Wykład pierwszy
Egzamin pisemny w formie testu wielokrotnego wyboru.
Podręcznik Samorząd terytorialny wydanie 5 Bogdan Dolnicki.
Ustawy: o samorządzie gminnym. Konstytucja , Europejska Karta Samorządu Lokalnego z 1985, ustawa o samorządzie powiatowym oraz o województwie, ustawa o referendum lokalnym z 2000r. kodeks wyborczy ( ordynacja wyborcza z 2011) z niej czynne, bierne prawo wyborcze
Ustawa o pracownikach samorządowych ale tylko ogólnie
Ustawa o gospodarce komunalnej
Na egzaminie będą różnice
Zakres tak zwane kwestie wprowadzające.
W art. 16 Konstytucji brak jest definicji pozytywnej obejmującej samorząd
W art. 17 Konstytucji zapisano że w drodze ustawy można tworzyć samorząd.
Samorząd nie jest autonomiczny bo nie ma możliwości wydawania aktów prawnych z mocą ustawy.
Art. 87 Konstytucji zawiera źródła prawa a szczególnie nas interesuje pkt 2 gdzie zostały wymienione akty prawa miejscowego powszechnie obowiązujące ale na określonym terytorium. Nie ma żadnej hierarchii. Te przepisy są wydawane na podstawie i w granicach przewidzianych w ustawie.
Samorząd jest samodzielny ale podlega nadzorowi.
Decentralizacja została zawarta w Konstytucji w preambule oraz w art. 15 decentralizacja władzy publicznej.
Cechy samorządu:
Dana społeczność posiada odrębny od państwa interes ale się nie da wyodrębnić obiektywnie
powstanie samorządu z mocy prawa – to ustawodawca decyduje czy danej korporacji przyznać status samorządu
przynależność do samorządu ma charakter obowiązkowy – nie mamy wyboru ( ex lege)
ma charakter korporacyjny – zmierza do tego że to wspólnota posiada prawa, a nie poszczególne osoby
jest samodzielny
cechą samorządu jest to, że jest nadzór państwa
wykonuje zadania z zakresu administracji publicznej
W 1999r. został wprowadzony podział na powiaty oraz na województwa. W dniu 08.03.1990r. samorząd terytorialny utworzyły się gminy.
Ustawą z 1998r. która weszła w życie w 1999r. zostały dodane powiaty oraz województwa. Początkowo było potem utworzono 16 województw. W tedy też w miejsce zlikwidowanych województw dodano miasta na prawach powiatu czyli powiat grodzki.
Przeszliśmy z jednostopniowego szczebla na trójstopniowy.
Podział zasadniczy : gmina, powiat, województwo.
Podział specjalny na zasadzie decentralizacji który doskonale widać na przykładzie gminy gdzie mamy tzw. jednostki pomocnicze ( art. 5 o samorządzie gminnym) .Podział pomocniczy – nie mają osobowości prawnej - Rada Gminy może przyznać kompetencje .
Jednostki pomocnicze w gminie to między innymi: sołectwa, dzielnice, osiedla i inne, miasta na zasadzie powiatu.
W maju pierwsze wybory 42% do gmin – Europejska Karta z 1993r.
Reforma trójstopniowa w 1999r. W 2002r. Parlament zadecydował o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza, prezydenta zrezygnowano z kolegialnego gdyż byłaby to rozmyta odpowiedzialność oraz będzie szybciej.
Decentralizacja władzy przekazano część władzy organom terenowym.
Według Europejskiej Karty – samorząd można kontrolować lub nadzorować.
Kontrola – porównać, opisać i wyciągnąć wnioski
Nadzór – możliwość władczego wkraczania
Dekoncentracja – jednostki pomocnicze nie mają swoich zadań ,mniemając uprawnień samodzielnych.
Podmiotem samorządu są mieszkańcy danego terytorium . To wszyscy mieszkańcy nie ma znaczenia czy mają pełną zdolność do czynności prawnych.
Demokracja pośrednia
Art. 4 można zmieniać granice ale powinna o tym decydować wspólnota.
Podmiotem wykonawczym zadań z zakresu administracji publicznej.
Zadania samorządu:
Zadania zlecone – wymagają każdorazowego zlecenia .
Wynika to z ustawy.
Zadania własne nie wynika z dodatkowego upoważnienia ale z ogólnej kompetencji z ich wykonania. Zadania własne są finansowane w własnych środków, a zadania zlecone są finansowane z administracji rządowej.
Od roku 1990 Administracja Publiczna – administracja rządowa+ samorządowa+ podmioty realizujące funkcje administracyjne ( w książce jest inaczej bo są tylko 2 ale w książce jest błąd bo w części ogólnej nie zrobiono korekty przed 5 wydaniem )
Nadzór nad samorządem zgodnie z Europejską Kartą jest dokonywany tylko wg kryterium legalności ograniczona możliwość organów nadzorujących.
Obecnie jest tylko jedno kryterium legalności , organy ściśle określone tak samo funkcjonujące.
Administracja rządowa – Prezes Rady Ministrów , wojewoda i obrachunkowa Izba – wobec nic ma szczególne kompetencje Sejm ale tego nie można nazwać nadzorem.
Zasada pomocniczości ( subsydiarności ) inaczej działa a contrario niż dekoncentracja . Ustawodawca powinien tak rozłożyć zadanie że od dołu do góry.
Podmioty najbliżej mieszkańców będą wiedzieć co im potrzeba. Z czym co gmina sobie nie radzi to należy przyporządkować powiatowi.
Prawo samorządu terytorialnego 22.03.14
Zakres obowiązujący na egzaminie! - przypomnienie z ostatnich wykładów
Podmiotowość jednostek samorządu terytorialnego – podmiot -> jest nim:
- wspólnota o charakterze korporacyjnym,
- utworzona z mocy prawa.
- musi wynikać ex lege z ustawy
- wyposażona w osobowość prawną
- charakter publiczno-prawny
- Wypełniająca poprzez wyłonione w drodze wyborów organy zadania administracji publicznej
- Na zasadach niezależności określonej prawnie
- Podlegająca nadzorowi państwowemu
Podmiotowość publiczno prawna- możliwość nawiązywania stosunków prawych z organami państwa
Podmiotowość prywatno prawna – możliwości nabywania praw i zaciągania zobowiązań, pozywania i bycia pozywanym
-gmina, powiatu, województwa, tylko one posiadają podmiotowość publicznoprawną i prywatnoprawną.
Art. 353 par 1 kc - Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Jednostki są samodzielne w wykonywaniu zadań swoich
Zasada subsydiarnośc/pomocniczości – wynika z europejskiej karty samorządu lokalnego – zasada konstytucyjna. Zakłada rozdzielenie przez państwo władzy od dołu do góry – może być na egzaminie!!!!!!!
Istotą zasady subsydiarności jest dążenie do jak najbardziej racjonalnego podziału władzy pomiędzy poszczególne szczeble jej struktury, w oparciu o kryterium efektywności.
Definicja subsydiarności zawarta została w Europejskiej Karcie Samorządu Terytorialnego, której art. 4 ust. 3 stanowi: "Obowiązek wykonywania zadań publicznych powinien przede wszystkim spoczywać na organach (władzach) najbliższych obywatelom. Przekazywanie zadań innym organom musi odpowiadać zasięgowi i naturze tych zadań oraz wymogom efektywności i oszczędności".
Domniemanie właściwości samorządu terytorialnego w wykonywaniu zadań publicznych
Artykuł 163 Konstytucji wprowadza zasadę domniemania właściwości samorządu terytorialnego: „Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych”. Samorząd jako podmiot władzy publicznej musi jednak w przypadku konstytucyjnego lub ustawowego nakazu respektować w swych działaniach interes państwa, nawet gdyby wydał się on sprzeczny z doraźnymi potrzebami wspólnoty samorządowej. Z zasady domniemania właściwości samorządu terytorialnego wynika, że inne organy władzy publicznej powinny mieć w zakresie administracji terenowej kompetencje wyraźnie określone i sprecyzowane. W przypadku powstania sporu odnoszącego się do zadań z tego zakresu należy przyjąć domniemanie, iż w kwestiach niezastrzeżonych ustawowo dla innych władz i organów właściwe są organy samorządu terytorialnego. Stwarza to samorządowi szerokie możliwości działania i zapobiegania tendencjom do ograniczania jego zadań i roli ustrojowej.
Domniemanie właściwości gminy – gdy nie jest coś zastrzeżone dla innej jednostki to istnieje domniemanie, że należy to do gminy. W administracji istnieje zasada – co jest przewidziane to jest dozwolone!!!!!!
Domniemanie właściwości gminy we wszystkich sprawach publicznych o znaczeniu lokalnym.
Administracja działa na podstawie przepisów prawa, przez przewidziane przepisem prawa organy i …. Takie trzy zasady! Gdy nie ma przepisu to nie da się działać
Często problemem jest brak przepisu wykonawczego.
Domniemanie właściwości organu w gminie – że będzie się on zajmował sprawami gminy.
Art. 18. Kompetencje (właściwości) rady gminy
1. Do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej.
2. Do wyłącznej właściwości rady gminy należy:
1) uchwalanie statutu gminy,
2) ustalanie wynagrodzenia wójta, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności,
3) powoływanie i odwoływanie skarbnika gminy, który jest głównym księgowym budżetu na wniosek wójta,
4) uchwalanie budżetu gminy, rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium z tego tytułu,
5) uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
6) uchwalanie programów gospodarczych,
6a) przyjmowanie programów rozwoju w trybie określonym w przepisach o zasadach prowadzenia polityki rozwoju;
7) ustalanie zakresu działania jednostek pomocniczych, zasad przekazywania im składników mienia do korzystania oraz zasad przekazywania środków budżetowych na realizację zadań przez te jednostki,
8) podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach,
9) podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących:
a) zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej; uchwała rady gminy jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość; do czasu określenia zasad wójt może dokonywać tych czynności wyłącznie za zgodą rady gminy,
b) emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu przez wójta,
c) zaciągania długoterminowych pożyczek i kredytów,
d) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów krótkoterminowych zaciąganych przez wójta w roku budżetowym,
e) zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartości przekraczającej granicę ustalaną corocznie przez radę gminy,
f) tworzenia i przystępowania do spółek i spółdzielni oraz rozwiązywania i występowania z nich,
g) określania zasad wnoszenia, cofania i zbywania udziałów i akcji przez wójta,
h) tworzenia, likwidacji i reorganizacji przedsiębiorstw, zakładów i innych gminnych jednostek organizacyjnych oraz wyposażania ich w majątek,
i) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez wójta w roku budżetowym,
10) określanie wysokości sumy, do której wójt może samodzielnie zaciągać zobowiązania,
11) podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań, o których mowa w art. 8 zadania zlecone wykonywane przez gminę, ust. 2 i 2a,
12) podejmowanie uchwał w sprawach współdziałania z innymi gminami oraz wydzielanie na ten cel odpowiedniego majątku,
12a) podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych,
13) podejmowanie uchwał w sprawach herbu gminy, nazw ulic i placów będących drogami publicznymi lub nazw dróg wewnętrznych w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 260), a także wznoszenia pomników,
14) nadawanie honorowego obywatelstwa gminy,
14a) podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów,
15) stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady gminy.
3. (uchylony).
4. (uchylony).
Domniemanie właściwości w województwie – art. 41 Wszystkie zadania, które nie są przydzielone sejmikowi to wtedy się tymi zadaniami zajmuje zarząd województwa.
Art. 41.
1. Zarząd województwa wykonuje zadania należące do samorządu województwa, niezastrzeżone na rzecz sejmiku województwa i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych.
2. Do zadań zarządu województwa należy w szczególności:
1) wykonywanie uchwał sejmiku województwa;
2) gospodarowanie mieniem województwa, w tym wykonywanie praw z akcji i udziałów posiadanych przez województwo;
3) przygotowywanie projektu i wykonywanie budżetu województwa;
4) przygotowywanie projektów strategii rozwoju województwa i innych strate-gii rozwoju, planu zagospodarowania przestrzennego, regionalnych progra-mów operacyjnych, programów służących realizacji umowy partnerstwa w zakresie polityki spójności oraz ich wykonywanie;
4a) monitorowanie i analizowanie procesów rozwojowych w układzie prze-strzennym oraz strategii rozwoju województwa, regionalnych programów operacyjnych, programów rozwoju i programów służących realizacji umo-wy partnerstwa w zakresie polityki spójności oraz kontraktu terytorialnego, o których mowa w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju;
5) organizowanie współpracy ze strukturami samorządu regionalnego w innych krajach i z międzynarodowymi zrzeszeniami regionalnymi;
6) kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności wojewódzkich sa-morządowych jednostek organizacyjnych, w tym zatrudnianie i zwalnianie kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych;
7) uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu marszałkowskiego.
3. Zasady i tryb działania zarządu województwa określa statut województwa.
Domniemanie właściwości w powiecie –
Fakultatywnie w gminie można tworzyć jednostki pomocnicze – sołectwa, osiedla, wsie, przysiółki itp.
Zadania własne i zlecone
Referendów
Formy demokracji bezpośredniej
Konsultacje – mogą być identyczne jak referendów, nie mają charakteru wiążącego, mogą mieć charakter fakultatywny i obowiązkowy, art. 4 (?),
Ustawa o referendum lokalnym – referendów to forma demokracji bezpośredniej,
Art. 2.
1. W referendum lokalnym, zwanym dalej „referendum”, mieszkańcy jednostki sa-morządu terytorialnego jako członkowie wspólnoty samorządowej wyrażają w drodze głosowania swoją wolę:
1) w sprawie odwołania organu stanowiącego tej jednostki;
2) co do sposobu rozstrzygania sprawy dotyczącej tej wspólnoty, mieszczącej się w zakresie zadań i kompetencji organów danej jednostki;
3) w innych istotnych sprawach, dotyczących społecznych, gospodarczych lub kulturowych więzi łączących tę wspólnotę.
2. Przedmiotem referendum gminnego może być również:
1) odwołanie wójta (burmistrza, prezydenta miasta);
2) samoopodatkowanie się mieszkańców na cele publiczne mieszczące się w zakresie zadań i kompetencji organów gminy.
3. Referendum polega na udzieleniu na urzędowej karcie do głosowania pozytywnej lub negatywnej odpowiedzi na postawione pytanie lub pytania w zakresie spraw określonych w ust. 1 i 2 albo na dokonaniu wyboru pomiędzy zaproponowanymi wariantami.
Klasyczne referendum, gdy inicjatorami są mieszkańcy
Art. 11. Ustawy o referendum lokalnym.
1. Z inicjatywą przeprowadzenia referendum na wniosek mieszkańców jednostki samorządu terytorialnego wystąpić może
1) grupa co najmniej 15 obywateli, którym przysługuje prawo wybierania do organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego, a w odnie-sieniu do referendum gminnego – także pięciu obywateli, którym przysługu-je prawo wybierania do rady gminy; INICJATORZY REFERENDUM (muszą mieć czynne prawo wyborcze).
2) statutowa struktura terenowa partii politycznej działająca w danej jednostce samorządu terytorialnego;
3) organizacja społeczna posiadająca osobowość prawną, której statutowym te-renem działania jest co najmniej obszar danej jednostki samorządu teryto-rialnego.
1a. Z inicjatywą przeprowadzenia referendum na wniosek mieszkańców gminy w sprawie utworzenia, połączenia, podziału i zniesienia gminy oraz ustalenia gra-nic gminy wystąpić może jedynie grupa co najmniej 15 obywateli, którym przy-sługuje prawo wybierania do rady gminy.
2. Podmioty, o których mowa w ust. 1, zwane są dalej „inicjatorami referendum”.
Oni zajmują się.
Art. 12.
1. Inicjator referendum powiadamia na piśmie przewodniczącego zarządu danej jednostki samorządu terytorialnego, a w gminie wójta (burmistrza, prezydenta miasta), o zamiarze wystąpienia z inicjatywą przeprowadzenia referendum.
2. Powiadomienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) jeżeli inicjatorem referendum jest grupa obywateli – nazwiska, imiona, adre-sy zamieszkania oraz numery ewidencyjne PESEL wszystkich członków grupy oraz wskazanie osoby będącej jej pełnomocnikiem;
2) jeżeli inicjatorem referendum jest partia polityczna lub organizacja społecz-na – nazwę inicjatora, adres siedziby oraz nazwisko, imię, adres zamieszka-nia i numer ewidencyjny PESEL osoby będącej jej pełnomocnikiem, przy czym do powiadomienia dołącza się poświadczony odpis z ewidencji partii politycznych lub odpis z rejestru organizacji wraz z jej statutem;
3) określenie sprawy, w której ma zostać przeprowadzone referendum.
3. Przewodniczący zarządu jednostki samorządu terytorialnego, a w gminie wójt (burmistrz, prezydent miasta), niezwłocznie potwierdza na piśmie otrzymanie powiadomienia.
4. Pełnomocnikiem inicjatora referendum może być jedynie osoba, której przysłu-guje prawo wybierania do organu stanowiącego danej jednostki samorządu tery-torialnego.
5. Na pisemny wniosek inicjatora referendum przewodniczący zarządu jednostki samorządu terytorialnego, a w gminie wójt (burmistrz, prezydent miasta), w cią-gu 14 dni od otrzymania wniosku powiadamia, w formie pisemnej, inicjatora re-ferendum lub jego pełnomocnika o liczbie mieszkańców jednostki samorządu te-rytorialnego uprawnionych do głosowania, o której mowa w art. 4, objętych re-jestrem wyborców w gminie na koniec kwartału poprzedzającego złożenie wnio-sku. Liczbę tę dla powiatów i województw ustalają i niezwłocznie przekazują właściwym starostom i marszałkom województw komisarze wyborczy na pod-stawie kwartalnych meldunków o stanie rejestrów wyborców składanych przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) do 10 dnia miesiąca następującego po zakończeniu kwartału.©Kancelaria Sejmu s. 5/22 2014-01-23
6. Inicjator referendum w sprawie odwołania organu jednostki samorządu teryto-rialnego przed upływem kadencji powiadamia o zamiarze wystąpienia z taką inicjatywą również komisarza wyborczego; do tego powiadomienia stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1–3.
Art 5 par 2.
Wniosek mieszkańców, o którym mowa w ust. 1 i 1a, może zostać złożony po upływie 10 miesięcy od dnia wyboru organu albo 10 miesięcy od dnia ostatniego referendum w sprawie jego odwołania i nie później niż na 8 miesięcy przed zakończeniem jego kadencji.
Inicjatorzy referendum powinni się zwrócić o wypis mieszkańców (żeby wiedzieli ile podpisów musza zebrać).
Przewodniczący potwierdza, że wniosek do niego dotarł.
Inicjator referendum podaje do publicznej wiadomości przedmiot zamierzonego referendum (art13) czyli co będzie przedmiotem decyzji i dywagacji mieszkańców.
Zawiadamia się w sposób zwyczajowo przyjęty ( w gminie), a w powiecie i województwie w prasie i gazecie codziennej (?) Inicjator ponosi wydatki o powiadomieniu mieszkańców i przeprowadzeniu referendum.
Art. 14.
1. W terminie 60 dni od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 12 ust. 1, ini-cjator przeprowadzenia referendum zbiera podpisy mieszkańców uprawnionych do wybierania organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego, którzy chcą poprzeć inicjatywę w tej sprawie.
Można wycofać nasze oświadczenie woli jest wiele przyczyn ale art. 14 ust 4 mówi, że wycofanie udzielonego poparcia jest bezskuteczne.
Uzyskane podpisy przekazujemy przewodniczącemu organowi wykonawczego albo wójtowi lub burmistrzowi -- Art. 15.
1. Inicjator referendum przekazuje w terminie określonym w art. 14 ust. 1 pisemny wniosek o przeprowadzenie referendum przewodniczącemu zarządu jednostki samorządu terytorialnego, a w gminie wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta). Przewodniczący zarządu jednostki samorządu terytorialnego, a w gminie wójt (burmistrz, prezydent miasta), niezwłocznie potwierdza na piśmie otrzymanie wniosku.
2. Wniosek o przeprowadzenie referendum powinien zawierać pytanie lub pytania referendum albo warianty zaproponowane do wyboru, a jeżeli wniosek dotyczy referendum w sprawie samoopodatkowania – cel lub cele oraz zasady samoopodatkowania.
Tenże przewodniczący przekazuje wniosek do przewodniczącego organu stanowiącego (czyli rady Rady sejmiku?). Inicjator ma prawo by uczestniczyć w pracach komisji – tutaj może się okazać, że wniosek zawiera nieścisłości i błędy. Jeśli komisja stwierdzi, że są braki to zwraca inicjatorowi a on ma na uzupełnienie ich 14 dni -- Art. 16.
1. Przewodniczący zarządu jednostki samorządu terytorialnego, a w gminie wójt (burmistrz, prezydent miasta), przekazuje niezwłocznie wniosek, o którym mowa w art. 15, przewodniczącemu organu stanowiącego tej jednostki.
2. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego powołuje ze swego składu komisję do sprawdzenia, czy wniosek mieszkańców o przeprowadzenie referendum odpowiada przepisom ustawy.
3. Do udziału w pracach komisji w charakterze obserwatora zaprasza się inicjatora referendum lub jego pełnomocnika. Inicjator referendum lub jego pełnomocnik może w razie potrzeby, w tym z własnej inicjatywy, składać komisji dodatkowe wyjaśnienia i przedstawiać dowody. Komisja może również żądać od inicjatora referendum lub jego pełnomocnika złożenia takich wyjaśnień i przedstawienia dowodów.
4. Wniosek o przeprowadzenie referendum niespełniający warunków, o których mowa w art. 15, komisja zwraca inicjatorowi referendum, wyznaczając czternastodniowy termin do usunięcia uchybień.
5. Jeżeli komisja stwierdzi, że wniosek o przeprowadzenie referendum zawiera uchybienia, których nie można usunąć, przekazuje wniosek organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego wraz ze swoją opinią.
6. Przepisu ust. 4 nie stosuje się w przypadku, gdy uchybienia wniosku polegają na zebraniu niewystarczającej ilości prawidłowo złożonych podpisów osób popierających wniosek, chyba że nie upłynął jeszcze termin, o którym mowa w art. 14 ust. 1.
Rada może:
1) Podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum
2) Rada podejmuje uchwałę o odmowie przeprowadzenia referendum (o odrzuceniu wniosku)
Inicjatorzy w takim wypadku mogą zaskarżyć taką uchwałę do sądu administracyjnego w terminie 14 dni od doręczenia uchwały. Wyrok sądu zastępuję uchwałę Rady – czyli jeśli sąd stwierdzi, że Rada się pomyliła i uchwała nie jest legalna to wtedy wyrok zastępuje uchwałę Rady. Potem przeprowadza się już referendum – w dniu wolnym od pracy. Później się publikuje wynik referendum w wojewódzkim dzienniku urzędowym (promulgator).
Ważność referendum i czy wynik referendum jest rozstrzygający.
Art. 55.
1. Referendum jest ważne, jeżeli wzięło w nim udział co najmniej 30% uprawnionych do głosowania, z zastrzeżeniem ust. 2. - Stały rejestr wyboczy – KW
2. Referendum w sprawie odwołania organu jednostki samorządu terytorialnego pochodzącego z wyborów bezpośrednich jest ważne w przypadku, gdy udział w nim wzięło nie mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze odwoływanego organu.
Art. 56.
1. Wynik referendum jest rozstrzygający, jeżeli za jednym z rozwiązań w sprawie poddanej pod referendum oddano więcej niż połowę ważnych głosów.
2. Wynik referendum gminnego w sprawie samoopodatkowania się mieszkańców na cele publiczne jest rozstrzygający, jeżeli za samoopodatkowaniem oddano co najmniej 2/3 ważnych głosów.
WAŻNOŚĆ REFERENDUM Art. 57.
1. Głos jest nieważny, jeżeli na karcie do głosowania, w odniesieniu do poszcze-gólnego pytania lub wariantu, nie zaznaczono żadnej odpowiedzi lub nie doko-nano wyboru żadnego wariantu.
2. Głos jest nieważny w odniesieniu do poszczególnego pytania lub wariantu, jeżeli na karcie do głosowania zaznaczono więcej niż jedną odpowiedź na dane pyta-nie lub dokonano wyboru więcej niż jednego wariantu.
– art. 18. Poza jednym przypadkiem referendum w sprawie odwołania organu jednostki samorządu terytorialnego pochodzącego z wyborów bezpośrednich - jest nie mniej niż 3/5 a biorących udział w wyborze (wyjątek).
2) Należy zbadać czy wynik referendum jest ROZSTRZYGAJĄCY – jeśli to badamy to znaczy, że referendum jest ważne jeśli za jednym z rozwiązań oddano więcej NIŻ POŁOWĘ (jeśli 100 głosowało to musi być min 51) – ZASADA
Wynik referendum o samoopodatkowaniu się jest ważny gdy oddano co najmniej 2/3 ważnych głosów (wyjątek)?
Jeśli referendum zakończy się wynikiem rozstzygającym to … mieścić się w zakresie zadań i kompetencji organu.
W terminie 7 dnie od podania wyników referendum w publicznej wiadomość to każdy mieszkaniec uprawniony do głosowania (czynne prawo) może złożyć protest. Podstawą żeby ten protest został rozstrzygnięty przez sąd w sposób pozytywny jest dopuszczenie się naruszenia przepisów ustawy i naruszenie to miało charakter istotny i miało wpływ na wynik referendum - art. 66
Art. 66 ust 3. Sąd okręgowy rozpatruje protest w ciągu 14 dni od dnia zgłoszenia protestu z udziałem wnoszącego protest i przedstawiciela właściwej terytorialnej komisji, a jeżeli protest dotyczy referendum w sprawie odwołania organu jednostki samo-rządu terytorialnego – również z udziałem komisarza wyborczego.
Art. 67.
1. Ogłoszenie, w trybie art. 63 ust. 2, wyników referendum rozstrzygających o od-wołaniu organu stanowiącego powiatu lub samorządu województwa oznacza za-kończenie działalności tego organu stanowiącego i z mocy prawa – organu wykonawczego.
USTAWA z dnia 15 marca 2002 r.o ustroju miasta stołecznego Warszawy – wprowadzono ustrój miasta stołecznego warszawy – uzyskała status miast na prawach powiatu
Art. 13.
Obszar m. st. Warszawy, w dniu wejścia w życie ustawy, obejmuje obszar związku
komunalnego m. st. Warszawy oraz gminy Wesoła.
Możliwość tworzenia związków komunalnych – do 2002 – art. 14 – dawniej miały związek obligatoryjny, teraz tak nie jest – poza zadaniami gminnymi i powiatowymi miasto stołeczne warszawa ma zadania zlecone przez administrację rządową.
Art. 3.
1. M. st. Warszawa, oprócz zadań przewidzianych przepisami dotyczącymi samorządu
gminnego i samorządu powiatowego, wykonuje zadania wynikające ze
stołecznego charakteru miasta, a w szczególności zapewnia warunki niezbędne
do:
1) funkcjonowania w mieście naczelnych i centralnych organów państwa, obcych
przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz organizacji
międzynarodowych,
2) przyjmowania delegacji zagranicznych,
3) funkcjonowania urządzeń publicznych o charakterze infrastrukturalnym, mających
znaczenie dla stołecznych funkcji miasta.
2. Zadania, o których mowa w ust. 1, są zadaniami zleconymi z zakresu administracji
rządowej.
Istnieją odmienności w składzie Rady
– inna ilość członków rady (60 członków – art2),
- obowiązkowe istnienie jednostek pomocniczych dzielnicy, one zostały nazwane przez ustawodawcę jako dzielnice – art. 14.;
- ustawowe określenie zakresu działalności dzielnicy - organ stanowiący dzielnicy jest upodobniony do Rady gminy, rada dzielnicy nie jest tylko organem stanowiącym, ale jest tak, że ma uprawnienia kontrolne (art. 35)?, wybory do … na takich samych zasadach jak wybory do rady gminy(?)
Organ wykonawczy dzielnicy ma charakter zarządu, składa się od 3-5 osób wybieranych przez Radę (burmistrz, zastępca i pozostali członkowie), dzielnice nie posiadają osobowości prawnej, gminą jest cała Warszawa.
Gmina uzdrowiskowa – status nadaje RM w drodze rozporządzenia.
Komisja uzdrowiskowa – charakter opiniodawczo-doradczy w sprawach uzdrowiska – to organ działający przy Radzie gminy. W żadnej innej gminie takich komisji nie ma (?)
Organy stanowiące i kontrolne w samorządzie
Nie utożsamiamy pojęcia władzy gminy z organem gminy.
Mamy dwojakiego rodzaju organy:
-Organ stanowiący
- Organ kontrolny
Przewodniczący Rady gminy/powiatu/sejmiku – on nie jest organem
Odnośnie gminy:
-organ stanowiący i kontrolny - rada gminy
-organ wykonawczy-wójt, burmistrz lub prezydent
Odnośnie powiatu :
-organ stanowiący i kontrolny-rada powiatu
-organ wykonawczy-zarząd powiatu a nie stojący na jego czele starosta. Starosta nie jest organem powiatu. Jest organem wewnętrznym rady powiatu.
Odnośnie województwa:
-organ stanowiący i kontrolny - sejmik województwa
-organ wykonawczy - zarząd województwa, analogicznie nie będzie organem województwa Marszałek województwa, będący przewodniczącym zarządu województwa.
Najważniejszym organem (o charakterze dominującym) jest
……………………….
Organy typu rady
Sejmik – radni
Art. 15. Rada gminy jako organ stanowiący i kontrolny
1. Z zastrzeżeniem art. 12 odesłanie do przepisów ustawy o referendum gminnym, organem stanowiącym i kontrolnym w gminie jest rada gminy.
2. Jeżeli siedziba rady gminy znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy, rada nosi nazwę rady miejskiej.
Radni i rada są organem społecznym, nie pobiera się z tego tytułu wynagrodzenia, jest tylko dieta i zwrot kosztów.
Organ stanowiący stanowi dwa rodzaje przepisów o charakterze wewnętrzny, albo o charakterze powszechnie obowiązującym albo o charakterze jednym i drugim.
Art. 40. Przepisy wydawane przez radę gminy zawierają normę o charakterze abstrakcyjny i generalnym.
Art. 18.
1. Do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej.
Organy typu rady – funkcje:
1. nadzorcza (?)
2. kontrolna – rada gminy kontroluje organ wykonawczy czyli wójta, organy pomocnicze, i gminne jednostki organizacyjne (?)
Art. 18 nie obowiązuje tak bardzo
5 grup zadań należących do właściwości gminy
- Stanowienie o organizacji i kierunkach działania gminy
- Wybór „organów wewnętrznych rady”(przewodniczącym) albo podmiotów wewnętrznych
- Podejmowanie uchwał w sprawie …. I podatków
- decydowanie o zasadach współdziałania z innymi jednostkami samorządu i organami administracji rządowej.
- podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych przekraczających zakres zwykłego zarządu.
Art. 18.
1. Do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej.
2. Do wyłącznej właściwości rady gminy należy:
1) uchwalanie statutu gminy,
2) ustalanie wynagrodzenia wójta, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności,
3) powoływanie i odwoływanie skarbnika gminy, który jest głównym księgo-wym budżetu – na wniosek wójta,
4) uchwalanie budżetu gminy, rozpatrywanie sprawozdania z wykonania bu-dżetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium z tego tytułu,
5) uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przes-trzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzen-nego,
6) uchwalanie programów gospodarczych,
7) ustalanie zakresu działania jednostek pomocniczych, zasad przekazywania im składników mienia do korzystania oraz zasad przekazywania środków budżetowych na realizację zadań przez te jednostki,
8) podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określo-nych w odrębnych ustawach,
9) podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących:
a) zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wy-dzierżawiania lub wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej; uchwała rady gminy jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość; do czasu określenia zasad wójt może dokonywać tych czynności wyłącznie za zgodą rady gminy,
b) emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu przez wójta,
c) zaciągania długoterminowych pożyczek i kredytów,
d) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów krótkotermino-wych zaciąganych przez wójta w roku budżetowym,
e) zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartości przekraczającej granicę ustalaną corocznie przez radę gminy,
f) tworzenia i przystępowania do spółek i spółdzielni oraz rozwiązywania i występowania z nich,
g) określania zasad wnoszenia, cofania i zbywania udziałów i akcji przez wójta,
h) tworzenia, likwidacji i reorganizacji przedsiębiorstw, zakładów i innych gminnych jednostek organizacyjnych oraz wyposażania ich w majątek,
i) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez wójta w roku budżetowym,
10) określanie wysokości sumy, do której wójt może samodzielnie zaciągać zo-bowiązania,
11) podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań, o których mowa w art. 8 ust. 2 i 2a,
12) podejmowanie uchwał w sprawach współdziałania z innymi gminami oraz wydzielanie na ten cel odpowiedniego majątku,
12a) podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami lokal-nymi i regionalnymi innych państw oraz przystępowania do międzynarodo-wych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych,
13) podejmowanie uchwał w sprawach herbu gminy, nazw ulic i placów będą-cych drogami publicznymi lub nazw dróg wewnętrznych w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2086, z późn. zm.4)), a także wznoszenia pomników,
4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 163, poz. 1362 u 1364, Nr 169, poz. 1420 i Nr 172, poz. 1440.
14) nadawanie honorowego obywatelstwa gminy,
14a) podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów,
15) stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady gminy.
3. (skreślony).
4. (skreślony).
Kadencyjność organu
Każdy organ pochodzący z wyborów ma charakter kadencyjny.
Kadencja rady gminy ma 4 lata licząc od dnia wyboru. Możliwa, że będzie dziura w czasie pomiędzy zakończeniem kadencji jednej rady a wybraniem kolejnej. Rada gminy nie może skrócić kadencji chyba, że w drodze referendum.
Art. 96 i 97 ustawy o samorządzie gminnym.
Skład – rada gminy, rada powiatu, sejmik województwa składa się z określonej liczby członków( art. 17( ust o gminie) , 94 (ust o powiecie), 17 (ust o woj.)
15 radnych w gminie a max do 45
Uchwały zapadają:
-- Uchwały rady gminy zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu jawnym, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 14)
--większość bezwzględna – ?
--większością kwalifikowaną – głosów wstrzymujących nie liczy się?
Wykład 05.04.2014
Art. 20 Sesyjność organu
Art. 20.
1. Rada gminy obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na kwartał. Do zawiadomienia o zwołaniu sesji dołącza się porządek obrad wraz z projektami uchwał.
1a. Rada gminy może wprowadzić zmiany w porządku bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady.
2. Pierwszą sesję nowo wybranej rady gminy zwołuje komisarz wyborczy na dzień przypadający w ciągu 7 dni po ogłoszeniu zbiorczych wyników wyborów do rad na obszarze kraju.
2a. (uchylony).
2b. W przypadku wyborów przedterminowych pierwszą sesję zwołuje osoba, którą Prezes Rady Ministrów wyznaczył do pełnienia funkcji organów jednostki sa-morządu terytorialnego. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.
2c. Pierwszą sesję nowo wybranej rady gminy, do czasu wyboru przewodniczącego rady, prowadzi najstarszy wiekiem radny obecny na sesji.
3. Na wniosek wójta lub co najmniej 1/4 ustawowego składu rady gminy przewod-niczący obowiązany jest zwołać sesję na dzień przypadający w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku. Wniosek o zwołanie sesji powinien spełniać wymogi określone w ust. 1 w zdaniu drugim.
4. Do zmiany porządku obrad sesji zwołanej w trybie określonym w ust. 3 stosuje się przepis ust. 1a, z tym że dodatkowo wymagana jest zgoda wnioskodawcy.
5. Na wniosek wójta przewodniczący rady gminy jest obowiązany wprowadzić do porządku obrad najbliższej sesji rady gminy projekt uchwały, jeżeli wpłynął on do rady gminy co najmniej 7 dni przed dniem rozpoczęcia sesji rady.
Działalność jest jawna.
Przewodniczący – to nie jest organ wewnętrzny, nie nawiązuje się z nim np. stosunku pracy. Wszystko, co statut przewiduje, to taki będą miały zakres jego kompetencje, ale nie więcej. Nie działa sam, a przy pomocy biura rady lub innej komórki organizacyjnej ale ich nie nadzoruje (art.33).
Art. 33.
1. Wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.
2. Organizację i zasady funkcjonowania urzędu gminy określa regulamin organiza-cyjny, nadany przez wójta w drodze zarządzenia.
3. Kierownikiem urzędu jest wójt.
4. Wójt może powierzyć prowadzenie określonych spraw gminy w swoim imieniu zastępcy wójta lub sekretarzowi gminy.
5. Kierownik urzędu wykonuje uprawnienia zwierzchnika służbowego w stosunku do pracowników urzędu oraz kierowników gminnych jednostek organizacyj-nych.
6. Status prawny pracowników samorządowych określa odrębna ustawa.
Nie reprezentuje gminy na zewnątrz – robi to wójt/burmistrz/prezydent miast, starosta, marszałek. Przewodniczący reprezentuje radę na zewnątrz albo sejmik województwa.
Decyduje o miejscu i czasie sesji.
Art. 19.
1. Rada gminy wybiera ze swego grona przewodniczącego i 1–3 wiceprzewodniczących bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym.
2. Zadaniem przewodniczącego jest wyłącznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad rady. Przewodniczący może wyznaczyć do wykonywania swoich zadań wiceprzewodniczącego. W przypadku nieobecności przewodniczącego i niewyznaczenia wiceprzewodniczącego, zadania przewodniczącego wykonuje wiceprzewodniczący najstarszy wiekiem.
3. (skreślony).
4. Odwołanie przewodniczącego i wiceprzewodniczących następuje na wniosek co najmniej 1/4 ustawowego składu rady gminy w trybie określonym w ust. 1.
5. W przypadku rezygnacji przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego rada podejmuje uchwałę w sprawie przyjęcia tej rezygnacji nie później niż w ciągu 1 miesiąca od dnia złożenia rezygnacji.
Quorum musi być zachowane
Art. 18a.
1. Rada gminy kontroluje działalność wójta, gminnych jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych gminy; w tym celu powołuje komisję rewizyjną.
2. W skład komisji rewizyjnej wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów, z wyjątkiem radnych pełniących funkcje, o których mowa w art. 19 ust. 1.
3. Komisja rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu gminy i występuje z wnioskiem do rady gminy w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium wójtowi. Wniosek w sprawie absolutorium podlega zaopiniowaniu przez regionalną izbę obrachunkową.
4. Komisja rewizyjna wykonuje inne zadania zlecone przez radę w zakresie kontro-li. Uprawnienie to nie narusza uprawnień kontrolnych innych komisji, powoły-wanych przez radę gminy na podstawie art. 21 ust. 1.
5. Zasady i tryb działania komisji rewizyjnej określa statut gminy.
Przewodniczący i wiceprzewodniczący nie mogą wchodzić w skład komisji rewizyjnej
Art. 19 ust 4 odwołanie przewodniczącego
4. Odwołanie przewodniczącego i wiceprzewodniczących następuje na wniosek co najmniej 1/4 ustawowego składu rady gminy w trybie określonym w ust. 1.
5. W przypadku rezygnacji przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego rada po-dejmuje uchwałę w sprawie przyjęcia tej rezygnacji nie później niż w ciągu 1 miesiąca od dnia złożenia rezygnacji.
6. Niepodjęcie uchwały, o której mowa w ust. 5, w ciągu 1 miesiąca od dnia złoże-nia rezygnacji przez przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego jest równo-znaczne z przyjęciem rezygnacji przez radę gminy z upływem ostatniego dnia miesiąca, w którym powinna być podjęta uchwała.
7. W przypadku odwołania lub przyjęcia rezygnacji przewodniczącego i wiceprze-wodniczących oraz niewybrania w ich miejsce osób do pełnienia tych funkcji w terminie 30 dni od dnia przyjęcia rezygnacji albo od dnia odwołania, sesję rady gminy w celu wyboru przewodniczącego, zwołuje wojewoda. Sesja zwoływana jest na dzień przypadający w ciągu 7 dni po upływie terminu, o którym mowa w zdaniu pierwszym.©Kancelaria Sejmu s. 11/38 2013-02-01
8. Sesję rady gminy, o której mowa w ust. 7, do czasu wyboru przewodniczącego prowadzi najstarszy wiekiem radny obecny na sesji, który wyraził zgodę na prowadzenie sesji.
WYBORY
- forma demokracji bezpośredniej
- mamy też wybory dwudniowe
- zmiana w zakresie biernego prawa wyborczego (art11)
- obwieszczenie o wyborach – BIP – 30 dni przed dniem wyborów
-wprowadzono instytucję minimalnej ilości osób biorących udział w wyborach danej płci
- powinna być równa (art. 425)
- zmiana systemu wyborczego w wyborach rad gmin (427)
- przyjęto aktualnie formułę systemu większościowego
- wybory są równe, powszechne, bezpośrednie, tajne
- można kandydować tylko do jednego z organów
Art. 380 ordynacji wyborczej– obsadzanie mandatu bez głosowania
Jeżeli w okręgu wyborczym w wyborach do rady zarejestrowana liczba kandydatów jest równa liczbie radnych wybieranych w danym okręgu wyborczym lub od niej mniejsza, głosowania nie przeprowadza się, a za wybranych na radnych terytorialna komisja wyborcza uznaje zarejestrowa-nych kandydatów, a odpowiednio pozostałe mandaty pozostają nieobsadzone.
Art. 383 ordynacji wyborczej – wygaśnięcie mandatu radnego – 7 przyczyn:
§ 1. Wygaśnięcie mandatu radnego następuje w przypadku:
1) śmierci;
2) utraty prawa wybieralności lub nieposiadania go w dniu wyborów;
3) odmowy złożenia ślubowania;
4) pisemnego zrzeczenia się mandatu;
5) naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji lub działalności;
6) wyboru na wójta;
7) niezłożenia w terminach określonych w odrębnych przepisach oświadczenia o swoim sta-nie majątkowym.
Wygaśnięcie mandatu stwierdza (art. 383par 2 i 2a):
§ 2. Wygaśnięcie mandatu radnego z przyczyn, o których mowa w § 1 pkt 2 - z wyjątkiem powo-dów wskazanych w art. 10 § 2 i art. 11 § 2, oraz pkt 3, 5 i 7, stwierdza rada, w drodze uchwa-ły, w terminie miesiąca od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu.
§ 2a. Wygaśnięcie mandatu radnego z przyczyn, o których mowa w § 1 pkt 1, pkt 2 - w zakresie powodów wskazanych w art. 10 § 2 i art. 11 § 2, oraz pkt 4 i 6, stwierdza komisarz wyborczy, - 126 -
w drodze postanowienia, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Postanowienie komisarza wyborczego ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzę-dowym oraz podaje do publicznej wiadomości w Biuletynie Informacji Publicznej.
To, kto stwierdza wygaśnięcie mandatu, czy Rada czy Komisarz wyborczy zależy od przesłanki wygaśnięcia mandatu. Wygaśnięcie – ex lege – wygasa i koniec.
Sprawowanie mandatu
Art. 23a.
1. Przed przystąpieniem do wykonywania mandatu radni składają ślubowanie:
„Wierny Konstytucji i prawu Rzeczypospolitej Polskiej, ślubuję uroczyście obowiązki radnego sprawować godnie, rzetelnie i uczciwie, mając na względzie dobro mojej gminy i jej mieszkańców.”
2. Ślubowanie odbywa się w ten sposób, że po odczytaniu roty wywołani kolejno radni powstają i wypowiadają słowo „ślubuję”. Ślubowanie może być złożone z dodaniem zdania: «Tak mi dopomóż Bóg.»
3. Radni nieobecni na pierwszej sesji rady gminy oraz radni, którzy uzyskali man-dat w czasie trwania kadencji, składają ślubowanie na pierwszej sesji, na której są obecni.
4. (uchylony).
- złożenie ślubowania (art. 23a) – ono daje możliwość wykonywania mandatu – dopiero po ślubowaniu
Art. 24 obowiązki radnego:
Radny jest obowiązany brać udział w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany.
- czasami jest desygnowany do pracy w związkach komunalnych
Odpowiedzialność przewodniczącego/radnego (?) ma charakter polityczny
Uprawnienia radnego
- ochrona jak funkcjonariusza publicznego – przed czynną napaścią w związku lub podczas wykonywania czynności służbowych lub przed zniewagą,
- posiada uprawnienia w ramach stosunku pracy
- dieta i zwrot kosztów – niby brak wynagrodzenia ale radni mają dietę i zwrot kosztów
- mandatu radnego nie można łączyć z mandatem posła lub senatora.
Organy wykonawcze
Od 2002 mamy w gminie wójta, burmistrza, prezydenta
W powiecie – zarząd
W województwie zarząd
Starosta przewodniczącym w powiecie
Marszałek przewodniczącym w województwie.
Wybory wójta, burmistrza i prezydenta miasta
Organ wykonawczy w gminie wybierają mieszkańcy albo rada – 4 przymiotnikowe wybory : bezpośrednie, równe, tajne, powszechne ->
Art. 471. Wybory wójta są powszechne, równe, bezpośrednie oraz odbywają się w głosowaniu tajnym.
Art. 472. Kandydat na wójta nie może jednocześnie kandydować na wójta w innej gminie.
- wybory bezpośrednie ale są też możliwe pośrednie!!! – czasami wybiera go Rada
- Prawo zgłaszania kandydatów na komitet wyborczy
Czyli mamy tutaj dwie formuły, wybory bezpośrednie ale jest tutaj dopuszczalne też wybór przez radę w ekstremalnych sytuacjach bo co do zasady wójt ma być wybierany w wyborach bezpośrednich.
- bierne prawo wyborcze –kw Art. 11.
§ 1. Prawo wybieralności (bierne prawo wyborcze) ma:
1) w wyborach do Sejmu – obywatel polski mający prawo wybierania w tych wyborach, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 21 lat;
2) w wyborach do Senatu – obywatel polski mający prawo wybierania w tych wyborach, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 30 lat;
3) w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej – obywatel polski, który najpóźniej w dniu wy-borów kończy 35 lat i korzysta z pełni praw wyborczych do Sejmu;
4) w wyborach do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej – osoba mająca prawo wybierania w tych wyborach, która najpóźniej w dniu głosowania kończy 21 lat, i od co najmniej 5 lat stale zamieszkuje w Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium inne-go państwa członkowskiego Unii Europejskiej;
5) w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego – osoba mająca prawo wybierania tych organów;
6) w wyborach wójta – obywatel polski mający prawo wybierania w tych wyborach, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 25 lat, z tym, że kandydat nie musi stale zamieszkiwać na obszarze gminy, w której kandyduje.
§ 2. Nie ma prawa wybieralności w wyborach osoba:
1) skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
2) wobec której wydano prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające utratę prawa wy-bieralności, o którym mowa w art. 21a ust. 2a ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425, z późn. zm.)
§ 3. Prawa wybieralności nie ma obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, po-zbawiony prawa wybieralności w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego jest obywatelem.
Art. 10 kw – czynne prawo wyborcze w wyborach do rady gminy ma też pełnoletni obywatel UE,
§ 1. Prawo wybierania (czynne prawo wyborcze) ma:
1) w wyborach do Sejmu i do Senatu oraz w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej – oby-watel polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat;
2) w wyborach do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej – obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat oraz obywatel Unii Europejskiej niebę-dący obywatelem polskim, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat, oraz stale zamieszkuje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
3) w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego:
a) rady gminy – obywatel polski oraz obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat, oraz stale zamieszkuje na obszarze tej gminy,
b) rady powiatu i sejmiku województwa – obywatel polski, który najpóźniej w dniu gło-sowania kończy 18 lat, oraz stale zamieszkuje na obszarze, odpowiednio, tego powia-tu i województwa;
4) w wyborach wójta w danej gminie – osoba mająca prawo wybierania do rady tej gminy.
§ 2. Nie ma prawa wybierania osoba:
1) pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu;
2) pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu;
3) ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu.
Art. 27 ust. O samorządzie gminy – zasada incompabilitas – niepołączalności funkcji
Funkcji wójta oraz jego zastępcy nie można łączyć z:
1) funkcją wójta lub jego zastępcy w innej gminie,
2) członkostwem w organach jednostek samorządu terytorialnego, w tym w gminie, w której jest wójtem lub zastępcą wójta,
3) zatrudnieniem w administracji rządowej,
4) mandatem posła lub senatora.
Czy wójt może być sołtysem???? –
Czy wójt może być radnym? Nie
Czy starosta może być radnym?
Czy starosta może być radnym? tak
Art. 492 kw – wygaśnięcie mandatu wójta
§ 1. Wygaśnięcie mandatu wójta następuje wskutek:
1) odmowy złożenia ślubowania;
2) niezłożenia w terminach określonych w odrębnych przepisach oświadczenia o swoim sta-nie majątkowym;
3) pisemnego zrzeczenia się mandatu;
4) utraty prawa wybieralności lub braku tego prawa w dniu wyborów;
5) naruszenia ustawowych zakazów łączenia funkcji wójta z wykonywaniem funkcji lub pro-wadzenia działalności gospodarczej, określonych w odrębnych przepisach;
6) orzeczenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji w trybie określonym w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na okres co najmniej do końca kadencji;
7) śmierci;
8) odwołania w drodze referendum;
9) odwołania wójta w trybie art. 96 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późń. zm.);
10) zmian w podziale terytorialnym, o których mowa w art. 390 § 1 pkt 3.
- ex lege
Art. 26 ust.2. Kadencja wójta rozpoczyna się w dniu rozpoczęcia kadencji rady gminy lub wyboru go przez radę gminy i upływa z dniem upływu kadencji rady gminy. Upływ kadencji wójta
Mimo że się skończy kadencja, to funkcję pełni do czasu objęcia stanowiska przez nowo wybranego wójta,
- ciągłość zadań o charakterze indywidualnym
- kadencja 4 lata
- objęcie mandatu po złożeniu ślubowania
Art. 29. 1. Po upływie kadencji wójta pełni on swoją funkcję do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta albo osobę, którą Prezes Rady Ministrów wyznaczył do pełnienia funkcji wójta.
2. Po upływie kadencji wójta, zastępca wójta pełni swoje obowiązki do czasu objęcia obowiązków przez nowo powołanego zastępcę wójta.
W przypadku zakończenia kadencji wójta
1gr) art. 492 – Wygaśnięcie mandatu wójta
§ 1. Wygaśnięcie mandatu wójta następuje wskutek:
1) odmowy złożenia ślubowania;
2) niezłożenia w terminach określonych w odrębnych przepisach oświadczenia o swoim sta-nie majątkowym;
3) pisemnego zrzeczenia się mandatu;
4) utraty prawa wybieralności lub braku tego prawa w dniu wyborów;
5) naruszenia ustawowych zakazów łączenia funkcji wójta z wykonywaniem funkcji lub pro-wadzenia działalności gospodarczej, określonych w odrębnych przepisach;
6) orzeczenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji w trybie określonym w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na okres co najmniej do końca kadencji;
7) śmierci;
8) odwołania w drodze referendum;
9) odwołania wójta w trybie art. 96 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późń. zm.);
10) zmian w podziale terytorialnym, o których mowa w art. 390 § 1 pkt 3.
2 gr) odwołanie wójta przez Radę gminy - § 2. Wygaśnięcie mandatu wójta z przyczyn, o których mowa w § 1 pkt 1 i 2, pkt 4 - z wyjątkiem powodów wskazanych w art. 10 § 2 i art. 11 § 2, oraz pkt 5, stwierdza rada gminy, w drodze uchwały, w terminie miesiąca od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Przed podjęciem uchwały o wygaśnięciu mandatu należy umożliwić wójtowi złożenie wyjaśnień.
- Art. 28a. nieudzielenie absolutorium
1. Uchwała rady gminy w sprawie nieudzielenia wójtowi absolutorium, podjęta po upływie 9 miesięcy od dnia wyboru wójta i nie później niż na 9 miesięcy przed zakończeniem kadencji, jest równoznaczna z podjęciem inicjatywy przeprowadzenia referendum w sprawie odwołania wójta. Przed podjęciem uchwały w sprawie udzielenia wójtowi absolutorium rada gminy zapoznaje się z wnioskiem i opinią, o których mowa w art. 18a ust. 3. - art. 28 a – równoznaczne z przeprowadzeniem inicjatywy o przeprowadzeniu referendum
2. Uchwałę w sprawie absolutorium rada gminy podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady gminy. (nie uznanie przez RG wykonanego przez wójta budżetu)
4. Przed podjęciem uchwały, o której mowa w ust. 3, rada gminy zapoznaje się z opinią regionalnej izby obrachunkowej w sprawie uchwały rady gminy o nieudzieleniu wójtowi absolutorium oraz wysłuchuje wyjaśnień wójta. - opinia RIO
RG gdy nie udzielono absolutorium - zwołuje się sesję przez RG, nie wcześniej niż 14 dni od nieudzielenia absolutorium. Głosowanie imienne o przeprowadzeniu referendum. Bezwzględna większość głosów.
Absolutorium jest instytucja prawa budżetowego, które polega na skwitowaniu wykonanie budżetu.
Wniosek musi być złożony przez ¼ ustawowego składu rady, trzeba podać przyczynę, nie ma opini RIO ale jest opinia komisji rewizyjnej.
1. Rada gminy, po upływie 9 miesięcy od dnia wyboru wójta i nie później niż na 9 miesięcy przed zakończeniem kadencji, może podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta z przyczyny innej niż nieudzielenie wójtowi absolutorium jedynie na wniosek co najmniej 1/4 ustawowego składu rady.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, wymaga formy pisemnej i uzasadnienia przyczyny odwołania oraz podlega zaopiniowaniu przez komisję rewizyjną.
3. Rada gminy może podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta na sesji zwołanej nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1.
4. Uchwałę, o której mowa w ust. 3, rada gminy podejmuje większością co najmniej 3/5 głosów ustawowego składu rady, w głosowaniu imiennym.
Czy w drodze uchwały można wywalić wójta? Nie da się bo pochodzi z wyborów bezpośrednich i tak samo ma być on odwołany!!!
Nawet jeśli mu nie udzielą absolutorium, to to nie jest równoznaczne z odwołaniem go, tylko z inicjatywą w sprawie głosowania o przeprowadzenia referendum.
Skutek wygaśnięcia mandatu wójta
Art. 28d.
1. W przypadku wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji, przeprowadza się wybory przedterminowe na zasadach określonych w ustawie, o której mowa w art. 24b ust. 6.
2. Wyborów nie przeprowadza się, jeżeli data wyborów przedterminowych miałaby przypaść w okresie 6 miesięcy przed zakończeniem kadencji wójta. Wyborów przedterminowych nie przeprowadza się także wtedy, jeżeli data wyborów miałaby przypaść w okresie dłuższym niż 6 a krótszym niż 12 miesięcy przed za-kończeniem kadencji wójta i rada w terminie 30 dni od dnia podjęcia uchwały stwierdzającej wygaśnięcie mandatu wójta podejmie uchwałę o nieprzeprowadzaniu wyborów.
Art. 28e.
Wygaśnięcie mandatu wójta przed upływem kadencji jest równoznaczne z odwołaniem jego zastępcy lub zastępców.
Art. 28f.
1. W przypadku wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji jego funkcję, do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta, pełni osoba wyznaczona przez Prezesa Rady Ministrów.
Art. 29. 1. Po upływie kadencji wójta pełni on swoją funkcję do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta albo osobę, którą Prezes Rady Ministrów wyznaczył do pełnienia funkcji wójta.
2. Po upływie kadencji wójta, zastępca wójta pełni swoje obowiązki do czasu objęcia obowiązków przez nowo powołanego zastępcę wójta.
Czy mandat zastępcy wygasa? – zastępca nie ma mandatu!!!!
A co się dzieje z sekretarzem i skarbnikiem?
Art. 26a.
1. Wójt, w drodze zarządzenia, powołuje oraz odwołuje swojego zastępcę lub zastępców i określa ich liczbę. (NIE MA OBLIGU)
2. Liczba zastępców wójta nie może być większa niż:
1) jeden w gminach do 20 000 mieszkańców,
2) dwóch w gminach do 100 000 mieszkańców,
3) trzech w gminach do 200 000 mieszkańców,
4) czterech w gminach powyżej 200 000 mieszkańców.
3. W przypadku gdy określona przez wójta liczba jego zastępców jest większa niż jeden, w zarządzeniu, o którym mowa w ust. 1, wójt wskazuje imiennie pierwszego i kolejnych zastępców.
Art. 28g.
1. W przypadku przemijającej przeszkody w wykonywaniu zadań i kompetencji wójta spowodowanej jedną z następujących okoliczności:
1) tymczasowym aresztowaniem,
2) odbywaniem kary pozbawienia wolności wymierzonej za przestępstwo nie-umyślne,
3) odbywaniem kary aresztu,
4) niezdolnością do pracy z powodu choroby trwającej powyżej 30 dni,
5) zawieszeniem w czynnościach służbowych
- Brak dowolności w tym kto jest pierwszym a kto kolejnym zastępcą
Art. 26a. 1. Wójt, w drodze zarządzenia, powołuje oraz odwołuje swojego zastępcę lub zastępców i określa ich liczbę.
Art. 30. 1. Wójt wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa.
2. Do zadań Wójta należy w szczególności:
1) przygotowywanie projektów uchwał rady gminy,
2) określanie sposobu wykonywania uchwał,
3) gospodarowanie mieniem komunalnym,
4) wykonywanie budżetu,
5) zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.
6) (skreślony).
3. W realizacji zadań własnych gminy Wójt podlega wyłącznie radzie gminy.
art. 31. Wójt kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz.
orzeczenia sądów
tezy z piśmiennictwa
Art. 31a. Wójt opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy.
Art. 31b. 1. Jeżeli w inny sposób nie można usunąć bezpośredniego niebezpieczeństwa dla życia ludzi lub dla mienia, Wójt może zarządzić ewakuację z obszarów bezpośrednio zagrożonych.
Aparat pomocniczy
Art. 33. 1. Wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.
- inne jednostki organizacyjne
- ośrodki pomocy społecznej
- zarządy dróg
- biblioteki
- odpowiedzialny jest za organizację i funkcjonowanie urzędu
- nadany przez wójta
- w formie zarządzenia
- wydawania decyzji indywidualnych – wójt/burmistrz/prezydent
- organ wykonawczy może zastać upoważniony
- może wydać zarządzenie ale musi zostać zatwierzone na najbliższej sesji??
Art. 35.
1. Organizację i zakres działania jednostki pomocniczej określa rada gminy odrębnym statutem, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami.
2. Statut może przewidywać powołanie jednostki niższego rzędu w ramach jednostki pomocniczej.
3. Statut jednostki pomocniczej określa w szczególności:
1) nazwę i obszar jednostki pomocniczej,
2) zasady i tryb wyborów organów jednostki pomocniczej,
3) organizację i zadania organów jednostki pomocniczej,
4) zakres zadań przekazywanych jednostce przez gminę oraz sposób ich realizacji,
5) zakres i formy kontroli oraz nadzoru organów gminy nad działalnością organów jednostki pomocniczej.
Rada nie może przekazać kompetencji do wykonywania np. wójtowi
RG wydaje przepisy porządkowe (ale to w sytuacji stanu wyższej konieczności) ale gdy Rada nie może się zebrać i wydać takiego przepisu to w takiej sytuacji może wydać takie przepisy wójt (wyjątek).
Powiaty i województwa – nie ma w żadnym artykule mowy o tym, że organy wykonawcze powiatu i województwa, że SA to organy kadencyjne. Jest tylko 42 ustawy woj. – ktróy mówi, że po upływie kadencji sejmiku województwa, zarząd województwa działa do dnia wyborów nowego zarządu. Ale nie ma przepisu, że jest on kadencyjny ale jednak z tego przepisu wynika to pośrednio.
Kadencyjność – okres sprawowania władzy przez określony organ. Działanie poprzez określony czas.
Powiat
Organy wykonawcze to zarząd powiatu i zarząd województwa
Art. 26.
1. Zarząd powiatu jest organem wykonawczym powiatu.
2. W skład zarządu powiatu wchodzą starosta jako jego przewodniczący, wicestarosta i pozostali członkowie.
2a. Członkiem zarządu powiatu nie może być osoba, która nie jest obywatelem polskim.
3. Członkostwa w zarządzie powiatu nie można łączyć z członkostwem w organie innej jednostki samorządu terytorialnego oraz z zatrudnieniem w administracji rządowej, a także z mandatem posła i senatora.
4. Do zarządu i członków zarządu stosuje się odpowiednio art. 21 ust. 7.
Wybór zarządu – dwuetapowy:
- najpierw wybieramy przewodniczącego (starosta lub marszałek w województwa w województwie – szef izby pierwszej) a na ich wniosek (nie dokończył gadać tutaj ale chyba chodzi, o to, że na ich wniosek oni wybierają sobie ludzi, z którymi chcą współpracować) – inną większością w głosowaniu co do starosty i marszałka, a co do pozostałych członków mamy inne wymogi w zakresie głosowania – to są różnice. To się nazywa autorski zarząd.
Art. 27. (charakter dwustopniowy)
1. Rada powiatu wybiera zarząd w liczbie od 3 do 5 osób, w tym starostę i wicestarostę, w ciągu 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ wyborczy, z uwzględnieniem ust. 2 i 3. Liczbę członków zarządu określa w statucie rada powiatu.
2. Rada powiatu wybiera starostę bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym.
3. Rada powiatu wybiera wicestarostę oraz pozostałych członków zarządu na wniosek starosty zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym.
Województwo
Art. 31.
1. Zarząd województwa jest organem wykonawczym województwa.
2. W skład zarządu województwa, liczącego 5 osób, wchodzi marszałek województwa jako jego przewodniczący, wicemarszałek lub 2 wicemarszałków i pozostali członkowie.
2a. Członkiem zarządu województwa nie może być osoba, która nie jest obywatelem polskim.
3. Członkostwa w zarządzie województwa nie można łączyć z członkostwem w organie innej jednostki samorządu terytorialnego oraz z zatrudnieniem w administracji rządowej, a także z mandatem posła i senatora.
4. Uchwały zarządu województwa zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu zarządu w głosowaniu jawnym, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.
5. W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos marszałka województwa.
Art. 32.
1. Sejmik województwa wybiera zarząd województwa, w tym marszałka województwa i nie więcej niż 2 wicemarszałków, w ciągu 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ wyborczy, z uwzględnieniem ust. 2 i 3.
2. Sejmik województwa wybiera marszałka województwa bezwzględną większością głosów ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu tajnym (wybory pośrednie)
3. Sejmik województwa wybiera wicemarszałków oraz pozostałych członków za-rządu na wniosek marszałka zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu tajnym.
4. Marszałek, wicemarszałkowie i pozostali członkowie zarządu województwa mogą być wybrani spoza składu sejmiku
5. Do członków zarządu województwa wybranych spoza składu sejmiku województwa stosuje się odpowiednio przepisy art. 24 ust. 1 i 2.
Art. 33.
1. Jeżeli sejmik województwa nie dokona wyboru zarządu województwa w terminie określonym w art. 32 ust. 1, ulega rozwiązaniu z mocy prawa.
- charakter dwustopniowy
- najpierw marszałek bezwzględną większością w głosowaniu tajnym
- członków pozostałych wybiera się na wniosek marszałka
- marszałek funkcjonuje do dnia wyboru nowego zarządu
Przyczyny odwołania zarządu (statut województwa)
- nie udzielenie zarządowi absolutorium to wniosek o odwołanie zarządu
- po upływie nie wcześniej niż 14 dni
- w przypadku odwołania marszałka województwa przez sejmik województwa, z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium, na wniosek co najmniej ¼ ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu tajnym, większością co najmniej 3/5 głosów ustawowego składu rady;
- w przypadku rezygnacji marszałka z pełnionej funkcji.
Art. 31.Odwołanie starosty
1. Rada powiatu może odwołać starostę z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium jedynie na wniosek co najmniej 1/4 ustawowego składu rady.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, wymaga formy pisemnej i uzasadnienia przy-czyny odwołania oraz podlega zaopiniowaniu przez komisję rewizyjną.
3. Odwołanie starosty następuje większością co najmniej 3/5 głosów ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym. Głosowanie w sprawie odwołania rada powiatu przeprowadza po zapoznaniu się z opinią komisji rewizyjnej na następnej sesji po tej, na której zgłoszono wniosek o odwołanie, nie wcześniej jednak niż po upływie 1 miesiąca od dnia zgłoszenia wniosku. Jeżeli wniosek o odwołanie starosty nie uzyskał wymaganej większości głosów, kolejny wniosek o odwołanie może być zgłoszony nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od poprzedniego głosowania.
4. Odwołanie starosty albo złożenie przez niego rezygnacji jest, odpowiednio, równoznaczne z odwołaniem całego zarządu powiatu albo złożeniem rezygnacji przez cały zarząd powiatu.
5. Rada powiatu może na uzasadniony wniosek starosty odwołać poszczególnych członków zarządu zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym.
Art. 31a. Rezygnacja starosty
1. W przypadku złożenia rezygnacji przez starostę jej przyjęcie następuje zwykłą większością głosów.
2. W przypadku rezygnacji starosty rada powiatu na najbliższej sesji podejmuje uchwałę o przyjęciu rezygnacji całego zarządu.
3. Niepodjęcie uchwały, o której mowa w ust. 2, jest równoznaczne z przyjęciem rezygnacji z upływem ostatniego dnia miesiąca, w którym odbyła się sesja rady powiatu, o której mowa w ust.
Art. 31b. – termin wybrania nowego
1. W przypadku odwołania albo rezygnacji całego zarządu rada powiatu dokonuje wyboru nowego zarządu w trybie, o którym mowa w art. 27, odpowiednio, w ciągu 3 miesięcy od dnia odwołania albo od dnia przyjęcia rezygnacji. W przypadku niedokonania wyboru nowego zarządu w terminie 3 miesięcy od dnia odwołania albo od dnia przyjęcia rezygnacji, przepisy art. 29 stosuje się odpowiednio.
2. W przypadku odwołania członka zarządu niebędącego jego przewodniczącym, rada powiatu dokonuje wyboru nowego członka zarządu w terminie 1 miesiąca od dnia odwołania.
3. Odwołany zarząd powiatu lub jego poszczególni członkowie pełnią dotychczasowe obowiązki do czasu wyboru nowego zarządu lub poszczególnych jego członków. Rada powiatu może zwolnić członka zarządu z tego obowiązku.
4. Przepis ust. 3 zdanie pierwsze stosuje się odpowiednio w przypadku złożenia rezygnacji przez cały zarząd.
Jeśli nie ma terminu to wybory przedterminowe do rady (?)
ZADANIA ORGANÓW WYKONAWCZYCH – głównym zadaniem jest zajmowanie się uchwałami.
- przygotowują uchwały,
- gospodarowanie mieniem
- przygotowanie budżetu,
- kieruje
- nie są organami ale pełnią funkcje organów(starosta i marszałek)
- reprezentują na zewnątrz – polega zarówno na reprezentowaniu w ramach czynności cywilnoprawnych jak i tych publicznych aktów, uroczystości.
- wydawanie aktów administracyjnych – w przypadku gminy wydaje nie rada a wójt, w przypadku powiatu – starosta, czasami wydaje zarząd, ale podpisuje się storosta/marszałek
Zadania zarządu województwa
Art. 41.
1. Zarząd województwa wykonuje zadania należące do samorządu województwa, niezastrzeżone na rzecz sejmiku województwa i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych.
2. Do zadań zarządu województwa należy w szczególności:
1) wykonywanie uchwał sejmiku województwa;
2) gospodarowanie mieniem województwa, w tym wykonywanie praw z akcji i udziałów posiadanych przez województwo;
3) przygotowywanie projektu i wykonywanie budżetu województwa;
4) przygotowywanie projektów strategii rozwoju województwa, planu zagospodarowania przestrzennego i regionalnych programów operacyjnych oraz ich wykonywanie;
5) organizowanie współpracy ze strukturami samorządu regionalnego w innych krajach i z międzynarodowymi zrzeszeniami regionalnymi;
6) kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym zatrudnianie i zwalnianie kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych;
7) uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu marszałkowskiego.
3. Zasady i tryb działania zarządu województwa określa statut województwa.
Art. 34.
1. Starosta organizuje pracę zarządu powiatu i starostwa powiatowego, kieruje bieżącymi sprawami powiatu oraz reprezentuje powiat na zewnątrz.
1a. Starosta opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy.
1b. W przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej starosta działa na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
2. W sprawach niecierpiących zwłoki, związanych z zagrożeniem interesu publicznego, zagrażających bezpośrednio zdrowiu i życiu oraz w sprawach mogących spowodować znaczne straty materialne starosta podejmuje niezbędne czynności należące do właściwości zarządu powiatu. Nie dotyczy to wydawania przepisów porządkowych w przypadku, o którym mowa w art. 42 ust. 2.
3. Czynności, o których mowa w ust. 2, wymagają przedstawienia do zatwierdzenia na najbliższym posiedzeniu zarządu powiatu.
Zadania zarządu powiatu
Art. 32.
1. Zarząd powiatu wykonuje uchwały rady powiatu i zadania powiatu określone przepisami prawa.
2. Do zadań zarządu powiatu należy w szczególności:
1) przygotowywanie projektów uchwał rady;
2) wykonywanie uchwał rady;
3) gospodarowanie mieniem powiatu;
4) wykonywanie budżetu powiatu;
5) zatrudnianie i zwalnianie kierowników jednostek organizacyjnych powiatu.
3. W realizacji zadań zarząd powiatu podlega wyłącznie radzie powiatu.
4. Organizację wewnętrzną oraz tryb pracy zarządu określa statut powiatu.
WSPÓŁDZIAŁANIE jednostek samorządu terytorialnego
Cel:
- taniej
- synergia
- ekonomicznie
- szybciej
- realizacja zadania publicznego!!!!
Formuły współdziałania pomiędzy jednostkami:
-związki komunalne (tylko na szczeblu gminnym i powiatowym) – istota związku komunalnego polega na tym, żeby czasami dało się wypełnić zadanie.
Procedura tworzenia związku –Art. 64.
1. W celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy mogą tworzyć związki międzygminne.
2. Uchwały o utworzeniu związku podejmują rady zainteresowanych gmin. (POWINNO BYĆ „uchwały w sprawie”)
3. Prawa i obowiązki gmin uczestniczących w związku międzygminnym, związane z wykonywaniem zadań przekazanych związkowi, przechodzą na związek z dniem ogłoszenia statutu związku.
4. Obowiązek utworzenia związku może być nałożony tylko w drodze ustawy, któ-ra określa zadania związku i tryb zatwierdzenia jego statutu.
5. Do związków międzygminnych stosuje się odpowiednio art. 8 ust. 2–5 i art. 39 ust. 4.
1 etap – negocjacje,
następnie uchwała o utworzeniu związku – wymaga przyjęcia jego statutu przez rady zainteresowanych gmin, to się dzieje osobno, każdy w swojej gminie, to są uchwały, a żeby były one tej samej treści to musi być statut,
potem powstaje uchwała, gmina informuje, że wojewoda planuje przystąpienie,
później ogłaszamy w rejestrze związków prowadzonym przez ministra właściwego do spraw prowadzenia
prowadzenia administracji publicznej
PO ZAREJESTROWANIU, W DNIU OGŁOSZENIA POWSTAJE ZWIĄZEK!!!
Definicja z art. 64 mówi, że „w celu wspólnego wykonywania zadań” – ale chodzi o to, aby
- kontrakt regionalny
-porozumienia
- stowarzyszenia
Kompetencje starosty
Art. 34.
1. Starosta organizuje pracę zarządu powiatu i starostwa powiatowego, kieruje bieżącymi sprawami powiatu oraz reprezentuje powiat na zewnątrz.
1a. Starosta opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy.
1b. W przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej starosta działa na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
2. W sprawach niecierpiących zwłoki, związanych z zagrożeniem interesu publicz-nego, zagrażających bezpośrednio zdrowiu i życiu oraz w sprawach mogących spowodować znaczne straty materialne starosta podejmuje niezbędne czynności należące do właściwości zarządu powiatu. Nie dotyczy to wydawania przepisów porządkowych w przypadku, o którym mowa w art. 42 ust. 2.
3. Czynności, o których mowa w ust. 2, wymagają przedstawienia do zatwierdzenia na najbliższym posiedzeniu zarządu powiatu.
Kompetencje marszałka
Art. 43.
1. Marszałek województwa organizuje pracę zarządu województwa i urzędu marszałkowskiego, kieruje bieżącymi sprawami województwa oraz reprezentuje województwo na zewnątrz.
2. W sprawach niecierpiących zwłoki, związanych z bezpośrednim zagrożeniem interesu publicznego, zagrażających bezpośrednio zdrowiu i życiu oraz w sprawach mogących spowodować znaczne straty materialne marszałek województwa podejmuje niezbędne czynności należące do właściwości zarządu województwa. Czynności podjęte w tym trybie wymagają przedstawienia do zatwierdzenia na najbliższym posiedzeniu zarządu województwa.
3. Marszałek województwa jest kierownikiem urzędu marszałkowskiego, zwierzchnikiem służbowym pracowników tego urzędu i kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych.
05.04.2014 ćwiczenia
Samorząd - grupa wyodrębniona – wspólna profesja, czasami terytorium, coś tych ludzi łączy, musi być cel, łączą go jakieś organy, struktura, działa na zasadzie decentralizacji.
Samorząd to wykonywanie zadań administracji publicznej w sposób zdecydowany i na własną odpowiedzialność przez odrębne w stosunku do państwa podmiotu, które nie są w zakresie wykonywania swoich zadań poddane żadnej ingerencji państwowej.
Samorząd to sprawowanie administracji przez zbiorowość zainteresowanych osób.
Decentralizacja – uniezależnienie się organów niższego stopnia od państwa)?)
Polega na przekazaniu zadań i kompetencji przez centralne organy państwa jednostkom niższego rzędu, z jednoczesnym wyposażeniem ich w uprawnienia do samodzielnego podejmowania decyzji, a także środki finansowe do wykonywania zadań przekazanych do realizacji. Zasada ta należy do konstytucyjnych podstaw ustroju państwa.
Cechy samorządu
-Administracja rządowa deleguje pewne uprawnienia na samorząd
-Nadzór administracji rządowej nad samorządem
-Samorząd powstaje z mocy prawa.
Dekoncentracja – Przenoszenie (hierarchiczne) kompetencji na większą liczbę organów (niższego szczebla)
Wiążące polecenia organu.
Autonomiczność – samorząd nie jest autonomiczny.
Zasada pomocniczości (subsydiarności) - zasada podziału władzy przez ustawodawcę od dołu do góry. Odpowiedzialność za sprawy publiczne powinny ponosić przede wszystkim te organy władzy, które znajdują się najbliżej obywateli. Istota teh zasady jest dążenie do jak najbardziej racjonalnego podziału władzy pomiędzy poszczególne szczeble jej struktury. Przeciwieństwo decentralizacji.
Ludzi łączy zamieszkanie jednego terytorium
Samorząd/ wspólnoty terytorialne – od 8.03.1990
Od 1999 mamy trójstopniowy samorząd
Przedmiotem s.t jest wykonywanie administracji publicznej
Kryterium nadzoru – tylko jedno – Legalność (w książce jeszcze piszą, że celowość)
Administracja rządowa
Kto sprawuje nadzór nad samorządem?
- prezes RM
- RIO
- wojewoda
*- sejm i sąd administracyjny
In pleno – w pełnym składzie
Zgromadzenie gminne
Art. 1. U.s.w
1. Mieszkańcy województwa tworzą z mocy prawa regionalną wspólnotę samorządową.
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o województwie lub samorządzie województwa, na-leży przez to rozumieć regionalną wspólnotę samorządową oraz odpowiednie te-rytorium.
Art. 1. U.s.p
1. Mieszkańcy powiatu tworzą z mocy prawa lokalną wspólnotę samorządową.
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o powiecie, należy przez to rozumieć lokalną wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium.
Art. 1. U.s.g
1. Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową.
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o gminie, należy przez to rozumieć wspólnotę sa-morządową oraz odpowiednie terytorium.
Podmiotowość prawna jednostek samorządu
-publiczna (os fizyczne nie mają jej)
- możliwość stosowania władztwa administracyjnego należy do istoty samorządu i jest jednyn z czynników określających jego podmiotowość publicznoprawną.
- możliwość nawiązania stosunków prawnych z innymi organami państwa.
-prywatna
PODMIOTOWOŚĆ! Miasto, gmina itp.
Na następne zajęcia:
Formy demokracji bezpośredniej
Referendum
Konsultacje
Wybory
Organy stanowiące
Wykład 26.04.2014
Przepisy antykorupcyjne w samorządzie terytorialnym.
Regulacje antykorupcyjne:
- ustawa o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne
- ustawa o samorządzie gminnym
- ustawa o samorządzie powiatowym
- ustawa o samorządzie województwa
- (w ograniczonym zakresie) ustawy o pracownikach samorządowych, KW, ustawa o finansach publicznych.
- KK – 228, 229 – łapownictwo czynne i bierne.
Ograniczenia dotyczące radnych i pozostałych funkcjonariuszy.
Brak legalnej definicji korupcji.
Ustawa o centralnych biurze antykorupcyjnym – tam jakaś definicja jest ale już ewoluowała;)
Czyny zwane czynami korupcyjnymi
1) polegający na obiecywaniu, proponowaniu lub wręczaniu przez jakąkolwiek osobę, bezpośrednio lub pośrednio, jakichkolwiek nienależnych korzyści osobie pełniącej funkcję publiczną dla niej samej lub dla jakiejkolwiek innej osoby, w zamian za działanie lub zaniechanie działania w wykonywaniu jej funkcji;
2. Akty polegające na …żądaniu…
Korupcja jest ujmowana prawnie, maksymalnie szeroko.
Ustawa o CBA (zmieniana w 2009r – wyrok TK,)
Konwencja o korupcji z 1999 – tam też jest definicja korupcji
Wg Banku Światowego korupcją jest każde nadużycie/wykorzystywanie urzędu publicznego dla uzyskania własnych korzyści przez osobę sprawującą taki urząd.
Ograniczenia dotyczące radnych:
Ograniczenia te wynikają ustaw samorządowych: o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym i o samorządzie województwa.
Do radnych nie mają zastosowania przepisy ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.
Zakaz łączenia mandatu radnego z innymi funkcjami - INCOMPABILITAS
Zakaz zawierania umów z radnymi.
Zakaz podważania zaufania wyborców i nadużywania sprawowanej funkcji.
Ograniczenia dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej.
Zakaz uczestniczenia we władzach spółek handlowych
Zakaz posiadania akcji lub udziałów
Wyłączenie z głosowania w sprawie dotyczącej interesu prawnego radnego.
Ad a. Mandatu radnego nie można łączyć z :
- mandatem posła/senatora
- art. 25 b(ustawa powiatowa) – wykonywanie funkcji wojewody i wicewojewody
- członkostwem w organizacji innej jednostki samorządu terytorialnego, w tym z funckjąwójta (burmistrza, prezydenta miasta),
- z wykonywaniem funkcji wojewody lub wicewojewody.
Nie ma zakazu takiego, by radny był członkiem organu związku…….
Zakaz zatrudniania radnego w urzędzie tej jednostki, w której uzyskał mandat
Art. 24a u.s.g,
1. Z radnym nie może być nawiązywany stosunek pracy w urzędzie gminy, w której radny uzyskał mandat.
2. Radny nie może pełnić funkcji kierownika gminnej jednostki organizacyjnej oraz jego zastępcy.
Art. 24b.
1. Osoba wybrana na radnego nie może wykonywać pracy w ramach stosunku pracy w urzędzie gminy, w której uzyskała mandat, oraz wykonywać funkcji kierownika lub jego zastępcy w jednostce organizacyjnej tej gminy.
Art. 23 us.p.
1. Z radnym nie może być nawiązany stosunek pracy w starostwie powiatowym powiatu, w którym radny uzyskał mandat.
2. Radny nie może pełnić funkcji kierownika powiatowej jednostki organizacyjnej oraz jego zastępcy.
Art. 25 u.s.w
1. Z radnym nie może być nawiązany stosunek pracy w urzędzie marszałkowskim w tym województwie, w którym radny uzyskał mandat. Przepis ten nie dotyczy radnych wybranych do zarządu województwa, z którymi stosunek pracy jest na-wiązywany na podstawie wyboru.
2. Radny nie może pełnić funkcji
Art. 383 ust. 1. pkt. 5. K.W – sankcje za naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji lub działalności – skutkuje wygaśnięciem mandatu.
Zmiana 383 – zmiana – może być na egzaminie!!!!!!!!! 4 miesiące po wejściu w życie KW była zmiana.
Ograniczenie to dotyczy wszystkich podstaw świadczenia pracy w urzędzie (wybór, mianowanie, powołanie, umowa o pracę), bez znaczenia jest również stanowisko pracy, jakie w strukturach urzędu zostaje radnemu powierzone.
Zakaz nie dotyczy radnych wybranych do zarządu powiatu (województwa), z którymi nawiązany jest stosunek pracy na podstawie wyboru.
Radny nie może być kierownikiem ani zastępcą kierownika odpowiednio gminnej, powiatowej lub wojewódzkiej jednostki organizacyjnej.
Zakaz ten nie dotyczy radnego, który chce objąć stanowisko kierownika (lub zastępcy) jednostki organizacyjnej gminy (powiatu, województwa), w której nie pełni funkcji radnego. Chodzi tu nie tylko o wykonywanie funkcji w ramach stosunku pracy, ale także pełnienie ich na podstawie umowy cywilnoprawnej względnie nieodpłatnie i piastowanie funkcji czasowo przy jednoczesnym stałym zatrudnieniu na hierarchicznie niższym stanowiski w jednostce organizacyjnej.
Zakaz obejmuje pełnienie funkcji kierownika lub jego zastępcy na podstawie zawartego z radnym kontraktu menadżerskiego.
Zakaz zawierania umów z radnymi
* Mamy dwa rodzaje umów – umowa o prace i inne umowy cywilnoprawne.
Art. 24d u.s.g
Wójt nie może powierzyć radnemu gminy, w której radny uzyskał mandat, wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Art. 23 ust 5 u.s.p - Zarząd powiatu lub starosta nie może powierzyć radnemu powiatu, w którym radny uzyskał mandat, wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnopraw-nej.
Art. 24. U.s.w.
1. Radny nie może wchodzić w stosunki cywilnoprawne w sprawach majątkowych z województwem lub wojewódzkimi samorządowymi jednostkami organizacyjnymi, z wyjątkiem stosunków prawnych wynikających z korzystania z powszechnie dostępnych usług na warunkach ogólnych oraz stosunku najmu pomieszczeń do własnych celów mieszkaniowych lub własnej działalności gospodarczej oraz dzierżawy, a także innych prawnych form korzystania z nieruchomości, jeżeli najem, dzierżawa lub użytkowanie są oparte na warunkach ustalonych powszechnie dla danego typu czynności prawnych.
4. Zarząd województwa lub marszałek województwa nie może powierzyć radnemu województwa, w którym radny uzyskał mandat, wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Zakres przedmiotowy tego zakazu – wszystkie typy umów prawa cywilnego, które mogą stanowić podstawę prawną świadczenia pracy przez radnego.
Ograniczenie to nie dotyczy umów, na podstawie których radny wykonuje już powierzoną mu pracę, ale zawarte one zostały przed zdobyciem przez niego mandatu.
Ograniczenia dotyczące działalności gospodarczej
Art. 2. U.s.d.g
Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Art. 4.
1. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.
2. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Art. 24f. u.s.g.
Radni nie mogą:
1. prowadzić na własny rachunek, lub wspólnie z innymi osobami działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat – egzamin!!!!
Musi tu być spełniona przesłanka korzystania z mienia komunalnego gminy, której radny uzyskał mandat.!!!!!
2. zarządzać taką działalnością
3. pełnić funkcji przedstawiciela lub pełnomocnika w prowadzeniu takiej działalności.
Art. 25b. u.s.p
1. Radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia powiatu, w którym radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.
Art. 27b. u.s.w.
1. Radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia województwa, w którym radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.
Mamy dwie sytuacje
1. Osoba jest radnym i chce prowadzić działalność –art. 24f, us1. Radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.
(tutaj wymienić jakie dziedziny)
Wykorzystanie mienia komunalnego – tzn. odnosi się do wszystkich przypadków korzystania z mienia komunalnego (czerpanie z niego korzyści) bez względu czy jest zawarta umowa korzystania z mienia komunalnego w gminie w której radny uzyskał mandat – bez względu czy było to jednorazowe korzystanie czy nie, odnosi się to po prostu do wszystkich przypadków korzystania, be względu czy odpłatnie czy nie itp.
MIENIE KOMUNALNE
Art. 43. ust.1.u.s.g 1. Mieniem komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin i ich związków oraz mienie innych gminnych osób prawnych, w tym przedsiębiorstw.
Art. 46 u.s.p. Mieniem komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin i ich związków oraz mienie innych gminnych osób prawnych, w tym przedsiębiorstw.
Art. 47 u.s.w. Mieniem komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin i ich związków oraz mienie innych gminnych osób prawnych, w tym przedsiębiorstw.
2. Kiedy najpierw osoba prowadziła działalność gospodarczą a potem została radnym – art. 24f, ust 1a u.s.g
Jeżeli radny przed rozpoczęciem wykonywania mandatu prowadził działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, jest obowiązany do zaprzestania prowadzenia tej działalności gospodarczej w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania. Niewypełnienie obowiązku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, stanowi podstawę do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego w trybie art. 190 ustawy, o której mowa w art. 24b ust. 6.
Strona podmiotowa tego przepisu o prowadzeniu działalności gospodarczej.
- małżonków wójtów
- małżonków radnych
- zastępców wójtów
- sekretarzy i skarbników gmin
- kierowników gminnych jednostek organizacyjnych
- osób zarządzających gminnymi osobami prawnymi
- członków organów zarządzających gminnymi osobami prawnymi
Art. 24f. ust. Radni i ich małżonkowie oraz małżonkowie wójtów, zastępców wójtów, sekretarzy gminy, skarbników gminy, kierowników jednostek organizacyjnych gminy oraz osób zarządzających i członków organów zarządzających gminnymi osobami prawnymi nie mogą być członkami władz zarządzających lub kontrolnych i rewizyjnych ani pełnomocnikami spółek handlowych z udziałem gminnych osób prawnych lub przedsiębiorców, w których uczestniczą takie osoby. Wybór lub powołanie tych osób na te funkcje są z mocy prawa nieważne.
Jeśli te osoby zostałyby powołane na stanowiska to ich wybór jest nieważny, ale jeżeli już zajmowały stanowisko lub funkcję daną i nie zrzekną się stanowiska lub funkcji w terminie 3 miesięcy powołania/od ślubowania to osoba taka traci takie stanowisko z mocy prawa.
Pakiety – Art. 24f, ust 5 Radni nie mogą posiadać pakietu większego niż 10% udziałów lub akcji w spółkach prawa handlowego z udziałem gminnych osób prawnych lub przedsiębiorców, w których uczestniczą takie osoby. Udziały lub akcje przekraczające ten pakiet powinny być zbyte przez radnego przed pierwszą sesją rady gminy, a w razie niezbycia ich nie uczestniczą one przez okres sprawowania mandatu i dwóch lat po jego wygaśnięciu w wykonywaniu przysługujących im uprawnień (prawa głosu, prawa do dywidendy, prawa do podziału majątku, prawa po-boru).
Art. 24e.
1. Radni nie mogą podejmować dodatkowych zajęć ani otrzymywać darowizn mo-gących podważyć zaufanie wyborców do wykonywania mandatu zgodnie z art. 23a ust. 1.
2. Radni nie mogą powoływać się na swój mandat w związku z podjętymi dodat-kowymi zajęciami bądź działalnością gospodarczą prowadzoną na własny ra-chunek lub wspólnie z innymi osobami.
Art. 25a Wyłączenie od głosowania – Radny nie może brać udziału w głosowaniu w radzie ani w komisji, jeżeli dotyczy ono jego interesu prawnego.
Art. 21 ust 7 u.s.p Radny nie może brać udziału w głosowaniu, jeżeli dotyczy to jego interesu prawnego.
Brak definicji interesu prawnego – ma wypływać ze wszelkich możliwych przepisów
Brak sankcji w art. 25. – wadliwość podjętej uchwały.
Ograniczenia dotyczące pozostałych funkcjonariuszy wynikają z ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej – ustawa antykorupcyjna.
Art. 1.
Ustawa określa ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej przez osoby
zajmujące kierownicze stanowiska państwowe, w rozumieniu przepisów o wynagrodzeniu
osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, oraz przez sędziów
Trybunału Konstytucyjnego.
Art. 2.
Ustawa określa także ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej przez:
1) pracowników urzędów państwowych, w tym członków korpusu służby cywilnej,
zajmujących stanowiska kierownicze:
a) dyrektora generalnego, dyrektora departamentu (jednostki równorzędnej)
i jego zastępcy oraz naczelnika wydziału (jednostki równorzędnej) – w
urzędach naczelnych i centralnych organów państwowych,
b) dyrektora generalnego urzędu wojewódzkiego, dyrektora wydziału
(jednostki równorzędnej) i jego zastępcy oraz głównego księgowego,
kierownika urzędu rejonowego i jego zastępcy1) oraz głównego
księgowego – w urzędach terenowych organów rządowej administracji
ogólnej,
c) kierownika urzędu i jego zastępcy – w urzędach terenowych organów
rządowej administracji specjalnej;
2) pracowników urzędów państwowych, w tym członków korpusu służby cywilnej,
zajmujących stanowiska równorzędne pod względem płacowym ze
stanowiskami wymienionymi w pkt 1;
2a) innych niż wymienieni w pkt 1 i 2 członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych
w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów
publicznych;
3) dyrektora generalnego Najwyższej Izby Kontroli oraz pracowników Najwyższej
Izby Kontroli nadzorujących lub wykonujących czynności kontrolne;
3a) Prezesa i wiceprezesów oraz starszych radców i radców Prokuratorii Generalnej
Skarbu Państwa;
3b) Przewodniczącego i Zastępców Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego;
4) pracowników regionalnych izb obrachunkowych zajmujących stanowiska:
prezesa, członka kolegium, naczelnika wydziału oraz inspektora do spraw
kontroli;
5) pracowników samorządowych kolegiów odwoławczych zajmujących stanowiska:
przewodniczącego, jego zastępcy oraz etatowego członka kolegium;
6) wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), zastępców wójtów (burmistrzów,
prezydentów miast), skarbników gmin, sekretarzy gmin, kierowników jednostek
organizacyjnych gminy, osoby zarządzające i członków organów zarządzających
gminnymi osobami prawnymi oraz inne osoby wydające decyzje
administracyjne w imieniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta);
6a) członków zarządów powiatów, skarbników powiatów, sekretarzy powiatów,
kierowników jednostek organizacyjnych powiatu, osoby zarządzające i
członków organów zarządzających powiatowymi osobami prawnymi oraz
inne osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu starosty;
6b) członków zarządów województw, skarbników województw, sekretarzy województw,
kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych,
osoby zarządzające i członków organów zarządzających wojewódzkimi
osobami prawnymi oraz inne osoby wydające decyzje administracyjne
w imieniu marszałka województwa;
7) pracowników banków państwowych zajmujących stanowiska: prezesa, wiceprezesa,
członka zarządu oraz skarbnika;
8) pracowników przedsiębiorstw państwowych zajmujących stanowiska: dyrektora
przedsiębiorstwa, jego zastępcy oraz głównego księgowego;
9) pracowników jednoosobowych spółek Skarbu Państwa oraz spółek, w których
udział Skarbu Państwa przekracza 50 % kapitału zakładowego lub 50 %
liczby akcji, zajmujących stanowiska: prezesa, wiceprezesa i członka zarządu;
10) pracowników agencji państwowych zajmujących stanowiska: prezesa, wiceprezesa,
dyrektora zespołu, dyrektora oddziału terenowego i jego zastępcy –
lub stanowiska równorzędne;
11) inne osoby pełniące funkcje publiczne, jeżeli ustawa szczególna tak stanowi.
Art. 4.
Osoby wymienione w art. 1 i 2, w okresie zajmowania stanowisk lub pełnienia funkcji,
o których mowa w tych przepisach, nie mogą:
1) być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółek
prawa handlowego;
2) być zatrudnione lub wykonywać innych zajęć w spółkach prawa handlowego,
które mogłyby wywołać podejrzenie o ich stronniczość lub interesowność;
3) być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółdzielni,
z wyjątkiem rad nadzorczych spółdzielni mieszkaniowych;
4) być członkami zarządów fundacji prowadzących działalność gospodarczą;
5) posiadać w spółkach prawa handlowego więcej niż 10 % akcji lub udziały
przedstawiające więcej niż 10 % kapitału zakładowego – w każdej z tych
spółek;
6) prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi
osobami, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem
czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności; nie dotyczy to działalności
wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej,
w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego.
Te artykuły mają zastosowanie do:
- wójta (burmistrza, prezydenta miasta)
- ich zastępców,
- skarbnika gminy/powiatu/województwa, sekretarza gminy/powiatu/województwa
- kierowników jednostek organizacyjnych gminy/powiatu/województwa
- osób zarządzających i członków organów zarządzających gminnymi/powiatowymi/wojewódzkimi osobami prawnymi
- do osób wydających decyzje administracyjne w imieniu wójta/starosty/marszałka
- członków organów zarządzających osobami prawnymi i….
Wymienione osoby nie mogą być:
Art. 4.
Osoby wymienione w art. 1 i 2, w okresie zajmowania stanowisk lub pełnienia funkcji,
o których mowa w tych przepisach, nie mogą:
1) być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółek
prawa handlowego; chodzi o wszelkie spółki handlowe
2) być zatrudnione lub wykonywać innych zajęć w spółkach prawa handlowego,
które mogłyby wywołać podejrzenie o ich stronniczość lub interesowność; chodzi o wszelkie zajęcia, niezależnie od podstawy prawnej ich wykonywania
3) być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółdzielni,
z wyjątkiem rad nadzorczych spółdzielni mieszkaniowych;
4) być członkami zarządów fundacji prowadzących działalność gospodarczą; chodzi o sytuację, kiedy fundacja prowadzi działalność gospodarczą
5) posiadać w spółkach prawa handlowego więcej niż 10 % akcji lub udziały
przedstawiające więcej niż 10 % kapitału zakładowego – w każdej z tych
spółek; zakaz dotyczy posiadania akcji (udziałów) w jakichkolwiek spółkach handlowych.
6) prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi
osobami, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem
czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności; nie dotyczy to działalności
wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej,
w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego. Sankcją tutaj będzie odwołanie albo rozwiązanie stosunku pracy.
Zakaz przyjmowania jakichkolwiek świadczeń o charakterze majątkowym.
Art. 24m. u.s.g
1. Wójt, zastępca wójta, skarbnik gminy, sekretarz gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta w trakcie pełnienia funkcji lub trwania zatrudnienia oraz przez okres 3 lat po zakończeniu pełnienia funkcji lub ustaniu zatrudnienia nie mogą przyjąć jakiegokolwiek świadczenia o charakterze majątkowym, nieodpłatnie lub odpłatnie w wysokości niższej od jego rzeczywistej wartości od podmiotu lub podmiotu od niego zależnego, jeżeli biorąc udział w wydaniu rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych jego dotyczących, mieli bezpośredni wpływ na jego treść.
Art. 25h. u.s.p
1. Członek zarządu powiatu, skarbnik powiatu, sekretarz powiatu, kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego powiatową osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu starosty w trakcie pełnienia funkcji lub trwania zatrudnienia oraz przez okres 3 lat po zakończeniu pełnienia funkcji lub ustaniu zatrudnienia nie mogą przyjąć jakiegokolwiek świadczenia o charakterze majątkowym, nieodpłatnie lub odpłatnie w wysokości niższej od jego rzeczywistej wartości od podmiotu lub podmiotu od niego zależnego, jeżeli biorąc udział w wydaniu rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych jego dotyczących, mieli bezpośredni wpływ na jego treść. 27h wojewódzkiej
Art. 27h. u.s.w
1. Członek zarządu województwa, skarbnik województwa, sekretarz województwa, kierownik wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego wojewódzką osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa w trakcie pełnienia funkcji lub trwania zatrudnienia oraz przez okres 3 lat po zakończeniu pełnienia funkcji lub ustaniu zatrudnienia nie mogą przyjąć jakiegokolwiek świadczenia o charakterze majątkowym, nieodpłatnie lub odpłatnie, w wysokości niższej od jego rzeczywistej wartości od podmiotu lub podmiotu od niego zależnego, jeżeli, biorąc udział w wydaniu rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych jego dotyczących, mieli bezpośredni wpływ na jego treść.
Zakazy dotyczące małżonków
Art. 24f. ust.2 u.s.g. Radni i ich małżonkowie oraz małżonkowie wójtów, zastępców wójtów, sekretarzy gminy, skarbników gminy, kierowników jednostek organizacyjnych gminy oraz osób zarządzających i członków organów zarządzających gminnymi osobami prawnymi nie mogą być członkami władz zarządzających lub kontrolnych i rewizyjnych ani pełnomocnikami spółek handlowych z udziałem gminnych osób prawnych lub przedsiębiorców, w których uczestniczą takie osoby. Wybór lub powołanie tych osób na te funkcje są z mocy prawa nieważne.
4. Jeżeli wybór lub powołanie, o których mowa w ust. 2, nastąpiły przed rozpoczę-ciem wykonywania mandatu radnego albo dniem wyboru wójta lub przed za-trudnieniem na stanowisku sekretarza gminy, powołaniem na stanowisko za-stępcy wójta, skarbnika gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy oraz osoby zarządzającej i członka organu zarządzającego gminną osobą prawną, osoby, o których mowa w ust. 2, są obowiązane zrzec się stanowiska lub funkcji w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania przez radnego albo wójta czy też od dnia zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub powołania na stanowisko. W razie niezrzeczenia się stanowiska lub funkcji osoba, o której mowa w ust. 2, traci je z mocy prawa po upływie terminu, o którym mowa w zdaniu pierwszym.
Art. 25b ust 3. u.s.p Radni i ich małżonkowie oraz małżonkowie członków zarządu powiatu, sekretarzy powiatu, skarbników powiatu, kierowników jednostek organizacyjnych powiatu oraz osób zarządzających i członków organów zarządzających powiatowymi osobami prawnymi nie mogą być członkami władz zarządzających lub kontrolnych i rewizyjnych ani pełnomocnikami spółek handlowych z udziałem powiatowych osób prawnych lub przedsiębiorców, w których uczestniczą takie osoby. Wybór lub powołanie tych osób na te funkcje są z mocy prawa nieważne.
4. Jeżeli wybór lub powołanie, o których mowa w ust. 3, nastąpiły przed rozpoczęciem wykonywania mandatu radnego albo dniem wyboru członka zarządu powiatu lub przed zatrudnieniem na stanowisku sekretarza powiatu, powołaniem skarbnika powiatu, kierownika jednostki organizacyjnej powiatu oraz osoby zarządzającej i członka organu zarządzającego powiatową osobą prawną, osoby, o których mowa w ust. 3, są obowiązane zrzec się stanowiska lub funkcji w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania przez radnego albo od dnia wyboru,
zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub powołania na stanowisko. W razie niezrzeczenia się stanowiska lub funkcji osoba, o której mowa w ust. 3, traci je z mocy prawa po upływie terminu, o którym mowa w zdaniu pierwszym.
Art. 27b ust 3 u.s.w. Radni i ich małżonkowie oraz małżonkowie członków zarządu województwa, skarbników województwa, sekretarzy województwa, kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych oraz osób zarządzających i członków organów zarządzających wojewódzkimi osobami prawnymi nie mogą być członkami władz zarządzających lub kontrolnych i rewizyjnych ani pełno-mocnikami spółek handlowych z udziałem wojewódzkich osób prawnych lub przedsiębiorców, w których uczestniczą takie osoby. Wybór lub powołanie tych osób na te funkcje są z mocy prawa nieważne.
4. Jeżeli wybór lub powołanie, o których mowa w ust. 3, nastąpiły przed rozpoczęciem wykonywania mandatu radnego albo dniem wyboru członka zarządu województwa lub przed zatrudnieniem na stanowisku sekretarza województwa, powołaniem na stanowisko skarbnika województwa, kierownika wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej oraz osoby zarządzającej i członka organu zarządzającego wojewódzką osobą prawną, osoby, o których mowa w ust. 3, są obowiązane zrzec się stanowiska lub funkcji w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania przez radnego albo od dnia wyboru, zatrudnienia lub powołania na stanowisko. W razie niezrzeczenia się stanowiska lub funkcji oso-ba, o której mowa w ust. 3, traci je z mocy prawa po upływie terminu, o którym mowa w zdaniu pierwszym.
Zakazy i ograniczenia - Ustawa o pracownikach samorządowych - może być na egzaminie!!!!!!!!!
Osoby objęte ograniczeniami antykorupcyjnymi (również ustawa o pracownikach samorzadowych)– strona podmiotowa
1. Osoby zatrudnione w urzędzie marszałkowskim oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych;
2. starostwie powiatowym oraz w powiatowych jednostkach organizacyjnych,
3. urzędzie gminy i jednostkach pomocniczych gminy gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych,
4. w biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładach budżetowych utworzonych przez te związki.
5. biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.
Ograniczenia
Art. 26. Ustawy o pracownikach samorządowych.
Małżonkowie oraz osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli nie mogą być zatrudnieni w jednostkach, o których mowa w art. 2, jeżeli powstałby między tymi osobami stosunek bezpośredniej podległości służbowej.
Art. 30.
1. Pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, nie może wykonywać zajęć pozostających w sprzeczności lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność oraz zajęć sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy.
Chodzi tu o zakaz podejmowania wszelkich dodatkowych zajęć, niezależnie od podstawy prawnej ich wykonywania, a nawet o zajęcia związane z istnieniem jakiegokolwiek stosunku prawnego jeżeli pozostawałaby w sprzeczności z obowiązkami pracowniczymi albo mogłyby wywołać podejrzenie o stronniczość lub interesowność.
Oświadczenia majątkowe – radnych i innych osób objętych przepisami antykorupcyjnymi.
Cel- zapobieżenie sytuacji niezgodnego z prawem wykorzystywania stanowiska przez pracownika samorządowego do osiągania korzyści majątkowych.
Art. 32. Ustawy o pracownikach samorządowych.
1. Na żądanie osoby upoważnionej do dokonywania czynności w sprawach z zakresu prawa pracy pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym na kierowniczym stanowisku urzędniczym, jest obowiązany złożyć oświadczenie o stanie majątkowym.
Podstawy prawne – ustawa gminna art. 24h, ustawa powiatowa 25c, ustawa wojewódzka 27c.
Oświadczenie o swoim stanie majątkowym („oświadczeniem majątkowym”)składa:
-Radny
-Wójt
-Zastępca wójta/wójta/burmistrza/wojewody
-Skarbnik gminy/powiatu/województwa
-Sekretarz gminy/powiatu/województwa
- Osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną/powiatową/wojewódzką osobą prawna
-Kierownik jednostki organizacyjnej gminy /powiatu/województwa
- Osoba wydająca decyzje w imieniu wójta/starosty/marszałka
Art. 24h ust 1
Obligatoryjne składanie oświadczeń
Obligatoryjna jest też coroczna aktualizacja (ustęp 4 i5)
Przedmiotem oświadczenia jest - majątek osobisty i majątek objęty małżeńską współwłasnością majątkową
Oświadczenie nie obejmuje majątku osobistego małżonka i majątku innych członków rodziny oraz majątku konkubenta.
Oświadczenie majątkowe powinno zawierać – 4 kategorie
1. informacje o zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach, akcjach w spółkach handlowych,
2. o dochodach osiąganych z tytułu zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej lub zajęć z podaniem kwot uzyskiwanych z każdego tytułu,
3. o mieniu ruchomym o wartości powyżej 10.000zł
4. zobowiązaniach pieniężnych o wartości powyżej 10.000zł, w tym zaciągniętych kredytach i pożyczkach oraz warunkach, na jakich zostały udzielone.
Oświadczenie składa się:
Dwa egzemplarze oświadczenia majątkowego i kopię pitu + ewentualna korekta składa się w osobom wskazanym w przepisie:
- radni składają przewodniczącemu rady gminy
- wójt i przewodniczący rady składa wojewodzie
- pozostałe osoby (zastępca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta) składają wojewodzie.
Do pierwszego oświadczenia należy dołączyć informację o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej.
Analiza treści oświadczeń – art. 24h ust 6 – dokonują
1. kat.) te osoby, którym złożono oświadczenia
2. kat.) urząd skarbowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej oświadczenie.
Jeśli istnieje podejrzenie podania nieprawdziwych danych lub zatajenia prawdy to ten , który dokonuje analizy ma obowiązek wystąpić do dyrektora urzędu kontroli skarbowej o przeprowadzenie kontroli oświadczenia.
Terminy składania oświadczeń – 3 uwagi
- radni i wójt (burmistrz/prezydent miasta) pierwsze oświadczenie w terminie 30 dni od dnia złożenia ślubowania (24h, ust 4 u.s.g)
- pozostali funkcjonariusze samorządowi składają w terminie 30 dni licząc od chwili powołania ich na stanowisko lub od dnia ich zatrudnienia na dane stanowisko (24h, ust 5 u.s.g)
Kolejne oświadczenia (aktualizacje)
- Radni i wójt składają je co roku do 30 kwietnia wg stanu na dzień 31 grudnia roku ubiegłego.
Ostatnie oświadczenie radni muszą złożyć na dwa miesiące przed upływem kadencji rady (sejmiku)
Pozostałe osoby też do 30 kwietnia lub w dniu odwołania ze stanowiska lub rozwiązania umowy o pracę.
- pozostali funkcjonariusze samorządowi składają do 30 kwietnia wg stanu na dzień 31 grudnia roku kalendarzowego ubiegłego roku.
W przypadku odwołania ze stanowiska lub rozwiązania umowy o pracę zobowiązani są oni do złożenia oświadczenia w dniu, w którym to nastąpiło.
Sankcja za nieterminowość
Art. 24h, ust 5au.s.g. – Jeżeli terminy określone w ust. 4 lub 5 nie zostaną dotrzymane, odpowiednio, przewodniczący rady gminy, wojewoda lub wójt w terminie 14 dni od dnia stwierdzenia niedotrzymania terminu wzywa osobę, która nie złożyła oświadczenia do jego niezwłocznego złożenia wyznaczając dodatkowy czternastodniowy termin. Termin ten liczy się od dnia skutecznego dostarczenia wezwania.
Art. 25c, ust 5a u.s.p - Jeżeli terminy określone w ust. 4 lub 5 nie zostaną dotrzymane, odpowiednio, przewodniczący rady powiatu, wojewoda lub starosta w terminie 14 dni od dnia stwierdzenia niedotrzymania terminu wzywa osobę, która nie złożyła oświadczenia do jego niezwłocznego złożenia wyznaczając dodatkowy czternastodniowy termin. Termin ten liczy się od dnia skutecznego dostarczenia wezwania
Art. 27c, ust 5a. u.s.w. Jeżeli terminy określone w ust. 4 lub 5 nie zostaną dotrzymane, odpowiednio, przewodniczący sejmiku województwa, wojewoda lub marszałek województwa w terminie 14 dni od dnia stwierdzenia niedotrzymania terminu wzywa osobę, która nie złożyła oświadczenia do jego niezwłocznego złożenia wyznaczając dodatkowy czternastodniowy termin. Termin ten liczy się od dnia skutecznego do-starczenia wezwania.
We wszystkich tych trzech przypadkach sankcje mogą mieć zastosowanie dopiero wówczas gdy nie zostaną dotrzymane opisane wyżej terminy składania oświadczeń!
Skutek – wygaśnięcie mandatu w skutek niezłożenia w terminach określonych w odrębnych przepisach oświadczenia o swoim stanie majątkowym.
Art. 383. § 1. pkt 7. K.W – wygaśnięcie mandatu radnego.
Art. 492.§ 1. pkt. 2 K.W – wygaśnięcie mandatu wójta.
Jeśli mamy do czynienia z funkcjonariuszem samorządowym to bezpowrotna utrata wynagrodzenia za okres od dnia, w którym powinien złożyć oświadczenie (tj. od pierwszego dnia po upływie terminu do złożenia oświadczenia) do dnia złożenia oświadczenia ( a więc za okres pozostawania w zwłoce)– sankcja dodatkowa a nie zawieszenie.
Niezłożenie oświadczenia w terminie powoduje odwołanie albo rozwiązanie umowy o pracę najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia.
Skarbik gminy – dodatkowa sankcja w postaci obligatoryjnego odwołania przez radę go w terminie 30 dni od dnia, w którym powinien złożyć oświadczenie.
Art. 24k ust 3. u.s.g Jeżeli sekretarz gminy, zastępca wójta, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta nie złożą w terminie oświadczenia majątkowego, właściwy organ odwołuje ich albo rozwiązuje z nimi umowę o pracę najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia.
Sankcje za podanie nieprawdy
Art. 24l. u.s.g Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w oświadczeniu majątkowym, powoduje odpowiedzialność na podstawie art. 233 § 1 Kodeksu karnego ->
Art. 233. § 1. Kto, składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Warunkiem odpowiedzialności jest, aby przyjmujący zeznanie, działając w zakresie swoich uprawnień, uprzedził zeznającego o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie lub odebrał od niego przyrzeczenie.
§ 3. Nie podlega karze, kto, nie wiedząc o prawie odmowy zeznania lub odpowiedzi na pytania, składa fałszywe zeznanie z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym.
§ 4. Kto, jako biegły, rzeczoznawca lub tłumacz, przedstawia fałszywą opinię lub tłumaczenie mające służyć za dowód w postępowaniu określonym w § 1, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 5. Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia, jeżeli:
1) fałszywe zeznanie, opinia lub tłumaczenie dotyczy okoliczności nie mogących mieć wpływu na rozstrzygnięcie sprawy,
2) sprawca dobrowolnie sprostuje fałszywe zeznanie, opinię lub tłumaczenie, zanim nastąpi, chociażby nieprawomocne, rozstrzygnięcie sprawy.
§ 6. Przepisy § 1-3 oraz 5 stosuje się odpowiednio do osoby, która składa fałszywe oświadczenie, jeżeli przepis ustawy przewiduje możliwość odebrania oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej.
Warunkiem odpowiedzialności jest aby przyjmujący oświadczenie, działając w zakresie swoich uprawnień, uprzedził zeznającego o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie lub odebrał od niego przyrzeczenie.
Jawność oświadczeń – informacje zawarte w oświadczeniu majątkowym są co do zasady jawne.
Informacjami nie podlegającymi ujawnieniu są jedynie:
Dane o adresie zamieszkania osoby składającej oświadczenie oraz
Informacja o miejscu położenia nieruchomości ujawnionych w oświadczeniu.
Akty prawne jednostek samorządu terytorialnego
Art. 87 konst. 1. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.
2. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego.
Art. 94. Konst, - Organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów. Zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego określa ustawa.
Publikacja aktów prawnych – obowiązek, ale nie ma to znaczenia dla wejścia w życie
Promulgacja jest ważna by przepisy weszły w życie.
Ustawa o ogłaszaniu aktów prawnych określa zasady zbiorcze ….
Akt prawa miejscowego – to akt prawa powszechnie obowiązującego!!!!!!! stanowione przez terenowe organy administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego, obowiązujące na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego to:
- podstawowe źródło prawa powszechnie obowiązującego,
- obowiązuje powszechnie na obszarze działania organów, które go ustanowiły (a więc lokalnie),
- jest stanowiony na podstawie i w granicach ustaw,
- jest stanowiony przez organy samorządu terytorialnego lub terenowe organy administracji rządowej,
-Musi istnieć wyraźne upoważnienie ustawowe do jego wydania (szczegółowe lub generalne).
- adresatem kompetencji są w odniesieniu do aktów samorządowych wspólnoty samorządowe, w których imieniu działają organy jednostek samorządu terytorialnego, w odniesieniu do aktów administracji rządowej – wojewoda i organy administracji niezespolonej.
- warunkiem wejścia w życie aktu prawa miejscowego jest jego stosowne ogłoszenie w wojewódzkim dzienniku urzędowym, czasami też dodatkowo przez obwieszczenie, a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie lub w środkach masowego przekazu (przepisy porządkowe) - promulgacja
- samorządowy akt prawa miejscowego jest wydawany w formie uchwały lub wyjątkowo w formie zarządzenia, natomiast akt prawa miejscowego administracji rządowej.
- prawo miejscowe podlega kontroli sprawowanej przez organy nadzoru i sąd administracyjny.
Akty prawa miejscowego muszą spełniać 2 warunki:
1. muszą być wydane przez organ, którego właściwość miejscowa rozciąga się tylko na część terytorium państwa.
2. posiada on kompetencje do wydawania przepisów powszechnie obowiązujących
Istnieje gradacja przepisów powszechnie obow. –art. 87 konst –
Konstytucja
|
Umowy międzynarodowe ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie
|
Ustawy i ratyfikowane umowy mnr.
| akty prawa miejscowego (akty podstawowe) upoważnienie (delegacja ustawowa)
Rozporządzenia
Delegacja ustawowa - szczegółowe umocowanie konkretnych organów do stanowienia przepisów prawa miejscowego w danym przedmiocie wynikać musi z przepisów prawa materialnego zawierających delegację ustawową.
Różnica Delegacji od upoważnienia ustawowego
Upoważnienie – kto, co i wytyczne co do treści.
Delegacja – kto co ale nie ma wytycznych co do treści. Delegacja ustawowa to norma zawarta w ustawie zwykłej, upoważniającej organ administracji rządowej lub organ samorządu terytorialnego do ustanowienia aktu normatywnego.
Akty prawa miejscowego mają szczersze upoważnienie ale nie jest to akt stojący wyżej w hierarchii.
Akt pr miejscowego jest aktem wydanym na podstawie ustawy.
Konstytucja nie mówi o hierarchicznej budowie źródeł prawa lokalnego.
Cechy aktów prawa miejscowego
- charakter lokalny – obowiązują na obszarze działania organów, które je ustanowiły, te akty mają częściowo zamknięty charakter, konkretne organy
- charakter podstawowy
- charakter wykonawczy
Wykonawczość na podstawie i w granicach ustawy – to musi wykonywać ustawa.
Adresatem tych aktów -
Różnica aktu indywidualnego od generalnego - przypadku aktów prawa miejscowego mamy do czynieni z aktami generalnymi, te normy mają też charakter abstrakcyjny.
Charakter generalny mają te normy , które określają adresata poprzez wymienienie ich cech a nie wymienienie ich z imienia. Generalny charakter może też dotyczyć odniesienia do nazw instytucji, władz publicznych, a więc do nazw generalnych szczególnego rodzaju.
Abstrakcyjność oznacza abstrakcyjny model zachowania – określony.
Abstrakcyjność normy wyraża się w tym, że nakazywane, zakazywane czy dozwolone postępowanie ma mieć miejsce w pewnych, z reguły powtarzalnych okolicznościach, nie zaś w jednej konkretnej sytuacji.
Przepis prawa miejscowego jest skuteczny wobec wszystkich..
Będzie to określona kategoria podmiotów – kategoryzujemy. Chodzi o wszystkich, którzy znajdują się w przewidzianej przez sytuacji czyli podmioty przebywające na terenie działania danego organu jednostki samorządu terytorialnego. Adresatami aktów prawa miejscowego mogą być zarówno wszystkie podmioty, jak też niektóre ich kategorie (np. właściciele nieruchomości) pod warunekiem, że istnieje podstawa prawna i stan faktyczny uzasadniający jego podjęcie.
Województwo zawiera odmienności od strony podmiotowej i przedmiotowej
Gmina – akty prawa miejscowego przez nią wydawane - Tym najważniejszym jest statut gminy -- wydawanych jest w tych jednostkach wiele aktów ale trzeba stwierdzić, czy są to akty powszechnie obowiązujące czy wewnętrzne.
Przepisy powszechnie obowiązujące wydawane na podstawie delegacji ustawowej
Ustrojowe przepisy wewnętrzne
Przepisy porządkowe
Powiat i woj. mają swoje statuty
Statut określa:
- ustrój jednostki samorządu terytorialnego
- w statucie gminnym określa się też możliwośc istnienia i utworzenia jednostek pomocniczych.
- art. 35 ustawy o samorządzie gminnym – drugi statut - !!!!!
Przepisy wykonawcze – dla gmin, powiatów, województwa – to są te najczęściej wydawane akty prawa miejscowego. Wydawane na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie. Wydawane przez organy gminy, organy powiatu i organy woj.
Statut wydaje rada gminy, rada powiatu i sejmik województwa?
Przepis porządkowy – wydawane w przypadku stanu wyższej konieczności – jeśli stan wyższej konieczności zaistnieje na obszarze województwa lub na znacznej jego części to wtedy wydaje go wojewoda.
Przepisy porządkowe wydają organy gminy lub organy województwa.
Stan wyższej konieczności –
art 40 ust 3 ust o gm. -W zakresie nie uregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących rada gminy może wydawać przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego.
Art. 41. w powiecie
1. W zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, rada powiatu może wydawać powiatowe przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne do ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli, ochrony środowiska naturalnego albo do zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego, o ile przyczyny te występują na obszarze więcej niż jednej gminy.
Cechą przepisów porządkowych jest możliwość ustanowienia sankcji za ich nieprzestrzeganie w postaci kary grzywny.
Przepis porządkowy musi być zatwierdzony na najbliższej sesji rady gminy lub przedstawiony do zatwierdzenia . W przypadku odmowy zatwierdzenia lub nieprzedstawienia do zatwierdzenia traci ono moc
W powiecie te przepisy wydaje zarząd – nie starosta bo on nie jest organem. Zarządzenie – czyli inna forma
Ogłaszanie – co do zasady wszystkie przepisy prawa miejscowego po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia w woj. dzienniku urzędowym.
Wacatio legis – okres od dnia ogłoszenia aktu normatywnego do dnia jego wejścia w życie
Ustawa o ogłaszaniu art. 4 – kiedy wchodzi w życie przepis porządkowy – po upływie 3 dni od ich ogłoszenia (nie w dzienniku urzędowym) – ogłasza się je w sposób zwyczajowo przyjęty : obwieszczenie oraz w sposób zwyczajowo przyjęty na danym obszarze. Niezależnie od tego jest też publikowany w wojewódzkim dzienniku urzędowym
Przepisy porządkowe wchodzą w życie po upływie trzech dni od ich ogłoszenia. W uzasadnionych przypadkach przepisy porządkowe mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż trzy dni, a jeżeli zwłoka w ich wejściu mogłaby spowodować nieodwracalne szkody lub poważne zagrożenie życia, zdrowia lub mienia, można zarządzić wejście ich w życie z dniem ogłoszenia.
- uzasadniony przypadek – wydaje rada powiatu
- stan wyższej konieczności
- stan niecierpiący zwłoki – wydaje zarząd
?????????????? sprawdzić czy na pewno to jest dobrze !!!!!!!!!
PST wykład 31 maja 2014
Formy współdziałania jednostek samorządu terytorialnego
Współdziałanie – ściśle związane z wykonywaniem zadań przez jednostki samorządu terytorialnego. Przewidziane jest na wszystkich trzech szczeblach (gmina, powiat, województwo).
Głównie chodzi o zadania własne ale i zlecone.
Powody współdziałania, związków itp. –
Najbardziej znane formy współdziałania:
*Porozumienie
*Związek gminny
*Związek komunalny
Wpółdiząłanie w administracji może się odbywać w formach regulowanych przez prawo cywilne i administracyjne.
Cechą charakterystyczną współdziałania jest to, że często dochodzi do przekazania zadań. Przy związku komunalnym tworzy się podmiot prawa który przejmuje zadania innych podmiotów -> przeniesienie właściwości.
Związek komunalny – unormowany został w usrawie gminnej i powiatowej (województwo nie),
Art. 64 ustawy o samorządzie gminnym statuuje/rozpoczyna rozdział poświęcony związkom.
Związek komunalny (nazwa zbiorcza dla związków gminnych)/ związek międzygminne - w ustawie brak definicji związku międzygminnego, nie ma też w innych ustawach takich definicji - Można zdefiniować przez cechy.
W celu wspólnego wykonywania zadań mogą tworzyć związki gmin - Cel -wspólne wykonywanie zadań. Chodzi o to, że związek komunalny ma charakter celowy, tylko dla wykonywania zadań publicznych.
Art. 65 przeczy 64 bo wskazuje, że związek wykonuje zadania we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.
W celu wspólnego wykonywania zadań gminy podejmują….w celu utworzenia związku.
Związek jest …..zrzeszającym dobrowolnie
Art. 10 ust 1 – wykonując swoje zadania społeczności lokane mają wykonywać swoje zadania….dobrowolne zrzeszanie się
Art. 172 konst
Przekazanie zadań
Cel dla którego tworzy się związek – określony w statucie
Związki obowiązkowe – art. 64 ust 4 – obowiązek utworzenia związku może być nałożon tylko w drodze ustawy
Etapy tworzenia związków komunalnych –
Negocjacje – stanowią ¾ czasami tworzenia całego procesu
Podjęcie uchwały o zamiarze utworzenia związku - dot. zamiaru utworzenia związku; każda gmina podejmuje ją u siebie
3) każda gmina podejmuje uchwałę o przyjęciu statutu (art. 67) - może być połączone z uchwałą o
utworzeniu związku
4) minister właściwy do spraw administracji publicznej wpisuje związek do rejestru związków; nabywa
osobowość prawną z dniem ogłoszenia statutu, a nie z momentem wpisu do rejestru!!!
Można przystąpić do związku, który już istnieje.
Organy związku komunalnego
- zgromadzenie związku - organ stanowiący i kontrolny; art. 69 ust. 3 - odesłanie do przepisów dot.
rady gminy - „odpowiednie stosowanie” - dany przepis stosuje się w całości, w części albo wcale. Art. 70 -
skład - wójtowie gmin uczestniczących w związku; statut zgromadzenia może przyznawać więcej niż 1
głos. Uchwały zgromadzenia są podejmowane z bezwzględną większością głosów. Sprzeciw składa
wójt, a nie gmina, która uczestniczy w związku. Sprzeciw - art. 72 - wstrzymuje wykonanie uchwały.
- zarząd
Stowarzyszenia
Art. 75 ust. powiatowej
Stowarzyszenie a związek komunalny
Cel stowarzyszenia
Ma osobowość pr., członkiem może być także województwo; mogą mieć zakres lokalny lub ogólnokrajowy.
Tworzy się je np. co do kwestii uzdrowiskowych, zreszają gminy uzdrowiskowe, morskie, górnicze, ale każdy
wykonuje zadanie pub. sam.
Różnica między związkiem, porozumieniem a stowarzyszeniem
Porozumienie - rodzaj pewnej umowy, przedmiotem porozumienia jest tylko wykonywanie zadań
publicznych. Art. 74 (ust. o sam. gm.)
6. Nadzór nad samorządem
Kryteria nadzoru:
- legalność - kryterium konstytucyjne; zgodność działania z prawem; jest to jedyne kryterium; nie ma
definicji legalnej nadzoru
- celowość - dodawane tylko przez niektórych
Strona podmiotowa nadzoru
Nadzór zawiera możliwość władczego ingerowania w działania podmiotu
Art. 101
7. Organy nadzoru
- PRM
- wojewoda
- RIO
-Sejm też ma pewne uprawnienia i środki nadzoru
- sądownictwo administracyjne - w toku instancji albo poza tokiem mogą dokonywać pewnego nadzoru, ale
nie są w sensie ścisłym organami nadzoru; badają legalność działania administracji (decyzji, aktów adm.
w ogóle, ale też innych aktów i działań administracji). Bada się także gminy, związki międzygminne i
legalność porozumień międzygminnych. Powiat —> bada się działalność powiatu, organów, miast na
prawach powiatu, porozumień i związków powiatowych. Województwo —> brak związków.
8. Środki nadzoru
- środki informacyjno - doradcze (powiat - art. 88, gmina - art. 87, woj. - art. 80)
• żądanie informacji i danych
• nakaz wójta, starosty i marszałka przedłożenia uchwał organów stanowiących (art. 90 ust. o sam. gm. -
termin instrukcyjny)
- środki korygujące - uzależniają rozstrzygnięcie organu jednostki od jego zaopiniowania, uzgodnienia,
zatwierdzenia (art. 89, 78b, …)
- wstrzymanie wykonania uchwały (art. 91 ust. 2 - gmina, 79 ust. 2 - powiat, 82 ust. 2 - woj. —> cechą
wspólną jest odesłanie do KPA) - nie zawsze wykorzystywany jako środek samodzielny, związany jest z
postępowaniem o stwierdzenie nieważności
• fakultatywne - organ może zarządzić wstrzymanie uchwały
• obligatoryjne - następuje z mocy prawa w zakresie o stwierdzenie nieważności
- stwierdzenie nieważności uchwały - organy nadzoru badają się, czy naruszenie przepisów pr. ma
charakter istotny; jeśli ma charakter istotny —> stwierdzenie nieważności. Jest to podstawowy środek
nadzoru. W trakcie postępowania organ bada warunki formalne i treść; forma stwierdzenia
nieważności —> rozstrzygnięcie nadzorcze (powinno określać uzasadnienie faktyczne, prawne, podlega
kontroli sądowej). Skutek stwierdzenia nieważności —> ex tunc. Termin na stwierdzenie nieważności
—> termin nie dłuższy niż 30 dni od dnia doręczenia…; po upływie tego terminu organ nadzoru nie może
stwierdzić nieważności we własnym zakresie, ale może zaskarżyć taką uchwałę do sądu adm. Art. 94
wskazuje, że nie stwierdza się nieważności po upływie roku od dnia ich podjęcia. !!! Zarządzenie
zastępcze - art. 98a (gmina), dot. pewnej bezczynności organu.
- skarga powszechna - actio popularis - nie jest środkiem bezpośredniego nadzoru; przysługuje
każdemu (art. 101)
EGZAMIN: 27/6, 17:00, aula 7; bez historii, pojęcie samorządu, koncentracja, dekoncentracja (jest w
samorządzie), autonomia, decentralizacja, źródła pr. samorządowego (ustawy); tworzenie, dzielenie,
zamiana granic gmin; wybory; referendum; konsultacje; formy demokracji bezpośredniej; jednostki
pomocnicze w gminach, org. wykonawcze, stanowiące; gminy o specjalnym charakterze (Warszawa); organy
miasta na prawach powiatu!!!; antykorupcja (zakres z wykładu); akty prawa miejscowego (z
uwzględnieniem porządkowych, wykonawczych); formy współdziałania jednostek samorządu; nadzór nad
działalnością (cele, kryteria, organy, zakres, środki, sądowa kontrola rozstrzygnięć).