PODSTAWY PRAWNE OCHRONY LUDNOŚCI
Międzynarodowe prawo humanitarne;
Porozumienia sojusznicze NATO;
Zobowiązania w ramach organizacji międzynarodowych(ONZ, OBWE, UE);
Przepisy prawa RP.
Prawne regulacje w zakresie zarządzania kryzysowego-Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997r.
Ust……. DSC00385.JPG
Konstytucja RP
Art. 86 ust.4
Władze publiczne są zobowiązane do zwalczania chorób epidemicznych i zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji środowiska.
Art. 228
W sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej.
Art. 232
W celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia Rada Ministrów może wprowadzić na czas oznaczony, nie dłuższy niż 30 dni stan klęski żywiołowej na części lub całym terytorium państwa. Przedłużenie tego stanu może nastąpić po decyzjach Sejmu.
STANY NADZWYCZAJNE (warunki wprowadzenia)
STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ STAN WYJĄTKOWY
zapobieganie skutkom katastrof -zagrożenie konstytucyjnego
naturalnych ustroju państwa
zapobieganie skutkom klęsk - zagrożenie bezpieczeństwa
żywiołowych obywateli
usuwanie skutków ww. zdarzeń
(czas trwania nie więcej niż 30 dni, przedłuża Sejm) - zagrożenie porządku
publicznego
( nie widać na zdjęciu)
STAN WOJENNY
Zewnętrzne zagrożenie państwa
Zbrojna napaść na terytorium RP
zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji wynikające z umowy międzynarodowej.
(czas trwanie nieokreślony)
Ustawa z dnia 4 września 1997r. o działaniach administracji rządowej.
Na szczeblu centralnym koordynatorami wszelkich działań „podwykonawców” w sytuacjach kryzysowych powinni być ministrowie stojący na czele określonych oddziałów (branż).
Premier i podległy mu Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego (RZZK) oraz Rządowe Centrum Bezpieczeństwa ( RCB) stanowią ogólnokrajowe centrum koordynacyjne.
STRUKTURA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie
ADMINISTRACJA RZĄDOWA
Wojewoda zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek administracji rządowej i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia, zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych w ustawach.
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa
Zadania samorządu województwa:
podejmowanie w porozumieniu z wojewodą działań w celu usunięcia nadzwyczajnych zagrożeń dla środowiska i usuwania ich skutków,
opiniowanie gospodarki zasobami wód śródlądowych, niektóre zadania z zakresu ochrony przyrody oraz gruntów rolnych i leśnych,
wykonywanie funkcji organów założycielskich wobec samodzielnych publicznych szpitali specjalistycznych (wojewódzkich), wykorzystywanie wobec nich funkcji właścicielskich, wykonywanie innych zadań z zakresu ochrony zdrowia
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym
Wybrane zadania powiatu:
ochrona środowiska i przyrody,
utrzymywanie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
ochrona przeciwpożarowa, w tym wyposażenie przeciwpowodziowego i przeciwpożarowego,
zapobieganie innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska,
koordynowanie akcji społecznej w wypadku klęski żywiołowej na terenie powiatu oraz udział w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym,
wykonywanie zadań z zakresu ochrony zdrowia.
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym
Ujednolicenie pojęć:
- zarządzanie kryzysowe,
- sytuacja kryzysowa,
- infrastruktura krytyczna,
- ochrona infrastruktury krytycznej.
Wprowadzenie struktur zarządzania kryzysowego.
Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony RP
Określa zasady dotyczące:
Udziału Sił Zbrojnych RP w reagowaniu kryzysowym,
ustalenia organu właściwego w sprawach obrony cywilnej,
celu działania obrony cywilnej,
zasad realizacji świadczeń osobistych i rzeczowych.
Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne
Wprowadzenie pojęcia zarządzania zasobami wodnymi, które obejmuje problematykę zapewnienia odpowiedniej ilości i jakości wody dla ludności;
Określa zasady:
- ochrony zasobów wodnych przed zanieczyszczeniami oraz niewłaściwą lub nadmierną eksploatacją,
- utrzymania lub poprawy stanu ekosystemów wodnych i …. wody zakaźnych,
- ochrony przed powodzią oraz suszą,
- zapewnienie wody na potrzeby leśnictwa oraz przemysłu,
Ustawa określa organy właściwe w sprawach gospodarowania wodami.
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej
Wprowadzenie pojęcia ochrony przeciw pożarowej, która[…] polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem poprzez zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia, prowadzenie działań ratowniczych.
Pojęcia i definicje:
- działania ratownicze,
- inne miejscowe zagrożenia,
- Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy.
Najważniejsze funkcje organów samorządu terytorialnego w ramach systemu obronnego państwa
Struktura zarządzania kryzysowego w Polsce
SKŁAD Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego (RZZK)
Prezes Rady Ministrów- przewodniczący zespołu,
Ministrowie- zastępcy przewodniczącego:
- Obrony Narodowej,
- Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji,
Minister Spraw Zagranicznych,
Minister Koordynator Służb Specjalnych (jeżeli został powołany),
Inne organy administracji rządowej w zależności od potrzeb.
Zadania RZZK – 1
określenie sil i środków niezbędnych do opanowania sytuacji kryzysowych;
doradzanie w zakresie koordynacji działań organów administracji rządowej, instytucji państwowych i służb w sytuacjach kryzysowych;
opiniowanie sprawozdań końcowych z działań podejmowanych w związku z zarządzaniem kryzysowym,
opiniowanie potrzeb w zakresie odtwarzania infrastruktury lub przywrócenia jej pierwotnego charakteru.
Zadania RZZK – 2
opiniowanie i przedkładanie do zatwierdzania Radzie Ministrów krajowego planu reagowania kryzysowego;
opiniowanie i przedkładanie do zatwierdzania Radzie Ministrów krajowego i wojewódzkich planów ochrony infrastruktury krytycznej;
opiniowanie projektów zarządzeń prezesa Rady Ministrów dotyczących zarządzania kryzysowego;
organizowanie współdziałania ze związkami ochotniczych straży pożarnych w sytuacjach kryzysowych.
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa (RCB)
Zapewnienia Premierowi, Radzie Ministrów oraz Rządowemu Zespołowi Zarządzania Kryzysowego niezbędne wsparcie w procesie podejmowania decyzji dotyczących szeroko rozumianego bezpieczeństwa poprzez dostarczanie merytorycznych opracowań analiz.
RCB przygotowuje krajowy program ćwiczeń w zakresie zarządzania kryzysowego lub ochrony infrastruktury krytycznej. W tym celu…
Zadania RCB – 1
planowanie cywilne;
monitorowanie potencjalnych zagrożeń;
przygotowanie uruchamiania w przypadku zaistnienia zagrożeń, procedur związanych z zarządzaniem kryzysowym;
przygotowanie projektów opinii i stanowisk zespołu;
przygotowywanie i obsługa techniczno-organizacyjna prac zespołu;
współpraca ze strukturami NATO i Unii Europejskiej oraz innymi organizacjami międzynarodowymi;
Zadania RCB – 2
organizowanie i prowadzenie szkoleń z zakresu zarządzania kryzysowego oraz udział w ćwiczeniach krajowych i międzynarodowych;
zapewnienie obiegu informacji miedzy krajowymi i zagranicznymi organami i strukturami zarządzania kryzysowego;
realizacja zadań stałego dyżuru w ramach gotowości obronnej państwa;
realizacja zadań z zakresu przeciwdziałania, zapobiegania i likwidacji skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym;
realizacja zadań planistycznych i programowych z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej.
Zadania centrów zarządzania kryzysowego – 1
pełnienie całodobowego dyżuru w celu zapewnienia przepływu informacji na potrzeby zarządzania kryzysowego,
współdziałanie z centrami zarządzania kryzysowego organów administracji publicznej,
nadzór nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludności,
współpraca z podmiotami realizującymi monitorowanie środowiska,
Zadania centrów zarządzania kryzysowego – 2
współdziałanie z podmiotami prowadzącymi akcje ratownicze, poszukiwawcze i humanitarne,
dokumentowane działań podejmowanych przez centrum,
realizacja zadań stałego dyżuru w ramach gotowości obronnej państwa,
współdziałanie na wszystkich szczeblach administracji rządowej w zakresie informowania, przekazywania poleceń do wykonywania w systemie całodobowym dla jednostek ochrony zdrowia w przypadkach awaryjnych, losowych,…
Zadania wojewody w sprawach zarządzania kryzysowego
Kierowanie działaniami związanymi z monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem i usuwaniem skutków zagrożeń na terenie województwa,
Realizacja zadań z zakresu planowania cywilnego,
Zarządzanie, organizowanie i prowadzenie szkoleń, ćwiczeń i treningów z zakresu reagowania na potencjalne zagrożenia,
Wykonywanie przedsięwzięć wynikających z planu operacyjnego funkcjonowania województwa,
Zapobieganie, przeciwdziałanie i usuwanie skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym,
Realizacja zadań z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej.
Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego – organ pomocniczy wojewody
ocena występujących i potencjalnych zagrożeń mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo publiczne i prognozowanie tych zagrożeń,
przygotowywanie propozycji działań i przedstawianie wojewodzie wniosków dotyczących wykonania planu reagowania kryzysowego,
przekazywanie do wiadomości publicznej informacji związanych z zagrożeniami,
opiniowanie wojewódzkiego planu zarządzania kryzysowego,
opiniowanie wojewódzkiego planu ochrony infrastruktury krytycznej.
Struktura zarządzania kryzysowego na poziomie województwa
Zakres działania Oddziału Ratownictwa Medycznego – 1
planowanie, organizowanie i koordynowanie Systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego;
opracowywanie projektu planu finansowania systemu w województwie;
prowadzenie nadzoru nad systemem;
określanie sposobu koordynowania jednostek systemu (procedury) w sytuacjach wymagających użycia większej liczby jednostek systemu oraz jednostek … obszaru działania jednego dysponenta jednostki;
opracowywanie projektu planu przygotowania i dystrybucji preparatów stabilnego jodu w przypadku zdarzeń radiacyjnych oraz jego aktualizacja;
wyznaczanie zakładów opieki zdrowotnej zobowiązanych do udzielania pomocy medycznej poszkodowanym w wyniku masowego zagrożenia życia i zdrowia ludności oraz nadzorowanie przygotowań zakładów do niesienia tej pomocy;
przygotowywanie decyzji o czasowym, całkowitym lub stopniowym zaprzestaniu działalności zakładów opieki zdrowotnej.
Zadania lekarza – koordynatora ratownictwa medycznego – 1
nadzór merytoryczny nad pracą dyspozytorów medycznych;
zapewnienie współdziałania dyspozytorów medycznych w przypadku zdarzeń wymagających użycia jednostek systemu spoza obszaru działania jednego dyspozytora medycznego;
udzielanie dyspozytorom medycznym niezbędnych informacji i merytorycznej pomocy.
POTRZEBY LOGISTYCZNE, ZADANIA, POTENCJAŁ LOGISTYCZNY, REZERWY PAŃSTWOWE
Potrzeby logistyczne ludności poszkodowanej w sytuacjach kryzysowych
Dostawy zaopatrzenia i usługi gospodarczo-bytowe
dostarczenie:
wody pitnej,
żywności,
odzieży,
energii (elektrycznej, cieplnej),
środków czystości
organizowanie tymczasowych miejsc zakwaterowania (w razie potrzeby)
Uruchomienie usług handlowych umożliwiających dostarczenie dodatkowych („ponadstandardowych”) środków zaopatrzenia .
Dostawy wody do picia
Woda jest bardziej potrzebna do życia niż pożywienie.
Bez wody w strefie gorącej można przetrwać nie więcej niż 48 godzin.
W sytuacjach krytycznego braku wody minimalna dopuszczalna norma na czas nie dłuższy niż 3 dni (po uzgodnieniu z lekarzem) wynosi 1,5 litra w ciągu doby.
Minimalna dawka wody (warunkująca utrzymanie procesów życiowych) wynosi około 0,5 litra na dobę.
W normalnych warunkach klimatycznych (pogodowych) średnio dla jednego dorosłego człowieka trzeba dostarczyć około 3 litrów wody na dobę.
Ubytki wody z organizmu:
przez skórę poprzez parowanie - 0,5-0,8 litra na dobę,
w skutek pocenia od 0,5 do 10 i więcej litrów w ciągu dnia,
w wydychanym powietrzu około 0,5 litra na dobę,
przez nerki (mocz) - około l litra.
Dla wyrównania strat wody w organizmie należy dostarczać około nie mniej niż 2,5 litra płynów na dobę.
Dostawy żywności
Dzienne zapotrzebowanie na żywność przeciętnej osoby wykonującej ciężką pracę w przeliczeniu na kalorie wynosi około 3000 kcal.
W warunkach zwiększonego wysiłku, któremu towarzyszą niskie temperatury otoczenia, organizm dla utrzymania właściwej temperatury wymaga dodatkowych ilości kalorii.
Minimalne dzienne zapotrzebowanie człowieka na kalorie wynosi średnio około 900 kcal,
Przy 500 kcal zdrowa osoba może żyć przez pewien czas bez wyraźnie szkodliwych skutków dla zdrowia (kilkudniowy okres).
W tym wypadku człowiek musi mieć zapewnioną, odpowiednią ilość wody pitnej, a potrzeby energetyczne organizm zapewnia z własnego zapasu tłuszczu.
Zaopatrywanie w odzież
Przedmiotami ubraniowymi mogą być ubrania powszechnie używane latem i zimą (ciepła odzież) oraz ubrania robocze (ochronne).
Wyposażeniem dodatkowe:
śpiwory,
koce,
ciepłe obuwie.
Wyposażenie specjalne:
okulary przeciwsłoneczne,
ochronne nakrycia głowy.
Zaopatrywanie w energię – środowisko miejskie
Właściwości środowiska miejskiego:
Silna zależność od dostaw:
energii elektrycznej,
gazu,
centralnych dostaw ciepła (centralne ogrzewanie) priorytetowe.
PRIORYTET !!!
Zapewnienie dostaw energii elektrycznej.
Brak energii elektrycznej:
Tymczasowe rozwiązanie - mobilne agregaty prądotwórcze, zasilające obiekty infrastruktury krytycznej np.:
szpitale i przychodnie lekarskie,
piekarnie,
mleczarnie,
sieć wodociągową,
inne przetwórnie zaopatrujące ludność w podstawowe produkty żywnościowe).
Dla użytkowników indywidualnych może zajść potrzeba dostarczania piecyków polowych i koksowników oraz opału (drewna, węgla, koksu).
Środki czystości
Podstawowe środki higieny osobistej, które mogą być szczególnie niezbędne w przypadkach utraty przez poszkodowaną ludność mienia:
mydło,
płyny,
proszki do mycia oraz sprzątania,
ręczniki,
papier toaletowy itp.,
Tymczasowe miejsca zakwaterowania
Konieczność organizacji może wystąpić w przypadku:
katastrofy naturalnej;
awarii technicznej
awarii technicznej spowodowanej zdarzeniem terrorystycznym,
podczas których:
ludność utraci swoje domy lub mieszkania,
zachodzi potrzeba ewakuacji ludzi z zagrożonych terenów.
Można organizować na bazie stacjonarnych obiektów infrastruktury terenowej:
szkół,
świetlic,
urzędów,
domów kultury,
hoteli,
sal gimnastycznych,
remiz strażackich itp.
W namiotach.
Dodatkowe wyposażenie w sprzęt:
do spania:
łóżka,
materace,
śpiwory,
koce,
pościel itp.),
środki do ogrzewania (piece, nagrzewnice),
sanitariaty,
sprzęt przeciwpożarowy itp.
Szczególną uwagę należy zwrócić na namioty (miasteczka namiotowe), w których istnieją trudne warunki:
utrzymania higieny,
zabezpieczenia przeciwpożarowego,
zabezpieczenia przed ekstremalnymi warunkami atmosferycznymi.
Pomoc medyczna ludności poszkodowanej w sytuacjach kryzysowych
Przedsięwzięcia:
sanitarnohigieniczne,
przeciwepidemiczne,
leczniczo-ewakuacyjne.
Udzielanie poszkodowanym pomocy przedlekarskiej
Zadania pomocy przedlekarskiej wykonywane przez ratowników medycznych:
resuscytacja krążeniowo-oddechową,
tamowanie krwotoków zewnętrznych i opatrywanie ran;
unieruchamianie złamań i podejrzeń złamań kości oraz zwichnięć;
ochrona przed wychłodzeniem lub przegrzaniem;
prowadzenie wstępnego postępowania przeciwwstrząsowego;
ochrona termiczna osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego;
ewakuacja z miejsca zdarzenia osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowia;
wsparcie psychiczne osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowia oraz prowadzenie wstępnej segregacji medycznej.
Usługi transportowe dla ludności poszkodowanej w sytuacjach kryzysowych
ewakuacja medyczna:
dostarczanie:
wody pitnej;
produktów żywnościowych;
innych artykułów powszechnego użytku.
ewakuacja:
osób z rejonów zagrożenia;
mienia (dobytku) poszkodowanych mieszkańców;
zagrożonych zniszczeniem zasobów:
materiałowych;
technicznych;
medycznych;
kulturowych;
innych.
W zależności od skali:
usług transportowych;
odległości przewozu;
dostępności poszczególnych rodzajów transportu,
można korzystać z transportu:
samochodowego,
kolejowego,
powietrznego (lotniczego),
wodnego śródlądowego.
Potencjał logistyczny wykorzystywany w zabezpieczeniu logistycznym ludności poszkodowanej w sytuacjach kryzysowych
Potencjał logistyczny sytuacji kryzysowych
Potencjał usługowy:
specjalistyczny sprzęt techniczny,
środki transportowe,
sprzęt kwaterunkowy,
inny sprzęt,
baza kwaterunkowa,
baza magazynowa,
baza lecznicza,
baza remontowa,
baza gastronomiczna,
sprzęt przeładunkowy.
Potencjał ludzki
Część zasobów ludzkich, które organy władzy publicznej mogą angażować, po wprowadzeniu stanu klęski żywiołowej lub innego stanu nadzwyczajnego, do zapobiegania lub usuwania skutków katastrof naturalnych, awarii technicznych, zdarzeń terrorystycznych itp.
Najczęściej są to siły, którymi zarządza w sytuacjach kryzysowych.
Siły, którymi zarządza w sytuacjach kryzysowych:
wójt (burmistrz, prezydent miasta);
starosta;
wojewoda (pełnomocnik wojewody).
Bezpośrednio siłami tymi dysponują grupy zabezpieczenia logistycznego powoływane w gminie, powiecie i województwie.
Potencjał ludzki:
Siły Straży Miejskiej,
Formacje OC,
Siły służby zdrowia,
Siły pogotowia technicznego,
Siły Straży Granicznej,
Pododdziały wojskowe,
Siły Policji,
Siły organizacji pozarządowych,
Siły straży pożarnej,
Inne.
Formacje OC
Organizowane na bazie różnych przedsiębiorstw (zakładowe formacje OC) prywatnych i państwowych, służb miejskich itp.,
Struktury Obrony Cywilnej
kompanie ratownictwa ogólnego (kro);
plutony ratownictwa ogólnego (plro);
plutony ratownictwa technicznego (plrtech);
plutony ochrony zwierząt gospodarskich (plochrzg);
drużyny ratownictwa, np.:
przeciwpowodziowego;
przeciwpożarowego;
przeciwchemicznego.
Siły Straży Pożarnej
Jednostki miejskiej i powiatowej Państwowej Straży Pożarnej (PSP) działające w strukturach jednostek ratowniczo-gaśniczych.
Jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP).
Siły służby zdrowia
Personel:
niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej,
zespołów opieki zdrowotnej,
publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
pogotowia ratunkowego,
poradni zdrowia,
szpitali,
aptek itp.,
dysponujący:
środkami transportu sanitarnego,
bazą leczniczą,
zapasami leków,
materiałów medycznych.
Siły pogotowia technicznego
Jednostki pogotowia:
energetycznego,
gazowego,
wodno-kanalizacyjnego,
drogowego itp.
Siły Policji
Komendy Policji:
miejskie;
powiatowe;
wojewódzkie.
jednostki prewencji;
inne pododdziały (oddziały).
Pododdziały (oddziały) wojskowe
Pododdziały ratownictwa inżynieryjnego;
Zespoły z jednostek wsparcia operacji usuwania skutków skażeń chemicznych i radioaktywnych;
chemiczno-radiacyjne zespoły awaryjne (CHRZA);
Pododdziały z jednostek wsparcia usuwania skutków zakażeń biologicznych:
CRESZ
Pododdziały z jednostek logistycznych.
Siły organizacji pozarządowych
zrzeszenia, towarzystwa, związki, kluby i zespoły sportowe;
stowarzyszenia agroturystyczne;
stowarzyszenia wspierania rozwoju regionów i społeczeństwa;
towarzystwa gospodarcze;
organizacje pomocy społecznej,
stowarzyszenia charytatywne;
towarzystwa dobroczynne;
fundacje;
organizacje harcerskie;
grupy inicjatywne;
koła i komitety społeczne;
towarzystwa społeczno-kulturalne;
jednostki Ligi Obrony Kraju;
jednostki Ligi Ochrony Przyrody;
towarzystwa kombatanckie;
stowarzyszenia religijne;
inne. itp
Infrastruktura transportowa:
Rurociągi paliwowe;
Lotniska i lądowiska;
Sieć dróg samochodowych;
Linie kolejowe;
Drogi wodne;
Inne.
Transport samochodowy
Ze względu na mobilność i funkcjonalność transportu samochodowego jest on szczególnie przydatny do realizacji zadań transportowych w sytuacjach kryzysowych.
Przedsiębiorstwa wydzielające sprzęt samochodowy do celów ewakuacji:
przedsiębiorstwa państwowe.
przedsiębiorstwa komunalne,
spółdzielnie,
przedsiębiorstwa prywatne,
- siły zbrojne,
Transport kolejowy:
Wykorzystuje się przy przewozach masowych, na dużą odległość (ponad 100 kilometrów).
Realizowane przewozy:
ewakuacja medyczna (ranni i chorzy, ewakuowani do odległych szpitali);
ewakuacją ludzi z zagrożonych rejonów;
ewakuacja mienia (zapasów materiałowych, sprzętu technicznego);
dostarczenie zaopatrzenia niezbędnego dla poszkodowanej ludności,
dostarczanie materiałów i sprzętu niezbędnego do usuwania skutków zdarzenia w rejonie objętym kryzysem.
Transport powietrzny:
Wykorzystanie:
Ewakuacja ciężko rannych (poszkodowanych), których „ze wskazań życiowych” nie będzie można ewakuować innym rodzajem transportu,
Dowóz materiałów medycznych (leków) i sprzętu medycznego,
Realizacja innych pilnych przewozów;
transport ekip ratunkowych,
transport zespołów medycznych,
transport deficytowych rodzajów zaopatrzenia itp.
Transport wodny śródlądowy
Może być przydatny podczas:
organizacji przewozów międzybrzegowych:
budowa przepraw promowych;
budowa improwizowanych mostów pontonowych.
- dowozu materiałów i sprzętu niezbędnego do usuwania skutków zniszczeń infrastruktury.
Zasoby zaopatrzenia:
Zasoby materiałowe rezerw państwowych;
Zasoby materiałowe infrastruktury terenowej;
Zasoby materiałowe dostarczane w ramach pomocy humanitarnej;
Zasoby materiałowe dostarczane przez organa nadrzędne.
REZERWY STRATEGICZNE
Wyodrębniony majątek Skarbu Państwa niezbędny na wypadek:
zagrożeń:
bezpieczeństwa i obronności państwa;
bezpieczeństwa i porządku publicznego;
zdrowia publicznego;
wystąpienia:
klęski żywiołowej;
- sytuacji kryzysowej.
Cel gromadzenia rezerw strategicznych
wsparcie realizacji zadań w zakresie bezpieczeństwa i obrony państwa;
odtwarzanie infrastruktury krytycznej;
złagodzenie zakłóceń w ciągłości dostaw służących funkcjonowaniu gospodarki;
zaspokojenie podstawowych potrzeb obywateli, (ratowania życia i zdrowia);
wypełnienia zobowiązań międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej.
Czynniki kształtujące struktury rezerw strategicznych
strategia bezpieczeństwa państwa własnego i potencjalnego przeciwnika;
aktualna sytuacja polityczno-militarna;
stan gospodarki państwa;
stan potencjalnego przeciwnika;
udział w sojuszach politycznych, gospodarczych i militarnych państwa;
aktualne tendencje w rozwoju techniki wojskowej i sztuki wojennej.
Tworzenie rezerw strategicznych
Decyzję o tworzeniu rezerw strategicznych podejmuje Minister Gospodarki i określa ich ilości w Rządowym Programie Rezerw Strategicznych.
Plan Rezerw Strategicznych
W opracowaniu Planu Rezerw Strategicznych uczestniczą:
Minister Obrony Narodowej;
Minister Spraw Wewnętrznych;
Minister Rolnictwa;
Minister Sprawiedliwości;
Minister Infrastruktury;
Minister Zdrowia;
Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;
organa administracji rządowej realizujące zadania w zakresie bezpieczeństwa i obronności państwa, zarządzania kryzysowego i ochrony infrastruktury krytycznej oraz bezpieczeństwa, porządku i zdrowia publicznego.
Agencja Rezerw Materiałowych
ARW realizuje zadania państwa dotyczące rezerw strategicznych oraz zapasów ropy naftowej i produktów naftowych w zakresie:
tworzenia;
udostępnienia;
likwidacji;
utrzymywania (przechowywanie, dokonywanie wymiany lub zamiany, przeprowadzanie konserwacji przechowywanych zasobów).
Finansowanie rezerw strategicznych
Wydatki związane z gospodarowaniem rezerwami pokrywa się ze środków budżetu państwa. Środki te są przeznaczone na pokrycie:
przyrostu rezerw;
zmiany struktury rezerw;
kosztów utrzymywania i magazynowania rezerw;
kosztów wymiany rezerw;
nakładów inwestycyjnych związanych z budową i modernizacją infrastruktury technicznej.
ISTOTA ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO I JEGO SPECYFIKA
Elementy składowe współczesnej logistyki:
Infrastruktura przepływów fizycznych:
gromadzenie zapasów i gospodarowania nimi,
gospodarka magazynowa,
opakowania i formatowanie jednostek ładunkowych,
organizacje systemu transportowego wewnątrz przedsiębiorstwa i w relacji sprzedawca-klient.
Infrastruktura informacyjna:
systemy informatyczne(Software),
sprzęt informatyczny (Hardware).
Logistyki szczegółowe:
logistyka zaopatrzenia (logistyka procesów zaopatrzenia),
logistyka zapasów,
logistyka produkcji (logistyka procesów produkcji),
logistyka dystrybucji (logistyka procesów dystrybucji),
logistyka obsługi związana z obsługą klienta oraz obsługa odpadów.
Logistyka zaopatrzenia
Cel:
Zapewnienie przedsiębiorstwu skutecznego zasilania we wszystkie materiały niezbędne do prowadzenia ciągłej i rytmicznej działalności gospodarczej.
Misja:
Maksymalne zaspokojenie wszelkich potrzeb materiałowych firmy po minimalnych (akceptowalnych) kosztach logistycznych związanych z realizacją rynkowych dostaw środków zaopatrzenia.
Logistyka zapasów
Cel:
Zapewnienie dostępności surowców, materiałów, produktów i wyrobów gotowych w określonym miejscu, czasie i w żądanej wielkości przy jednoczesnym spełnieniu wymogów minimalizacji kosztów ich utrzymania (magazynowania).
Misja:
Optymalne sterowanie zapasami, aby przy minimalizowaniu ich poziomu zagwarantować najwyższe (wysokie) standardy obsługi klienta.
Logistyka dystrybucji
Planowanie, realizowanie i kontrolowanie przepływu towarów, materiałów i wyrobów gotowych z miejsc ich wytwarzania na rynek do użytkowania lub klienta.
Cel logistyki i dystrybucji
Dostarczenie finalnemu (klientowi) odbiorcy właściwych towarów lub usług:
4 x W:
we właściwym miejscu,
we właściwym czasie,
we właściwych ilościach,
o właściwej jakości.
przy minimalnych kosztach logistycznych.
Logistyka wojskowa
Podmioty logistyki wojskowej – wojska walczące bądź szkolące się;
Misja logistyki wojskowej – dostarczanie rozwiązań teoretycznych sprzyjających zapewnieniu wysokiej skuteczności dostaw zaopatrzenia oraz świadczenia usług specjalistycznych i gospodarczo-bytowych.
Istota zabezpieczenia logistycznego wojsk
Przygotowanie, racjonalne wykorzystanie i utrzymanie w gotowości do użycia odpowiednio urzutowanego i rozmieszczonego w terenie potencjału logistycznego, a także zasobów terenowej infrastruktury logistycznej, niezbędnych wojskom do szkolenia i skutecznego prowadzenia działań bojowych.
ZASADY REALIZACJI ZABEZPIECZENIA LOGISTYCZNEGO WOJSK
Kryteria | Pokój | Wojna |
---|---|---|
we właściwym czasie | ||
we właściwych ilośc. | ||
o właściwej jakości | ||
we właściwym miejscu | ||
według właściwych kosztów |
Logistyka wojskowa
Tworzenie łańcuchów dostaw zaopatrzenia i świadczenia usług.
dostawy UiSW oraz środków bojowych i materiałowych (SBiM) realizowane w tzw. skali makro, tj. od wytwórcy poprzez wszystkie etapy ich składowania i dostarczania, aż do odbiorcy, tj. do wojsk;
usługi logistyczne (specjalistyczne i gospodarczo-bytowe) realizowane przez piony funkcjonalne wojskowego systemu logistycznego na wszystkich szczeblach organizacyjnych wojsk.
SŁUŻBY PAŃSTWOWE
Państwowa Straż Pożarna(PSP) - zadania
rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń;
organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń;
wykonywanie pomocniczych, specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze;
kształcenie kadr dla potrzeb PSP i innych jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz powszechnego systemu ochrony ludności.
Straż Graniczna
Obowiązki w ramach zarządzania kryzysowego
uszczelnienie granic, zwiększenie liczby funkcjonariuszy w danym regionie;
dokładniejsza kontrola podróżnych lub w przypadku wystąpienia zamknięcia granicy niedopuszczenia do jej przekroczenia,
uniemożliwienie wjazdu lub wyjazdu osób niebezpiecznych,
wzmocnienie porządku publicznego w miejscach i strefach podporządkowanych ustawowo tej formacji,
przeciwdziałanie przestępczości zorganizowanej i pospolitej na granicy i w strefach nadgranicznych,
zwalczanie potencjalnych zagrożeń terrorystycznych w strefach granicznych,
ochrona ludności przed zagrożeniami i skutkami klęsk żywiołowych, katastrof ekologicznych oraz epidemiologicznych.
Służba celna
Wybrane zadania z zakresu działania w sytuacji kryzysu
zwalczanie przemytu i przeciwdziałanie oszustwom celnym,
zapobieganie wwożeniu substancji i mikroorganizmów szkodliwych,
zapobieganie wwozowi towarów, przedmiotów lub urządzeń stwarzających zagrożenia dla życia, bezpieczeństwa i zdrowia obywateli lub zagrażających obronności kraju.
Służba celna – wybrane zadania z zakresu działania w sytuacji kryzysu
Współpraca z: Policją, Strażą Graniczną, organami podatkowymi;
Współpraca: ze służbami celnymi i śledczymi innych państw, ze środowiskami gospodarczymi; z instytucjami naukowymi, badawczymi, medycznymi.
Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS)
Podmiot w systemie zarządzania kryzysowego, zwłaszcza w sytuacji zagrożeń związanych z masowymi zachorowaniami na choroby ludzkie i odzwierzęce.
Państwowa Inspekcja Sanitarna
Realizuje zadania z zakresu zdrowia publicznego w szczególności poprzez sprawowanie ciągłego nadzoru nad warunkami:
- higieny zdrowia,
- higieny pracy w zakładach pracy,
- higieny radiacyjnej,
- higieny wypoczynku i rekreacji,
- higieny procesów nauczania i wychowania,
- zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku,
- higieniczno-sanitarnymi w zespołach opieki zdrowotnej.
Cele działania PIS:
ochrona zdrowia ludzkiego przed wpływem czynników szkodliwych lub uciążliwych,
zapobieganie chorobom zakaźnym przez:
- sprawowanie nadzoru nad warunkami:
higieny środowiska,
higieny pracy w zakładach pracy,
……………………(jak powyżej)
Struktura organizacyjna PIS
Oddział promocji zdrowia;
Oddział epidemiologii;
Oddział higieny komunalnej;
Oddział higieny pracy;
Oddział higieny żywności, żywienia i przedmiotów użytku;
Sekcja higieny dzieci i młodzieży;
Sekcja ochrony radiologicznej;
Sekcja nadzoru zapobiegawczego.
Rola PIS w sytuacjach zagrożeń epidemią
Zadania PIS, wojewódzkich i powiatowych, stacji San-Epid są szczególnie ważne w czasie powodzi:
gdy może dojść do zalania:
śmietników,
cmentarzy,
zakładów produkujących bądź przetwarzających toksyczne środki przemysłu (TŚP),
gdy istnieje realna groźba skażenia:
terenu,
wody,
żywności,
środków opatrunkowych.
Jeżeli konsekwencjami ww. zdarzeń mogą być:
narażenie zdrowia i życia:
poszkodowanej ludności,
ratowników biorących udział w akcji ratowniczej.
Państwowy Inspektorat Weterynarii (PIW)
Główna inspekcja jest odpowiedzialna za:
prawidłową sytuację epizootyczną na terenie kraju,
bezpieczeństwo produktów pochodzenia zwierzęcego,
określenie wymagań weterynaryjnych przy produkcji i przetwarzaniu żywności pochodzenia zwierzęcego.
Na czele PIW stoi Główny Lekarz Weterynarii, który jest centralnym organem administracji rządowej podległym ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa.
PIW
Wojewódzkie i powiatowe organa PIW:
wojewódzki lekarz weterynarii;
powiatowy lekarz weterynarii.
Zadania wykonują przy pomocy:
wojewódzkiego;
powiatowego inspektoratu weterynarii.
Główne zadania inspekcji weterynaryjnej
zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt,
likwidowanie ognisk chorób, które mogą być przenoszone na człowieka,
monitorowanie zakażeń zwierząt,
badanie zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego,
prowadzenie weterynaryjnej kontroli,
Zadania PIW
zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt i zapobieganie ich wystąpieniu,
wykrywanie i likwidowanie ognisk chorób zakaźnych zwierząt,
zwalczanie chorób zakaźnych, które mogą być przenoszone na człowieka.
Skład PIW
Biura:
kontroli, zdrowia i ochrony zwierząt, higieny środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego, ds. granic, ds. UE i współpracy z zagranicą, środków żywienia zwierząt, farmacji i utylizacji, organizacyjno-prawne, budżetowo-finansowe.
Współpraca PIW w systemie zarządzania kryzysowego
W sytuacji zagrożeń wynikających ze strony zwierząt(np.):
zagrożenie szarańczą lub innymi groźnymi owadami;
zagrożenie życia zwierząt;
potrzeba utylizacji padliny:
lekarze weterynarii współpracują z służbami i inspekcjami. (Policja, PSP, Inspekcja sanitarna, organa władzy publicznej?)
PLANOWANIE REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
Źródła informacji o zdarzeniach
Organizacja zarządzania kryzysowego – powiat DSC00235
Plan reagowania kryzysowego
Powinien:
zapewnić systemowi skoordynowane i efektywne reagowanie na wszystkie potencjalne zagrożenia;
ujednolicać procedury prowadzenia działań ratowniczych prze wszystkie służby;
określać zasady współdziałania oraz procedury zwracania się o pomoc do szczebla nadrzędnego.
Powinien być:
Kompleksowy;
Funkcjonalny;
Użytkowy.
Ad. 1.) Kompleksowość PRK
uwzględnienie wszystkich możliwych zagrożeń, które mogą wystąpić na danym obszarze,
określenie wszystkich możliwych podmiotów uczestniczących w przeciwdziałaniu i likwidacji skutków zagrożeń.
Ad. 2.) Funkcjonalność PRK
Zapewnienie przydatności planu we wszystkich sytuacjach kryzysowych przez określenie stałych funkcji podmiotów:
ratowniczych,
pomocowych,
we wszystkich fazach reagowania kryzysowego.
Ad. 3.) Użytkowość PRK
pojęcie jednolitej struktury planu i formy dokumentów szczegółowych;
zapewnienie prostoty posługiwania się dokumentami planistycznymi w wypadku różnych zdarzeń (ważne ze względu na presję czasu i konieczność podjęcia decyzji)
Zadania z zakresu reagowania kryzysowego
przygotowanie planów zarządzania kryzysowego,
przygotowanie struktur uruchamianych w sytuacjach zarządzania kryzysowego,
przygotowanie i utrzymanie zasobów niezbędnych do realizacji zadań ujętych w planach,
utrzymanie baz danych niezbędnych w procesie zarządzania kryzysowego,
opracowanie scenariuszy działań w sytuacji uszkodzenia (zniszczenia) infrastruktury krytycznej,
zapewnienie spójności opracowanych planów,
przeszkolenie personelu w zakresie zamienności pełnionych funkcji.
DOKUMENTACJA ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO W SYTUACJACH ZAGROŻEŃ NIEMILITARNYCH
Plany reagowania kryzysowego opracowywane są na poziomie:
krajowym,
wojewódzkim,
powiatowym,
gminnym.
AKTUALIZACJA PRK
Plany reagowania kryzysowego
aktualizowane są nie rzadziej niż co
dwa lata!!!
Składniki planu reagowania kryzysowego:
Plan główny;
Procedury reagowania kryzysowego;
Załączniki funkcjonalne.
Plan główny
wstęp
charakterystyka ryzyka zagrożeń oraz ocena ryzyka ich wystąpienia:
mapy ryzyka,
mapy zagrożenia powodziowego,
charakterystyka sil i środków:
stan rezerw strategicznych,
ocena możliwości ich wykorzystania,
analiza funkcjonowania administracji publicznej i możliwości wykorzystania w sytuacjach kryzysowych,
przewidywane warianty działań w sytuacjach kryzysowych,
wskazania trybu aktualizacji planu oraz poszczególnych załączników funkcjonalnych.
Plan główny – część wstępna
Zarządzenie o powołaniu zespołu ZK,
W zarządzeniu określa się:
zadania i skład zespołu,
strukturę organizacyjną zespołu,
zakres obowiązków osób kierowniczych i funkcyjnych,
tryb pracy,
wykaz opracowywanych dokumentów,
warunki techniczne i standardy wyposażenia zespołu,
zasady finansowania,
organizację szkolenia zespołu.
Plan główny – charakterystyka zagrożeń oraz ocena ryzyka ich wystąpienia
opracowuje się na mapie (mapach) wraz z legendą (częścią opisową),
skala map zależy od szczebla organizacyjnego administracji publicznej – im niższy szczebel tym mapy są bardziej szczegółowe,
Część opisowa obejmuje
schematy,
wykresy,
tabele wraz z niezbędnym komentarzem (wykładnią).
Plan główny – charakterystyka sił i środków, i rezerw państwowych, które planowane są do wykorzystania do realizacji zadań reagowania kryzysowego.
Zestawienia tabelaryczne z niezbędnym komentarzem.
Plan główny- analiza funkcjonowania administracji publicznej (zespolonej i niezespolonej).
Wykonuje się najczęściej w postaci siatki bezpieczeństwa.
Sporządzana jest ona w formie tabeli, w której wyszczególnione są prognozowane zagrożenia i zakres udziału (np. jako jednostka wiodąca lub pomocnicza) podmiotów (organów, jednostek administracji) w likwidacji skutków zagrożeń.
DSC00253 (siatka bezpieczeństwa – poziom powiatu)
Mapa ryzyka
Mapa ma opis przedstawiający potencjalne negatywne skutki oddziaływania zagrożenia na ludzi, środowisko, mienie i infrastrukturę.
Mapa zagrożenia
Mapa przedstawiająca obszar geograficzny objęty zasięgiem zagrożenia z uwzględnieniem różnych scenariuszy zdarzeń.
Plan główny – warianty działania
Zwykle sporządzane są 2-3 warianty działań (użycia sił i środków) w sytuacjach kryzysowych;
Warianty działania powinny uwzględniać:
rodzaj i skale zagrożenia,
priorytety realizacji zadań ratowniczych,
zakres i rodzaj użytych sił i środków,
możliwość wsparcia ze strony przełożonego.
Procedury reagowania kryzysowego
Zespół przedsięwzięć na wypadek sytuacji kryzysowych, w czasie stanów nadzwyczajnych i w czasie wojny.
Obejmują:
zadania w zakresie monitorowania zagrożeń,
bilans i tryb uruchamiania sił i środków niezbędnych do usuwania skutków zagrożeń,
Uruchamianie działań przewidzianych w Planie reagowania kryzysowego oraz zasady współdziałania, a także sposoby ograniczania rozmiarów strat i usuwania skutków zagrożeń.
Ad. a.) Zadania w zakresie monitorowania zagrożeń
Opracowuje się w postaci zestawienia tabelarycznego, w którym wyszczególnia się:
rodzaj zagrożenia,
jednostkę odpowiedzialną za jego monitorowanie (rozpoznawanie),
jednostki współdziałające,
sposoby powiadamiania (obieg informacji),
wykaz źródeł pozyskiwania informacji z określeniem sposobów komunikowania się z nimi.
Ad. b.) Bilans i tryb uruchamiania sil i środków niezbędnych do usuwania skutków zagrożeń
Sporządza się w formie harmonogramu;
W harmonogramie wyszczególnia się:
jednostki organizacyjne (wiodące i pomocnicze) realizujące zadania,
tryb ich uruchomienia (podstawowy, alarmowy, nakazowy),
miejsce lub rejon działania,
siły współdziałające,
wykorzystany sprzęt i środki materiałowe.
Planowanie procedur reagowania kryzysowego
Konieczność precyzyjnego ustalenia zasad reagowania i wyznaczania decydentów upoważnionych do uruchamiania działań (przedsięwzięć) związanych z:
zapobieganiem,
ograniczaniem,
likwidacją skutków zagrożeń.
Jest to konieczne z uwagi na konsekwencje finansowe i prawne.
Ustalenie zasad i organizacji współdziałania, podczas realizacji zadań zarządzania kryzysowego ( kto z kim i na jakich zasadach może i powinien współdziałać)
Przyjęte ustalenia wymagają akceptacji zainteresowanych stron.
Zawartość załączników funkcjonalnych (do planu głównego)
standardowe procedury operacyjne, opisujące sposoby działania podmiotów realizujących zadania z zakresu zarządzania kryzysowego,
organizacja łączności,
organizacja systemu:
monitorowania zagrożeń,
ostrzegania,
alarmowania,
zasady informowania ludności o zagrożeniach i sposobach postępowania na wypadek zagrożeń,
organizacja ewakuacji z obszarów zagrożonych,
organizacja opieki społecznej i medycznej,
plany zabezpieczenia ratownictwa medycznego,
organizacja ochrony przed zagrożeniami radiacyjnymi (tylko na poziomie krajowym i wojewódzkim), biologicznymi i chemicznymi,
wykaz zawartych umów i porozumień związanych z realizacją zadan zawartych w planie reagowania kryzysowego,
zasady oraz tryb oceniania i dokumentowania szkód.
Dokumentacja sprawozdawcza
Podczas realizacji zadań reagowania kryzysowego opracowywane są dokumenty sprawozdawcze;
Karta zdarzeń,
Raport odbudowy.
Karta zdarzenia
Chronologiczny opis zaistniałych zdarzeń
i wdrożonych działań
Zawiera informacje o:
kolejności alarmowania służb ratowniczych;
podmiocie kierującym działaniami ratowniczymi;
podejmowanych decyzjach, w tym o:
zadaniach stawianych jednostkom ratowniczym,
liczbie poszkodowanych i wielkości strat;
sposobie udzielania pomocy i zabezpieczania.
Raport odbudowy
Powinien zawierać:
opis i analizę skutków zaistniałego zdarzenia;
propozycje działań mających na celu odbudowę, tym:
wykaz strat w infrastrukturze oraz w potencjale ratowniczym,
projekt harmonogramu likwidacji strat i odbudowy,
wstępny bilans potrzeb finansowych w zakresie odbudowy.
Informacje dodatkowe planu reagowania kryzysowego
W planie reagowania kryzysowego, w zależności od potrzeb, zamieszcza się dodatkowe dokumenty.
Liczba, rodzaj i treść dokumentów dodatkowych podyktowana jest przede wszystkim wymogami użyteczności.
zarządzenie w sprawie utworzenia zespołu zarządzania kryzysowego,
organizacja reagowania kryzysowego ( na danym szczeblu administracji publicznej)
wykaz źródeł informacji o zagrożeniach,
harmonogram rozwinięcia CZK,
wykaz służb, inspekcji, straży i innych jednostek uczestniczących w reagowaniu kryzysowym,
siatka bezpieczeństwa,
wykaz środków transportu do ewakuacji ludności,
potencjał leczniczy,
podział sił i środków reagowania wg rodzajów zagrożenia,
wykaz specjalistów ds. ratownictwa,
wzory dokumentów sprawozdawczych (karta zdarzenia, raport odbudowy),
inne dokumenty.
Cykl decyzyjny zespołu zarządzania kryzysowego DSC00270