Akademia Górniczo-Hutnicza

im. Stanisława Staszica w Krakowie

WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ

I ROBOTYKI

Logistyka Produkcji

Sprawozdanie

Temat: Metody logistyczne ABC i XYZ.

Prognozowanie krótkoterminowe.

Wykonał:

Grzegorz Drążkiewicz

gr. W1, rok I mgr., IMiR

1. Metoda ABC.

Metoda ABC klasyfikuje zamawiane i składowane materiały na 3 grupy :

Grupa A - zapasy cenne; „vital few”, stanowiące 5 - 20 % liczebności asortymentowej zapasów, ale mające znaczny udział w wartości, sięgający 75 -80 % wartości całego zapasu,

Grupa B - zapasy mające udział w wysokości 15 - 20 % zarówno w liczebności asortymentowej zapasów, jak i w ich wartości,

Grupa C - zapasy o charakterze masowym; „trivial many”, mające największy udział w liczebności asortymentowej tj. 60 - 80 % i niski udział w wartości tj. ok. 5 %.

W związku z tym, że dla grupy A proporcje liczebności i wartości wynoszą najczęściej 20 do 80, stąd metoda ABC jest znana także pod nazwą Reguły Pareto lub „80/20”. W metodzie ABC kładzie się nacisk na asortymenty o podstawowym znaczeniu dla produkcji.

Najczęściej stosuje się kilka tzw. punktów cenności zapasów :

-najwyższy priorytet: zapasy krytyczne (nie mogą się wyczerpać),

-wysoki priorytet: zapasy istotne (limitowany poziom zapasów),

-średni priorytet: zapasy potrzebne, okazjonalnie limitowane,

-niski priorytet: zapasy pożądane (dozwolone wyczerpanie).

Rys. 1. Graficzną interpretację metody ABC.

Zestawienie ilościowe określonych dóbr.

W celu przeprowadzenia analizy metodą ABC wybrano 10 dóbr, których parametry przedstawiono w tabeli poniżej:

L.p.	Oznaczenia dóbr	ilość xi [szt.]	cena ci [zł]
1	Cz. 21	90	1,7
2	Cz. 42	50	0,35
3	Cz. 25	624	6,9
4	Cz. 7	40	503,73
5	Cz. 4	200	2,38
6	Cz. 36	20	482,33
7	Cz. 30	100	11,3
8	Cz. 27	1200	12,39
9	Cz. 11	20	126,15
10	Cz. 14	30	226

Obliczenie wartości zużycia dobra oraz jego procentowego udziału w całorocznym zużyciu.

Wartosc zuzycia = x_i * c_i

$$Procentowy\ udzial\ w\ rocznym\ zuzyciu = \frac{Wartosc\ zuzycia*100\%}{Calkowite\ zuzycie}$$

L.p.	Oznaczenia dóbr	ilość xi [szt.]	cena ci [zł]	xi*ci	udział zużycia w ujęciu całkowitym [%]
1	Cz. 7	40	503,73	20149,2	33,55465296
2	Cz. 27	1200	12,39	14868	24,75982075
3	Cz. 36	20	482,33	9646,6	16,06457404
4	Cz. 14	30	226	6780	11,290798
5	Cz. 25	624	6,9	4305,6	7,170156323
6	Cz. 11	20	126,15	2523	4,201575716
7	Cz. 30	100	11,3	1130	1,881799667
8	Cz. 4	200	2,38	476	0,792687293
9	Cz. 21	90	1,7	153	0,254792344
10	Cz. 42	50	0,35	17,5	0,029142915

Obliczenie skumulowanego zużycia danego dobra w ujęciu całkowitym oraz sklasyfikowanie dóbr do poszczególnych grup A, B, C.

L.p.	Oznaczenia dóbr	ilość xi [szt.]	cena ci [zł]	xi*ci	udział zużycia w ujęciu całkowitym	Skumulowany udział zużycia [%]	Klasy- fikacja
1	Cz. 7	40	503,73	20149,2	33,55465296	33,5547	A
2	Cz. 27	1200	12,39	14868	24,75982075	58,3145	A
3	Cz. 36	20	482,33	9646,6	16,06457404	74,379	A
4	Cz. 14	30	226	6780	11,290798	85,6698	B
5	Cz. 25	624	6,9	4305,6	7,170156323	92,84	B
6	Cz. 11	20	126,15	2523	4,201575716	97,0416	C
7	Cz. 30	100	11,3	1130	1,881799667	98,9234	C
8	Cz. 4	200	2,38	476	0,792687293	99,7161	C
9	Cz. 21	90	1,7	153	0,254792344	99,9709	C
10	Cz. 42	50	0,35	17,5	0,029142915	100	C

Tabelaryczne zestawienie wyników wraz z zaleceniami postępowania.

Klasyfikacja	oznaczenie dobra	Udział ilości dobra w ujęciu całkowitym [%]	skumulowany udział zużycia w ujęciu całkowitym [%]	Zalecane postępowanie
A	Cz. 7, 27, 36	30	74,37905	Codzienny przegląd zapasów
B	Cz. 14, 25	20	18,46095	Okresowy przegląd zapasów
C	Cz. 11, 30, 4, 21, 42	50	7,159998	Sporadyczny przegląd zapasów

Dane wymagane do wykreślenia wykresu Pareto.

Oznaczanie dobra	Cz. 21	Cz. 42	Cz. 25	Cz. 7	Cz. 4	Cz. 36	Cz. 30	Cz. 27	Cz. 11	Cz. 14
Udział dobra przy zaopatrzeniu [%]	10	20	30	40	50	60	70	80	90	100
Skumulowany udział zużycia dobra w ujęciu całkowitym [%]	33,6	58,3	74,38	85,67	92,8	97,04	98,9	99,7	99,97	100
Klasyfikacja dóbr	A	A	A	B	B	C	C	C	C	C

Wykres Pareto:

1. Metoda XYZ

Metoda XYZ jest jedną z metod klasyfikacji zasobów według regularności zapotrzebowania i ich dokładności. Klasyfikacja XYZ jest dopełnieniem klasyfikacji ABC, lecz jej cel i postępowanie jest inne. Podstawą klasyfikacji są dane z ciągu okresów a nie tak jak metodzie ABC z jednego okresu.

Na podstawie uzyskanych wyników przyjęto:

- Klasę X tworzą produkty, dla których współczynnik zmienności nie przekracza α,

- Klasę Y tworzą produkty o współczynniku zmienności większym od α, ale nie

przekraczającym β.

- Klasę Z – pozostałe.

Oraz współczynniki:

α=50%

β=90%

Miesięczne zapotrzebowanie na poszczególne części w ujęciu rocznym:

Oznaczenie	styczeń	luty	marzec	kwiecień	maj	czerwiec	lipiec	sierpień	wrzesień	październik	listopad	grudzień	Liczba xi
Cz. 4	2	1	1	1	1	1	2	1	1	2	1	1	15
Cz. 7	10	11	10	10	10	10	10	11	9	10	10	9	120
Cz. 11	0	0	0	0	0	6	0	0	0	3	0	1	10
Cz. 14	0	1	5	2	0	1	0	0	1	0	0	0	10
Cz. 21	2	4	2	1	0	0	0	2	3	4	2	0	20
Cz. 25	100	120	80	75	77	81	77	72	85	125	149	159	1200
Cz. 27	35	55	110	100	180	145	121	144	150	100	40	20	1200
Cz. 30	15	24	10	12	8	5	9	11	15	18	12	11	150
Cz.36	5	5	5	4	5	6	4	5	4	1	2	4	50
Cz. 42	120	0	0	0	0	0	0	10	0	20	0	0	150

Lp.	Oznaczenie	Liczba xi	Wartość średnia	Odchylenie standardowe	Współczynnik zmienności względnej [%]	Klasa
1	Cz 42	50	4,17	0,94	22,54	x
2	Cz 7	40	3,33	0,98	29,43	x
3	Cz 27	1200	100	30,69	30,69	x
4	Cz 4	200	16,67	6,15	36,89	x
5	Cz. 11	20	1,67	0,65	38,92	x
6	Cz. 14	10	0,83	0,39	46,99	x
7	Cz 30	100	8,33	5,58	66,99	y
8	Cz 25	624	52	45,79	88,06	y
9	Cz 36	20	1,67	1,5	89,82	y
10	Cz 21	90	7,5	8,27	110,27	z

1. Analiza łączona metodą ABC oraz XYZ.

Łączona metoda ABC i XYZ pozwala nam podejść do zarządzania zapasami w sposób różnorodny wyróżnia ona towary od najbardziej znaczących wartościowo i zużywanych w dużych ilościach (grupa AX) do towarów mało znaczących i zużywanych najmniej(grupa CZ). Towar należący do Grupy AX charakteryzuje się największą częstotliwością wydań oraz wielkością zużycia a za tym powinien być rozmieszczony najbliżej miejsca wydawania oraz na odpowiednio niskiej wysokości aby zmniejszy czas dostawy z magazynu przez pracowników.

W tabeli poniżej przedstawiono połączoną metodę ABC oraz XYZ wyżej wyliczonych oraz pogrupowanych artykułów.

	X	Y	Z
A	Cz 7 Cz 27	Cz 36	brak
B	Cz 11	Cz 14 Cz 25	brak
C	Cz 4 Cz 42	Cz 30	Cz 21

1. Wnioski.

Metodyka obliczeń metody ABC pozwoliła na wyróżnienie artykułów które należą do grupy A, stanowiąca powyżej 74,4% udziału wartościowego przy 30% udziale ilościowym. Artykuły należące do tej grupy wymagają stosowania odpowiednich procedur przy zakupie do których należy Just In Time co pozwala ograniczyć koszty magazynowania a także oszczędzić czas pracowników. Aby było to możliwe należy zastosować dodatkowo analizę dotyczącą prognozy zużycia oraz wyznaczyć ilość zamawianych towarów i wyznaczyć optymalną liczbę zakupów. Grupę B stanowią artykuły przy 18,5% udziale wartościowym oraz 20% udziale ilościowym asortymentu. Dla tej grupy artykułów również jest potrzebne zastosowanie analizy prognozy zużycia dla wyznaczenia liczby zakupów i zamawiania towarów.

Grupa C stanowi najmniejszy udział wartościowy bo tylko 7,1% natomiast stanowi największy udział ilościowy bo 50% całego analizowanego asortymentu. Artykuły należące do tej grupy nie wymagają przeprowadzenia dodatkowych analiz należy tylko zastosować uproszczone metody zakupu oraz ustalić zapasy magazynowe.

Analiza XYZ wyznaczyła natomiast w grupie X ok. 64% z całej ilości asortymentu. Dla tych artykułów można dokonać synchronizacji pomiędzy składaniem zamówienia a sprzedażą co wpłynie w efekcie końcowym na obniżenie kosztów zakupów i zwiększenie miejsca w magazynie. Do grupy Y należy aż 31,4% całej ilości artykułów. Grupa Y charakteryzuję się występowaniem wahań sezonowych. Do grupy Z należy zaledwie 4,6% całego asortymentu. Grupa ta charakteryzuje się nieregularnym zużyciem dla którego należy określić wielkość zapasów magazynowych lub koszty specjalnych zamówień.

Przeprowadzona klasyfikacja połączonych metod ABC oraz XYZ wyselekcjonowała w najważniejszych grupach czyli AX, AY, AZ, BX oraz BY aż 80% całego analizowanego asortymentu. Grupa AX ukazuje towar na który należy zwrócić szczególną uwagę ze względu na jego najwyższą wartość. Jest to grupa dla której powinno być planowanie w krótkich przedziałach czasowych a termin i wielkość dostaw powinny podlegać ciągłej kontroli. Przeciwieństwem grupy AX jest grupa CZ do której należy zaledwie ok. 4% całego asortymentu. Grupa ta ma niski poziom wartości oraz niską dokładność prognozy, dla asortymentów tej grupy należy utrzymać wysoki poziom zapasów zwracając uwagę na gabaryty asortymentów a także sposób przechowywania.

1. Prognozowanie krótkoterminowe dla cz. 36.

1. Wnioski.

Prognozowanie pozwoliło nam na oszacowanie przyszłego zapotrzebowania na część nr 36. Oczywistym faktem jest to, że jest ono obarczone pewnym błędem, tak jak to widać na wykresie. Błąd jest tym większy, gdyż do prognozowania krótkoterminowego użyto prostego modelu Browna, dla którego kryterium oszacowywania jest jedynie parametr α.