Kobieta
Kreacje wizytowe odpowiadają męskiemu ubraniu wizytowemu i zakładane są, oczywiście na te same okazje, a zatem stanowią strój oficjalny, ale jeszcze nie uroczysty, strój o bardzo szerokim zastosowaniu – dzienny i wieczorowy. Używamy go, przypomnijmy podczas imprez oficjalnych i prywatnych bardziej uroczystych spotkań towarzyskich (np. prywatna kolacja „przy świecach”), podczas oficjalnych śniadań, koktajli i obiadów, oficjalnego zwiedzania instytucji czy zakładu pracy, otwarcia wystaw i wszelkich innych uroczystości jeśli ich organizatorzy nie sugerują w zaproszeniach stroju wieczorowego. Powinny, powtórzmy i podkreślmy, harmonizować, przede wszystkim kolorystycznie, z ubiorem mężczyzny, któremu kobieta towarzyszy oraz odpowiadać w ogólnych zarysach stylowi ubioru, który jest właściwy dla uczestników danego wydarzenia.
Sukienka koktajlowa wylansowana w 1948 r. przez Christiana Diora to prosta, elegancka sukienka z zakrytymi ramionami (niekiedy jednak bez ramiączek) i dużym dekoltem, o długości do pół łydki jest kreacją przeznaczoną na popołudniowe przyjęcia oficjalne, ale nie będące szczególnie uroczystymi wydarzeniami. Nosi się ją z małym żakiecikiem, który zdejmuje się późniejszą porą. Wtedy przekształca się w skromną kreację wieczorową. Dziś jest najczęściej zastępowana przez skromne kreacje wizytowe używane również przy innych okazjach lub przez stanowiącą jej współczesną modyfikację tzw. małą czarną, którą jest po prostu jakakolwiek prosta, w miarę krótka (najczęściej do kolan), ale elegancka sukienka w kolorze głębokiej czerni.
Skromne kreacje wizytowe - są to „niezbyt wyszukane” kreacje, którym towarzyszą jednak bardziej eleganckie dodatki. Może to być np. „uroczysta garsonka” (z większym dekoltem) czy „uroczysta szmizjerka” lub „kostium uroczysty” (podkreślający kobiecą sylwetkę, wyraźnie dopasowany do ciała). Uroczysty charakter nadają tym kreacjom tkaniny (markowa cienka tkanina np. tkaniny jedwabne lub aksamit), z których są uszyte oraz dodatki (buty - np. czółenka na wyższym i cieńszym obcasie i torebka - niewielkich rozmiarów i bardziej luksusowa). Skromne kreacje wizytowe nie mogą być uszyte z tkanin delikatnych, zwiewnych i przezroczystych.
Suknia wizytowa to suknia uszyta z cieńszego materiału niż sukienka całodzienna lub z materiału na specjalne okazje takiego jak welur jedwabny, żorżeta, atłas. O jej fasonie decyduje moda. Jest ona raczej dłuższa i to tym dłuższa im późniejsza pora dnia i bardziej uroczyste wydarzenie. Może też być uszyta z materiałów z dodatkiem lycry lub stretchu. Im późniejsza pora tym jest wyposażona w więcej błyszczących elementów i dodatków. Posiada niezbyt duży dekolt oraz rękawy. Ma uwydatniać to, co w figurze doskonałe i tuszować jej braki. O jej kolorze decyduje moda, ale również typ urody danej kobiety. Kolor dobieramy też jako tło do pięknych dodatków. Służy na okazje takie jak teatr, koncert, przyjęcia bufetowe, niektóre uroczyste kolacje.
Pojęcie ubioru popołudniowego funkcjonowało do II wojny światowej wskazując w miarę precyzyjnie kategorię skromnych, bardzo nieoficjalnych kreacji wizytowych. Oczywiście wspomniana precyzja w znacznej mierze wiązała się z powszechną wśród „światowych” kobiet, można by powiedzieć standartową intuicją właściwego ubioru, a więc czymś czego dziś brakuje często nawet w podstawowym wymiarze. Ubiór popołudniowy stanowią, odwołując się do przedwojennego podręcznika savoir vivre`u, kreacje „więcej wypracowane w kroju i dyskretnie przybrane”, „wyszukańsze”, uszyte z materiałów bardziej szlachetnych, w tym również jedwabiu, którym towarzyszą bardziej eleganckie dodatki ( a wiec np. torebki „mniej pakowne, z luksusowej skóry”). Będą to „skromne suknie wizytowe” oraz „popołudniowe kostiumy” (o „ton” bardziej eleganckie i uroczyste od kostiumów przedpołudniowych - dziennych, noszonych np. do pracy). Ubiór popołudniowy zakładamy z reguły w godzinach od 14.00 do 19.00 (ta 19.00 godzina jest godziną końca towarzyskiego wydarzenia) na okazje, które można by nazwać półoficjalnymi - spotkania na mieście w kawiarni czy restauracji, wizyty towarzyskie w stylu „herbatka popołudniowa”, kino czy choćby zwykłe „wejście między ludzi” (odwiedziny w banku, zakupy w centrum itp.) Są to wszystko okazje wymagające już „światowego tonu”, ale jeszcze wykluczające wyszukane toalety.
Ubiory wieczorowe to szczególnie odświętne i eleganckie ubiory damskie, w ramach których dopuszczalne jest, w granicach oczywiście zasad przyzwoitości, zdrowego rozsądku i dobrego smaku, w zasadzie wszystko. Jak już wspominaliśmy dominuje tu tendencja do zwiększania długości sukni oraz odkrywania ramion, dekoltu i pleców oraz stosowania najbardziej eleganckich dodatków oraz większej ilości biżuterii i to raczej tylko z kamieni szlachetnych. Nie wolno jedynie nosić kapeluszy. Ubiorom wieczorowym stawia się pewne bardziej formalne wymagania tylko w takich sytuacjach, w których zostają precyzyjnie określone wymogi wobec ubiorów męskich (najczęściej określenie to następuje poprzez umieszczenie na zaproszeniu informacji „cravate blanche” (lub „white tie”) albo informacji „cravate noire” (lub „black tie”). Rolę takich kreacji spełnia dziś głównie suknia wizytowa. Kreacje uszyte jako kreacje wieczorowe są z reguły do ziemi (ewentualnie z rozcięciami po bokach), mają większy dekolt, odsłonięte ramiona i ewentualnie plecy. Wieczorem kobieta jeśli, jak czytamy w niektórych podręcznikach savoir vivre`u, jest odważna, może też założyć spodnie (czy raczej spodnium), ale muszą być one szerokie i z cienkiego materiału z błyszczącą bluzką i harmonizującą z nimi kolorystycznie narzutką. Niektóre podręczniki dopuszczają na wieczór sukienki krótkie i eleganckie kostiumy.
White tie- Jest to kreacja wieczorowa, w której kobieta występuje towarzysząc mężczyźnie we fraku (na zaproszeniu na przyjęcie widnieje napis „cravate blanche” lub „white tie”). Musi to być długa (do samej ziemi) suknia wieczorowa bez rękawów, raczej z głębokim dekoltem. Często jest z gorsetem. Może być z głębokim rozcięciem. Obowiązkowe są do niej rajstopy (gdy suknia jest rozcięta raczej wzorzyste). Najbardziej elegancka jest suknia tradycyjnie czarna, ewentualnie, jeżeli sięgamy do starszej tradycji, również biała. Bardzo ważne dla tego typu ubioru są dodatki. To one w znacznym stopniu mają wpływ na ostateczny efekt. Używa się do niej długie rękawiczki (jednak widuje się je coraz rzadziej, ponieważ nie są praktyczne) i biżuterię z kamieni szlachetnych, małą torebkę z materiałów szlachetnych (np. szylkretu czy tkaniny inkrustowanej szlachetnymi kamieniami) dobraną kolorystycznie do sukni i butów (jednak przede wszystkim do sukni; do butów nie musi koniecznie pasować). Wśród kamieni szlachetnych preferuje się tu perły naturalne (a więc takie, które nie są hodowlane) i przede wszystkim diamenty. Biżuteria ta powinna występować w postaci kolii, która ozdabia odsłonięty dekolt i bransoletki. Najbardziej uroczyste i eleganckie są tu diademy.
Zegarki nosimy tylko na tak ozdobnych bransoletkach, że można je zaliczyć do biżuterii. Dobrym dodatkiem jest piękny szal. Buty muszą być z zasłoniętymi palcami i piętami i na wysokim obcasie.
Black tie- Jest to kreacja wieczorowa, w której kobieta występuje towarzysząc mężczyźnie w smokingu (na zaproszeniu na przyjęcie widnieje napis „cravate noire” lub „black tie”). Jest to z założenia ubiór mniej elegancki niż „biała muszka”. Może to być krótsza suknia wieczorowa lub uroczysty kostium z długą spódnicą czy strojny kostium ze spodnium. Kreacje te uszyte są zawsze z materiałów przeznaczonych na stroje wieczorowe. Zakłada się do nich skromniejszą biżuterię.
Suknie balowe zakładane tylko wieczorem i tylko wtedy, gdy przewidziane są tańce, to szczególnie strojne i frywolne, często bardzo kolorowe suknie. Można tu popuścić fantazję pamiętając jednak o dobrym smaku i wskazaniach elegancji.
Mężczyzna
Ubranie wizytowe- Nazywane jest też strojem wyjściowym. Jest to już strój oficjalny, ale jeszcze nie uroczysty, strój o bardzo szerokim zastosowaniu – dzienny i wieczorowy. Używamy go podczas imprez oficjalnych i prywatnych bardziej uroczystych spotkań towarzyskich (np. prywatna kolacja „przy świecach”), podczas oficjalnych śniadań, koktajli i obiadów, oficjalnego zwiedzania instytucji czy zakładu pracy, otwarcia wystaw i wszelkich innych uroczystości jeśli ich organizatorzy nie sugerują w zaproszeniach stroju wieczorowego. Zakłada się je, gdy na zaproszeniu na przyjęcie nie ma żadnej informacji, co do stroju oraz obowiązkowo, gdy na zaproszeniu na przyjęcie napisano: „tenue de ville” lub „informal”. Jest to garnitur jedno lub dwurzędowy, w którym spodnie i marynarka są z tego samego materiału, zawsze w kolorze ciemnoszarym lub ciemnogranatowym (może posiadać delikatny deseń), w różnych coraz bardziej zbliżających się do czerni odcieniach aż do „prawie czarnego”, ale nigdy czarne (im późniejsze spotkania tym ubranie to musi być ciemniejsze). Może w jego skład wchodzić kamizelka, ale zawsze tylko z materiału gładkiego. Koszule są dla tego ubrania zawsze białe lub jasnobłękitne (mogą być w delikatne prążki), klasyczne w kroju (między innymi bez kołnierzyków zapinanych na guziki), bez kieszeni na piersi, o rękawach najlepiej z podwójnymi mankietami, zapinanych wyłącznie na spinki. Spinki powinny być skromne, najlepiej w kolorze srebrnym. Krawaty muszą być gładkie, bardzo spokojne i stonowane, do garniturów granatowych szaro-granatowe lub czarno-granatowe, do pozostałych ciemnopopielate, szaro-czarne, czarno-bordowe. Do tego tylko sznurowane, czarne, skórzane półbuty, najlepiej wiedenki. Gdy zakładamy do stroju wizytowego ubranie wierzchnie to musi to być w każdym przypadku ciemny płaszcz, szary szalik, ciemnoszary kapelusz (jeżeli chcemy użyć nakrycia głowy).
Garnitur wieczorowy - Garnitur ten tylko tym różni się od ubioru wizytowego, że jest czarny, gładki lub w delikatny wzorek i nosimy go zawsze z czarna kamizelką (koszula jest taka sama tylko zawsze już biała).
Jest to obecnie najbardziej popularny strój wieczorowy, zalecany przez większość podręczników na wszystkie uroczyste, wieczorne okazje ( zakłada się go obowiązkowo, gdy na zaproszeniu napisano: „dark suit”) z wyjątkiem tych, na które otrzymujemy zaproszenia z informacją: „cravate noire”, „black tie” - „czarny krawat” (należy założyć smoking) lub „habit”, „full dress”, „strój wieczorowy”, „cravate blanche”, „white tie” - „biały krawat” (należy założyć frak z białą kamizelką) oraz, oczywiście, tych, co do których mamy pewność (np. na podstawie informacji uzyskanych od gospodarzy przyjęcia), że będą tam obowiązywały stroje bardziej uroczyste niż czarny garnitur.
Smoking zakłada się na uroczyste przyjęcia po godz. 19.00, zabawy sylwestrowe, premiery i uroczyste koncerty, przyjęcia weselne odbywające się wieczorem. W wersji podstawowej uszyty jest najczęściej z czarnego, cienkiego materiału. Ma klapy wyłożone atłasem. Występują trzy jego fasony: dwurzędowy (nosi się go bez kamizelki), jednorzędowy klasyczny, jednorzędowy z klapami szalowymi (nosi się je z czarną kamizelką). We wszystkich fasonach można też nosić (w jednorzędowym zamiast kamizelki) szeroki na 12-18 cm tzw. hiszpański pas.
Nosi się do niego spodnie z tego samego materiału (na ich zewnętrznych szwach naszyte są pojedyncze, czarne, jedwabne lampasy) oraz białą koszulę z półsztywnym gorsem, półsztywnymi odkładanymi mankietami i kołnierzykiem odkładanym albo z zagiętymi końcami oraz czarną (i tylko czarną), osobiście wiązaną (nigdy gotową) muszkę. Do tego czarne jedwabne skarpetki, klasycznie, czarne lakierki (ewentualnie sznurowane, czarne pantofle o cienkiej podeszwie), a w kieszonce białą, jedwabną chusteczkę (ewentualnie zegarek na czarnym pasku z cienkiej, koźlej skóry). Gdy jest ciepło można też założyć biały smoking (biała jest tylko marynarka). Spodnie (do białego fraka są z gabardyny) i pozostałe dodatki są w takim wypadku identyczne. Do smokingu zakłada się czarny lub szary płaszcz i czarny miękki kapelusz.
Frak z białą kamizelką zakłada się go po godzinie 19.00 podczas oficjalnych obiadów, przyjęć bufetowych, uroczystych premier i koncertów, w których biorą udział państwowi dostojnicy najwyższego szczebla. Frak uszyty jest z czarnego sukna, klapy ma pokryte jedwabiem. Spodnie z tego samego materiału z naszytymi na zewnętrznych szwach galonami. Występuje w dwóch fasonach: angielski - dla mężczyzn wysokich i szczupłych („bardziej opasujący ciało”; długie poły sięgające poza zgięcia kolan); francuski - dla mężczyzn niższych i tęższych (bardziej „kusy” i wycięty; poły do kolan). Do tego koszula biała usztywniona z kołnierzykiem stojącym, z łamanymi rogami (guziki w niej zrobione są z pereł - wersja najbardziej elegancka lub zamiast guzików są w niej wyjmowane nity), spinkami srebrnymi, złotymi lub z masy perłowej, białą wiązaną muszką (w kształcie prostym, motyla lub diamentu), białą jedwabną chusteczką w kieszonce na piersi (nie może być w kształcie prostokąta), zegarkiem kopertowym z dewizką w kieszonce kamizelki lub na czarnej wstążce, w kieszeni spodni, czarne lakierki i czarne ,jedwabne skarpetki. Nosi się do niego również duże ordery i odznaczenia. Do fraka nosi się czarny płaszcz, rękawiczki białe, skórkowe, cylinder, szalik biały jedwabny. Nie wychodzi się w nim poza budynek (tylko do samochodu). Do fraka obowiązują specjalne zachowania: nie zapina się w nim nigdy guzików; nie wolno trzymać rąk w kieszeni spodni (nawet jednej); siada się w nim odrzucając poły (nie wolno na nich usiąść); siada się bokiem, a na wprost tylko podczas jedzenia i wtedy jego poły powinny zwisać z obu stron krzesła; nigdy nie zdejmuje się górnej części w miejscach publicznych.