Finanse - to ogół zjawisk ekonomicznych związanych z ruchem pieniądza w procesie podziału i wymiany wartości.

Na ruch pieniądza składa się:
- gromadzenie środków pieniężnych
- podział środków pieniężnych
- wydatkowanie środków pieniężnych

Finanse zajmują się analizą zjawisk pieniężnych na tle w związku z przebiegiem takich zjawisk w gospodarce jak produkcja, podział, spożycie indywidualne i zbiorowe, wymiana z zagranicą oraz inwestycje.

Podatki – nieodpłatne świadczenie pienienie: bezzwrotne i przymusowe, przekazywane przez podatnika czyli osobę prawną i fizyczną na rzecz budżetu państwa, miasta i gminy.

Oprócz podatków bezpośrednich płaconych od dochodów przedsiębiorstw i osób, występują także podatki pośrednie płacone za pośrednictwem ceny przy nabywaniu dóbr i usług (VAT).

Cechy podatku VAT:

• Powszechność stosowania-na wszystkie sprzedawane towary i usługi

• Wielofazowość- we wszystkich fazach obrotu

• Opodatkowanie obrotu netto

• Potrącalność

Otoczenie – zespól warunków i czynników zew., które decydują o powodzeniu lub niepowodzeniu w osiąganiu celów przedsiębiorstwa

W ramach otoczenia przedsiębiorstwa wyróżnia się:

- otoczenie dalsze zwane mikrootoczeniem

- otoczenie bliższe, tj. mikrootoczenie, zwane tez ot. sektorowym, rynkowym lub biznesowym

Makrootoczenie – otoczenie ogólne przedsiębiorstwa, zespól uwarunkowań jego funkcjonowania, wynikających z przynależności do systemów ekonomicznych, społeczno-kulturowych itp.

Warstwy makrootoczenia oddziałujące na funkcjonowanie przedsiębiorstwa:

- ekonomiczna (procesy i tendencje w gospodarce krajowej)

- społeczno – demograficzna (cechy ludności, styl życia, poziom zamożności, itp.)

- polityczno – prawna (uwarunkowania wynikające z systemu politycznego, prawnego i ustroju państwa)

- kulturowa (normy etyczne, zwyczaje, tradycje, itp.)

- technologiczna (rozwiązania technologiczne, nowinki naukowe)

- przyrodniczo-środowiskowa (związane z położeniem geograficznym, budową geologiczną terenu)

-międzynarodowa (trendy i kier. zmian politycznych, gospodarczych, ekonomicznych na arenie międzynarodowej)

Mikrootoczenie – wszystkie elementy środowiska zewnętrznego, które wywierają bezpośredni wpływ na wybór działań i realizacje koncepcji rynkowych przedsiębiorstwa.

Grupy interesariuszy – osoby, instytucje i podmioty bezpośrednio zainteresowane funkcjonowanie danego przedsiębiorstwa; należą do nich:

- wierzyciele

- zarząd

- pracownicy

- klienci

- dostawcy i odbiorcy

- władze publiczne

- społeczność lokalna

Ryzyko – prawdopodobieństwo że dochód rzeczywisty z inwestycji będzie się różnił od dochodu oczekiwanego, skumulowany efekt prawdopodobieństwa wystąpienia niepewnych zdarzeń lub działań które wpłyną na zdolność organizacji.

Podział ryzyka wg. kryterium:

• alternatywy:

- czyste – może przybierać charakter zagrożenia, może być stratą na wyniku finansowym przedsiębiorstwa lub szkodą dla niego.

- spekulacyjne – wynika z niewykorzystanych szans i możliwości

• mierzalności:

- finansowe – strata, szkoda bezpośrednio wpływa na wynik finansowy firmy

- pozafinansowe – nie ma bezpośredniego wpływa na wynik finansowy, lecz tylko pośredni w kategorii utraconych możliwości

• efektu:

- rynkowe (systematyczne, systemowe, podstawowe) –wynika m.in. z czynników ekonomicznych, np. zmiana stopy inflacji, procentowej, czynników prawnych

- specyficzne (indywidualne, niesystematyczne, niesystemowe) – związane z czynnikami przyszłymi, które można kontrolować

• horyzontu:

- operacyjne – krótkookresowe i związane z działalnością bieżącą danego przedsiębiorstwa

- strategiczne – długookresowe i dotyczy decyzji długofalowych

• sposobu mierzenia:

- wyłączne – skupia uwagę na poszczególnych aktywach i dotyczy rozproszenia wyników wokół oczekiwanego dochodu z danego rodzaju aktywów

- rynkowe – koncentruje się na portfelu aktywów i mierzy ryzyko danego rodzaju aktywów w kategoriach jego udziału w ryzyku portfela

• zakresu ryzyka finansowego:

- rynkowe – możliwość zmiany warunków finansowych wskutek wahań lub zmian cen rynkowych

- kredytowe (aktywne i pasywne) – niewywiązanie się z transakcji

- płynności – niedopasowanie kwot i terminów zapadalności aktywów i wymagalności pasywów

- operacyjne - nadużycia finansowe, ryzyko prawne, fizyczne, niepłacenie podatków, fałszerstwa, awarie oprogramowania

- prawne – straty wynikające z nieprzeprowadzonej transakcji

• obszarów funkcyjnych:

- zarzadzania (logistyczne, kadrowe, decyzyjne, pozycji konkurencyjnej)

- organizacji (harmonizacji procesów, związane z obsługa maszyn i urządzeń)

- technologiczne (jakości, technologiczności, śr. Technicznych, innowacyjności)

Analiza finansowa wymaga przeprowadzania pełnego sprawozdania finansowego, na które składa się:

- bilans (zestawienie aktywów i pasywów)

- rachunek zysków i strat

- rachunek przepływów pieniężnych

- zestawienie zmian w kapitale własnym

- inf. dodatkowa (wprowadzenie do sprawozdania, objaśnienia)

Analiza- badanie zjawisk przez ich rozdzielenie na prostsze elementy składowe i badaniu każdego z nich osobno

• Makroekonomiczna- ocena wielkości ekonomicznych ujmowanych dla całej gospodarki

• Mikroekonomiczna- ocena działalności przedsiębiorstw, gospodarstw domowych,

• Finansowa – działalność podmiotu gospodarczego jako całości, umożliwia szybką i dokładną ocenę sytuacji ekonomicznej danego przedsiębiorstwa i stosowania zasady racjonalnego gospodarowania

• Techniczno- ekonomiczna- ocena pojedynczych odcinków działalności gospodarczej podmiotu

KRYTERIUM	RODZAJ ANALIZ
przeznaczenie analizy	wewnętrzna zewnętrzna
zakres czasowy	retrospektywna (czas przeszły) bieżąca (operatywna) prospektywna (czas przyszły)
zastosowane metody badawcze	funkcjonalna (każda funkcja oddzielnie) kompleksowa (całość ) decyzyjna (badanie wycinkowe zjawisk)
szczegółowość opracowania	ogólna szczegółowa

W zakres analizy finansowej wchodzą:

• Analiza sprawozdań finansowych

• Ustalenie ocen i przepływów pieniężnych

• Analiza czynników kształtujących wynik finansowy

• Ustalenie sytuacji finansowej

Inwestycje to nakłady gospodarcze na tworzenie lub zwiększenie majątku trwałego. To wydatki przedsiębiorstwa na dobra które mogą być użyte do produkcji innych dóbr i usług.

Cechy inwestycji :

• Stanowią znaczne obciążenie finansowe

• Następuje długookresowe związanie środków finansowych

• Istnieje ryzyko czy przewidywane korzyści zostaną osiągnięte

Kryterium	Klasyfikacja
Przedmiotowe	Inwestycje rzeczowe np. rozwojowe Inwestycje finansowe np. lokaty bankowe Inwestycje niematerialne np. zakup patentów
Podmiotowe	Inwestycje państwowe Inwestycje przedsiębiorstw Inwestycje jednostek terytorialnych
Przekrój rodzajowy	Inwestycje odtworzeniowe Inwestycje modernizacyjne Inwestycje zwiększające stan wyposażenia
Wykonawstwo	Przekrój wykonawczy pozwala wyodrębnić inwestycje wykonywane: Sposobem zleconym Sposobem gospodarczym
Czas okres realizacji	Ze względu na termin realizacji Inwestycje długoterminowe (ponad 1 rok) np. nieruchomości Inwestycje krótkoterminowe (do 1 roku) np. inwestycje w zapasy zakup surowców
Forma inwestycji	Inwestycje pośredni Inwestycje bezpośredni
Źródło i warunki inwestowania oraz efekty procesów	Nieskonsumowane środki i dochody przeznaczone na rozwój przedsiębiorstwa Wydatki na przyrost kapitału rzeczowego zarówno trwałego jaki i obrotowego
Aspekt inwestycji	Aspekt przedmiotowy Aspekt czynnościowy
Cel	Inwestycje odtworzeniowe Inwestycje modernizacyjne Inwestycje rozwojowe Inwestycje strategiczne Inwestycje ekologiczne
Przeznaczenie	Produkcyjne Nieprodukcyjne

Na efektywność inwestycji wpływają:

• Czas

• Ryzyko

• Poziom nadwyżki finansowej