NOWE MEDIA - BAUER
Nowe media – początek lat 90 XX wieku. Nie mozna określić dokładnej daty ani tego, kto pierwszy posłużył sie tym stwierdzeniem.
O nowych mediach chętnie mówili publicyści i uczeni skupieni wokół wpływowego amerykańskiego pisma „Wired”.
Tim Barners-Lee (inżynier i programista z instytutu CERN) – dzięki niemu pojawiły sie w Internecie pierwsze strony WWW – tak skonstruowane, że można zamieszczać TRADYCYJNE teksty, obrazy ruchome i nieruchome, pliki dziękowe. Można swodobnie nawigować między dokumentami.
Barner połączył na jednej płaszczyźnie wszystkie media dawne tworząc w ten sposób przekazy o zupełnie nowej jakości – nazywamy je MULTIMEDIALNYMI
Tym co nazywamy nowe w nowych mediach jest właśnie możliwość porozumienia tekstów pisanych z obrazem, dźwiękiem i filmem. Taką podstawą jest technologia cyfrowa (digitalna) a urządzenie, które pozwala nam to uzyskać jest komputer, a ściślej mówić procesor, który w zawrotnym tempie czyta dane.
Odpowieni program pozwala selekcjonować i wyszukiwać informacje.
Nowe media to inaczej media tradycyjne, które znalazły sie w otoczeniu cyfrowym i zaczęły porozumiewać się językiem zrozumiałym dla maszyn czyli komputerów. (Nowe media to inaczej stare media przeniesione z formy analogowej na cyfrową)
Komputery zyskały status „hipermediów” albo”nadmediów”. Służą tworzeniu przekazów multi i intermedialnych. Mają możliwośc transmitowania je na skale globalną ( Internet)
Pismo, obraz, dźwięk zapisuje się w „świecie” komputera jako skomplikowane struktury jednak złożone z tych samych elementów, zer i jedynek (liczy jako język komputera, dwójkowy, binarny)
Komputer odróżnia tekst/obraz od dźwięku za pomocą specjalnego programu napisanego przez człowieka lub liczb.
Dygitalizacja – „przekład” obrazów czy dźwieków analogowych na postac cyfrową ( w systemie dwójkowym, zerojedynkowym)
Najbardziej znanym sposobem dygitalizacji jest skanowanie obrazów.
Częstotliwośc próbkowania – „gęstość” dokonywania podziałów obrazu, a takze dzwieku na porcje informacji czytelnych dla komputera. Jeśli gęstość jest za mała to obraz jest niewyraźny, rozmazuje się. Jeśli jest za duza obraz nie pojawia sięan ekranie (za dużo info dla komputera)
Cechy nowych mediów:
Reprezentacja numeryczna – każdy obiekt nowych mediów może byc opisany językiem matematycznym – w postaci ciągów zerojedynkowych; obiekt ten może być obrabiany za pomocą odpowiednich programów
- obiekt n.m. może być opisany językiem formalnym (matematycznym)
- obiekt n.m. może być poddany obróbce algorytmicznej np. stosując odpowiedni algorytm usuwamy szum z fotografii
Modularność budowy poszczególnych obiektów – każdy z nich składa się z niezależnych pod siebie elementów. Usunięcie jednego z nich lub dodania nowego nie narusza zasadniczo calej struktury przekazu
- obiekt n.m. składa się z niezależnych części, aż do poziomu niepodzielnych „atomów” – pikseli, punktów 3D, znaków tekstowych
- modularna budowa ułatwia usuwanie elementów lub ich zmianę
Automatyzm – tworzenie przekazu może być powierzone w pewnym zakresie np. programom komputerowym , bez bezpośredniego uczestnictwa człowieka
Wariacyjność – nie istnieje ostateczna, raz na zawsze utrwalona postać przekazu – jak w tradycyjnym tekście pisanym, filmie klasycznym czy wideo; można tworzyć niezliczone odmiany przekazu a uzytkownik komputera staje się ich twórcą i partnerem nadawcy wchodząc z nim w dialog
- obiekt n.m. możemy porównać do map terenu wykonanych w różnych skalach, różniące się od siebie szczegółowością odwzorowania
Transkodowanie
- zamiana mediów na dane komputerowe
- zamiana z jednego formatu na inny
Reprezentacja numeryczna to nic innego jak wykorzystywanie metod cyfrowy
Za protoplastów hipertekstów uważa się m.in. Franz Kafka, James Jorge, Vladimir Nabokov
Hipertekstualność - Hipertekst – organizacja danych w postaci niezależnych leksji połączonych hiperłączami. Hipertekst cechuje nielinearność i niestrukturalność układu leksji. Oznacza to, że nie ma z góry zdefiniowanej kolejności czytania leksji, a nawigacja między nimi zależy wyłącznie od użytkownika.
Najbardziej znanym systemem hipertekstowym jest sieć WWW, chociaż posiada ona pewne ograniczenia w stosunku do innych systemów
Ted Nelson – przedstawił idee hipertekstu w latach 60 XXw.
Określił hipertsekst jako pisarstwo niesekwencyjne przeciwstawne do tradycyjnego (linearnego, sekwencyjnego). Realizację idei zapewniły dopiero nowoczesne komputery, które dzięki zastosowaniu technik cyfrowych mogły czytać, gromadzić w swoich pamięciach, a także w dowolny sposób transformować ”teksty” złożone z różnych kodów.
Dzięki tym nowym technikom tradycyjne teksty można wzbogacić o sekwencje obrazów, dżwięków, video. Powstaje przekaz multimedialny.
Stwierdzenie, że Internet to kraj bez prezydenta jest mocno na wyrost. Internetem rządi ten, kto wymyśli najlepszą przeglądarkę. Są to programy płatne, za które placimy przy zakupie nowego komputera.
Darmową przeglądarką jest Open Source. Korzystają z niej organizacje państwowe, pozarządowe, instytucje i internauci.
Przeglądarki nie tylko umożliwiają nam „otwarcie się” na Internet: obsługują także pocztę elektroniczną, rejestruja adresy IP miejsc, które odwiedzaliśmy i które chcemy odwiedzić
Wyszukiwarki internetowe – dzięki nim w krótkim czasie jesteśmy w czasie trafić do tych dokumentów, które związane są z interesującym tematem. Im więcej danych damytym szybciej i z większą dokladnością dostarczą pożądanychy informacji.
Portal od wyszukiwarki rózni się tym, że struktura linków (np. podział tematyczny) jest poniekąd narzucony z góry i zaproponowany przez firmę prowadzącą dany portal.
Strona główna portalu ma specyficzny układ graficzny. Mają za zadanie ułatwić użytkowanie i dostęp do informacji w ofercie tematycznej.
Interfejs programistyczny aplikacji (ang. Application Programming Interface, API) – sposób, rozumiany jako ściśle określony zestaw reguł i ich opisów, w jaki programy komputerowe komunikują się między sobą
Interfejs – w prawie telekomunikacyjnym, układ elektryczny, elektroniczny lub optyczny, z oprogramowaniem lub bez oprogramowania, umożliwiający łączenie, współpracę i wymianę sygnałów o określonej postaci pomiędzy urządzeniami połączonymi za jego pośrednictwem zgodnie z odpowiednią specyfikacją techniczną; np. interfejs programu aplikacyjnego, interfejs radiowy oraz interfejs diagnostyczny.
Wortal – jeśli portal zostanie sprofilowany tematycznie (np. zawiera odsyłacze do stron i innych portali poświęconych ekonomii, motoryzacji.
Największe portale internetowe w Polsce:
Onet.pl
Wp.pl
Interia.pl
Gazeta.pl
Zawierają w sobie również wortale.
Mają także mechanizmy personalizujące wymagania użytkownika – wyszukiwarki.
Podstawowa właściwośc nowych mediów – cyfryzacja transmisji oraz zdolnośc do adaptacji rozmaitych mechanizmów informatycznych służących komunikacji.
Użytkownik portalu porozumiewa się nie tylko z jego zasobami, ale także z innymi użytkownikami
Interaktywność obejmuje zarówno mozliwość bezośredniego kontaktu osobowych elementów komunikacji, jak i komunikacje człowieka z maszyna poprzez odpowiednie interfejsy (np. sterowanie komputerem i jego oprogramowaniem)
Interaktywnośc zmienia tradycyjny podział ról w akcie komunikacyji, umożliwiając każdemy stanie sie nadawca albo odbiorcą komunikatu, co wpływa i ja jego zawartośc i na sposób odbioru.
Pierwszym w pełni interaktywnym medium była MOWA
PISMO OGRANICZYŁO rozwój interaktywności.
Rozwój telegrafu, a potem telefonu przywrócił komunikacji pierwiastek interaktywności chckatkerystyczny dla komunikacji bezpośrednich
Jednak w piśmie czy mediach elektronicznych (telewizja, radio) dominuje komunikacj jednostronna!
W tych pierwszych mediach czyli gazeta, czasopisma pojawiły się listy do redakcji, telefony i poczta elektroniczna. Poźniej taką interaktywnośc udostępniły media elektroniczne. Spowodowalo to ukształtowanie sie nowych gatunków dziennikarskich (programy z udziałem sluchaczy)
Interaktywnośc tego rodzaju polega na wspolpracy jednego medium interaktywnego z drugim takim medium np radio z pocztą elektorniczna co prowadzi do KONWERGENCJI (lub synergii) medialnej i intermedialności.
Konwergencja
Upodabnianie się do siebie różnych mediów.
Łączenie głosu z obrazem w transmisji
Współdziałanie telefonu z komputerem
Tradycyjna telewizja wykorzystująca nowe media
Internet okazuje tu swój podówjny wymiar :
Jest jednocześnie bazą danych (w tym przypadku opinii i ocen)
A zarazem forum , na którym można prowadzić dyskusje i dialogi w czasie prawie rzeczywistym.
Jako autorzy blogów wystepują również politycy i specjaliści od PR : jest to dla nich znakomity sposób na prezentowanie własnych programów, jak też w miarę obiektywny sondaż nastawienia do nich korzystających z Internetu wyborców.
Za media odznaczające sie największą interaktywnością uważa się GAZETE, a za najmniejszą TELEWIZJĘ.
Feedback – sprzężenie zwrotne
Interkatywność możliwa jest jedynie tam, gdzie istnieją fizyczne kanały komunikacyjne łączące nadawcę z odbiorcą: kable transmisyjne, telefoniczne łącza radiowe – także satelitarne.
Telewizja analogowa i cyfrowa posługująca się emisja roswieczą (antenową) nie może być interaktywna, bo odbiorca nie posiada nadajnika, za pomocą którego mógłby reagować na przekazy.
Jedynie telewizja kablowa ma szanse na interaktywność.
W Internecie zaciera sie granica między nadawcą i odbiorcą, autorem i czytelnikiem. Sieć jest metaforą społeczeństwa obywatelskiego, zdecentalizowanego, w którym każdy ma takie same prawa i obowiązki.
Nowa generacja screen agers – Ci, którzy wychowali się na ekranach. Nie odczuwaja żadnej bariery między światem maszynowym a wlasnym.
Aproksymacyjna teoria komunikacji użytkownika z maszyną : chodzi o to, że komunikując się z maszyną jedynie „zbliżamy się wzajemnie”, nigdy nie osiągając całkowitego porozumienia.
Media tradycyjne – typu push (radio i telewizja)– nie wytwarzały problemu „negocjacji z nimi” (brak sprzężenia zwrotnego) : odbiorca był przez nie skazany tylko na takie komunikaty i w takiej kolejności i formie, jakie wytworzył nadawca. W mediach nowych sytuacja sie odwraca – to odbiorca decyzuje o tym co chce obejrzeć i kiedy. Rolą nadawcy jest dostarczenie odpowiedniej, szerokiej i zróżnicowanej
Dekodery są tak zaprogramowane, że możemy nagrywać program, gdy nie ma nas w domu
Jesli korzystamy z medium interaktywnego to po wniesieniu opłaty możemy wybrać u nadawcy konkretny film.
Korzystając ze specjalnego programu sortującego jesteśmy w stanie stworzyć wlasną 24-godzinną ramówke.
Telewizja on demand – telewizja na życzenie – szansa na oglądanie tego czego się chce
Zapping - sposób oglądania telewizji polegający na ciągłym przełączaniu się z jednej stacji telewizyjnej na drugą, potocznie zwany "skakaniem po kanałach".
PiP (ang. Picture in Picture) – funkcja spotykana w telewizorach i monitorach polegająca na tym, że podczas oglądania programu pochodzącego z jednego źródła (kanału) można jednocześnie oglądać w małym okienku to, co jest emitowane w innym kanale.
Podcasting, podcast, spolszczone: podkasting, podkast to forma internetowej publikacji dźwiękowej lub filmowej, najczęściej w postaci regularnych odcinków, z zastosowaniem technologii RSS. Nazwa wzięła się z połączenia słów iPod – odtwarzacz muzyczny firmy Apple i broadcast (z ang. transmisja, przekaz)
Klient-serwer (ang. client/server, client-server model) – architektura systemu komputerowego, w szczególności oprogramowania, umożliwiająca podział zadań (ról). Polega to na ustaleniu, że serwer zapewnia usługi dla klientów, zgłaszających do serwera żądania obsługi (ang. service request)
Peer-to-peer, P2P – model komunikacji w sieci komputerowej zapewniający wszystkim hostom te same uprawnienia, w odróżnieniu od architektury klient–serwer
Każdy z uczestnikow aktu komunikacyjnego ma rowne prawa – jest nadawcą i odbiorcą jednocześnie. Komunikacja polega na wymianie nie na zakupie
Dzięki peer to peer tworzy się alternatywna, niezależna i wymierzona w nadawców profesjonalnych sieć komunikacyjna, pozostająca w rękach amatorów.
Wymiana barterowa – jest to internetowa wymiana określonego typu produktów komputerowych: tekstów, muzyki, fotografii lub sekwencji wideo na nawet calych płyt CD czy filmów na DVD. Najczesciej sa to pliki nielegalne, z pominieciem opłat licencyjnych. System P2P takze umozliwia taka wymiane
Można konwergencje przeciwstawić do do synergii – tzn. Współistnieniu i wspomaganiu się wzajemnym mediów.
Przykładem synergii jest wspołistnienie sieci telefonicznej czy telegraficznej (jako narzędzia przesyłania informacji przez dziennikarzy) i prasy drukowanej
Konwergencja – proces wiązania ze sobą i przenikania sieci telekomunikacyjnych, informatycznych i audiowizualnych.
Przykładem konwergencji jest przekaz pisany (płynący u dołu ekranu) współistniejący na ekranie telewizora z programem zupełnie innego typu.
Nowe media podlegają konwergencji znacznie łatwiej niż media analogowe: szczególnie dotyczy to technologii.
Przykładem najbardziej zaawansowanego, jeśli idzie o konwergencję, narzędzia komunikacyjnego jest telefon komórkowy.
Telefon został po raz pierwszy użyty w 1973 roku. Posłużyło do komunikacji głosowej – było kontynuacją pierotnej idei zastosowania radia czyli „telefonu bez drutu”. Ciężkie, ważące kilka kilogramów cacko było jakby radiostacją.
Dzięki wynalazkom z dziedziny mikrotechnologii telefony mieszczą się dzisiaj do kieszeni i ważą kilkanaście gramów. Spadła tez jego cena.
Telefon przestał już służyć tylko komunikacji głosowej. Za jego pomocą wysyła się SMS, pliki multimedialne/audiowizualne (MMS). Można przeglądać internet, sprawdzić pocztę., nagrać coś dyktafonem. Różne aplikacje mozliwości itd.
Media strumieniowe (streaming) – technika dostarczania informacji multimedialnej na życzenie. Najpopularniejsze media strumieniowe opierają się na transmisji skompersowanych danych multimedialnych poprzez Internet. Nie należy mylić mediów strumieniowych z multimedialnymi formatami plików (AVI).
Podcasting, podcast, spolszczone: podkasting, podkast – forma internetowej publikacji dźwiękowej lub filmowej, najczęściej w postaci regularnych odcinków, z zastosowaniem technologii RSS.
Pierwsze strony gazet przypominaja teraz coraz bardziej główne strony portali internetowych (liczne odsyłacze do tekstu wewnątrz numeru)
Triple Play – oferowanie przez nadawcę telewizji cyfrowej, dostepu do internetu oraz cyfrowej łączności telefonicznej.
Rzeczywistość wirtualna (ang. virtual reality) – obraz sztucznej rzeczywistości stworzony przy wykorzystaniu technologii informatycznej. Polega na multimedialnym kreowaniu komputerowej wizji przedmiotów, przestrzeni i zdarzeń. Może on reprezentować zarówno elementy świata realnego (symulacje komputerowe), jak i zupełnie fikcyjnego (gry komputerowe science-fiction).
Badacze VR zwracają uwagę, że niemożliwe jest całkowite zanurzenie się w niej i ten kto próbuje dokonać pełnej immersji w rzeczywistości zachowuje dystans do tego, co w VR przeżywa.
Dystans ten to TELEOBECNOŚĆ – czlowiek musi ten dystans zachować, bo inaczej nie umiałby kierować swoim działaniem w świecie VR, nie porafiłby tez wyjść do świata realnego
Komunikacja człowieka z maszyną dokonuje się zawsze za pomocą programów.
Realność – której VR jest alternatywą – jest realnością m.in. dlatego, że relacje, sytuacje, pojawiające się osoby są nieprzewidywalne i nieokreślone.
Świat VR został przez kogoś zdefiniowany wcześniej (stworzony).
Gry komputerowe – historia sięga lat 40-50 XX wieku. Od tamtego czasu gry przeszły wielka ewolucję: dziś są skomplikowanymi produkcjami medialnymi, łączącymi elementy literackiej narracji i tradycyjnej fikcji, z rozubudowaną grafiką i animacją (trójwymiarową), efektami dzwiękowymi.
Powieść hipertekstowa – nowy gatunek powołany przez nowe media. Znana była od dawna, niemniej dopiero technika informatyczna, powstanie Sieci umożliwiły tworzenie (i współtworzenie), a także lekturę utworów, mających strukturę otwartego (lub zamknętego) hipertekstu i tym samym oferując wiele kształtów fabuły.
Nowe media zbliżyły sie do korzeni ludzkiej wymiany myśli – języka mówionego, który cechuje bezpośredniość i współobecność wszystkich uczestników dialogu.
Skonstruowanie funkcjonalnych komputerów i połączenie ich w globalną sieć stworzyły sytuację, w której odbiorca ma niemal fizyczną łączność z nadawcą – nawet wtedy gdy wykorzystuje tak prastare medium jak pismo (jest to tzw. wtórna oralność bądź wrótna piśmienność)
Multimedia wspomagane Internetem znajdują zastosowanie w elektronicznej edukacji na różnych poziomach (e-learning), rozwija się także elektroniczny handel i bankowość.
Nowe media – w szczególności internet – prowadzą do sytuacji, w której naszym komunikacyjnym partnerem staje się ktoś niechciany, nielubiany,a nawet wrogi.
To sieć urodziła hackerów, dostawców niechcianej korespondencji (spam)
Pishing – uzyskiwanie nielegalnie dostępu do kont bankowych użytkowników
Prasa katolicka. "Niedziela" "Gość niedzielny" "Rycerz Niepokalanej". Prasa była uzależniona od stosunków między państwem i kościołem, a konflikty były w ówczesnej sytuacji nieunikniowe. Państwo atakowało prasę katolicką na kilku płaszczyznach: ideologicznej, administracyjnej i policyjnej. System koncesji i zezwoleń skutecznie ograniczył liczbę wydawanych tytułów i ich nakłady. Atakowano także prywatną poligrafię i reglamentację papieru. Wiele konfliktów wybuchało w związku z działalnością cenzury. Działalność kolporterów była jednym ze środków ograniczenia wpływów prasy katolickiej. Wszelka prasa związana z obozem rządzącym polemizowała z prasą katolicką, zarzucano jej głównie unikanie tematów, które w danym momencie interesowały propagandę publiczną.
II OBIEG
Od 1977 zaczęły powstawać niezależne i nielegalne wydawnictwa związane z antykomunistyczną opozycją, tworząc tzw. drugi obieg wydawniczy (do 1989 ok. 500 oficyn, najczęściej istniejących krótko). Owe niezależne oficyny wydawnicze funkcjonowały zazwyczaj przy opozycyjnych do panującego systemu ugrupowaniach społecznych (KOR) oraz grupach środowiskowych (akademickich, zakładowych), a zajmowały się drukowaniem i kolportażem nie cenzurowanych (cenzura) publikacji o różnorakim charakterze (społecznym, politycznym, historycznym, literackim i innymi). Najbardziej znaczące to: NOWA (pierwsze podziemne wydawnictwo powołane do życia przez M. Chojeckiego, G. Boguta, K. Bieliński), Krąg, Przedświt, CDN, Oficyna Literacka. Drugi obieg to całość produkcji wydawniczej, która powstała w Polsce w okresie PRL poza oficjalnym ruchem wydawniczym. Książki i czasopisma drugoobiegowe publikowane bez zezwolenia cenzury w nielegalnych, zakonspirowanych drukarniach, rozprowadzano bez tzw. „debitu” – zezwolenia GUKPPiW, przy pomocy indywidualnych kolporterów. Początki zorganizowanej działalności wydawniczej poza obiegiem oficjalnym (nie licząc pierwszych lat powojennych) sięgają roku 1976, kiedy w reakcji na represje władz w stosunku do protestujących robotników powstają pierwsze instytucje opozycyjne (KOR), rozpoczynające działalność wydawniczą. Pierwsza i największa Niezależna Oficyna Wydawnicza (NOWa) powstaje w 1977. Wydawnictwa drugiego obiegu publikowały książki i czasopisma poświęcone przede wszystkim bieżącym sprawom społecznym i politycznym, oraz najnowszej historii polski. Drugi obieg umożliwił także odtworzenie wolnego życia literackiego: wydawnictwa podziemne wydają autorów krajowych i emigracyjnych, a także przekłady literatury obcej i opracowania krytyczne zakazanej twórczości w czasopismach. Główną część produkcji niezależnej stanowiły pozycje społeczno-polityczne (bieżąca sytuacja w PRL, perspektywy, debaty, biuletyny organizacji politycznych) i historyczne (historia najnowsza, stosunki polsko-rosyjskie). Literatura piękna stanowiła ok. 15% całej produkcji wydawniczej. W drugim ubiegu pojawiały się utwory uznanych pisarzy emigracyjnych (np. Cz. Miłosz, W. Gombrowicz, M. Hłasko, St. Mrożek), pisarzy krajowych, w tym takich, którzy publikowali w obydwu obiegach (np. Z. Herbert, M. Nowakowski, J. Andrzejewski, T. Konwicki), przekłady pisarzy obcych (np. A. Sołżenicyn, M. Bułhakow, G. Orwell, G. Grass) i utwory młodych debiutantów. Już ten pobieżny przegląd pokazuje, że głównym zadaniem drugiego obiegu było wypełnienie luk w obiegu oficjalnym. Obok samej literatury pięknej, w drugim obiegu ukazywały się także czasopisma poświęcone szeroko pojętej kulturze i sztuce, krytyce i badaniom literackim (m.in. „Zapis”, „Arka”, „Almanach Humanistyczny”, „Czas Kultury”, „Brulion”). Drugi obieg dostarczał materiału i przestrzeni do dyskusji nad kształtem i stanem współczesnej kultury polskiej czy nad rolą inteligencji w systemie komunistycznym. Najstarszą i najaktywniejszą oficyną była NOWa, wydająca broszury informacyjne i polityczne, książki literackie i naukowe. Do innych większych oficyn zalicza się Wydawnictwo CDN (zał. 1982) i Krąg (1981). Poza tym w drugim obiegu funkcjonowało dużo mniejszych, czasem efemerycznych oficyn, jak m.in. Unia Nowoczesnego Humanizmu, Przedświt, Głos, Unia, Oficyna Liberałów, Słowo, Oficyna Literacka, Maraton, Warszawska Niezależna Oficyna Poetów i Malarzy, Pokolenie, Obserwator Wojenny, KOS, Głosy, Roat, Wydawnictwo. Wydawnictwa drugiego obiegu współpracowały z wydawnictwami emigracyjnymi, przedrukowując ich publikacje i udostępniając własną produkcję do druku za granicą. NOWa współpracowała z Instytutem Literackim w Paryżu, „Krąg” – z londyńskim „Aneksem”. Głównym osiągnięciem wydawnictw drugoobiegowych było nie tyle wpłynięcie na zbiorową świadomość, ile umożliwienie komunikacji grupom i jednostkom odciętym od siebie, a także swobodną wymianę myśli nie mieszczących się w obiegu oficjalnym. Po 1989 roku wydawnictwa drugiego obiegu zawieszają działalność lub przekształcają się w oficyny legalne.
MASS MEDIA
Zrozumienie fundamentalnej odmienności w funkcjonowaniu telewizji, radia i prasy w zależności od systemu politycznego i gospodarczego ma zasadnicze znaczenie dla próby oceny mechanizmów powodujących zmiany w polskich mass mediach po 1989 r. Wówczas Polsce rozpoczynają się próby budowania systemu politycznego na wzór demokracji typu zachodniego. Tym próbom towarzyszy niejednokrotnie dziecięca naiwność adeptów, których zmiana sytuacji w skali globalnej wprowadziła na polską scenę polityczną. Oczywiście skutki 50 lat funkcjonowania w Polsce systemu totalitarnego, który charakteryzował się trzema najważniejszymi cechami: stworzeniem monopolu w sferze politycznej, zcentralizowaniem gospodarki oraz – co może w tym miejscu najważniejsze – wprowadzeniem reglamentacji informacji i uznaniem za jedno z najważniejszych narzędzi sprawowania władzy (i represji) zarządzania informacjami, nie miną w krótkim czasie. W odróżnieniu od rządzących PRL dzisiejsze elity niezależnie od rodowodu i orientacji politycznej, nie doceniają znaczenia mediów publicznych w przyspieszeniu budowania systemu demokratycznego w Polsce. Media publiczne mogłyby stać się użytecznym narzędziem kreowania nowych lub „regenerowania” niemal doszczętnie zniszczonych mechanizmów społecznych, nieodzownych dla funkcjonowania demokratycznego państwa. Z całą mocą podkreślam: narzędziem, a nie kreatorem czy jeszcze jednym centrum politycznym. Politycy obawiają się mediów uznając je za niebezpiecznie nieprzewidywalne. Tam gdzie jest to tylko możliwe usiłują zapewnić sobie bezpośredni wpływ na mass media – zwłaszcza na telewizję publiczną. Osiągają w tej mierze w Polsce spore sukcesy powodując, że PR i TVP stają się w niebezpiecznym stopniu agendami rządowymi lub opozycyjnymi ośrodkami politycznymi. Oczywiście wszystkie strony sceny politycznej mają do Polskiego Radia i TVP pretensje, które z jednej strony 4 potwierdzają uzyskanie przez media publiczne bardzo jeszcze ograniczonej niezależności, z drugiej dowodzą, że polscy politycy nie potrafią w sposób profesjonalny posługiwać się podstawowym narzędziem uprawiania polityki w systemie demokratycznym. Jest też faktem, że media publiczne nie mogą przekroczyć pewnych reguł informacyjnych i dość często są obiektem całkowicie nieuzasadnionej krytyki.