola pod plantację truskawki. Gatunek ten nie może być sadzony na polu po trawach, koniczynie i lucernie ze względu na gromadzenie się w niej opuchlaków, nicieni i grzybów, które uszkadzają korzenie truskawki.

Przygotowanie gleby

Najlepiej związane z tym zabiegi rozpocząć po żniwach na półtora roku przed planowanym założeniem sadu czy plantacji.

Zabiegi te obejmują :

• zniszczenie chwastów trwałych zwłaszcza rozłogowych i głęboko korzeniących się

• doprowadzenie gleby do właściwej kwasowości

• poprawę struktury gleby

• wzbogacenie gleby w substancje organiczne

• uzupełnienie brakujących składników pokarmowych

Niszczenie chwastów trwałych

W celu zniszczenia chwastów trwałych pole należy płytko zaorać a po skiełkowaniu chwastów wykonać opryskiwanie preparatem Roundup w dawce 3-5 l/ha.

Chwasty można też niszczyć przez częstą uprawę gleby i wysiew roślin zagłuszających (np. mieszanki roślin motylkowych).

Doprowadzenie odczynu gleby do optymalnego

Powinno poprzedzać wszystkie inne zabiegi przygotowujące pole pod nowy sad

Doprowadzenie gleby do właściwego odczynu odbywa się przez wapnowanie gleby.

Nawozy wapniowe należy przyorać, zwracając uwagę aby były równomiernie rozmieszczone w całej warstwie ornej.

Należy uważać aby nie przewapnować gleby co prowadzi do uwsteczniania wielu składników pokarmowych i nasila proces mineralizacji substancji organicznej, co pociąga za sobą ubytek próchnicy.

Wapnowanie

Wprowadza w glebie wielorakie zmiany polegające na :

• usunięciu szkodliwego dla większości roślin nadmiaru jonów H⁺ i Al⁺³

• poprawie struktury gleby i podłoży

• zmianie składu mikroflory glebowej

• zmianie dostępności wszystkich składników pokarmowych

• zwiększeniu efektywności stosowania nawozów mineralnych i organicznych

• dostarczaniu roślinom wapnia

Poprawa struktury gleby

Rośliny uprawiane na polu przez dwa lata przed założeniem sadu lub jagodnika powinny:

• poprawiać strukturę gleby

• wzbogacać ją w próchnicę

• oczyszczać z chwastów trwałych

Najlepszym przedplonem są rośliny okopowe na oborniku wcześnie schodzące z pola (ziemniaki). Wyjątek stanowią truskawki dla, których korzystniejszym przedplonem jest rzepak.

Wbrew tradycyjnym poglądom rośliny motylkowe nie stanowią najlepszego przedplonu pod rośliny sadownicze.

Wzbogacanie gleby w próchnicę

W roku sadzenia drzew korzystnie jest zastosować obornik w dawce 40-60 t/ha. Można również zamiast obornika wysiać mieszankę na przyoranie.

Obornika nigdy nie należy stosować w roku wapnowania gleby.

Obornik stosujemy minimum na sześć tygodni przed sadzeniem roślin.

Uzupełnienie brakujących składników pokarmowych

Zawartość składników mineralnych uzupełniamy w oparciu o wykonane analizy zawartości składników w glebie.

Orientacyjne dawki nawozów stosowanych przed sadzeniem drzewek lub krzewów:

• K₂O do 200 kg/ha ( wyjątek pod truskawki do 120 kg/ha)

• MgO tylko w postaci wapna magnezowego

• P₂O₅ do 200 kg/ha ( dla roślin jagodowych do 100 kg/ha)

Po starannym przygotowaniu gleby przystępujemy do wykonania głębokiej orki , którą przy sadzeniu jesiennym wykonujemy około 6 tygodni wcześnie a przy sadzeniu wiosennym zawsze jesienią.

1. Podaj cykl produkcyjny jednorocznego okulanta.

Okulizacja - ma na celu uszlachetnienie podkładki, czyli transplantację części organu rośliny na wyprodukowaną podkładkę. Okulizację wykonujemy w terminie od 15 VII do 25 VIII. Najwcześniej okulizujemy siewki czereśni ptasiej, następnie podkładki pod jabłonie i grusze a na końcu antypkę i ałyczę.

Warunek

1. dojrzałe oczka

2.ciemna miazga na podkładce

Przygotowanie zrazów:

• bezpośrednio po ścięciu usunięcie liści i przylistków, pozostawiając część ogonka liściowego długości ok.

• zrazy wiąże się w pęczki po 50 sztuk + etykieta

• zrazy można przechowywać przez 2-3 dni w chłodnym pomieszczeniu, zawinięte w wilgotne płótno

Zrazy - najbardziej przydatne są bieżące przyrosty o dobrze wykształconych pąkach liściowych. Liście obcinamy zostawiając ogonek liściowy długości 1-.

Wysokość okulizacji - 10-, oczka zakładamy od zachodniej strony podkładki. Przed okulizacją wykonujemy zabieg tzw. czyszczenia podkładek-usuwamy wszystkie pędy do wysokości .

Najczęściej stosowany sposób okulizacji - w literę T, na przystawkę („chip bading”).

Okulizacja na przystawkę – „chip bading”

Zaletą jest to , że można ją wykonywać późnym latem lub wczesną wiosną , kiedy kora nie daje się oddzielić od podkładki. Kambium podkładki musi dokładnie przylegać do kambium zraza . Procent przyjęć oczek jest nieraz wyższy niż przy tradycyjnej okulizacji w literę „T” zwłaszcza u wiśni szczególnie jeśli jest wykonywana na początku sierpnia.

Czynniki warunkujące zrośnięcie się zraza z podkładką ( warunki szczepienia)

• trwałe połączenie warstwy miazgi obu komponentów

• odpowiednia temperatura i wilgotność

• miazga wytwarza komórki drewna od strony wewnętrznej, komórki łyka od strony zewnętrznej

• biegunowość

• tkanki w miejscu szczepienia muszą być zabezpieczone przed wysychaniem

Szczepienie przez stosowanie

Można je stosować wtedy, gdy podkładka w miejscu szczepienia ma średnicę 7-, a więc podobną do przeciętnej średnicy zraza.

Metodą tą szczepi się zimą lub wczesną wiosną

• skośnie przycięcie podkładki i zraza

• cięcie należy tak wykonać aby oczko położone na zrazie znalazło się naprzeciw środka płaszczyzny cięcia

• miazga podkładki powinna stykać się z miazgą zraza

• po obwiązaniu miejsca szczepienia rafią smaruje się je dokładnie maścią ogrodniczą

Szczepienie przez stosowanie z języczkiem

Szczepienie w klin czyli „sarnią nóżkę

Stosuje się je wówczas, gdy podkładka jest znacznie grubsza od zraza

Metodą tą szczepi przed ruszeniem soków

• podkładkę przycina się poziomo

• dolny koniec zraz przycina się w formie klina długości 3-, dwoma pociągnięciami noża wykonanymi po obu stronach dolnego oczka, które pozostaje na stronie nie ciętej

• podobny kliny wykonujemy na podkładce

• założony zraz obwiązuje się rafią lub folią i smaruje maścią odsłonięte powierzchnie

Szczepienie za korę czyli kożuchówka

Stosuje się je wówczas, gdy podkładka jest znacznie grubsza od zraza i kora na niej jest gruba, przede wszystkim przy przeszczepianiu starszych drzew

Metodą tą szczepi pod koniec kwietnia lub w maju, kiedy kora łatwo odchodzi od drewna

• wykonanie na korze podłużnego nacięcia długości 3-

• odchylenie kory na boki i wsunięcie zraza przyciętego skośnie, jak do szczepienia przez stosowanie

• długość powierzchni cięcia na zrazie powinna wynosić co najmniej

• założony zraz obwiązuje się rafią lub folią i smaruje maścią odsłonięte powierzchnie

Szczepienie na przystawkę

Stosuje się je wówczas, gdy podkładka jest nieco grubsza od zraza

Metodą tą szczepi się zimą lub wczesną wiosną

• zraz 3 –oczkowy przycina się jak do szczepienia przez stosowanie

• podkładkę przycina się lekko skośnie i z wyższego boku odcina się ukośnie kawałek kory i drewna o powierzchni odpowiadającej powierzchni cięcia zraza

• po obwiązaniu miejsca szczepienia rafią smaruje się je dokładnie maścią ogrodniczą

Szczepienie na przystawkę z siodełkiem

Szczepienie w szparę

Stosuje jest przede wszystkim przy przeszczepianiu starszych drzew, gdy konar jest znacznie grubszy od zraza

Metodą tą szczepi od marca do końca maja

• rozłupujemy konar w miejscu gdzie nie ma sęków

• zraz przycinamy z dwóch stron w tworząc klin

• jeżeli klin zraz jest długi to rozłupany konar zaciska go mocno, a duża powierzchnia styku ułatwia przyjęcie się szczepienia

Szczepienie w szparę boczną

Stosuje jest przede wszystkim przy rozmnażaniu śliw i moreli, a także przy przeszczepianiu starszych drzew, gdy konar jest znacznie grubszy od zraza

Podkładka w miejscu szczepienia powinna być 2-5 razy grubsza od zraza. Najodpowiedniejsze są podkładki o średnicy 2-.

• na podkładce wykonuje się nacięcie boczne pod kątem 20-30˚, na głębokość 2- (zależnie od grubości podkładki)

• zraz przycina się z dwóch stron formując klin długość

• naginamy lekko podkładkę umieszczając zraz – aby przynajmniej z jednej strony miazga zraz zetknęła się z miazgą podkładki

Szczepienie w szparę boczną przeszczepianie

Szczepienie boczne w klin

Szczepienie w odwróconą literę L

Szczepienie przez zbliżenie

18. Wymagania i cechy matecznika oraz sposób rozmnażania agrestu.

Wymagania dotyczące wytwarzania kwalifikowanego materiału szkółkarskiego oraz jego jakość

Plantacje mateczne porzeczek czarnej czerwonej oraz agrestu Izolacja przestrzenna:

• mateczniki i szkółki elitarne są w odległości nie niniejszej niż od niekwalifikowanych roślin tego samego rodzaju,

• mateczniki i szkółki kwalifikowane są w odległości nie mniejszej niż od niekwalifikowanych roślin tego samego rodzaju,

• mateczniki porzeczki złotej są w odległości nie mniejszej niż od niekwalifikowanych roślin tego samego rodzaju,

• mateczniki i szkółki elitarne od kwalifikowanych są oddalone od siebie o co najmniej .

Czystość odmianowa.

• W matecznikach nie może być roślin obcych odmian.

• W szkółce elitarnej nie może być roślin obcych odmian.

• W szkółce kwalifikowanej dopuszcza się do 1% roślin obcych odmian.

• Rośliny obce podlegają dyskwalifikacji. Obecność większej liczby zamieszanych roślin jest powodem dyskwalifikacji odmiany.

Wiek:

• elitarne mateczniki porzeczek i agrestu utrzymuje się przez 5 lat, a kwalifikowane przez 7 lat,

• elitarne mateczniki porzeczki złotej utrzymuje się przez 8 lat, a kwalifikowane przez 15 lat,

• w szkółkach ocenie podlegają rośliny nie starsze niż trzyletnie.

Wymagania dodatkowe:

Mateczniki porzeczki i agrestu przedstawia się do dwóch ocen rocznie:

a) pierwsza wykonywana jest wiosną - na obecność wielkopąkowca porzeczkowego albo rewersji dla porzeczek (koniec marca do końca kwitnienia porzeczek) oraz otaśmienia nerwów w matecznikach agrestu (maj do połowy czerwca),

b) druga ocena wykonywana jest w drugiej połowie czerwca - przy rozmnażaniu przez sadzonki zielne i półzdrewniałe albo do końca sierpnia - przy innych sposobach rozmnażania,

• w matecznikach porzeczek należy corocznie pozostawić na każdym krzewie po jednym dobrze wyrośniętym pędzie owocującym w celu wykrycia ewentualnego porażenia przez wielkopąkowca i rewersję; po dokonaniu oceny pędy te mogą być wycięte,

Wymagania dodatkowe:

Szkółki porzeczki i agrestu przedstawia się do jednej oceny rocznie, którą wykonuje się w okresie sierpień-wrzesień.

• W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.

• Każdy gatunek i odmiana są oznaczone etykietami na początku rzędu lub bloku.

Agrest rozmnażamy trzema sposobami:

• przez odkłady pionowe

• przez odkłady poziome

• przez szczepienie na pniu podkładki na wysokości 80-

Przygotowanie gleby

Zakładanie matecznika

• Sadzimy wiosną lub jesienią

• w rozstawie 2,5 x dla rozmnażania przez odkłady pionowe

• w rozstawie 3 x 1,5 dla rozmnażania przez odkłady poziome

Szkółkowanie sadzonek agrestu

Odebrane od roślin matecznej ukorzenione roślin wysadzamy w szkółce wiosną i przycinamy na trzy oczka od ziemi. Z oczek tych do jesieni wyrosną nowe pędy i uformują młody krzew agrestu gotowy do sadzenia na plantacje.

Walka z chwastami, nawożenie, nawadnianie i ochrona roślin w szkółce młodych krzewów są takie same jak w szkółce podkładek.

19. Wymagania i cechy matecznika oraz sposób rozmnażania porzeczki.

Rozmnażanie porzeczki

Porzeczki rozmnażamy przez sadzonki zdrewniałe

Są one cięte z jednorocznych przyrostów zebranych z roślin matecznych.

Przygotowanie gleby

Zakładanie matecznika

• Sadzimy wiosną lub jesienią

• w rozstawie 2,5-3,0 x 1,5

• Wiosną przycinamy wszystkie pędy nad drugim trzecim oczkiem od nasady

• Wyrastające jednoroczne pędy ścinamy po ich zdrewnieniu do momentu wystąpienia silniejszych mrozów.

Sadzonki zdrewniałe

Przygotowanie sadzonek zdrewniałych

Porzeczka czerwoną w rozstawie 80 x (sadzimy wiosną)

Porzeczka czarną w rozstawie 80 x (sadzimy jesienią)

Przycinamy sadzonki na 20-25cm 4-5 pąków

20. Wymagania i cechy matecznika oraz sposób rozmnażania maliny.

Matecznik i rozmnażanie maliny

Malinę rozmnażany przez odrosty korzeniowe

Podstawową częścią matecznika jest silny i rozrośnięty system korzeniowy maliny (karpa)

Zakładanie matecznika

• rośliny sadzimy w rozstawie 3-4 x 0,5-.

• termin sadzenia - jesień

• pasy izolacyjne miedzy odmianami na plantacji

• głębokość sadzenia ( głębiej niż w szkółce)

• plantacje mateczne bez pędów owocujących ponieważ:

- z nasion nie powstały młode rośliny, które zanieczyszczą skład odmianowy

- owocujące pędy malin zwiększają ponadto nasilenie zamierania pędów [Didymella applanata (Niessl.) Sacc.]

- ponadto brak owoców umożliwia nam stosowanie intensywnej ochrony roślin bez obawy przypadkowego zatrucia ludzi

Wymagania dotyczące wytwarzania kwalifikowanego materiału szkółkarskiego oraz jego jakość.

Izolacja przestrzenna:

• materiał elitarny jest w odległości nie mniejszej niż od niekwalifikowanych roślin tego samego rodzaju,

• materiał kwalifikowany jest w odległości nie mniejszej niż od niekwalifikowanych roślin tego samego rodzaju,

• odstępy między odmianami i stopniami kwalifikacji nie mogą być mniejsze niż .

Czystość odmianowa.

• Wśród roślin w stopniu superelity i elity nie może być żadnych roślin obcych odmian.

• Wśród roślin w stopniu oryginału może być do 1% roślin obcych odmian.

• Rośliny wykazujące cechy nietypowe dla danej odmiany należy zdyskwalifikować i usunąć. Obecność powyżej 1% roślin obcych odmian powoduje dyskwalifikację danej odmiany.

Wiek:

• mateczniki utrzymuje się przez 5 lat,

• odrosty korzeniowe w matecznikach nie mogą być starsze niż jednoroczne

Wymagania dodatkowe:

• przedstawia się mateczniki do jednej oceny w roku, którą wykonuje się:

a) dla pozyskiwania sadzonek zielnych - w czerwcu,

b) dla pozostałych mateczników - do połowy września,

• plantacje mateczne należy prowadzić bez pędów owocujących. (owocowanie jednorocznych pędów maliny powtarzającej jest dopuszczalne)

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.

Każdy gatunek i odmiana są oznaczone etykietami na początku rzędu lub kwatery.

Zabiegi agrotechniczne:

• przycinamy przy powierzchni ziemi - jesienią

• spulchnianie gleby oraz nawożenie azotowe

• usuwanie chwastów (ręczne lub herbicydami)

• jesienią pierwszego roku wycinamy wszystkie odrosty przy powierzchni ziemi

• od jesieni drugiego roku pełna eksploatacja matecznika

• wykopanie odrostów – ręczne; mechaniczne tylko przy likwidacji matecznika

Minimalne wymagania jakościowe materiału szkółkarskiego – krzewy jagodowe

1. minimum jeden pęd, o długości co najmniej 20cm, mierząc od nasady do jego wierzchołka albo dobrze wykształcone paki nasadowe

2. średnica pędu jest nie mniejsza niż 4mm, mierząc u nasady pędu

3. nie mniej niż 3 korzenie szkieletowe albo wiązka korzeni drobnych, albo korzenie przerastające całą objętość gleby w pojemniku

21. Wymagania i cechy matecznika oraz sposób rozmnażania truskawki.

Matecznik i rozmnażanie truskawki

Zakładanie matecznika

Przed założeniem matecznika wymagany jest 3-miesieczny okres czarnego ugoru, który zapobiega ewentualnemu przetrwaniu na polu węgorka truskawkowca i chryzantemowca, których żywicielem są niektóre chwasty

Termin zakładana plantacji matecznej to pierwsza połowa września gdyż:

• najłatwiej jest wówczas o wyrośniętą rozsadę

• wysadzone rośliny zdążą się jeszcze ukorzenić przed zimą

Rozsadę truskawki wysadzamy na matecznikach w rozstawie

1,0 x na glebach lżejszych

1,2 x 0,6 na glebach cięższych

zbyt gęste sadzenie roślin na plantacjach matecznych powoduje ze sadzonki są słabsze i nadmiernie wyciągnięte

Technika sadzenia:

Wymagania dotyczące wytwarzania kwalifikowanego materiału szkółkarskiego oraz jego jakość

Izolacja przestrzenna.

Plantacje sadzonek w stopniu superelity, elity są w odległości nie mniejszej niż od niekwalifikowanych plantacji truskawki, a w stopniu oryginału w odległości nie mniejszej niż od niekwalifikowanych plantacji truskawki. Odstępy między odmianami i stopniami kwalifikacji w mateczniku nie mogą być mniejsze niż .

Czystość odmianowa

Dla sadzonek w stopniu superelity, elity obowiązuje całkowita czystość odmianowa, a w stopniu oryginału może być do 1% roślin obcych odmian. Rośliny obce należy zdyskwalifikować.

Wiek.

Plantacje truskawki mogą być powadzone przez 1 rok.

Na polu przeznaczonym do założenia plantacji truskawki przez co najmniej 4 lata, przed posadzeniem plantacji, nie mogą być uprawiane truskawki, ziemniaki, ogórki, pomidory, len, porzeczki, agrest, maliny i jeżyny.

Materiałem wyjściowym do zakładania plantacji matecznych mogą być również sadzonki wyprodukowane metodą mikrorozmnażania (in vitro).

Wymagania dodatkowe:

 plantacje przedstawia się do dwóch ocen rocznie:

a)  pierwszą wykonuje się na początku kwitnienia, przed usuwaniem kwiatostanów, kiedy można obserwować ewentualne objawy porażenia fitoplazmami zielenienia płatków i żółtaczki astra,

b)  drugą wykonuje się latem albo jesienią przed kopaniem sadzonek albo sprzedażą roślin doniczkowanych,

•  w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny,

• każda odmiana jest oznaczona etykietami na początku rzędu lub kwatery.

Pielęgnacja matecznika:

• walka z chwastami (2-3 tygodnie od posadzenia można stosować herbicydy doglebowe

• nawadnianie (Uwaga na szarą pleśń)

• nawożenie azotowe (łączna dawka nie powinna być niższa niż 100kg/ N ha

• USUWANIE KWIATOSTANÓW – co najmniej dwukrotne

• selekcja nagetywna – dwukrotnie wciągu sezonu wegetacyjnego – usunięcie roślin podejrzenych o ewentualne porażenie przez nicienie pąkowo-liściowe, choroby grzybowe oraz rosliny słabe i obcych odmian.

Truskawkę rozmnażamy przez rozłogi.

Są to długie pędy wybijające z katów liści, na których co pewien czas tworzy się kolanko, z którego wyrastają korzenie, a później rozeta liściowa.

22. Wymagania i cechy matecznika oraz sposób rozmnażania borówki wysokiej.

Rozmnażanie borówki wysokiej

Wymagania dotyczące wytwarzania kwalifikowaneg materiału szkółkarskiego oraz jego jakość

1.  Czystość odmianowa:

2.  Rozmnażanie.

Dla plantacji matecznych i sadzonek borówki wysokiej stosuje się trzy kategorie rozmnożenia: materiał przedelitarny, elitarny i kwalifikowany.

3.  Wiek.

Mateczniki elitarne utrzymuje się przez 10 lat, a reprodukcyjny przez 15 lat.

4.  Zdrowotność - materiał szkółkarski borówki jest:

5.  Wymagania dodatkowe:

1) plantacje mateczne przedstawia się do jednej oceny rocznie, którą wykonuje się w okresie letnim - do połowy września,

2) przy rozmnażaniu przez sadzonki zielne i półzdrewniałe ocenę należy przeprowadzić w terminie wcześniejszym,

3)szkółki przedstawia się do jednej oceny rocznie, którą wykonuje się w końcu lata.

Na wniosek producenta rośliny produkowane w pojemnikach mogą być oceniane wcześniej. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.

Krzewy borówki wysokiej możemy rozmnażać przez:

• sadzonki zdrewniałe

• sadzonki zielne i liściowe

• in vitro

Rozmnażanie przez sadzonki zdrewniałe:

• zbiór jednorocznych pędów o grubości 0,7- wczesną wiosną przed ruszeniem wegetacji

• sadzonki 10-; 3-5 paków liściowych

• sadzonki umieszczamy w podgrzewanym podłożu (torf z piaskiem i prelitem lub trocinami 1:2:1); podgrzewanie podłoża kwiecień-maj

• podłoże dobrze nasycone wodą; grubość podłoża 15-20cm

• sadzonki przez sadzeniem zanurzamy w Seradixie 3 i umieszczamy pionowo w podłożu w rozstawie 4-5 x 5-, tak głęboko aby nad podłożem wystawały max. dwa górne pączki

• w ciągu lata nawozimy dolistnie i zwalczamy choroby i szkodniki

• w tym stanie sadzonki zimują

• po przezimowaniu ukorzenione sadzonki sadzimy na zagony lub do doniczek; jako podłoże używamy mieszaninę torfu kwaśnego z piaskiem średnio grubym w stosunku 2:1 (odpowiednie pH, nawozy wielkoskładnikowe)

• Po okresie wegetacji rośliny gotowe są do sprzedaży

Rozmnażanie przez sadzonki zielnych:

• sadzonki zbieramy w od połowy czerwca do połowy lipca

• długość sadzonki to 3-4 międzywęźla

• dwa liście od dołu usuwamy, a dwa następne skracamy o połowę blaszkę liściową

• sadzonki umieszczamy w podgrzewanym podłożu (torf z piaskiem i prelitem lub trocinami 1:2:1) temperatura 18-21˚C

• podłoże dobrze nasycone wodą; grubość podłoża 15-20cm

• sadzonki przez sadzeniem zanurzamy w Seradixie 1 i umieszczamy pionowo w podłożu w rozstawie 4-5 x 5-

• w ciągu lata nawozimy dolistnie i zwalczamy choroby i szkodniki

• w tym stanie sadzonki zimują

• po przezimowaniu ukorzenione sadzonki sadzimy na zagony lub do doniczek; jako podłoże używamy mieszaninę torfu kwaśnego z piaskiem średnio grubym w stosunku 2:1 (odpowiednie pH, nawozy wielkoskładnikowe)

• Po okresie wegetacji rośliny gotowe są do sprzedaży

Rozmnażanie przez sadzonki zielne

Wierzchołki rocznych pędów ścięte w czerwcu i lipcu oraz oczyszczone z liści w dolnej części

Sadzonki umieszczamy w mocno ubitym podłożu z piasku na głębokości około

Po posadzeniu rośliny obficie podlewamy wodą i ustawiamy w półcieniu w tunelu foliowym

Mikrorozmnażanie borówki techniką kultur "invitro". 

Całkowita sterylność środowiska jest warunkiem powodzenia rozmnażania  i wzrostu roślin in vitro na pożywkach zawierających wszystkie konieczne do tego celu składniki.

Pożywki sterylizuje się termicznie ( w autoklawie ) lub przez filtrację, materiał roślinny odkaża się środkami chemicznymi zawierającymi aktywny chlor lub tlen oraz antybiotykami i innymi substancjami wspomagającymi odkażanie. Wszystkie manipulacje sterylnym materiałem roślinnym odbywają się w atmosferze sterylnego powietrza z zachowaniem szczególnych środków ostrożności - częsta sterylizacja narzędzi, miejsc cięcia, opalanie brzegów naczyń,  etc. 

ETAP 1. 
Uzyskanie sterylnych kultur pożądanych odmian (inicjacja) ,

polega na przeniesieniu na pożywkę sterylnych fragmentów roślin i pobudzeniu ich do wzrostu.

Fragmenty roślin używane do inicjacji kultur to:

• pąki wierzchołkowe,

• pąki boczne,

• szypułki kwiatowe,

• czasem fragmenty pędów z pąkami bocznymi

W zależności od rodzaju i odmiany proces inicjacji trwa zwykle kilka miesięcy. 

ETAP 2. 
Stabilizacja kultur.

Polega na zmniejszeniu rozmiarów pędów roślin i uzyskanie materiału o niezdrewniałych tkankach, który po wielokrotnym przekładaniu na odpowiednie pożywki zaczyna intensywnie rosnąć i pozwala rozpocząć rozmnażanie na skalę produkcyjną. Etap ten trwa od 3 miesięcy do 2 lat, zależnie od odmiany rozmnażanej rośliny.

Przyjmujemy, że etap ten kończy się po

uzyskaniu około 100 wieloroślinek lub 500

pojedynczych mikrosadzonek z odmiany.

Na tym etapie rośliny nie posiadają korzeni

- konieczne składniki pobierają powierzchnią stykającą się z pożywką lub zanurzoną w niej

ETAP 3.
Rozmnażanie na skalę produkcyjną.

Wieloroślinki dzieli się skalpelem na pojedyncze mikrosadzonki  i umieszcza  po kilkanaście sztuk na pożywce mnożącej zawierającej syntetyczne cytokininy (regulatory wzrostu konieczne w czasie rozmnażania) w kolbach lub słoikach

Etap ten trwa 4 - 10 tygodni i jest powtarzany wielokrotnie, aż do uzyskania pożądanej ilości roślin. Nie można ,,bez końca'' powtarzać tego etapu - kultury sterylne trzeba odnawiać. Główne przyczyny dla których  konieczne jest odnawianie kultur roślin in vitro to utrata sterylności i dbałość o zdrowotność i duży wigor sadzonek otrzymanych  metodą laboratoryjną. 

ETAP 4.
Elongacja i przygotowanie do ukorzeniania.

Ostatni etap przebiegający w warunkach sterylnych.

Polega na umieszczeniu pojedynczych roślinek na pożywce zawierającej syntetyczne auksyny (regulatory wzrostu wspomagające wytwarzanie korzeni). Mikrosadzonki powiększają swoje rozmiary. 
Po 3 - 4 tygodniach opuszczają  laboratorium i warunki sterylne. 

Aklimatyzacja do warunków szklarniowych polowych  roślin  pochodzących z kultur in vitro.

W czasie tego etapu produkcji mikrosadzonki uzyskane na pożywkach w laboratorium muszą wytworzyć własny system korzeniowy, funkcjonalny mechanizm transpiracji, warstwy ochronne tkanek i uruchomić własny, efektywny proces fotosyntezy - muszą zahartować się do warunków szklarni i szkółki.

Rośliny wyjęte z pożywki są oczyszczane z jej

pozostałości, płukane  i zabezpieczane przed

chorobami grzybowymi. 

Następnie rośliny wysadzane są do skrzynek wypełnionych czystym, kwaśnym torfem. Zapewniamy im następujące warunki:

• wysoką wilgotność powietrza ( 100 %  wilgotności wzgl.),

• temperaturę  22 -

• oświetlenie 16/24h.

Mikrosadzonki po kilkunastu dniach wytwarzają korzenie, stopniowo obniżamy wilgotność powietrza, po 6 tygodniach skrzynki z roślinami odkrywamy całkowicie.

Do palet rozsadowych wysadzamy rośliny po upływie ok. 8 tygodni od opuszczenia warunków sterylnych 

Materiał handlowy, w multiplatach,  gotowy do dalszego przesadzania uzyskuje się po kolejnych kilku miesiącach wzrostu zależnie od pory roku i odmiany

Po kolejnym przesadzeniu uzyskujemy materiał handlowy w doniczkach p7 i p9 

23. Sposoby rozmnażania wegetatywnego w roślinach ozdobnych i podaj przykłady roślin.

Rozmnażanie wegetatywne roślin ozdobnych

• ODKŁADY

• SADZONKI –LIŚCIOWE , PĘDOWE ,ODROŚLOWE I ODROSTOWE

• KARPY, KŁĄCZA

• CEBULE , BULWY

• ROZMNÓŻKI ,ZARODNIKI

• SZCZEPIENIE

Sadzonki liściowe

Ukorzeniona sadzonka liściowa sępolii i częściowo odjęte pędy przybyszowe

Liść begonii królewskiej pocięty na sadzonki

Sadzonki liściowe wężownicy

Warunki przygotowania

• Sadzonki liściowe sporządza się z całych liści [peperonia , begonia ], lub ich fragmentów [begonia królewska , sansewieria ].

• Możemy rozmnażać przez cały rok lecz należy zapewnić im odpowiednią temperaturze podłoża i otoczenia w granicach 20-25 stopni C oraz z zachowaniem odpowiedniego światła, wilgotności i podłoża

• Korzenie u sadzonek tworzą się p 3-6 tygodniach zależy od gatunku

Oddzielanie odrośli i odrostów

a/Odrośle u echmei; b/ odrośla u kaktusa ; c/rozłogi zielistki

Podział karp i kłączy

Piwonia: a - pęd kwiatowy, b - karpa

Alstremeria : a –kwiatostan, b- kłącze

Kłacza candadeskii: a- etiopskiej o białych pochwach kwiatostanowych , b – Elliota o kolorowych pochwach kwiatostanowych

Rozmnażanie roślin tworzących cebule

tulipan- Tulipa -jednoroczna, tunikowa, zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych

narcyz-Narcissus -wieloletnia, tunikowa, zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych, sadzonkowanie łusek

hiacynt- Hyacinthus -wieloletnia, tunikowa, zamknięta

-drążenie, nacinanie, borowanie, oddzielanie cebul przybyszowych

kosaciec - Iris -jednoroczna , tunikowa , zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych

Czosnek - Allium -jednoroczna , tunikowa , zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych

Szachownica cesarska -wieloletnia , łuskowa , otwarta

-oddzielanie cebul przybyszowych , nacinanie, sadzonkowanie łusek

szachownica kostkowa -wieloletnia , tunikowa , zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych

cebulica -Scilla -wieloletnia , tunikowa, zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych , nacinanie

Przebiśnieg -Galanthus -wieloletnia , tunikowa, zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych

śnieżyca wiosenna - leucojum Wieloletnia , tunikowa, zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych

śnieżnik - Chionodoxa -wieloletnia tunikowa zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych

szafirek - Muskari -wieloletnia , tunikowa , zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych

Śniedek - Ornithogalum -wieloletnia , tunikowa , zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych

Puszkinia - Puschkinia -wieloletnia , tunikowa , zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych

Lilia - Lilium -wieloletnia , łuskowa ,otwarta

-oddzielanie cebul przybyszowych , sadzonkowanie łusek

Nerina - Nerine -wieloletnie , tunikowa , zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych

Zwratnica hipeastrum -wieloletnia , tunikowa , zamknięta

-oddzielanie cebul przybyszowych sadzonkowanie łusek

Rozmnażanie roślin tworzących bulwy

Begonia bulwiasta

Cyklamen

Glorioza – a/ część nadziemna

b/ bulwa hipokotylowa

Mieczyk-bulwa z bulwą mateczną

Rozmnażanie roślin tworzących rozmnóżki

Żyworódka –a/ wałeczkowata b/ karbowana