Drogi przeciwpożarowe (instrukcja ochrony p.poż)

Teraz w lasach nazywa się to dojazdy pożarowe.

• Szerokość jezdni 3m

• Nośność 10t

• Minimalny promień 11m

• Skrajnia szeroka na 6m i wysokość koron drzew 4m

• Jak nie ma możliwości ruchu dwukierunkowego to mijanki co 200-300m, jedna mijanka musi być widoczna z sąsiedniej mijanki. Szerokość mijanki wraz z jednią 6m długość 23m

• Drogi bez przejazdu mają mieć na końcu plac manewrowy 20x20m

• Dojazdy pożarowe powinny być oznakowane w następujących miejscach:

1. Przy wjeździe z drogi publicznej

2. NA skrzyżowaniach tych dróg

3. NA skrzyżowaniach z innymi drogami leśnymi w celu potwierdzenia ich relacji wewnątrz dużych kompleksów leśnych

Rozdział 2. Przygotowanie inwestycji drogowej

Budowa – wykonanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego.

Przebudowa – wykonanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego z wyjątkiem takich parametrów jak:
kubatura, powierzchnia, wysokość, długość szerokość, liczba kondygnacji.

Przebudowa drogi – polega na wykonaniu robót, w wyniku których następuje podwyższenie parametrów technicznych i eksploatacyjnych istniejącej drogi niewymagających zmiany granic pasa drogowego

Remont – wykonanie w istniejącym obiekcie robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a nie stanowiących konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym

Remont drogi - polega na przeprowadzeniu robót w celu przywrócenia wcześniejszej nośności drogi. Remont może być przeprowadzony przy użyciu wyrobów budowlanych innych niż zastosowano pierwotnie.

Budowla – każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, wiadukty, maszty, składowiska odpadów, cmentarze, pomniki.

Zgłoszenie robót, a pozwolenie na budowę
Pozwolenia na budowę nie wymagają budowle polegające na remoncie istniejących obiektów i urządzeń budowlanych (z wyjątkiem wpisanych do rejestru zabytków) oraz roboty budowlane polegające na przebudowie dróg, torów i urządzeń kolejowych
Pozostałe wymagają decyzji o pozwoleniu na budowę. Pozwolenie wymagane jest też w wyjątkowych wypadkach takich jak: prace w obszarach N2000, rezerwatach, parkach narodowych. Pozwolenie na budowę wymagane jest, gdy roboty wykraczają poza pas drogowy.

Rozdział 3. Podstawowe pojęcia

Droga publiczna – droga, z której może korzystać każdy zgodnie z przeznaczeniem, ograniczeniami i wyjątkami określanymi w ustawie lub innych przepisach szczególnych. Są krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne

Droga wewnętrzna - droga niezaliczona do żadnej kategorii dróg publicznych, drogi na osiedlach, dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych…

Droga leśna – wydzielony pas terenu znajdujący się na powierzchni gruntów leśnych przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów oraz ruchu pieszych, wraz z mijankami, składnicami

KLASYFIKACJA DRÓG LEŚNYCH (Z zeszytu 119)

Drogi leśne główne – pełniące najważniejsze funkcje na obszarze transportowym nadleśnictwa(w tym dojazdy pożarowe), stanowią podstawę komunikacyjnego udostępnienia lasu, umożliwiają transport cały rok bez względu na warunki pogodowe. Przystosowane do ruchu pojazdów wysokotonażowych. Łączą sieć dróg leśnych z drogami publicznymi.

Drogi leśne boczne – gospodarcze, wykorzystywane całorocznie lub okresowo, konstrukcja uzależniona od natężenia ruchu, łączą się drogami leśnymi głównymi.

Drogi dojazdowe – łączniki od dróg do ważnych punktów występujących w obszarze transportowym nadleśnictwa. Zwykle ślepe z miejscem do zawracania.

Drogi stokowe – powstałe w wyniku wcięcia się w stok. Pas jezdny znajduje się w części wykopu, a w części nasypowej formuje się pas służący do składowania drewna.

Drogi dolinowe – drogi przebiegające w dolnej części doliny do miejsca, w którym spadek podłużny doliny osiąga wartość spadku maksymalnego

Drogi grzbietowe – projektowane na działach wód, grzbietach, siodłach i płaskowyżach

Drogi technologiczne - umożliwiają dostępność komunikacyjną na wydzielonej powierzchni leśnej. (na terenie szkółki leśnej)

Elementy dróg

Pas drogowy – przez pas drogowy należy rozumieć pas terenu, na którym znajdują się:

• jezdnia, tworząca koronę drogi,

• skarpy wykopów i nasypów

• rowy

• ścieki

• urządzenia odwadniające

• zjazdy na szlaki

Jezdnia – część korony drogi przeznaczona do ruchu pojazdów. Jezdnia i pas drogowy mogą być wykorzystywane do prac leśnych.

Korona drogi – jezdnia z poboczem i mijankami

Pas ruchu - podłużny pas jezdni wystarczający dla ruchu jednej kolumny pojazdów wielośladowych

Korpus drogowy – nasyp lub część wykopu, która jest ograniczona koroną i skarpami drogi.

Mijanka – poszerzenie jezdni o określonej odpowiedniej długości i szerokości służące do wymijaniu się dwóch pojazdów na drodze jednopasmowej.

Skrzyżowanie – przecięcie lub połączenie lub rozwidlenie dróg, łącznie z powierzchniami utworzonymi przez takie przecięcia.

Obiekt mostowy - budowla przeznaczona do przeprowadzenia drogi, nad przeszkodzą terenową. Most wiadukt estakada kładka przepust.

Przepust – budowla o przekroju poprzecznym zamkniętym, przeznaczona do przeprowadzenia cieków, szlaków zwierząt przez nasyp drogi.

Wodopust – urządzenie na powierzchni drogi służące do ujęcia wód powierzchniowych i odprowadzeniu ich poza koronę drogi.

Składnica przyzrębowa – odpowiednio przygotowana powierzchnia przy drogach, do której zrywane jest drewno i na której wykonywana jest manipulacja drewna, jego obróbka oraz składowanie.

Klasyfikacja prac drogowych

Budowa drogi – wykonywanie nowej trasy drogowej

Przebudowa drogi - roboty mające na celu podwyższenia parametrów technicznych i eksploatacyjnych istniejącej drogi, niewymagających zmiany pasa drogowego.

Remont drogi – wykonywanie robót przywracających pierwotny stan drogi, także przy użyciu wyrobów budowlanych innych niż użyte w stanie pierwotnym.

Utrzymanie drogi – wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym także odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej.

Nawierzchnia

Nawierzchnia – warstwa lub zespół warstw służących do przyjmowania i rozkładania obciążeń od ruchu na podłożę i do zapewnienia dogodnych warunków dla ruchu.

Konstrukcja nawierzchni – układ warstwa nawierzchni wraz ze sposobem ich połączenia, służących do przejmowania o rozkładania obciążeń i zapewniająca dogodne warunki do ruchu pojazdów.

Warstwa ścieralna – wierzchnia warstwa nawierzchni poddana bezpośredniemu oddziaływaniu ruchu i czynników atmosferycznych.

Podbudowa – dolna część nawierzchni słupca do przenoszenia obciążeń od ruchu na podłoże.

Podłoże – grunt rodzimy lub nasypowy leżący pod nawierzchnią do głębokości zamarzania lub, do głębokości na której występują naprężenia równe 0.1 naprężeniom działającym na styku podłoża z nawierzchnią.

Podłoże ulepszone – wierzchnia warstwa podłoża wykonana z gruntu lub materiału spełniającego wymagania dotyczące podłoża niewysadzinowego. (czyli takiego, który jest zdolny do zmiany objętość pod wpływem podsiąku kapilarnego i przemarzania)

Rodzaje nawierzchni

• gruntowa naturalna – z gruntu rodzimego, odporność ograniczona właściwościami gruntu rodzimego i wpływem warunków atmosferycznych

• gruntowa ulepszona - z gruntu ulepszonego mechanicznie lub chemicznie

• twarda nieulepszona - nawierzchnia odporna na działanie ruchu i wpływów atmosferycznych, nie przystosowana do szybkiego ruchu.

• Twarda ulepszona – odporna na działanie ruchu i wpływów atmosferycznych z górną warstwą ścieralną, zamykającą. Do szybkiego ruchu samochodowego.

Rozdział 4. Sieć dróg leśnych i szlaków operacyjnych

Inwentaryzacja dróg
Prawidłowa inwentaryzacja jest elementem wyjściowym do tworzenia optymalnej sieci drogowej. Prace inwentaryzacyjne zależą od kategorii drogi. Drogi główne inwentaryzuje się szczegółowiej niż boczne. W ramach prac inwent. Należy określić: stan nawierzchni, realizację parametrów technicznych np. nośność, skuteczność działania urządzeń odwadniających, stan skrajni drogowej.
Wykonana inwentaryzacja daje nam zakres robót ułatwiający przygotowanie dokumentacji przetargowej i realizację prac terenowych.
W trakcie inwentaryzacji typuje się drogi wymagające: remontu, przebudowy, pozwolenia na budowę.

Optymalizacja dróg
Pozwala racjonalnie ukierunkować finansowanie remontów i przebudowywanie wytypowanych odcinków. Typuje się najbardziej newralgiczne odcinki tj. związane z ochroną przeciwpożarową, pozyskaniem oraz wykonywaniem zabiegów hodowlanych i ochronnych.

DROGI PRZECIWPOŻAROWE

Rozdział 5. Zasadnicze czynniki decydujące o parametrach dróg leśnych i obiektów towarzyszących

Parametry pojazdów:

• Rozstaw osi i układ geometryczny pojazdu

• Naciski osi

• Promienie zawracania

• Rozstawy kół

• Długość i szerokość pojazdu

• Wymiary opon i ciśnienie

Prędkość projektowa dla dróg leśnych wynosi 30km/h. W przypadku niższych należy stosować indywidualne rozwiązania dotyczące łuków poziomych i pionowych.

Ochrona środowiska leśnego
Drogi mogą wyrządzać szkody w środowisku leśnym poprzez:

• Wylesienia i zniszczenia ekosystem w pasie drogowym.
  Szerokość wylesienia zależy od szerokości jezdni oraz elementów jak: pobocza, rowy, skarpy, poszerzenia na łukach i mijankach. Należy ograniczać do niezbędnego minimum
  Środowisko leśne wrażliwe jest na zakłócanie stosunków wodnych, dlatego rowy należy ograniczać do minimum

• Stosowania nieodpowiednich rozwiązań technicznych i technologicznych

• Eksploatacji drogi – znikomy wpływ

Rozdział 6. Parametry techniczne dróg leśnych

6.2 SZEROKOŚĆ
Drogi leśne mają jezdnię jednopasową o szerokościach
a) główne 3,5m z poboczami 0,75
b) boczne 3,0-3,5 z poboczami 0,50-0,75
Szerokość pasa powinna być zwiększona na łuku kołowym (Proste przejściowe)
30m dla promieni mniejszych, równych od 40m
25m dla promieni większych 40m

Pochylenie poprzeczne musi być aby woda spływała z drogi:
2,0% dla drogi twardej ulepszonej
3,0% dla twardej nieulepszonej
Na odcinku krzywoliniowym lub prostym pochylenia powinno mieć kształt daszkowy lub jednostronny.

6.4 Niweleta

Składa się z odcinków o stałym pochyleniu, krzywych wypukłych lub wklęsłych.

• Rzędne niwelety mają być dopasowane do krzyżujących się z nią dróg, linii kolejowych

• Co najmniej 1,0m nad poziom wody gruntowej

• 0,5 nad przepustem

• Wyniesienie niwelety 0,1m na podłożu niewysadzinowym 0,15m na niepewnym i 0,2m na wysadzi nowym

• Dopuszczalne pochylenie maksymalne to 13%. Na terenach nizinnych nie większe niż 7%,
  Pochylenie przeciwne do kierunku transportu nie większe niż 4% na drogach gruntowych i 7% na twardych. Spadki minimalne wynoszą 0,2 dla nawierzchni twardej i 0,4 dla gruntowej.

6.5. Skrajnia

Jest to wolna przestrzeń nad drogą, w skrajni drogi leśnej szczególnie dojazdów pożarowych nie mogą znajdować się grubsze gałęzie, które mogłyby uniemożliwić poruszanie się wozów gaśniczych straży pożarnej.

Wymiary skrajni przedstawione na rysunku obok.

Rodzaje nawierzchni dróg leśnych

Gruntowe naturalne – Nośność uzależniona od cech gruntu naturalnego, z którego są zbudowane. Nie podlegają istotnym zabiegom ulepszającym, ewentualnie zachowanie wymiarów skrajni oraz uzupełnianie ubytków

Nawierzchnie gruntowe profilowane – Nadawane są odpowiednie przekroje podłużne i poprzeczne. Spadki celem odprowadzania wody, Zabieg profilowania i zagęszczania podnosi odporność nawierzchni na działanie ruchu, szczególnie podczas niekorzystnych warunków atmosferycznych.

Nawierzchnie gruntowe ulepszone i twarde nieulepszone – drogi leśne wyższych kategorii projektuje się na okres 10-20lat eksploatacji. Przystosowane do obciążenia większym ruchem.

Stabilizacja podłoża drogowego

Nośność podłoża można zwiększyć stosując stabilizację:

• Granulometryczną

• Mechaniczną

• Wymianą gruntu

• Stabilizacja spoiwami

• Wzmocnienie geosyntetykami

STABILIZACJA MECHANICZNA
Poprzez dogęszczenie w warunkach wilgotności optymalnej warstwy gruntu z jednoczesnym nadaniem odpowiednik spadków podłużnych i poprzecznych zapewniających skuteczne odwodnienie. Stosowane najczęściej podczas wykonywania nasypów i koryta drogowego.

STABILIZACJA GRANULOMETRYCZNA (DOZIARNIANIE)
Gdy skład granulometryczny jest nieodpowiedni, wówczas stabilizacja mechaniczna nie zawsze poprawia nośność. Laboratoryjne dobranie takiego składu mieszanki do naturalnego podłoża i zmieszaniu gruntu rodzimego z odziarniającym. Następnie wyprofilowanie i nadanie spadków. Grunty tego rodzaju tworzy nośne podłoże drogowe ulepszone lub nawierzchnię gruntową ulepszoną.

WYMIANA GRUNTU
Dokonywana jest w przypadku podłoży naturalnych o małej nośności. Wymieniany grunt może stanowić warstwę odsączającą, którą wykonuje się z piasków. Grunt organiczny wymieniamy w całości, chyba ze jego miąższość jest zbyt duża wówczas stosujemy geosyntetyki.

STABILIZACJA SPOIWAMI
Zagęszczenie jednej warstwy lub dwóch warstw mieszanki gruntu ze spoiwem (cement/wapno) przy wilgotności optymalnej.
Do ulepszania cementem nadają się gruntu niespoiste i mało spoiste. Wapno do średnio spoistych i bardzo spoistych.

WZMOCNIENIE GEOSYNTETYKAMI PŁASKIMI
Geowłókniny, Geotkaniny, Geosiatki. Pełnią funkcje separacyjne, wzmacniające i filtracyjne.
Przez separację zapobiega się mieszaniu materiałów (kruszywo nie jest wciskane w podłoże) i utrzymywana jest nośność całej konstrukcji.
Zwiększa rozkład naprężeń działających na podłoże, co powoduje zwiększenie wytrzymałości.

Podbudowa

Dolna część nawierzchni służąca do przenoszenia obciążeń ruchu na podłoże.

• Podbudowa z kruszyw stabilizowanych mechanicznie

• Podbudowa z kruszyw układanych na geosiatce

• Podbudowa z cementogruntów

• Podbuoowa z teokraty na geowłóknienie