Zamówienia publiczne
Wykład 1
Zamówienia publiczne – zlecenia na podstawie umów
Osoba prywatna sama dysponuje pieniędzmi, organizacje muszą kierować się prawem zamówień publicznych.
Historia (geneza) PZP
Przed 1994r. swobodne uregulowanie kwestii pieniędzy publ. Na własny sposób organizowano wybór wykonawcy.
10 czerwca 1994 uchwalono ustawę o zamówieniach publ.
Uporządkowano i uchylono swobodne dysponowanie pieniędzmi publ., wyborem wykonawcy.
Ustawa zaczęła obowiązywać 1 stycznia 1995r. wprowadziła jednolity system prawa zamówień publicznych, uniwersalny dla wszystkich organizacji. Za pomocą ustawy zharmonizowano i dopasowano polskie prawo do prawa UE.
Kilkanaście razy nowelizowano ustawę. Obecnie obowiązuje Ustawa z dnia 29 stycznia 2004r.
Źródła prawa zamówień publicznych – Dyrektywy (prawo unijne)
- 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 31 marca 2004r.
Dyrektywa Klasyczna w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publ. na roboty budowlane, dostawy i usługi.
Ma charakter uniwersalny, elementarny. Obsługuje pzp w całej UE
Rozporządzanie Rady UE ma bezpośrednie zastosowanie
Dyrektywa jest wzorcem adresowanym do państwa, nie ma bezpośredniego zastosowania w polskim prawie, jest wzorcem, modelem, który ma wnosić do polskiego prawa. (Dyrektywy UE określają cele jakie państwa członkowskie mają zrealizować).
- 2004/17/WE uchwalona przez PE i Radę w 2004r.
Dyrektywa Sektorowa w sprawie procedur udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych.
Te sektory mają charakter priorytetowy dla państwa, mają zapewnić bezpieczeństwo, byt.
- 2007/66/WE PE i Rady z 11 grudnia 2007r.
Dyrektywa odwoławcza zmieniła dyrektywę Rady nr 89/665/EWG oraz dyrektywę 12/13/EWG w zakresie poprawy skuteczności procedur odwoławczych w dziedzinie udzielania zamówień publ.
Tą dyrektywę przetransportowaliśmy do polskiego prawa przez Ustawę z 2 grudnia 2009r. obowiązuje od 29 stycznia 2010r.
3 zasadnicze gałęzie prawa:
-prawo administracyjne
- prawo cywilne (w nim zlokalizowane pzp)
- prawo karne
Państwo działa w 2 sferach:
-imperium – cecha władcza ( udziela koncesji, wydaje wyroki, decyzje, uchwala prawo)
-dominium – zarządzanie własnością, sferą obrotu gospodarczego
Prawo zamówień publicznych jest zlokalizowane w gałęzi prawa cywilnego. Państwo działa na tym obszarze w sferze dominium w ramach obrotu gospodarczego.
Źródła PZP
-Traktat ustanawiający WE (TWE)
Zasady mają charakter uniwersalny
zakaz dyskryminacji ( art.12)
zasada swobodnego przepływu towarów (art. 43 i następne )
zasada swobody prowadzenia działalności gosp.
Swoboda świadczenia usług (art.29)
(mają duże znaczenia dla wykładni pzp)
Nasza ustawa spełnia wszystkie warunki określone przez UE
-Wyroki Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS)
(siedziba w Luksemburgu) mają znaczenia dla praktyki, kształtują prawo wspólnotowe zgodnie z przepisami UE.
Źródła PZP w polskim prawie
-Kodeks Cywilny (art. 14, art. 139)
-Kodeks Postępowania Cywilnego (znajduje zastosowanie pzp w zakresie środków zaskarżania )
Prezentacja środków prawnych pzp:
-odwołanie –odnosi się do Prezesa KIO (Krajowa Izba odwoławcza)
-skarga – do SOk (Sąd Okręgowy)
-Kodeks Postępowania Administracyjnego (znajduje zastosowanie pzp w zakresie środków zaskarżania)
- Ustawa z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych
-Ustawa z 17 grudnia 2004r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publ.
Naczelnym organem administracji jest prezes Urzędu Zamówień Publicznych UZP (działania mają charakter władczy – imperatyw)
Przedmiot zamówień publicznych
Ustawa nie ma zastosowania do zamówień, które nie przekraczają kwoty 14 tysięcy euro - pułap minimalny od którego znajduje zastosowanie ustawa. Poniżej tej kwoty są to zamówienia publiczne, ale nie stosuje się do nich ustawy.
Nie wolno dzielić zamówień publ. na fragmenty w sposób sztuczny w celu ominięcia ustawy – naruszenie dyscypliny
Podmiot, który ma zamówienie poniżej 14 tysięcy euro nie może samodzielnie prowadzić postępowania według ustawy, nie ma takiej możliwości.
Zasady generalny PZP:
-Zasada powszechności
Obowiązek stosowania ustawy co do wydatkowania wszelkich środków przez podmioty z sektora finansów publicznych, a także niektóre wydatki publiczne podmiotów niezaliczanych do tego sektora, w tym podmiotów prywatnych.
Ustawa o partnerstwie publiczno – prywatnym
Zasada powszechności decyduje o tym, że pzp należy zastosować do dokonywania zakupów dóbr i świadczeń przez instytucje realizujące zadania publiczne.
-Zasada równości
Wyrażona jest w art.7 ust. 1 pzp. Przepis ten stanowi, że wszyscy wykonawcy są równi wobec prawa. Należy równo traktować wszystkich wykonawców.
-Zasada uczciwej konkurencji
Art.7 ust.1 Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o zamówienie publiczne zgodnie z zasadą uczciwej konkurencji. Zakaz wykonania zamówienia przez nieuczciwą konkurencję.
Art.29 ust.2 Przedmiotu zamówień nie można opisywać w sposób, który mógłby uniemożliwić uczciwą konkurencję. (Można określać wymagania, ale nie markę)
-Zasada jawności
Art.8 Postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne
Wyjątki:
Art.8 ust.2 Zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie.
Art.8 ust.3 Nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie później niż w terminie składania ofert (…), zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane.
-Zasada pisemności
Art.9 ust.1 Postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzi się w formie pisemnej.
ust.2 Postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzi się w języku polskim.
ust.3 W szczególnie uzasadnionych przypadkach można zastosować język obcy.
-Zasada prymatu (pierwszeństwa) trybu przetargowego
Art.10 Podstawowymi trybami udzielania zmówienia są przetarg nieograniczony oraz przetarg ograniczony. (wybieramy najkorzystniejsza ofertę, ustalamy najkorzystniejsze warunki)
ust.2 Tylko w określonych w ustawie przypadkach zamawiający może udzielić zamówienia w innym trybie. (Łącznie jest 8 trybów, np. zmówienie z wolnej ręki)