Co to sa i jak postaja allele?
Allele sa wariantami jednego genu warunkującymi przeciwstawność danej cechy lub cech. Oznacza się je symbolami literowymi np. A a B b itp. Przyjeto ze allele jednego genu oznacza się jako rozne warianty jednej litery np. A a
Addytywne współdziałanie genów wielokrotnych
Allele których jest więcej niż 2 nosza nazwe alleli wielokrotnych.
Wspoldzialanie Kumulatywne=addytywne - wpływają na cechy ilościowe, czyli np. nieśność u kur albo wydajność mleczna u krowy. Allel dominujący wzmaga cechę o daną wartość, recesywny ma wartość neutralną. Najwięcej potomstwa wykazuje cechy heterozygoty STR 53
Płeć heterozygotyczna, które płcie tworzą heterogamety w różnych typach płci
Oragnizmy heterogametyczne wytwarzają dwa typy gamet X i Y lub X i O
U ssaków, muszki owocowej, roślin dwupiennych XY determinuje płec męską.
U ptaków motyli, gadów, płazów i ryb oznacza płeć żeńską , czyli na odwrót.
samce homozygotyczne, samice heterozygotyczne (np. ptaki)
samice homozygotyczne, samce heterozygotyczne (np. ssaki)
Konsekwencje mutacji sensownej
Mutacja zmiany sensu - zmiana jednej zasady w trójce kopiującej może zmienić ja w inną trójkę sensowną. Efekt takiej zmiany może być bardzo różny. Np. zmiana jednego aminokwasu hydrofobowego prowadzi do podstawienia innego, także hydrofobowego itp. (najczęściej ma to miejsce, gdy zmianie ulegnie druga litera kodonu)
Mutacje mogą mieć korzystny negatywny i neutralny wpływ na organizm.Mogą powstać choroby, np. anemia sierpowata .Moga powstac nowe białka, co ma znaczenie w ewolucji organizmów.
Ważne gospodarczo allopoliploidy
Allopoliploidy sa organizmami powstałymi w wyniku polaczenia roznych genomow czyli tzw krzyżowania międzygatunkowego inaczej krzyżowania oddalonego. Alloploidamia naturalnymi, wytworzonymi przez przyrodę sa ważne dla nas gospodarczo rosliny tj Rzepak i Pszenica. Sztucznie wytworzone przez człowieka allopoliploidem jest Pszenzyto .Rzepak (Brassica Napus) powstal w wyniku polaczania genomow kapusty i rzepy jest zatem tetraploidem 2n=4. Pszenica(Triticum aestivem) powstala w wyniku szeregu krzyzowan międzygatunkowych. Najpierw pomiędzy pszenica płaskurką a kozieńcem a następnie pomiędzy pszeniaca samopszą a pszenica płaskurką lub kozieńcem Jest zatem heksaploidem 2n=6. Pszenzyto które powstalo poprzez skrzyżowanie pszenicy z zytem jest oktaploidem 2n=8
Prawo hardy ego Weinberga
Prawo Hardy'ego-Weinberga – prawo dotyczące częstotliwości występowania genotypów i alleli w populacji. Dla uproszczenia, opisuje dziedziczenie w populacji mendlowskiej. Zgodnie z nim, jeżeli nie ma czynników zakłócających (takich jak np. dobór naturalny, mutacje) stosunek występowania poszczególnych genotypów jest stały we wszystkich pokoleniach i zależy tylko od stosunków występowania alleli.
Rola genu w regulacji i jego funkcje
Gen jest to określona sekwencja nukleotydów wzdłuż cząsteczki DNA, która stanowi jednostkę funkcjonalną dziedziczności.
Regulacja genetyczna polega na redukcji czasowej i ilościowej procesu biosyntezy białek katalitycznych. Obejmuje ona zarówno regulację aktywności enzymów już wytworzonych jak też regulację syntezy nowych enzymów.
- regulacja aktywności enzymów konstytutywnych które występują stale w komórce, możliwa dzięki efektowi allosterycznemu
- regulacja syntezy enzymów katalitycznych(może mieć miejsce podczas transkrypcji i translacji)
- regulacja transkrypcji (może polegać na hamowaniu lub indukowaniu syntezy enzymu przez hamowanie lub stymulowanie tworzenia mRNA na matrycy DNA)
- regulacja syntezy enzymów za pomocą systemu rep resor – operator.
- regulacja rozkładu laktozy w komórkach bakterii (operon laktozowy)
Jakie geny naleza do jednej grupy sprzezen
Sprzężenie genów polega na łącznym przekazywaniu potomstwu wielu genów, a tym samym cech warunkowanych przez te geny. Leżące na jednym chromosomie geny podczas tworzenia gamet przechodzą łącznie do komórek potomnych i dalej do organizmów potomnych. Leżące na jednym chromosomie, a tym samym dziedziczące się łącznie geny tworzą tzw. grupę sprzężeń.