Projektowanie badań ekologicznych Boryś Anna

Tyborowska Marta

Zienkiewicz Krystyna

Projekt

1. Obszar badania:

Badania zostały przeprowadzone na łące suchej oraz w lesie – bór mieszany suchy, na wschód od stacji terenowej UwB w miejscowości Gugny. Obszar badań znajdował się w bezpośrednim sąsiedztwie z aglomeracja wiejską.

1. Opis planu badań:

1. Spis gatunków występujących na obszarze badań;

Spis gatunków zarówno roślin jak i zwierząt – bezkręgowce, został przeprowadzony na podstawie obserwacji.

	Łąka sucha	Bór mieszany suchy
	Rośliny	Bezkręgowce
Opis doświadczenia	Wyznaczono transekt o wymiarach 5x5m na którym zostało zrobione zdjęcie fitosocjologiczne; obszar który został wybrany był obszarem reprezentacyjnym, tzn. że nie wyróżniał się niczym na tle obszaru który zajmowała łąka sucha;	Wyznaczono 10 transektów o wymiarach 1x1m; transekty były rozmieszczone w przypadkowych miejscach na łące; pierwsze transekty znajdowały się w niedalekiej odległości od zabudowań i stopniowo przesuwały się w kierunku lasu;
Spis gatunków	Skrzyp polny Equisetum arvense	Konik polny
	Oset kędzierzawy Carduus crispus	Gzy
	Szczaw polny Rumex acetosella	Pszczoła miodowa
	Pszeniec gajowy Melampyrum nemorosum	Niepylak mnemozyna  Parnassius mnemosyne
	Nagietek	Osa rudawa Vespula rufa
	Perz właściwy Elymus repens	Osa dachowa Paravespula germanica
	Perz psi Elymus caninus	Mrówki Formica sp.
	Wiechlina zwyczajna Poa trivialis	Rusałka pokrzywnik Aglais urticae
	Wiechlina roczna Poa annua
	Cladonia sp.
	Rokietnik pospolity Pleurozium schreberi
	Mak polny Papaver rhoeas
	Krwawnik pospolity Achillea millefolium

Załączniki:

1. Zdjęcie fitosocjologiczne łąka sucha

2. Zdjęcie fitosocjologiczne bór mieszany suchy

1. Zbadanie preferencji żywnościowych i dostępu do pokarmu małych kręgowców (gryzoni) występujących na obszarze badań;

Opis doświadczenia: Aby zbadać preferencje żywnościowe na 10 tackach z piaskiem umieszczono dwa rodzaje pożywienia : na 5 tackach – pestki słonecznikach, po 10 pestek na tacce, oraz na pozostałych 5 ziarna kukurydzy, po 10 ziaren na tacce, przy czym tacki z kukurydzą były dodatkowo osłonięte daszkiem aby pokarm był bardziej dostępny ( mniejsze zagrożenie zjedzenia interesanta – gryzonia, przez drapieżnika). Tacki zostały rozmieszczone w następujący sposób:

Tacki z pożywieniem zostawiono na noc i zebrano je na drugi dzień rano. Wyniki przedstawiały się następującą:

Analiza wyników: Z wyników wynika iż gryzonie preferują jako pożywienie pestki słonecznika czyli pokarm bogaty w tłuszcze; zwierzęta sięgały po pestki mimo, że ziarna kukurydzy były łatwiej dostępne i znajdowały się na bezpieczniejszym terenie; widzimy również, że gryzonie sięgały po pokarm dopiero od terenu przejścia w którym łąka przechodzi w las gdzie zaczęły pojawiać się pierwsze drzewa, a na obszarze otwartym liczba ziaren pozostała taka sama;

Wnioski: Gryzonie preferują pokarm bogaty w tłuszcze mimo iż jest on trudniej dostępny; zmiany liczby pestek w tackach które znajdowały się na terenie przejściowym oraz głębiej lasu mogą być spowodowane tym iż zwierzęta czuły się bezpieczniej w otoczeniu drzew; to, że gryzonie zjadły nie wielką ilość pożywienia mogło być spowodowane nocnymi opadami deszczy na danym obszarze.

1. Rozpoznanie ssaków po ich odchodach;

Na obszarze badawczym przeprowadzono obserwacje pod kątem obecności odchodów dużych ssaków, na tej podstawie stwierdzona, że łąkę oraz las odwiedzają takie zwierzęta jak: łoś, sarna i dzik. Najwięcej odchów tych zwierząt znajdowało się na terenie przejściowym pomiędzy lasem a łąką, chociaż liczne odchody sarny znaleziono również na terenie otwartym łąki a dzika w lesie, jednak tylko nie licznie odchody łosia można było tylko znaleźć na terenie otwartym czy w lesie.

1. Ekoton;

	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Skrzyp polny	20	20	10
Oset	30	35	30	10
Szczaw polny	25	15	5
Pszeniec gajowy					5	10	5
Nagietek	10	10	5
Perz właściwy	50	50	30	35	35	30
Perz psi	50	50	35	35	30	15
Wiechlina zwyczajna	80	80	60	65	50	15
Sosna zwyczajna						5	25	45	60	60
Brzoza brodawkowata							+	5	35	40
Osika									10	5
Klon								+	5	5
Dąb								+	5	5
Kruszyna								5	5
Jarzębina							5	10	5
Orlica									+	5
Wiechlina roczna	80	80	65	60	40	35
Cladonia sp.			20	20		30	40	45	50	45
Rokietnik pospolity	20	20	15	15					25	30
Mak polny	5
Krwawnik pospolity	25	20	20	10
Bliźniaczka psia trawka								40	45	45
Kostrzewa owcza								40	45	50

Analiza wyników: Analizując ekoton zauważymy, że przejście z jednego środowiska do drugiego zachodzi bezpośrednio, to znaczy że możemy dokładnie określić w którym momencie kończy się łąka a zaczyna bór. Gatunki roślin nie nachodzą na siebie, wypierając się wzajemnie, lecz w miejscu gdzie kończy się jeden gatunek obserwujemy pojawienie się drugiego. Jedynie występowanie Cladonii sp. jest wspólne dla obu środowisk. Dokładnie widzimy że od momentu pojawienia się drzew nie obserwujemy już gatunków charakterystycznych dla łąki suchej lecz od razu pojawiają się rośliny charakterystyczne dla boru mieszanego suchego.

1. Wnioski :

Bioróżnorodność na obszarze badanym nie jest bogata. Najprawdopodobniej jest to spowodowane tym, że obszar badawczy znajduje się w bliskim sąsiedztwie terenu zagospodarowanego przez człowieka. Teren ten jest terenem suchym w związku z czym różnorodność roślin nie jest duża gdyż występują tu tylko te organizmy roślinne które są przystosowane do takiego środowiska i spotykamy tu głównie porosty oraz rośliny zielne które maja niskie zapotrzebowanie na azot gdyż gleby na tym terenie są w niego ubogie. W dużej mierze przeważają tu trawy.