Imię i Nazwisko: Beata Duda	Grupa nr: 1	Data: 7.12.2013
Temat ćwiczenia: Analiza objętościowa- alkacymetria. Oksydymetria (manganometria).
Nr zestawu:	Ocena

1. Reakcje utleniania i redukcji

• Reakcją redoks nazywamy procesy, w wyniku których między dwiema substancjami następuje wymiana elektronów. Wiąże się ona jednoznacznie ze zmianami stopni utlenienia pierwiastków wchodzących w skład tych substancji. Reakcje redoks są inaczej nazywane reakcjami utleniania i redukcji, ponieważ podczas każdego procesu redoks zachodzi równocześnie utlenianie oraz redukcja.

• Utlenianie to proces, w czasie którego atom (w stanie wolnym lub w cząsteczce) oddaje elektrony, dlatego proces ten jest inaczej nazywany dezelektronacją. Zawsze wiąże się on ze zwiększeniem stopnia utlenienia atomu danego pierwiastka.

• Redukcja natomiast to proces, w czasie którego atom (w stanie wolnym lub w cząsteczce ) przyjmuje elektrony, dlatego proces ten jest inaczej nazywany elektronacją. Zawsze wiąże się ona ze zmniejszeniem stopnia utlenienia atomu danego pierwiastka.

• Utleniacz to atom lub jon (występujący w stanie wolnym lub w cząsteczce), który w czasie reakcji redox ulega redukcji, a więc posiada właściwości odbierania elektronów od innych atomów, utleniając je i przyjmowania ich.

• Reduktor to atom lub jon (występujący w stanie wolnym lub w cząsteczce), który w czasie reakcji redox ulega utlenianiu, a więc posiadają właściwości oddawania

• Stopień utlenienia to pojęcie o znaczeniu czysto praktycznym, niezwykle przydatne przy uzgadnianiu równań reakcji redox. Stopniem utlenienia (inaczej: liczbą utlenienia) nazywa się liczbę elementarnych ładunków ( z zachowaniem ich znaków), jaka pojawiłaby się na danym atomie pierwiastka, przy założeniu, że wszystkie wiązania w danej cząsteczce związku chemicznego byłyby czysto jonowe. W przyrodzie nie istnieją związki o budowie w pełni jonowej, dlatego stopień utlenienia nigdy nie jest rzeczywistym ładunkiem, a jedynie hipotetycznym. Przy wyznaczaniu stopni utlenienia pierwiastków obowiązują następujące zasady:

• W elektrycznie obojętnej cząsteczce suma stopni utlenienia wszystkich atomów budujących daną cząsteczkę jest zawsze równa zero.

• W kationach i w anionach suma stopni utlenienia wszystkich atomów budujących dany jon jest zawsze równa ładunkowi tego jonu.

• Pierwiastki w stanie wolnym mają zawsze stopień utlenienia równy zero. Dotyczy to zarówno jednoatomowych pierwiastków (np. Mg, Na, S), jak i cząsteczek pierwiastków (np. O₂, Cl₂)

• Litowce w związkach chemicznych występują na +I stopniu utlenienia.

  • Berylowce w związkach chemicznych występują na +II stopniu utlenienia.

  • Wodór w związkach chemicznych występuje na ogół na +I stopniu utlenienia.

  • W wodorkach litowców oraz w wodorkach berylowców wodór występuje na -I stopniu utlenienia.

  • Fluor we wszystkich związkach chemicznych występuje na -I stopniu utlenienia.

  • Tlen w związkach chemicznych występuje na ogół na -II stopniu utlenienia.

  • W nadtlenkach występuje na -I stopniu utlenienia. W ponadtlenkach występuje na -1/2 stopnia utlenienia. W fluorku tlenu (OF₂) występuje na +II stopniu utlenienia elektronów innym atomom, które tym samym redukuje.

• Bilans elektronowy reakcji redox

Pojęcia stopnia utlenienia oraz reakcji utleniania i redukcji mają swoje praktyczne zastosowanie do uzgadniania równań reakcji chemicznych. W celu uzgodnienia współczynników reakcji chemicznych warto posługiwać się tzw. równaniami połówkowymi.

Jedno równanie reakcji rozbija się na dwa, z których jedno opisuje przebieg reakcji utleniania, zaś drugie redukcji. W ciągu bilansowanie równań wykonuje się następujące czynności:

• Zapisanie wszystkich substratów i produktów danej reakcji redox.

• Określić stopnie utlenienia wszystkich atomów, zarówno dla substratów, jak i dla produktów

• Te atomy, dla których zmieniają się stopnie utlenienia w wyniku reakcji oznaczamy jako utleniacze oraz reduktory

• Zapisujemy dla nich równania połówkowe

• Następnie należy wybrać najniższe możliwe wspólne mnożniki tych reakcji tak, aby liczba elektronów dla jednego i drugiego równania połówkowego była równa.

• Na podstawie dobranych mnożników uzupełnić równanie reakcji redox w brakujące współczynniki.

1. Równanie reakcji zachodzącej podczas manganometrycznego oznaczania kwasu Szczawiowego w środowisku kwaśnym.

2MnO₄^- + 5C₂O₄^2- + 16H⁺ = 2Mn²⁺ + 10CO₂ + 8H₂O