Górnictwo

Dział techniki, obejmujący całokształtw procesów związanych z wydobywaniem z ziemi kopalin użytecznych, ich przeróbką wzbogaceniem, w celu racjonalnego wykorzystania i dostosowania do potrzeb użytkowników

Dział gospodarki zależnie od rodzaju wydobywanej kopaliny górnictwo można podzielić na min węglowe, rudne, solne

Dziedzina nauki która zajmuje się zagadnieniami związanymi z wydobywaniem kopalin ze skorupy ziemskiej, bada i wyjaśnia zjawiska zachodzące podczas eksplatacji złóż (np. ruchy górotworu, wyst. Wody, gazów) oraz ustala zasady ich racjonalnego wydobywania

Przedmiot nauczania- polega a uposażeniu kandydatów do zawodów górniczych w niezbędny zasób wiadomości umożliwiające celowe, racjonalne, sprawne, bezpieczne i ekonomiczne działanie w czasie wykonywania obowiązków w miejscu zatrudnienia

Zawód – robotnicy, echnicy i inżynierowie którzy uzyskali właściwie kwalifikacje zawodowe

Przedmiotem działalności górniczej jest złoże, tj naturalne nagromadzenie kopaliny użytecznej w skorupie ziemskiej, której wydobywanie może przynieść korzyśc gospodarczą

Eksploatację górniczą poprzedzają poszukiwania i badania geologiczne, roboty górnicze udostępniające złoże oraz roboty przygotowawcze

Kopaliny użytecznie – mineraly lub skoly oraz inne substancje stale, ciekle lub gazowe wydobywane z ziemi, które bezpośrednio lub po przeróbce są użyteczne w skorupie ziemskiej

Złoże – naturalne nagromadzenie które nadaje się do masowej eksploatacji

Minerały – SA to pierwiastki lub związki chemiczne pierwiastków wchodzących w skład skorupy ziemskiej

Skała – mieszaniny kilku minerałów

Górotwór zewnętrzne warstwy skorupy ziemskiej dostępne dla dzialanosci ludzkiej

Masyw skalny – wydzielony obszar górotworu o umownych wymiarach

Kopalina towarzysząca – kopalina która współwystępuje z kopaliną użyteczną w bezpośrednim sąsiedztwie i nie może być oddzielnie wydobywana, w górnictwie odkrywkowym także warstwy występujące w nadkładzie i spągu kopaliny użytecznej

Skała plonna – skala o nieznacznej przydatności praktycznej, która przedostają się do urobku podczas procesu urabiania i jest traktowana jako odpad górniczy

Forma złoża – geometryczny kształt wykształcenia złoża (ze względu na forme wyróżniamy złoza foremne i nieforemne)

Budowa geologiczna zloza – sposób ułożenia złoża w skorupie ziemskiej oraz sposób rozmieszczenia kopaliny w złożu

Kryteria klasyfikacji złóż (kopalin) użytecznych

- ze względu na stan skupienia

- ze względu na geneze powstania

- ze względu na zasieg geograficzny

- ze względu na układ alfabetyczny (kolejność)

-wedlug użyteznosci (przeznaczenia użytkowego)

-ze względu na kształt (formę występowania)

-według ustawy Prawo geologiczne i górnicze

Stan skupienia

*stałe – obejmują większość kopalin, wegle, rudy metali, siarka, sol, kopaliny skal

*ciekłe- ropa naftowa, wody podziemne

*gazowe –gaz ziemny, metan, azot, tlenki siarki

Geneza powstawania

*magmowe – powstałe na wskutek zastygnięcia gorącej magmy, granit, porfir, bazalt

*metamorficzne – tzw przeobrażeniowe, powstałe pod wpływem działania bardzo dużych ciśnien i wysokiej temperatury, w wyniku zetknięcia się gorącej magmy ze skałami otaczającymi lub pod wpływem działania gorących wód hydrotermalnych, marmur, baryt, fluoryt

*osadowe – powstałe wskutek osadzania się głownie na dnie zbiorników wodnych produktów pochodzenia roślinnego, organicznego, i nieorganicznego, np. wegiel, gips, sol, siarkaitp

Zasieg geograficzny

*obrotu miedzynarodowego – ropa naftowa, ziemny wegiel

*krajowe – piaski szklarskie i formierskie, kamień budowlany

*miejscowe – piaski, zwiry, wapienie

Przeznaczenie użytkowe

*energetyczne

Wegle – torf, brunatny, kamienny, antracyt

Bituminy – ropa naftowa, gaz ziemny, asfalt, łupki

Rudy pierwiastkow promieniotwórczych – uran, rad, pluton, tor

*metaliczne

Rudy żelaza

Rudy metali uszlachetniających stal – Mn, ti, Cr, ni, v, w, Mo

Rudy ciężkich metali nieżelaznych – Cu, Zn, Pb, Cd, co

Rudy metali lekkich – al., mg, be

Rudy metali kruchych – as, Sb, Bi,

Rudy metali szlachetnych – pt, Au, ag

Rudy metali rzadkich – Ge, Ga, in, Tl, Cs

*chemiczne

Sole kamienne i magnezowo-potasowe

Siarka, piryt, gips, anhydryt

Baryt, fluoryt, fosforty, apatyt

*skalne

Budowlane – zwiezle – granity, bazalty, piaskowece, sypkie – gliny, zwiry, piaski

Ceramiczne 0 magnezyt,dolomit, wapien, kaolin, glinki ceramiczne

Ścierne – kwarcyty, kamienie szlifierskie

Farbiarskie i izolacyjne

*kmienie szlachetne i półszlachetne

Kształt skupienia

*foremne – poklady, zyly proste, dajki, soczewski pokladowe, kopuly i niecki

*nieforemne – gniazda, sklady, pnie, masywy, zyly zlozone, apofizy, pokrywy, lokolity, zloza okuchowe, sztok werki

Kształt skupienia

- izometryczne – pnie, sztoki diapiry, gniazda, kieszenie, sztok werki

-słupowe –kominowe

-płytowe – poklady, zyly

-zlozone formy cial rudnych