7.Teoria lokalizacji działalności gospodarczej

1. Pojęcie lokalizacji działalności gospodarczej oznacza umiejscowienie wielkości i rodzaju działalności gospodarczej, obiektu lub zespołu obiektów w określonym obszarze.

2. Termin lokalizacji można rozpatrywać dwojako:

• Statycznie – opis istniejącego rozmieszczenia, gęstości, struktury i powiązań zjawisk społeczno-gospodarczych w przestrzeni

• Dynamicznie – rozwój struktur i systemów przestrzennych, rozmieszczaniu nowych elementów w przestrzeni, tworzenie i badanie normatywnych modeli służących podejmowaniu decyzji o racjonalnym lokalizowaniu tych elementów

1. Lokalizacja ogólna – polega na wyborze określonego regionu, a następnie miejscowości, w której miałby być zlokalizowany dany obiekt

Lokalizacja szczegółowa – skupia się na oznaczaniu terenu realizacji rozpatrywanego przedsięwzięcia, a więc sporządzaniu projektu zagospodarowania i rozmieszczenia poszczególnych elementów obiektu oraz określeniu jego relacji z sąsiednimi obiektami i infrastrukturami

1. Przedmiotem lokalizacji może być pojedynczy obiekt, grupa obiektów jednego rodzaju działalności gospodarczej lub grupa obiektów różnych rodzajów działalności gospodarczej.

2. Klasyfikacja czynników lokalizacji:

• Czynniki tradycyjne i nowe

• Czynniki obiektywne i subiektywne

• Czynniki twarde i miękkie

1. Czynniki lokalizacji:

• Czynniki środowiskowe – zasoby środowiska geograficznego, które nie tylko samo występowanie, ale przede wszystkim koszt ich pozyskania oraz opłacalność ich wykorzystania są niezmiernie istotne; czynniki te określają treść przestrzeni geograficznej

• Czynniki przestrzenne – charakteryzują wymiary przestrzeni geograficznej; zaliczamy do nich: kształt i wielkość terenów, odległość, dostępność, położenie względem innych obszarów

• Czynniki ekonomiczne – determinowane są bieżącą sytuacją społeczno-gospodarczą, a tworzą je: stabilny wzrost, poziom inflacji i cen, wielkość i struktura kapitału, wielkość i chłonność rynku zbytu, wydajność i koszty pracy, rozwój infrastruktury technicznej i społecznej oraz innych form zagospodarowania

• Czynniki społeczno-kulturowe – zaliczamy do nich: mentalność społeczności danego obszaru, jej nastawienie do przemian społeczno-gospodarczych, aktywność i poziom przedsiębiorczości, poziom wykształcenia i kultury, wielkość i struktura konsumpcji, sytuacja na rynku pracy

• Czynniki polityczne – są zależne od zarówno państwa, jak i od społeczności lokalnych; wynikają z charakteru władzy, zakresu kompetencji

• Czynniki prawno-administracyjne – w zasadniczym stopniu są konsekwencją czynników politycznych, bowiem stabilność polityczna w dużej mierze determinuje stabilne regulacje prawne; przez czynniki administracyjne rozumiemy natomiast zasięg wpływu administracji na ustalenia lokalizacyjne; szybkość i elastyczność funkcjonowania administracji zależne od jej poziomu i struktury organizacyjnej, stanowią jeden z najważniejszych czynników lokalizacyjnych w tej grupie

• Czynniki techniczno-technologiczne – związane są z postępem naukowo-technicznym, obejmującym zarówno rozwój nauki, jak i wykorzystanie nowych technologii w sferze materialnej i niematerialnej

1. Klasyfikacja barier lokalizacyjnych:

• Bariery zasobowe – oznaczają brak lub niedostateczną ilość takich zasobów, jak: siła robocza, surowce mineralne, woda, infrastruktura, przestrzeń geograficzna itd.

• Bariery instrumentalne – stanowią instrumenty kształtowania przestrzennej struktury społeczno-gospodarczej i mają charakter administracyjny, prawny i ekonomiczny

1. Inne rodzaje barier lokalizacyjnych

Kryterium podziału	Typ bariery	Przykład bariery
Stopień złożoności	- elementarne -złożone	- oddziaływanie jednego czynnika - oddziaływanie splotu czynników
Zasięg przestrzenny	- lokalna - regionalna - krajowa	- obejmujący obszar gminy - obejmujący obszar województwa - obejmujący obszar państwa
Występowanie w czasie	- istniejąca - potencjalna - stała - okresowa	- aktualny brak siły roboczej - prognozowany brak siły roboczej - permanentna - sezonowy brak wody