SYSTEMY OŚWIATY - PAŃSTWA WYBRANE

Państwa	DANIA	FINLANFIA	SZWECJA	NORWEGIA	NIEMCY	JAPONIA
Zarządzanie i nadzór nad oświatą	Centralizacja - Ministerstwa Edukacji, - Ministerstwa Kultury i Ministerstwa Nauki, Technologii i Innowacji	Centralizacja - Ministerstwo Edukacji i Kultury - Krajowy Urząd ds. Edukacji - Departament Edukacji i Kultury	Centralizacja - Państwowa Agencja ds. Oświaty - Inspektorat ds. Szkół - Rzecznik Dzieci i Młodzieży Szkolnej - Państwowa Agencja ds. Kształcenia Specjalnego i Szkół Specjalnych - Rada Apelacyjna ds. Kształcenia - Państwowa Agencja ds. Szkolnictwa Wyższego	Centralizacja -Ministerstwo Edukacji i Badań -władze okręgowe -władze gminne	Decentralizacja - ministerstwa edukacji, kultury i nauki na szczeblu landów, - władze regionalne	Decentralizacja Funkcjonują trzy poziomy administracji rządowej: krajowy, prefekturalny, miejski Ministerstwo Edukacji, Nauki, Sportu i Kultury
Obowiązek szkolny	od 6 do 16 lat (10 lat)	od 7 do 16 lat (9 lat)	od 7 do 16 lat (9 lat)	od 6 do 16 lat (10 lat)	W większości landów od 6 do 15/16 lat (9/10 lat) W niepełnym wymiarze od 6 do 18 lat (12 lat)	od 6 do 15 lat (9 lat)
Żłobek i przedszkole	Istnieją cztery różne rodzaje placówek przedszkolnych: żłobki dzienne (dla dzieci w wieku do 3 lat), przedszkola (3-7 lat) oraz zintegrowane placówki (, do których uczęszczają dzieci w wieku od 3 miesięcy do 14 lat. Edukacja przedszkolna jest nieobowiązkowa i nie jest częścią systemu edukacji. Żłobki, przedszkola, inne ośrodki opieki dziennej i klasy przedszkolne są finansowane przez władze lokalne z funduszy przyznawanych przez państwo. Rodzice wnoszą miesięczną opłatę za miejsce w ośrodku opieki dziennej, żłobku czy przedszkolu. Opłata ta jest wyliczana w oparciu o dochód w rodzinie dziecka.	Od urodzenia do wieku 6 lat dzieci mogą uczęszczać do ośrodków opieki dziennej - przedszkoli) lub uczestniczyć w zajęciach organizowanych w mniejszych grupach dziennej opieki rodzinnej w domach prywatnych przy czym za wszystkie te formy opieki pobiera się umiarkowanej wysokości opłaty, uzależnione od dochodów rodziców. Wszystkie dzieci w wieku 6 lat mają prawo do bezpłatnej edukacji przedszkolnej. Każdy organ władz lokalnych samodzielnie decyduje o tym, czy edukacja przedszkolna ma być prowadzona w szkołach, ośrodkach opieki dziennej lub w innym odpowiednim miejscu.	Edukacja przedszkolna nie jest obowiązkowa. Mimo to gminy zapewniają opiekę nad dziećmi, których rodzice pracują lub uczą się. Trwa od 6 r.ż. do uzyskania wieku obowiązku szkolnego. Dziecko do żłobka można oddać od 1 roku życia. Wszystkie dzieci w wieku od 4 do 5 lat, także te, których rodzice są bezrobotni lub przebywają na urlopie rodzicielskim, opiekując się drugim dzieckiem, mają prawo uczestniczyć w bezpłatnych zajęciach przedszkolnych przez co najmniej 3 godziny dziennie lub 15 godzin tygodniowo.	- dla dzieci poniżej 6 lat jest nieobowiązkowa, placówki zapewniają opiekę dzieciom w czasie godzin pracy rodziców - rodzice uiszczają miesięczne opłaty zgodne z zarządzeniami rządu Norwegii, ale gminy są zobowiązanie do wprowadzenia zniżek dla rodzeństw i rodzin o bardzo niskich dochodach (niekiedy mogą być całkiem zwolnione z opłat) - pierwszeństwo przyjęcia mają dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz dzieci objęte kuratelą opieki społecznej - programy przedszkolne są tworzone w oparciu o holistyczne podejście pedagogiczne, w którym podstawę pracy z dzieckiem stanowią opieka, zabawa i nauka - w związku z tym, że płatny urlop macierzyński trwa prawie rok tylko nieliczni rodzice ubiegają się o miejsce w placówce przedszkolnej zanim dziecko skończy rok	Edukacja przedszkolna nie jest obowiązkowa. Trwa od 3 do 6rż. Finansowana jest przez kościoły i stowarzyszenia opieki społecznej, jednakże rodzice też ponoszą różne koszty za edukację ich dziecka. Dla 6-latków, którzy osiągnęli wiek obowiązkowej nauki, ale których poziom rozwoju nie pozwala jeszcze na rozpoczęcie nauki w szkole, ustanowiono specjalne placówki. W większości landów władze nadzorujące szkoły są uprawnione do kierowania 6-latków do tych placówek.	Edukacja przedszkolna - wiek od 3 - 6 lat Istnieją żłobki – czyli centra opieki dziennej. Przedszkola – nieobowiązkowe, lecz chodzą do nich praktycznie wszystkie dzieci. Jedną z przyczyn jest brak czasu rodziców, którzy posyłają dzieci do przedszkoli, aby móc pracować, drugą i w przypadku społeczeństwa japońskiego ważniejszą przyczyną, jest troska o zapewnienie dziecku jak najlepszego startu już od samego początku. Już od przedszkoli dzieci przyzwyczaja się do pewnych reguł systemu oświaty. W wielu placówkach wszystkie dzieci noszą takie same mundurki i czapeczki, a także pewne oznaczenia odróżniające poszczególne roczniki uczniów, które pomagają dzieciom zrozumieć przynależność jednostki do danej grupy, oraz ułatwiają zachować odpowiednie relacje pomiędzy kolegami starszymi i młodszymi.
Szkoła podstawowa – I stopień szkoły średniej
Egzamin maturalny, rekrutacja na studia wyższe