Coulombowskie prawo tarcia. Prawa Coulomba i Morena:

1) Siła tarcia jest niezależna od wielkości powierzchni stykających się ze sobą ciał i zależy jedynie od ich rodzaju.

2) Wartość siły tarcia dla ciała znajdującego się w spoczynku może zmieniać się od zera do granicznej wartości, proporcjonalnej do całkowitego nacisku.

3) Gdy ciało ślizga się po powierzchni siła tarcia jest zawsze przeciwnie skierowana do kierunku ruchu i jest mniejsza od granicznej wartości.

Tarcie spoczynkowe (statyczne) – tarcie ślizgowe, występujące między dwoma ciałami, gdy nie przemieszczają się względem siebie.

Siła tarcia równoważy siłę działającą na ciało. Maksymalna siła tarcia jest proporcjonalna do siły, z jaką ciało naciska na podłoże:

gdzie T - maksymalna siła tarcia, N - nacisk, µ - współczynnik tarcia statycznego zależny od materiałów, z jakich są wykonane ciała.

Siła inicjująca ruch musi przekroczyć wartość T, aby wprawić ciało w ruch.

Tarcie kinetyczne

Gdy ciało przesuwa się po podłożu, to działa na nie siła tarcia kinetycznego, która jest zwrócona przeciwnie do wektora prędkości.

Siła ta hamuje ruch ciała i tym samym jest przyczyną opóźnienia. Jej wartość wyrażamy wzorem: T=f⋅N.

T – wartość siły tarcia kinetycznego, f – współczynnik tarcia kinetycznego zależny od rodzaju stykających się powierzchni, N – wartości siły nacisku działającej prostopadle do powierzchni, po której przesuwa się ciało.

Sposoby zmniejszania tarcia:

zmniejszanie siły nacisku na podłoże

stosowanie aerodynamicznych i opływowych kształtów

wygładzanie powierzchni

stosowanie olejów, smarów

stosowanie łożysk kulkowych

zmiana z posuwania na toczenie

zwiększania tarcia:

zwiększanie chropowatości np. drogi,

zakładanie łańcuchów na koła,

zwiększanie siły nacisku na podłoże,

niestosowanie olejów ani smarów,

zmiana z toczenia na posuwanie,

niestosowanie łożysk kulkowych.

Druga zasada dynamiki Newtona

Jeżeli na ciało działa niezrównoważona siła (różna od zera), to ciało porusza się ruchem zmiennym i przyspieszenie w tym ruchu jest wprostproporcjonalne do działającej siły a odwrotnie proporcjonale do masy.