Farmakologia 5.11.2011

Środki stosowane do znieczulenia

Znieczulenie ogólne- stosowane środki mają właściwości wywoływania przejściowego i odwracalnego stanu zahamowania czynności życiowych komórek OUN (utrata świadomości, zniesienie bólu, zniesienie odruchów dowolnych, napięcia mięśniowego).

Premedykacja- farmakologiczne przygotowanie do zabiegu w celu przeciwdziałania objawom niepożądanym znieczulenia ogólnego, stosuje się:

-leki znoszące napięcie emocjonalne, skraca okres pobudzenia i ułatwia wystąpienie pełnego stanu znieczulenia ogólnego

- narkotyczne leki p/bólowe, ułatwianie zasypiania

- leki parasympatykolityczne- atropina w celu zmniejszenia wydzielania śliny i śluzu w drzewie oskrzelowym, przeciwdziała wymiotom, pobudza ośrodek oddechowy.

Środki znieczulające miejscowo- działają porażająco na zakończenia bólowe i na nerwy czuciowe.

Znieczulenie miejscowe polega na wyłączeniu czucia bólu w obwodowym ukł. Nerwowym poprzez podanie leku znieczulającego miejscowo w okolice nerwów przewodzących ból z obszarów ciała w obrębie których wykonywany jest zabieg.

Dzisiejsza medycyna kładzie ogromny nacisk na całkowite wyeliminowanie bólu- jest to zachęcenie pacjenta do poddawania się zabiegom stomatologicznym.

Najpowszechniej stosowanymi są znieczulenia:

- znieczulenie powierzchowne- wyłancza zakończenia nerwowe w błonach śluzowych jamy ustnej. Znieczulenie polega na zastosowaniu leku w sprayu lub żelu na znieczulającą powierzchnię. Metoda ma zastosowanie przy znieczuleniu śluzówki jamy ustnej przy leczeniu stomatologicznym.

- znieczulenie nasiękowe- polega na wstrzyknięciu środka znieczulającego do dziąsła w bezpośrednią okolicę zęba na którym będzie wykonywany zabieg. Jest to doskonały sposób w przypadku leczenia i usuwania zębów górnych oraz dolnych siekaczy.

- znieczulenie śródwięzadłowe- polega na wstrzyknięciu środka znieczulającego do szpary ozębnej za pomocą specjalnych strzykawek ciśnieniowych. Powoduje ono brak czucia i bólu w obrębie jednego zęba.

- znieczulenie przewodowe- jest to jeden z rodzajów znieczulenia, którego celem jest wyłączenie bólu poprzez wstrzyknięcie leku i tym samym zneutralizowanie nerwu ulokowanego w jego miazdze.

Metody znieczulenia

1. Środkami fizycznymi- np. zamrażanie chlorkiem etylu.

2. Środkami chemicznymi do których zaliczamy:

- lidokainę

- mepiwakainę

- bupiwakainę

- artykainę

- tolikainę

- prilokainę.

Tkanka zmieniona zapalnie ma niższe pH (5-5,6), stąd słabo reaguje na znieczulenie prowadzone za pomocą środków będących słabymi zasadami (neutralizacja). Zawierają często pewna ilość środków zwężających naczynia.

Dodanie tych leków:

- opóźnia wchłanianie i rozpad anestetyku, znacznie przedłużając jego działanie

-zwiększa stężenie środka znieczulającego w miejscu podania

- zmniejsza jego toksyczność i krwawienie podczas zabiegu

Najczęściej dodawanym lekiem jest epinefryna.

Lidokaina- jest skuteczna we wszystkich typach znieczuleń. W postaci roztworów wodnych, żelu lub aerozolu stosuje się ją do znieczuleń powierzchownych, 2-3% roztwory do pozostałych. Dodawanie środków obkurczających naczynia (adrenalina- powoduje znaczne wydłużenie czasu jej działania). Działania niepożądane: może wywołać zawroty i bóle głowy, nerwowość, mroczki przed oczami, wymioty, uczucie gorąca, drżenie mm, może zaburzać pracę ukł. Krążenia, może dawać reakcje alergiczne.

Antykaina- jest szybko i silnie działającym środkiem stosowanym w połączeniu z epinefryną. Wydala się z moczem. Daje głębsze i silniejsze znieczulenie od lidokainy przy zmniejszonej o połowie dawce.

Bupiwakainę- działa znieczulająco 4x silniej niż Lidokaina, ale jest również bardziej toksyczna. Powoduje silną i długotrwałą blokadę czuciową.