Podstawy prawne oświaty
Napisać pracę na 1,5 strony czcionka 11
Komisja Edukacji Narodowej (pierwsze ministerstwo oświaty) powstała 14.10.1773 r. Założycielem był Hugo Kołłątaj
Kuźnia Kołłątajowska działała OD 1773 r. do ostatniego rozbioru Polski (1795r.) i składała się z 4 posłów i 4 senatorów. Na czele pierwszego składu stał Ignacy Jakub Massalski (biskup wileński). Inni sławni działacze to: Adam Kazimierz Czartoryski, Ignacy Potocki, Andrzej Zamoyski
Główne wyznaczniki KEN
Trzy stopnie szkolnictwa
– 1 stopień – szkoły parafialne – dzieci niższych stanów – tylko w miastach
- drugi stopień – Państwowe szkoły powiatowe – dzieci rodów szlacheckich oraz najwybitniejsi mieszczanie
- Trzeci stopień – Uniwersytety ( Akademia Jagiellońska, Akademia Wileńska)
KEN wprowadza naukę w języku polskim – zakaz uczenia w innych językach. Tworzy Towarzystwo do ksiąg elementarnych i je finansuje jego zadaniem jest pisanie podręczników. Towarzystwo tworzy 27 podręczników po polsku do różnych dziedzin wiedzy.
Największym osiągnieciem KEN jest wykształcenie nowego pokolenia nauczycieli, którzy są w stanie zastąpić jezuitów. Są to osoby wykształcone i świeckie, akcentują treści narodowe.
Ważne daty:
1918 r odzyskanie niepodległości
7. II. 1919r. dekret o 7 letnim obowiązku szkolnym
1922 r. ustawa o zakładaniu i utrzymaniu publicznych szkół powszechnych
11.III. 1932 r. ustawa szkolna tzw. Reforma Janusza Jędrzejewicza ( minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego). Ustawa ta obowiązywała do roku 1948.
Główne założenia reformy Jędrzejewicza:
- powszechny obowiązek szkolny w szkole podstawowej 7 klas – jak nie idzie do gimnazjum, lub 6 lat, gdy dziecko idzie do gimnazjum. Egzamin po skończeniu szkoły podstawowej.
- 6 letnia szkoła ogólnokształcąca składająca się z dwóch etapów – 4 letniego gimnazjum ( kończące się małą maturą będącą przepustka do liceum) i 2 letniego liceum ( duża matura dająca przepustkę na studia wyższe), były tez 3 letnie licea pedagogiczne. Licea maja charakter elitarny a już sama matura jest w pewnym sensie nobilitacją. – bardzo mało osób zdaje maturę.
W liceach uczono się w czterech specjalizacjach:
- specjalizacja klasyczna – standardowe przedmioty plus języki klasyczne tj. łacina i greka
- specjalizacja humanistyczna – standardowe przedmioty plus łacina
- specjalizacja matematyczno – fizyczna
- specjalizacja przyrodnicza
Plusy tego systemu: powszechny obowiązek edukacji, równość programów aż do gimnazjum
Minusy: gorsze traktowanie terenów wiejskich ( na wsi szkoła powszechna trwa tylko 4 lata i nie daje wstępu do gimnazjum)
Po ukończeniu studiów medycznych i prawniczych dostaje się automatycznie tytuł doktora, na pozostałych kierunkach otrzymuje się magisterium.
1948 r. reforma oświaty – system dwu stopniowy:
- pierwszy stopień – 7 letnia szkoła podstawowa
- drugi stopień – 4 letnia szkoła średnia
Zlikwidowane zostają gimnazja
1961 r. :
- 8 letnia szkoła podstawowa
- 4 letnia szkoła średnia
1990r. to czas reform. Powstają nowe reformy takie jak: administracyjna, służby zdrowia, emerytalna i systemu oświaty.
Reforma systemu oświaty polega na:
- decentralizacji systemu oświaty ( zarzadzanie przejmują samorządy)
- wprowadzenie dwu stopniowego kształcenia: 6 lat szkoły podstawowej oraz 3 lata gimnazjum
- kładzie się nacisk na obszary wiejskie
- stworzenie systemu dowożenia dzieci do szkół
- reforma programowa ( kładzie się nacisk na budowanie umiejętności praktycznych a nie tylko na osiągnięcie samej wiedzy)
- informatyzacja ( walka z wykluczeniem cyfrowym)
- stworzenie centralnego systemu osiągnięć edukacyjnych ( Centralna Komisja Egzaminacyjna)
- system awansu zawodowego nauczycieli
- powiązanie finansowania szkół z liczba uczniów
Po roku 2004
- roczne przygotowanie przedszkolne
- tworzenie szkół uzupełniających (licea, technika)
AKTY PRAWNE
7.IX.1991 r. Ustawa o systemie oświaty
8.I.1999r. przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego
26.I.1982 r. Karta Nauczyciela
GŁÓWNE ZADANIA SYSTEMU OŚWIATY:
- Każdy obywatel RP ma prawo do kształcenia się ( dzieci i młodzież maja prawo do wychowania i opieki)
- państwo pełni role wspomagającą dla wychowawczej roli rodziny
- Precyzuje możliwości zakładania szkół i placówek edukacyjnych przez różne podmioty
- powszechny dostęp do szkół średnich i wyższych
- zmniejszanie różnic w warunkach kształcenia ( unifikacja systemu kształcenia)
- upowszechnianie wiedzy ekologicznej i kształtowanie właściwych postaw ekologicznych
- dostosowanie kierunków i treści kształcenia do wymogów rynku pracy