Zadania wypełniane przez administrację hotelową oraz ilość zatrudnionych w niej osób jest uzależniona od wielkości hotelu i jego położenia.
W skład administracji w dużym obiekcie hotelarskim mogą wchodzić:
sekretariat hotelu,
dział ekonomiczny,
dział personalny (kadr i szkoleń),
dział marketingu,
dział zaopatrzenia,
dział konserwacji,
dział audytu (controllingu),
dział lub stanowisko ds. BHP i ppoż.,
dział ochrony,
komórka inwestycyjno-remontowa,
stanowiska specjalistyczne, np. informatyk, radca prawny.
Na czele administracji hotelowej stoi główny dyrektor, któremu podlegają zastępcy:
ds. eksploatacji,
ds. osobowych,
ds. finansowych i marketingu (główny księgowy).
Dyrektorowi podlega również :
sekretariat oraz pracownicy zatrudnieni do prowadzenia spraw kadrowo-płacowych, kontroli wewnętrznej i szkoleń, radca prawny, specjaliści: ds. BHP i przeciwpożarowych, informatycy, zaopatrzeniowcy i inni w zależności od potrzeb. W czasie nieobecności dyrektora jego obowiązki pełni wyznaczony przez niego zastępca.
Dyrektor hotelu
Zatwierdza i podpisuje wszelkie polecenia, zarządzenia, regulaminy oraz pisma dotyczące spraw osobowych pracowników hotelu.
Ustala organizację wewnętrzną hotelu i określa zasady współpracy poszczególnych działów.
Kieruje polityką kadrową hotelu.
Rozpatruje skargi pracowników.
Współpracuje ściśle ze swoimi zastępcami, którzy sprawują bezpośredni nadzór nad poszczególnymi działami organizacyjnymi hotelu, za które są odpowiedzialni. Dyrektorowi podlega również sekretariat oraz pracownicy zatrudnieni do prowadzenia spraw kadrowo-płacowych, kontroli wewnętrznej i szkoleń, radca prawny, specjaliści: ds. Bhp i przeciwpożarowych, informatycy, zaopatrzeniowcy i inni w zależności od potrzeb. W czasie nieobecności dyrektora jego obowiązki pełni wyznaczony przez niego zastępca.
Organizacja pracy sekretariatu hotelu
Jest on usytuowany bezpośrednio przed wejściem do gabinetu dyrektora hotelu.
Zadania:
obsługa korespondencji hotelowej - wysyłanie, przyjmowanie, segregowanie i przekazywanie listów, pism, druków oraz prowadzenie dziennika korespondencji wychodzącej i przychodzącej,
przyjmowanie i łączenie telefonów,
dbanie o właściwy przepływ informacji przez komunikowanie się bezpośrednio (osobiście) lub pośrednio (pisemnie, telefonicznie, faksem, e-mai-lem) ze wszystkimi zespołami hotelu,
gromadzenie i przechowywanie informacji związanych z funkcjonowaniem hotelu w formie akt,
pośredniczenie i organizacja spotkań z pracownikami firmy oraz osobami spoza hotelu, przygotowanie
i obsługa konferencji, zebrań i odpraw, przyjmowanie interesantów i załatwianie niektórych spraw,
uczestniczenie w planowaniu prac dyrektora, gromadzenie i przygotowywanie niezbędnych materiałów, załatwianie spraw dotyczących jego podróży służbowych (godziny odjazdu, rezerwacja hotelu, zakup biletów itp.), zapisywanie dyktowanych pism, w razie potrzeby dokonywanie tłumaczeń,
prowadzenie kontroli wszystkich terminów dyrektora oraz dat ważnych z punktu widzenia funkcjonowania hotelu (np. terminów pobytów VIP w hotelu),
samodzielne przygotowywanie i prowadzenie korespondencji z kontrahentami,
bieżąca obsługa urządzeń biurowych (komputera, faksu, kserokopiarki), prowadzenie rejestru skarg i pochwał,
współpraca z działem marketingu przy organizacji targów branżowych, dni promocyjnych oraz innych imprez turystycznych i hotelarskich.
Ćwiczenie:
Sformułuj ogłoszenie o zatrudnieniu sekretarki dla dyrektora hotelu.
Wypisz zakres obowiązków dla sekretarki/asystentki dyrektora hotelu
Predyspozycje zawodowe sekretarki:
obowiązkowa,
dyspozycyjna,
taktowna,
dyskretna,
sumienna,
punktualna,
lojalna w stosunku do szefa i kolegów,
odporna na stres,
mieć zmysł organizacyjny i twórcze podejście do rozwiązywania sytuacji konfliktowych,
dobrą pamięć, koncentrację i podzielność uwagi,
dobry stan zdrowia i umieć kreować i podtrzymywać pozytywne stosunki interpersonalne.
2. Dział ekonomiczny (finansowo-księgowy)
Zastępca dyrektora ds. finansowych lub główny księgowy, któremu podlegają:
dział rachunkowości (księgowości),
dział finansowy,
dział rozliczeń i kalkulacji cen.
Zastępca dyrektora ds. finansowych lub główny księgowy odpowiada za:
planowanie gospodarki finansowej hotelu,
prowadzenie sprawozdawczości finansowej i ekonomicznej oraz wewnętrzną kontrolę finansową,
określa zasady obiegu dokumentów finansowych i prawidłowości ich wypełniania,
prowadzi rachunkowość hotelu zgodnie z obowiązującymi przepisami skarbowymi i podatkowymi,
organizuje wstępną i wtórną kontrolę wewnętrzną w hotelu.
Zadaniem działu rachunkowości jest:
prowadzenie ewidencji i rozliczeń usługowej działalności gospodarczej prowadzonej przez hotel (mający formę organizacyjno-prawną i określony majątek) zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz prowadzenie ksiąg inwentaryzacyjnych majątku hotelowego.
sytuacji konieczności wymiany mebli, sprzętów lub urządzeń technicznych konieczne jest powołanie komisji likwidacyjnej, a następnie sporządzenie protokołu likwidacji. .
Dział finansowy odpowiada za :
wszelkie rozliczenia i operacje finansowe hotelu z kontrahentami krajowymi i zagranicznymi: kasowe (złotowe i walutach obcych), bankowe (przedpłaty, zaliczki, przelewy, zaciąganie i spłata kredytów, lokowanie oszczędności itp.),
reguluje również wszelkie bieżące płatności stałe i zmienne (za media, surowce, towary żywnościowe i nieżywnościowe, opłaty licencyjne, abonamentowe, sieciowe itp.).
Dział rozliczeń i kalkulacji cenowych zajmuje się:
realizacją w praktyce opracowanych w dziale marketingu strategii cenowych odnośnie do wszystkich usług świadczonych przez hotel (noclegowych, gastronomicznych i innych dodatkowych).
Na wysokość ustalanych cen mają wpływ następujące czynniki:
kategoryzacja hotelu i standard świadczonych usług - im wyższy, tym wyższe można stosować marże, niezbędne do pokrycia kosztów działalności, a więc można osiągać wyższy zysk,
położenie hotelu - w miejscach tzw. reprezentacyjnych, centrach miast, ceny mogą być wyższe niż w dzielnicach o mniejszym natężeniu ruchu,
stopień wykorzystania miejsc noclegowych i gastronomicznych (liczba klientów) - można stosować niższe ceny i nastawić się na duży obrót i większą liczbę klientów lub ceny wyższe i mniejszą liczbę klientów, w obu tych sytuacjach można osiągnąć podobny poziom zysku,
sytuacja rynkowa (obecność konkurentów i wielkość popytu), jeżeli popyt jest duży, a konkurencja mała, to marże mogą być wyższe, w sytuacji odwrotnej - wysoka marża zniechęci klientów,
rodzaj świadczonych usług podstawowych i dodatkowych - usługi popularne (podstawowe) mogą mieć niższą marżę, specjalistyczne (nietypowe, luksusowe) - wyższą,
wysokość kosztów funkcjonowania zakładu hotelarskiego - wyższe koszty i nakłady inwestycyjne powodują konieczność stosowania wyższej marży.
3. Dział personalny (kadr i szkoleń)
Na czele stoi zastępca dyrektora ds. osobowych lub kierownik działu personalnego, który:
koordynuje całokształt spraw związanych z polityką zatrudnienia i płac,
odpowiada za przestrzeganie przepisów prawa pracy,
planuje organizację szkoleń, praktyk, staży, wyznacza do prowadzenia szkoleń odpowiednich pracowników lub zleca je firmom zewnętrznym.
Zadania działu:
planowanie zatrudnienia pod względem ilościowym, kwalifikacji, doświadczenia zawodowego, umiejętności praktycznych oraz cech charakteru pracownika,
doradzanie w zakresie rekrutacji i zatrudnienia, prowadzenie rekrutacji i selekcji personelu,
organizowanie szkoleń wewnątrz- i zewnątrz zakładowych (dotyczących m.in. stosowania standardów pracy, przepisów sanitarnych, przeciwpożarowych, BHP) i rozwijanie kadr, motywowanie pracowników, ocena pracowników,
wynagradzanie: płaca zasadnicza i świadczenia dodatkowe - premie, prowizje, dodatki do wynagrodzenia (np. stażowy, funkcyjny, za pracę w godzinach nocnych, nadliczbowych),
prowadzenie dokumentacji dotyczącej spraw osobowych i płacowych pracowników hotelu (akt
osobowych),
opracowywanie planów urlopowych i nadzór nad ich realizacją, analizowanie prac wykonywanych w hotelu za pomocą różnych środków, celem stworzenia dokładnych opisów stanowisk, zadań i systemów klasyfikacji zawodowej,
opracowywanie dokumentów organizacyjnych - taryfikatorów pracy, zakresów obowiązków, odpowiedzialności materialnej i innych dokumentów pracowniczych,
planowanie karier poszczególnych pracowników,
przeprowadzanie okresowych badań opinii pracowników i ich zadowolenia z pracy,
planowanie imprez integracyjnych dla pracowników, ich rodzin i dzieci,
sporządzanie wymaganej ewidencji i sprawozdawczości z zakresu swoich zadań, przeprowadzanie przeglądów i ocen kadrowych.
Formy zatrudnienia pracownika w hotelarstwie:
Forma umowy o pracę zawieranej na czas określony lub nieokreślony - nawiązywany jest wtedy tzw. stosunek pracy,
umowy cywilno-prawnej (umowy zlecenia, umowy o dzieło) zawartej w celu i na czas wykonania określonej pracy,
leasingu pracowników tj. wynajmowania pracowników na określony czas lub w celu wykonania zleconej czynności od agencji tymczasowego zatrudnienia (np. wynajem kelnerów na czas dużego bankietu w restauracji hotelowej),
outsourcingu - co oznacza zlecenie prac dotychczasowo wykonywanych w firmie wykonawcom zewnętrznym (np. zwolnienie pracowników z działu technicznego i powierzenie dokonywania napraw firmie zewnętrznej).
Jednym z obowiązków pracodawcy-hotelarza jest organizowanie dla pracowników szkoleń wstępnych i okresowych z zakresu:
znajomości standardów obowiązujących w hotelu, rozwijania umiejętności i kwalifikacji wymaganych na konkretnym stanowisku,
zasad bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) - dotyczących reguł bezpiecznego postępowania wymaganych przy wykonywaniu określonej pracy (czynności), wynikających z doświadczenia oraz przesłanek naukowych i technicznych,
ochrony przeciwpożarowej - dotyczących zasad postępowania na wypadek pożaru, praktycznej znajomości sprzętu ratowniczego oraz zasad udzielania pierwszej pomocy.
Ocena pracownika
Prawo do oceny pracowników w hotelu mają przełożeni, specjaliści z działu kadr i szkoleń, pracownicy komórki audytu wewnętrznego, inspektorzy (np. ds. BHP i ppoż.) oraz pracownicy działu ekonomicznego - wszyscy w zależności od otrzymanych uprawnień. Kontrola może mieć charakter:
wstępny - jest dokonywana przed przystąpieniem do realizacji zadania,
bieżący - dokonywana w trakcie wykonywania zadania,
wtórny (końcowy) - przeprowadzana po wykonaniu zadania.
Pracowników można oceniać w:
skali absolutnej - przez porównywanie wyników pracownika z ustalonymi standardami( ocena opisowa, punktowa)
skali relatywnej - przez porównywanie pracowników między sobą. Do najczęściej rozpowszechnionych metod absolutnych oceny pracowników należą:
Ćwiczenie:
Opracuj regulamin pracy w małym hotelu..
Opracuj kryteria, według których skalą punktową ocenisz pracę osób zatrudnionych w zespole gastronomicznym hotelu.
Dział zaopatrzenia
Zaopatrzenie jest procesem planowania i realizowania dostaw surowców do produkcji, materiałów i wyposażenia.
Celem procesu zaopatrzenia jest zapewnienie ciągłości funkcjonowania zakładu hotelarskiego.
Zadania:
ustalanie na specjalnych drukach ilości materiałów, surowców i wyposażenia oraz pożądanej częstotliwości zakupów w porozumieniu z innymi działami w hotelu,
wybór właściwych dostawców lub miejsca zakupu (często z zastosowaniem procedur przetargowych), który jest uzależniony od wielkości hotelu, warunków dostaw, konkurencji na rynku,
składanie zamówień i podpisywanie umów (zatwierdzonych przez radcę prawnego) na dostawę wyszczególnionych artykułów o odpowiedniej, wymaganej jakości, w określonym terminie i po określonej cenie,
organizacja dostaw i formy transportu,
opracowywanie planów zaopatrzenia,
prowadzenie ewidencji i kontroli zaopatrzenia pod względem kosztowym.
Magazyny
Magazyny produktów żywnościowych dzielimy na:
napojów - z wydzielonymi pomieszczeniami dla alkoholi: piwa butelkowego, win białych, wódek i wód mineralnych z temperaturą 8-, win czerwonych (15-), piwa beczkowego (3-), napojów bezalkoholowych (do ),
produktów suchych - z temperaturą 10-, wilgotnością 50-65%, warzyw, ziemniaków i owoców - suche, dobrze wietrzone z temperaturą 6-,
chłodnicze - zespół komór chłodniczych przeznaczonych do przechowywania łatwo psujących się artykułów, z zakresem temperatur chłodniczych (-2 do +4° C) i zamrażalniczych (-18 do -24° C).
Magazyny artykułów nieżywnościowych dzielimy na:
materiałów i wyposażenia technicznego (części zamiennych, mebli itp.), środków czystości i chemicznych,
bielizny (pościelowej, stołowej, ubrań pracowniczych) - brudnej i czystej,
zastawy stołowej i platerów, opakowań itp.
Komórka ds. konserwacji, remontów i inwestycji
Zakres funkcjonowania komórki ds. konserwacji i remontów obejmuje:
opracowywanie planów konserwacji i remontów.
opracowywanie instrukcji oraz prowadzenie szkoleń personelu w zakresie prawidłowej obsługi urządzeń mechanicznych,
dokonywanie odbioru technicznego nowych urządzeń,
prowadzenie systematycznych przeglądów i konserwacji wszystkich pomieszczeń, urządzeń i instalacji w hotelu,
realizację remontów bieżących,
drobne prace malarsko-budowlane,
nadzór i odbiór techniczny nad remontami zlecanymi firmom zewnętrznym,
prowadzenie garażu i warsztatów samochodowych zarówno dla potrzeb hotelu, jak i gości oraz zarządzanie taborem samochodowym przedsiębiorstwa
Konserwacja (z łac. conservatio - zachowywać, chronić) oznacza zbiór działań pozwalających na utrzymanie danego elementu urządzania w określonym stanie lub w takim stanie, który zapewni prawidłowe działanie. Podstawą codziennej pracy działu konserwacji jest księga serwisowa. Są w niej prowadzone wpisy zaleceń, zdarzeń, awarii i działań podjętych w celu ich usunięcia.
Remont - jest to wykonywanie w istniejącym budynku hotelowym lub w jego części robót polegających na przywróceniu jego wartości użytkowych przez częściowe lub pełne zastąpienie uszkodzonego elementu - nowym lub zregenerowanym.
Remonty dzielą się na: bieżące, średnie, kapitalne i interwencyjne.
Modernizacja - uwspółcześnienie, trwałe ulepszenie, unowocześnienie istniejącego hotelu prowadzące do zwiększenia jego wartości użytkowej. Obejmuje prace związane z podnoszeniem walorów estetycznych i użytkowych budynku lub jego części.
Marketing i reklama
Podlegają im :
dział handlowy
dział reklamy
public relations.
Do zadań specjalisty ds. marketingu w hotelu należą:
analiza i doradzanie w sposobach zbytu przez dostarczanie produktów i usług w miejscu i czasie, kształtowanie poziomu efektywności gospodarowania, jak również:
zbieranie i weryfikacja informacji rynkowych;
analiza zmian popytu i podaż na usługi hotelu w czasie, z uwzględnieniem zjawiska sezonowości;
analiza współzależności zjawisk ekonomicznych przy szacowaniu popytu na usługi hotelarskie;
badanie czynników wpływających na popyt i podaż;
analiza otoczenia hotelu pod względem zmian w nim zachodzących oraz ich wpływu na funkcjonowanie hotelu;
analiza efektywności działań hotelu w różnych układach organizacyjnych i czasowych;
organizacja akcji promocyjno-reklamowych.
Predyspozycje, jakie powinien posiadać specjalista d. s. marketingu, to przede wszystkim:
umiejętność perspektywicznego myślenia, analizy zjawisk ekonomicznych i planowania,
twórcze myślenie.
Dział handlowy:
przygotowanie ofert dotyczących sprzedaży miejsc noclegowych i usług im towarzyszących (gastronomia, turystyka);
współpraca z recepcją, działem rezerwacji i kasą w zakresie obsługi gości;
współpraca z osobami odpowiedzialnymi za organizowanie konferencji (zlecenia usług przewodnickich dla grup mieszkających w hotelu);
realizacja umów z kontrahentami krajowymi i zagranicznymi i ich nadzorowanie;
ustalenie zasad naliczania prowizji za rezerwacje dla biur podróży; współpraca w zakresie przygotowania i realizacji reklamy obiektu;
organizowanie, kierowanie i kontrolowanie pracy działu marketingu, rezerwacji, stanowiska ds. reklamy i public relations.
Public relations:
opracowanie i realizacja planów reklamy obiektu;
przygotowanie materiałów i druków reklamowych (współpraca z wydawnictwem);
organizowanie reklamy obiektu w środkach masowego przekazu; współudział w imprezach, które przygotowuje hotel (konkursy, dni kuchni regionalnych i narodowych, targi itp.);
zaopatrzenie hotelu w wydawnictwa reklamowe (foldery, prospekty, mapy, wizytówki, pocztówki itp.);
przygotowanie tekstów i artykułów reklamowych do pism branżowych; badanie opinii klientów hotelu co do jakości obsługi i postrzegania wizerunku hotelu.
Komórka ds. audytu wewnętrznego i controllingu
Audyt - (ang. audit) jest to szczegółowa analiza działalności danej organizacji, prowadzona przez specjalistów w celu ujawnienia ewentualnych problemów czy nieprawidłowości w jej funkcjonowaniu. Audyt może dotyczyć każdego aspektu funkcjonowania firmy.
Controlling organizacyjny to system wzajemnie powiązanych przedsięwzięć służących wewnętrznemu systemowi kierowania i kontroli, zorientowanemu na osiągnięcie planowanego przez hotel celu.
Elementy podlegające kontroli:
utrzymanie standardów hotelowych,
spełnianie wymagań kategoryzacyjnych,
jakość, poziom i kultura obsługi gości hotelowych,
obecność w pracy kadr, wydajności pracy,
stosowanie i znajomość przepisów przeciwpożarowych, sanitarnych i BHP, sposobu wykorzystywania przez osoby podległe uprawnień i wykonywania obowiązków.
Zewnętrzne organy kontrolujące:
Najwyższa Izba Kontroli,
Państwowa Inspekcja Pracy, Straż Pożarna,
Inspekcja Sanitarno-Epidemiologiczna,
Państwowa Inspekcja Handlowa,
Policja, Straż Miejska,
Izba i Urząd Skarbowy itp.
Ćwiczenie:
Wymień, jakie elementy organizacji pracy należy szczególnie często i dokładnie kontrolować.
W jaki sposób skontrolujesz prawidłowość pracy działu gastronomicznego?
Jesteś dyrektorem hotelu*** w małym mieście. Na podstawie jakich kryteriów ocenisz, czy nowy hotel w twoim mieście może odebrać Ci gości ?
8. Samodzielni specjaliści
Pracodawca jest zobowiązany zapoznać pracowników z wszystkimi przepisami BHP obowiązującymi w hotelu. W małym hotelu, zatrudniającym do 20 osób, hotelarz po przeszkoleniu sam prowadzi szkolenia z tego zakresu, w większych może zatrudniać specjalistę - inspektora ds. BHP. W dużym hotelu, w którym jest zatrudnionych ponad 100 pracowników, do obowiązków pracodawcy należy organizacja służby (działu) BHP.
Specjalista-informatyk:
administrowanie siecią i bazami danych,
sprawowanie nadzoru nad zainstalowanym w hotelu oprogramowaniem hotelowym,
archiwizacja wszelkich niezbędnych informacji,
utrzymywanie kontaktów z firmami informatycznymi - twórcami oprogramowania zainstalowanego na wszystkich komputerach w hotelu,
pisanie prostych programów wspomagających pracę wybranych osób,
opracowywanie i aktualizacja wiadomości na stronie www hotelu.
Specjalista-ogrodnik:
pielęgnacja roślin uprawianych metodami tradycyjnymi w doniczkach, na rabatach czy klombach lub metodą uprawy hydroponicznej,
utrzymanie w czystości i odśnieżanie dróg dojazdowych i chodników w pobliżu hotelu.