Technika wykonywania opatrunków zdejmowanie szwów, drenaż jam ciała
Rany dzielimy na: cięte, kłute, tłuczone, miażdżone, szarpane, postrzałowe.
Cel założenia opatrunków: ochrona rany przed urazami, absorpcją wydzieliny, przed wniknięciem drobnoustrojów.
Opatrywanie(jałowe opatrunki) gaziki, gaza, przylepce.
Pierwsza zmiana opatrunku po zabiegu operacyjnym 4 doby po zabiegu na zlecenie lekarza wcześniej jeżeli:
- przesiąknięty jest krwią - dotkliwy ból w okolicy rany - wzrost temperatury ciała pacjenta
Cele zmiany opatrunków: - oczyszczanie rany z wydzielin - przemycie środkiem (wykonanie toalety) - możemy stosować okłady z antybiotykiem - obejrzenie rany pod kątem zabarwienia , bolesności uciskowej, napięcie, obrzęk - usunięcie drenu - dobre samopoczucie pacjenta -zdjęcie szwów
Profilaktyka zakażeń przedoperacyjnych - kąpiel w preparacie antyseptycznym Opatrunek na ranie skażonej wykonujemy w celu zmniejszenia ilości bakterii
Drenaż Jego celem jest zapewnienie swobodnego odpływu dla płynów ustrojowych i płuczących lub gazów.
Drenaż jamy opłucnej: - składa się z 2 ścianek w której znajduje się płyn. - usunięcie z klatki piersiowej powietrza, krwi lub płynu co prowadzi do rozprężenia płuca i przywrócenia prawidłowej czynności układu oddechowego
Drenaż dzielimy na :
- otwarty- ropień opłucnej wprowadzenie grubego drenu w ropniaka łączymy dren ze zbiornikiem na płyn
- zamknięty- bierne ( grawitacyjne) czynne ( ssące)
- bierny ( grawitacyjny)- system jedno butlowy gdzie koniec drenu zanurzony w jałowym płynie na głębokość 2 cm
- czynny (ssący)- ssanie zwiększa różnice ciśnień między jamą opłucną a butlą drenażu ( trój butlowa)
Wskazania do drenażu: - odma opłucnowa - krwiak opłucnej - ropniak opłucnej - wysięg opłucnowy
Miejsce wkłucia ustala się na podstawie zdjęć radiologicznych, badania klinicznego
W przypadku odmy 2-3 międzyżebrze w przypadku wysięku 7-8 międzyżebrze w linii pachowej tylnej
Drenaż powikłania:
- kaszel , omdlenia, zakażenia opłucnej, krwawienie z naczyń międzyżebrowych, uszkodzenie wątroby, śledziony, płuca, żołądka, obrzęk płuca
Przygotowanie pacjenta: - poinformować - podać lek przeciwbólowy na zlecenia lekarza - położyć na wznak - obserwacja pacjenta ( oddech tętno zab. Powłok skórnych) - odpowiednia pielęgnacja pacjenta i drenu- wokół niego jałowy opatrunek, po założeniu drenażu pacjent w pozycji pół siedzącej , - dokonywać codziennie pomiarów płynu w drenie - dbać o drożność dróg oddechowych - chorego pouczyć żeby uważał na dreny by nie wykonywał gwałtownych ruchów - zestaw drenujący ok. 100 cm poniżej klatki piersiowej
Dren z opłucnej usuwamy kiedy płuco uległo rozprężeniu oraz gdy ilość drenowego płynu jest mniejsza niż 100 ml na dobę dren usuwa lekarz dren usuwamy gdy pacjent bierze wdech jałowy opatrunek
Drenaż jamy otrzewnej:
Cel: uzyskanie płynu dla celów diagnostycznych lub leczniczych
Wskazania : podejrzenia krwawienia z jamy otrzewnej - podejrzenia uszkodzenia narządów jamy brzusznej - drenaż po zabiegu operacyjnym i wodobrzusze - miejsce nakłucia jamy otrzewnej w miejscach bezpiecznych 1/3 górnej odległości pomiędzy pępkiem a spojeniem łonowym - pacjenta należy poinformować o zabiegu, musi mieć opróżniony pęcherz, skóra ogolona do zabiegu układamy na plecach i badamy tętno ciśnienie oddechy - po zabiegu obserwujemy stan opatrunku
Powikłania drenażu jamy otrzewnej; - przedziurawienie jelita - zapalenie otrzewnej - przebicie pęcherza moczowego
Wstrząs występuje przy zbyt szybkim wypuszczeniu płynu może byś utrata elektrolitów
Drenaż ułożeniowy pozycje:
Aby oskrzele drenujące płuca było ustawione prostopadle do podłoża w wyniku takiego ułożenia wydzielina siłą ciężkości spływa z oskrzeli drobnych i może być wydzielona jako kaszel
Pozycje ułożeniowe
Ułożenie na brzuchu z głową skierowaną w dół nachylenie tułowia w stosunku do podłoża 45 stopni
Na lewym boku z głową skierowaną w dół nachylenie tułowia do podłoża 30 stopni drenuje się płat środkowy lewy
Na prawym boku z lekką rotacją do tyłu głowa w dół drenuje się języczek płuca lewego
Ułożenie na plecach z głową w dół nachylenie 30 stopni
DRENAŻ odprowadzanie płynu lub gazu z jamy ciała lub rany, przy użyciu pozostawionego tam drenu. Drenaż klatki piersiowej -torakostomia; usuwanie płynu lub powietrza z przestrzeni opłucnowej poprzez dren, wprowadzony przez odpowiednią przestrzeń międzyżebrową. Zakłada się po nacięciu uprzednio znieczulonej skóry oraz rozwarstwieniu tkanki podskórnej i mięśni międzyżebrowych w zdefiniowanych, tzw. bezpiecznych miejscach. Dren, po umocowaniu do skóry szwem, podłącza się do jałowego układu ssącego (najczęściej wykorzystuje się próżnię). Weryfikacja ułożenia drenu w jamie opłucnowej i ocena skuteczności drenażu wymaga zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej. D. wyjmuje się po spełnieniu zadania (brak płynu z przestrzeni opłucnowej w naczyniu zbiorczym, lub po kilkugodzinnym zamknięciu drenu i braku cech narastania powietrza w przypadku odmy). Wskazaniami do D.K.P. są: odma samoistna lub pourazowa, masywny i nawracający wysięk w jamie opłucnej, ropniak lub krwiak jamy opłucnowej oraz wysięk nowotworowy przed podaniem doopłucnowych leków przeciwno-wotworowych lub obliterujących. Drenaż uto-żeniowy - jest metodą leczenia chorób płuc
i dróg oddechowych z zaleganiem dużej ilości wydzieliny (głównie w rozstrzeniach oskrzeli). Polega na układaniu chorego (co najmniej
2 razy dziennie przez co najmniej pół godziny) w różnych pozycjach (zawsze z głową w dół) umożliwiających spływ wydzieliny udrożnionymi kanałami zgodnie z działaniem siły ciężkości. Pozycje są zależne od anatomicznego umiejscowienia procesu chorobowego. Jest przeciwwskazany u chorych z zaawansowaną niewydolnością oddechową, gdyż nie tolerują oni płaskiego ułożenia głowy. Dreny, to różnej konstrukcji przewody z tworzyw sztucznych służące odprowadzaniu wydzielin fizjologicznych, gdy zaburzone są mechanizmy ich prawidłowego odprowadzania (np. drenaż dróg żółciowych po operacji - dren Kehra), jak i nieprawidłowych, np. ropy, wysięku w ranie operacyjnej (drenaż ssący wg Redonn'e). Drenaż zamknięty prowadzi z jamy ciała do szczelnie zamkniętego zbiornika z wykorzystaniem różnych mechanizmów. Drenaż grawitacyjny wykorzystuje siłę grawitacji - płyn spływa do naczynia umieszczonego poniżej poziomu ciała pacjenta, jego odmianą jest drenaż podwodny, zapobiega przedostawaniu się powietrza lub płynu na powrót do jam ciała (koniec Dren umieszczony jest pod wodą w szczelnie zamkniętym zbiorniku ustawionym na podłodze obok łóżka chorego). Drenaż ssący polega na zastosowaniu niewielkiego podciśnienia (ssania), co pozwala na odprowadzenie dużych ilości płynu (ułatwia to zamykanie tzw. martwej przestrzeni przez większe zbliżenie powierzchni tkankowych). Dreny otwarte nie łączą się ze zbiornikami. Mogą być stosowane przez krótki czas, istnieje bowiem duże ryzyko zakażenia rany przez drobnoustroje przemieszczające się po D. Dreny ssąco-płuczące o podwójnym świetle pompują płyn płuczący do jednego kanału, a do drugiego podłączone jest urządzenie ssące (np. do płukania głębokich ropni brzusznych).
Rana się goi poprzez rychłozrost i ziarnowanie
Przyczyny zaburzenia zagojenia się rany to:
-zakażenia rany,
-działania sił mechanicznych,
-zaburzenia ukrwienia,
-niedostateczne odżywianie,
-zaburzenia metaboliczne np. cukrzyca, obniżona odporność.
Rana chirurgiczna jest zwykle raną cięta, gojącą się przez rychłozrost, pozostawiając niewielką bliznę.
Większość ran pokrywa się jałowym opatrunkiem, który pełni funkcję ochrony rany przed zakażeniem i urazem, unieruchomienia rany i wchłaniania wydzieliny.
Cel zmiany opatrunku: zmniejszenie liczby drobnoustrojów w ranie zakażonej, zapobieganie rozpowszechniania się zakażeniom, ochrona rany przed zakażeniem. Może być
Cel
- diagnostyczny: Obejrzenie rany w celu oceny jej stanu,
- Leczniczy: wykonanie oczyszczenia rany, usunięcie tkanek martwiczych, ochrona rany przed zakażeniem, przyśpieszenie gojenia się rany, zmniejszenie bólu i zastosowanie leków na ranę,
-pielęgnacyjny: ochrona skóry wokół rany np. przed maceracją np. gdy opatrunek jest przesiąknięty
Wskazania do wykonania zmiany opatrunków:
1. Zanieczyszczenie rany
2. Przesiąknięcie opatrunku treścią z rany (krew, płyn surowiczy, wyciek ropny, zabrudzenie opatrunku albo poprawa wtedy kiedy jest niestabilny)
Zasady zmiany opatrunku: wykonywanie zabiegu z zachowaniem zasad aseptyki i antyseptyki, informowanie pacjenta o celu i przebiegu wykonywanej czynności, zachowanie intymności pacjenta podczas wykonywania zabiegu, wykonywanie opatrunków w prawidłowiej kolejności najpierw czysty potem brudny. Ułożenie pacjenta w wygodnej pozycji z podparciem części ciała na której wykonywana jest czynność. Zmywanie okolicy czystej w kierunku od środka do zewnątrz a rany brudnej odwrotnie-to trzeba pamiętać!!!