TLENKI

E₂^aO_a^II

Otrzymywanie:

1. Reakcja syntezy pierwiastka z tlenem (np. spalanie)

C +O₂→ CO₂

1. Reakcja rozkładu niektórych wodorotlenków

Cu(OH)₂ $\overrightarrow{\text{temperatura\ }}$ CuO + H₂O↑

1. Reakcja rozkładu niektórych soli

2. CaCO₃ $\overrightarrow{\text{temperatura\ }}$ CaO + CO₂↑

PODZIAŁ ZE WGLĘDU NA CHARAKTER CHEMICZNY

TLENKI ZASADOWE- tlenki metali, reaguja z kwasami dając sole, w reakcji z wodą dają wodorotlenki, nie reagują z zasadami. Np. CaO, MgO, K₂O.

TLENKI KWASOWE- tlenki niemetali lub metali bloku d, reagują z zasadami dając sole, w reakcji z woda dają kwasy, nie reagują z kwasami, np. CO₂, SiO₂, CrO₃.

TLENKI OBOJĘTNE- tlenki niemetali, nie reagują ani z kwasami ani z zasadami, np. CO, NO, N₂O.

TLENKI ANFOTERYCZNE- tlenki metali, reagują i z kwasami i z zasadami dając sole, np. Al₂O₃, ZnO, MnO₂, As₂O₃.

Zad 1. Wykonano następujące doświadczenie: do 4 probówek zawierających kolejno : MgO, CuO, SiO₂, SO₂, dodano wody. Używając fenoloftaleiny lub oranżu metylowego sprawdzano odczyn otrzymanych roztworów. Zapisz obserwacje i równania zachodzących reakcji.

Zad 2. Wykonano następujące doświadczenie: do 4 probówek zawierających kolejno: MgO, CuO, SiO₂,SO₂ dodano NaOH i fenoloftaleinę. Zapisz obserwacje i równania zachodzących reakcji.

Zad 3. . Wykonano następujące doświadczenie: do 4 probówek zawierających kolejno: MgO, CuO, SiO₂,SO₂ dodano HCl i oranż metylowy. Zapisz obserwacje i równania zachodzących reakcji.

Zad 4. Wykonano następujące dościadczenie: w 2 probówkach umieszczono Al₂O₃, następnie do jednej dodano NaOH, a do drugiej HCl. Zapisz równania zachodzących reakcji.

Zad 5. Jaki typ wiązania występuje w następujących tlenkach: CaO, P₂O₅, CrO₃, K₂O, N₂O₃, CO₂, Al₂O₃.

Zad 6. Nazwij podane tlenki w systemie przedrostków i w systemie Stocka: SO₃, SO₂, PbO₂, Ni₂O₃, NiO, Cu₂O, Cr₂O₃.

Zad 7. Z podanych tlenków wybierz te które reagują z wodą. Zapisz równania odpowiednich reakcji: SiO₂, SO₂, CO, CO₂, K₂O, CuO, N₂O₅.

Zad 8. Napisz równania reakcji prowadzących do następujących produktów:

1. S$\overrightarrow{\ \ \ \ \ 1\ \ \ \ \ \ \ \ }$ SO₂$\overrightarrow{\ \ \ \ \ 2\ \ \ \ \ \ \ }\ $SO₃

2. CuO$\overrightarrow{\ \ \ \ \ 1\ \ \ \ \ }$ Cu₂O$\overrightarrow{\ \ \ \ \ \ 2\ \ \ \ \ \ \ \ \ }$Cu

↓  3

Cu

Zad 9. Tlenek cyny(II) i tlenek cyny (IV) są tlenkami amfoterycznymi. Uzasadnij to stwierczenie, pisząc jonowo i cząsteczkowo równania reakcji tych tlenków z NaOH i HCl.

Zad 10. Napisz wzory sumaryczne tlenków następujących pierwiastków: potasu(I), baru(II), krzemu(IV), bizmutu(v0, glinu(III), chloru(VII), osmu(VIII), siarki(IV), siarki(VI).

Zad 11. Oblicz wartościowość pierwiastków w następujących tlenkach: Na₂O, CaO, CO₂, Mn₂O₇, OsO₄, SiO₂, Fe₂O₃, FeO, Ag₂O, CrO₃.

Zad 12. Ułóż równania reakcji następujących pierwiastków z tlenem:a) Mg(II), Cu(I), P(III), P(V), C(IV) b) Na(I), Ca(II), Al(III), As(V), S(IV).

Zad 13. Ułóż równania reakcji redukcji węglem podanych tlenków: Cu₂O, ZnO, Fe₂O₃, PbO₂.

Zad 14. Ułóż równanie reakcji redukcji wodorem podanych tlenków: Cu₂O, MnO₂, FeO, Fe₂O₃.