1)ADR/GDR
Kwity Depozytowe (Global/American Depositary Receipts)
pozwalają omijać przepisy o koncentracji kapitału
Poza rynkiem macierzystym
dostęp do wielu giełd (dual listing),
aspekt prawny
zdalny członek giełdy,
2)OBLIGACJE SAMORZĄDOWE W KUJAWSKO POMORSKIM
Bydgoszcz 72, 144, 288 (4-17 lat)
Grudziądz 25+64 mln PLN (2-11 lat)
Świecie 31 mln PLN
Solec Kujawski (6 emisji) 5 mln PLN
Brodnica (3 emisje) 21 mln PLN (3-6 lat)
Toruń – czołowy nieemitent
Nowe emisje 2010:
Brodnica 12 mln PLN 4-9 lat
Brodnica gmina 3,1 mln PLN 10 lat
Bydgoszcz
Grudziądz
Toruń – powiat 5,5 mln PLN (10 lat)
Włocławek:
Emisja na dofinansowanie: inwestycji unijnych, modernizacja drogi nr 1
Kwota: 265 mln PLN
Termin: 2009-2026 (4-15 lat)
3)OBLIGACJE NIEWYKUPIONE:
Apexim 3 lata – 6% – 5,5 mln PLN
Mostostal Gdańsk3 lata – W6M + 0,5% – 30 mln PLN
Semax emisja 2008 – 9% – ok. 11 mln PLN
4)CZYNNIKI RYZYKA – INWESTOWANIE W OBLIGACJE:
Ryzyko braku wykupu (ryzyko spłaty)
Ryzyko walutowe
Ryzyko stopy procentowej
Ryzyko kursu obligacji
Ryzyko płynności (losowanie, brak rynku wtórnego)
Ryzyko niższego przychodu (niższa marża, opłaty manipulacyjne, konstrukcja)
Ryzyko zmiany statusu emitenta
Ryzyko spekulacji (zbijanie kursu, pompowanie kursu)
Ryzyko inflacji
Ryzyko asymetrii informacji
Ryzyko obiektywne: wynika z uwarunkowań rynkowych (np. ryzyko stopy procentowej ryzyko walutowe)
Ryzyko własne: wynik a z intencji emitenta i konstrukcji obligacji, a także z jego sytuacji finansowe
5) EUROOBLIGACJE CZECH
Czechosłowacja 1990 2 euroemisje
Republika Czeska 1993 I emisja 375 mln USD
Miasto Praga 1994
CEZ 2006 500 mln EUR 5 lat
Cel: zakup elektrowni i spółek dystrybucyjnych (m.in. w Polsce)
6)ZALETY I WADY KPD (Krótkoterminowe Papiery Dłużne) – 12 mld PLN (najczęściej 90 dni zapadalności)
Emitenci – zalety KPD:
Niższe koszty niż przy kredycie 25%
Dywersyfikacja źródeł finansowania 23%
Szybsze uzyskanie środków 11%
Elastyczność finansowania 11%
Prestiż i promocja 10%
Brak zabezpieczeń 7%
Dostęp do inwestorów 6%
Inwestorzy – bariery rynku KPD:
Obligatoryjny rating 26%
Jednolity rynek wtórny 21%
Wspólna izba rozliczeniowa 17%
Centrum Informacji 16%
Jednolite ustawodawstwo 14%
Podsumowanie – wspaniała część rynku finansowego; występowanie wad
7) SPLIT RATING
- rozbieżność między ratingami kwalifikowanymi a dobrowolnymi
Wybrane aspekty kontrowersyjne:
podzielenie w ocenach w obrębie różnych agencji (jedna daje A druga B)
musimy podawać niższy rating z dodatkowymi uwagami o wyższym (zasady rachunkowości)
8) FIO A FIZ- RÓŻNICE
Tytuł uczestnictwa
Przedmiot inwestycji
Limity inwestycyjne
Ad a) FIO – FIZ – tytuły uczestnictwa:
FIO – zbywa i odkupuje jednostki uczestnictwa („zmienny kapitał”)
FIZ – emituje publiczne i niepubliczne certyfikaty inwestycyjne (brak odkupu) („stały kapitał”)
Wycena tytułów uczestnictwa w FIO/ZFIZ;
Wycena w FIO
Wycena w FIZ
Ad b) FIO – FIZ: przedmiot inwestycji:
FIO
Papiery wartościowe dopuszczone do publicznego obrotu
FIZ
Papiery wartościowe
Udziały w spółkach z o.o.
Waluty
Instrumenty rynku pieniężnego
Wierzytelności
Prawa majątkowe (giełda towarowa)
Instrumenty pochodne
Nieruchomości
Ad c) FIO – FIZ: limity inwestycyjne
FIO
Do 5% wartości aktywów w instrumenty wyemitowane przez jeden podmiot
Do 10% wartości aktywów w instrumenty wyemitowane przez jeden podmiot, jeżeli suma inwestycji ponad 5% nie przekroczy łącznie 40% wartości aktywów funduszu
FIZ
Do 20% wartości aktywów w instrumenty wyemitowane przez jeden podmiot
9) ZALETY I WADY CREDIT RATINGU
Credit rating:
istotne znaczenie na rynku finansowym
znajomość zalet
przepisy prawne kreują rynek
świadomość niedoskonałości
Niedoskonałość credit ratingu
W wyniku codziennego posługiwania się ocenami credit ratingu w procesie inwestowania na rynku, a także w wyniku zaadoptowania credit ratingu w przepisach prawnych związanych z poziomem bezpieczeństwa dokonywanych inwestycji, na rynku dość mechanicznie i bezkrytycznie wykorzystuje się to narzędzie.
10) CO TO JEST PDA?
Prawo do akcji (PDA zamieniają się później w akcje)
11) WYMIEŃ 3 EUROOBLIGACJE ROSJI
ZSRR 1990 4 emisje
Rosja 1995 1 mld USD
St. Petersburg 1996 300 mln USD
Koleje Rosyjskie(syberyjskie) 2006 5 mld USD
Bank Zenit 2006 200 mln USD
Gazprombank 2008 500 mln CHF
Issue Managers: Merrill Lynch, Barclays, Citigroup, Credit Suisse, UBS
Nieobecna od 2000
Aktualne plany pozyskać 18 mld USD
12) CO OZNACZA TERMIN INVESTOR RELATIONS?
Investor Relations – sposób komunikowania się spółki z inwestorami
tzw. miękkie (komentarze, opinie) i twarde (prawo, wpływ na cenę) fakty
Investor Relations – Relacje inwestorskie:
więcej niż tylko obowiązki informacyjne
komunikacja wzajemna
zarządzanie strukturą akcjonariuszy
urealnienie czy manipulacja?
każda spółka giełdowa musi mieć taki dział
13) POLSKIE EUROEMISJE SKARBOWE
Pierwsze emisje:
Uregulowanie zadłużenia PRL
Plan Brady’ego
„Brady” 1994 – 7,8 mld USD na 20 i 30 lat
Pierwsze emisje rynkowe;
1995 – USD i DEM
Euroobligacje w finansowaniu polskiego zadłużenia;
1995 0,4%
1996 0,6%
1997 1,3%
2001 2,4%
2003 8,4%
2008 17,7%
2009 22%
2011 23%
Przykłady euroobligacji skarbowych – 41 emisji:
Euroemisje rządowe:
EUR 14 emisji
USD 8 emisji
JPY 12 emisji
CHF 7 emisji
GBP 1-2 emisja
Przykłady Euroemisje skarbowych:
JPY 25000 mln 2003 7 lat 0,84%
JPY 50000 mln 2004 5 lat 1,02%
USD 100 mln 1997 20 lat 7,75%
EUR 500 mln 2005 50 lat 4,25%
2009:
Maj 2009
250 mln EUR
Popyt – 1,2 mld EUR
Podniesienie wartości do 750 mln
Okres 5 lat
Wrzesień 2009
750 mln CHF
% = 3
5 lat
2010:
01.2010
1 mld EUR
Popyt: 7,5 mld EUR (chętnych 360 instytucji finansowych)
Podaż ostatecznie: 3 mld EUR
% = 5,25
Spread: 148 pkt. bazowych
15 lat
Irlandia spread: 170 pkt. bazowych
2011:
01.2011
Chiny kupują polskie euroobligacje EUR za 100 mln euro
Bank of China - kupujący
01.2011
Emisja 18 mld JPY
3%
15 lat
02.2011
Emisja 250 mln CHF
2,75%
5 lat
14) ZASADY KLUBU INWESTORA W POLSCE
Od 3 do 20 osób
Wspólne działalnie w celu zdobywania wiedzy
Brak zaangażowania w inne kluby
Do 20.000 PLN
15)5 PRYWATNYCH EMISJI OBLIGACJI (Z LICZBAMI)
Obligacje prywatne – przedsiębiorstwa
Przykłady:
KGHM 500 mln PLN (konsorcjum 3 banków)
Polkomtel 1 mld PLN (7 dni - 5 lat)
Lotos Asfalt 300 mln PLN (3 dni - 5 lat)
PKN Orlen 5 emisji (2 mld PLN)
PGE 1,5 mln PLN
Energa Operator 850 mln PLN
PGNIG 3 mld PLN (1 miesiąc - 3 lata)
Sygnity 100 mln PLN
Amvest (Pizza Hut, Burger King)150 mln PLN
Park Wodny Sopot 13 mln PLN
Wólczanka 20 mln PLN
Hochland Polska 10,2 mln EUR
IKEA 250 mln PLN
Impel 10 mln PLN
Autostrada Wielkopolska(3,3 mld) (do 37 lat)
Sphinx Polska 50 mln
Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki 13 mln
PKP 4 emisje – 7-10 lat – T52 – 2,5 mld PLN
PKP Intercity 300 mln PLN
Strzelec 5 lat – 7,3% – 15 mln PLN (druga emisja)5 lat – W6M – 30 mln PLN
charakteryzowała się zmianą profilu działalności
Kolej Jaworzyna Krynicka 1-8 lat – stopa bazowa PKO BP +2,5%
TVN (3 emisje) 5 lat – W6M – 1 mld PLN – (PeKaO, BRE, BH)
BOT Elektrownia Turów 2,5 mld PLN
Kopalnia Węgla Brunatnego "Konin" 12 emisji na 135 mln PLN
Centrum Haffnera 10 mln PLN
NZOZ Mikulicz 1,8 mln PLN
Can Pack 530 mln PLN
Żywiec 500 mln PLN
Empik 25 mln
16) 3 INSTYTUCJE OFERUJĄCE FUNDUSZE EKOLOGICZNE
UBS (np. Eco – Hakase)
Deutsche Bank (np. DWS Panda Renditenfonds)
Credit Suisse
ING
Raiffeisen
HSB
17) CO TO JEST FREE FLOAT I IPO?
Free float- akcje pozostające w wolnym obrocie, np. BOŚ, Żywiec
Małe- problem z free float- niewielka część akcji na giełdzie
IPO – pierwsza oferta publiczna, pierwsze notacje akcji
18) CO TO JEST DEZINTERMEDIACJA?
odpośredniczenie, pozbawienie klasycznych pośredników ich funkcji
19) DEFINICJA PE (NIE BYŁO NA WYKLADZIE NASZYM!!!) Private Equity:
Ryzykowne inwestycje w małe i średnie przedsięwzięcia na ustalony okres oparte na współzarządzaniu
Na ogół na niepublicznym rynku kapitałowym
20)DYWERSYFIKACJA INWESTYCJI PE/VC:
RÓŻNE branże
Różne przedsięwzięcia
Różne fazy przedsięwzięcia
Różne kraje
Zaangażowanie częściowe (udziały mniejszościowe albo większościowe)
Zaangażowanie wspólne z innymi PE/VC (potwierdzanie oceny biznesu + podział ryzyka)
21)DEZINWESTYCJE W PE:
Trade sale (m.in. inwestor branżowy, strategiczny)
Secondary purchase (inny fundusz PE/VC)
Buy back (wykupienie przez autora pomysłu)
Going public (sprzedanie na rynku publicznym)
22) TYPY FUNDUSZY PORTFELOWYCH
indeksowy, bazowy
23) PRZEDSTAWIĆ FORMUŁĘ OBLIGACJI
?????
24) PRZYKŁADY TRUDNEJ EMISJI KPD
Stocznia Gdynia 7,4 mln – tyle udało się sprzedać (200 mln – program emisji)
Telewizja Familijna 117 mln PLN
Lehman Brothers 15 mln USD – tylko w Polsce
sprzedawane przez BH
jednostkowa cena 100 tys. $
dla VIPów – 129 klientów w Polsce
SPÓŁKI GIEŁDOWE)
Universal (pierwszy emitent akcji w Polsce, spółka giełdowa, kilka jednoczesnych emisji KPD w kilku bankach)
Swarzędz (ostatecznie wykupił)
ESPEBEPE (postępowanie układowe)
STGroup (brak wykupu)
CLIF – organizator emisji (bank) ze względu na reputację wykupił emisję. Ostatecznie emitent wykupił emisję
25)FUNDUSZE PARASOLOWE
Szczególne konstrukcje funduszy: Z wydzielonymi subfunduszami
26)JAKĄ OCENĘ CR POSIADAJĄ OBLIGACJE HIGH YIELD BONDS
Credit rating – spekulacyjny (bardzo niski poziom) lub brak oceny.
27)WYMIENIĆ 3 OBLIGACJE.
28)DB – MAGICZNA TRÓJKA (DB –DEUTCHE BANK)
Akcje – DJ Euro Stoxx 50 (Europa)
Akcje – S&P 500 (USA)
Akcje – Nikkei 225 (Japonia)
Akcje – WIG 20 (Polska)
Rynek Towarowy – Miedź (LME)
Rynek Towarowy – Aluminium (LME)
Rynek Towarowy – Ropa naftowa (West Texas)
Nieruchomości – EPRA Index (akcje spółek europejskiego rynku nieruchomości – European Real Estate Index – FTSE)
Rynek Pieniężny – Wibor1W
DB Magiczna Trójka – warianty portfeli
Agresywny Zrównoważony Ostrożny
DJ Euro Stocks 15% 10% 5%
S&P500 ` 5% 10% 5%
Nikkei 225 15% 10% 5%
WIG 20 15% 10% 5%
Miedź 5% 3,33% 33%
Aluminium 5% 3,33% ,33%
Ropa naftowa 5% 3,33% 3,33%
FTSE EPRA 15% 10% 10%
Wibor 1W 10% 40% 60%
Rynek towarowy ma nas tylko zmylić, ponieważ jego udział jest znikomy. A zarobić można tylko 5%.
Deutche Bank WIG 20 – kolejny produkt
Rentowność – wzrost WIG 20
Termin – 3 lata
Gwarancja kapitału – TAK (ważna 30.11.2009 w dniu wykupu)
Współczynnik partycypacji 70% (cena za gwarancje?) – gdy instrument zarobi, to 70% zagarnia bank, a resztę klient
Rynek obrotu – GPW
29) AGENCJE CREDIT RATING.
Fitch Ratings,
Moody's Investor Services,
Standard & Poor's,
30)CR NA PRZYKŁADZIE FIRMY ENRON
16.10.2001: BBB+
01.11.2001: SEC twierdzi, że nie ujęto w bilansie Enrona od 1998r. strat spółek zależnych na 600 mln USD.
Dynegy publicznie potwierdza, że prowadzi rozmowy w sprawie połączenia z Enronem.
09.11.2001: BBB- Negative
19.11.2001: ratings trigger; Enron informuje, zgodnie z obowiązującymi przepisami, że 690 mln USD nie będących w posiadaniu banków ze względu na obniżenia ratingu może zostać przedłożone do szybszego wykupu do 26.11.2001 (z 2003r.). Nie spowodowałoby to bankructwa, ale istotnie odbiłoby się na płynności firmy. Enron negocjuje z bankami.
21.11.2001: Dynegy informuje o połączeniu z Enronem (tzw. merger status)
28.11.2001: B- Developing
30.11.2001: CC Negative
Po ujawnieniu kłopotów z płynnością, nie osiągnięcia porozumienia z bankami i wątpliwością, czy Dynegy będzie chciał przejąć coś tak obciążonego długami. S&P's sugeruje, że bardzo prawdopodobne będzie wystąpienie Enrona do sądu (sądowa ochrona bankructwa).
02.12.2001: Enron zwraca się do sądu o ochronę bankructwa.
03.12.2011: D
03.2002: ogłoszenie przez sąd bankructwa Enrona
31)PROBLEMY RYNKU OBLIGACJI SAMORZĄDOWYCH
Ryzyko inwestycyjne
Brak płynnego rynku wtórnego
Emisje niepubliczne i publiczne (Poznań, Rybnik, Wojew. Dolnośląskie)
Konkurencja obligacji skarbowych
Rozwiązanie(?):
Credit Rating
Catalyst – GPW
Idea emisji skumulowanych (zbiorcza emisja obligacji dla kilku JST)
Emisje Euroobligacje Komunalnych
32)STRUKTURA NPD
NIESKARBOWE PAPIERY DŁUŻNE
Wartość – 60 mld PLN
KPD (Krótkoterminowe Papiery Dłużne) – 12 mld PLN (najczęściej 90 dni zapadalności)
Obligacje – 48 mld PLN
Przedsiębiorstwa – 15 mld PLN (ok. 100 emitentów)
Banki – 25 mld PLN (ok. 20 emitentów)
Samorządy – 8 mld PLN (ok. 440 emitentów)
33)CECHY EUROOBLIGACJI WARSZAWY (RZĄDOWE LUB SAMORZĄDOWE)
Euroemisje samorządowe Warszawy
04.2009 200 mln EUR 5 lat 6,875 cradit rating A2
Spread w relacji do obligacji “Bund”
Rządowe 355 pb
W-wa 466 pb
34)BUSINESS ANGELS:
Osoby fizyczne
Inwestowanie własnych kapitałów
Inwestowanie raczej seed i start up
Mniejsza jednostkowa wartość inwestycji
Doświadczenie w zarządzaniu biznesem
W Polsce:
POLBAN (ok. 80 aniołów)
LEWIATAN BUSINESS ANGELS (ok. 70 aniołów)
Czy business devils?
35)NEW CONNECT –
zorganizowany rynek akcji Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, prowadzony poza rynkiem regulowanym w formule alternatywnego systemu obrotu. Rynek przeznaczony jest dla powstających bądź młodych firm o stosunkowo niewielkiej przewidywanej kapitalizacji (do ok. 20 mln zł), działających w sektorach tzw. nowych technologii: IT, media elektroniczne, biotechnologia, energia alternatywna itp., opartych głównie na aktywach niematerialnych. Formalności i koszty debiutu na NewConnect są niższe w porównaniu z regulowanych rynkiem GPW; m.in. nie jest konieczne sporządzanie prospektu emisyjnego. Mniejsze są także obowiązki informacyjne ciążące na emitentach: raporty kwartalne są nieobowiązkowe i nie ma wymogu audytowania raportów półrocznych. Spółki mogą wybrać standardy rachunkowości.
Specyfika nowego rynku powoduje, że inwestycje w papiery wartościowe notowanych tam spółek są obciążone większym ryzykiem, ale jednocześnie pozwala liczyć na większe stopy zwrotu.
Członkami nowego rynku, czyli podmiotami uprawnionymi do zawierania transakcji na rachunek własny bądź klienta, są m.in.: PKO BP, Bank Austria Creditanstalt i BISE SA.
36)PRODUKTY STRUKTURYZOWANE
Są jednym z najbardziej elastycznych instrumentów inwestycyjnych. Inwestycje te są oferowane w kliku formach:
Lokaty strukturyzowane
Obligacji / certyfikatu strukturyzowanego
Polisy ubezpieczeniowej
Funduszu inwestycyjnego
Instrumentu pochodnego
Produkty strukturyzowane zwykle konstruowane są z uwzględnieniem kryterium częściowej bądź całkowitej gwarancji kapitału. Przy zachowaniu wysokiego bezpieczeństwa inwestycyjnego, produkty te powinny przynosić wyższe zwroty niż tradycyjne instrumenty lokacyjne (lokata, obligacja). Wysokość dochodów najczęściej jest zależna od zachowania zmiennych rynkowych, z których najpopularniejsze to:
Indeksy giełdowe (o zasięgu globalnym jak i mniej popularne)
Ceny akcji spółek (pojedynczych lub koszyków)
Ceny towarów (metale, nośniki energii, ceny płodów rolnych)
Kursy walut (lokalnych i światowych)
Wysokość stóp procentowych (krótko i długoterminowych)
Wartość zwrotów generowanych przez fundusze (inwestycyjne czy hedge)
Wskaźniki makroekonomiczne (inflacja, wysokość wzrostu PKB)
37) SPLIT AKCJI –
podział wartości nominalnej akcji na równe części, stosuje się, aby poprawić płynność obrotu
38) SCALANIE AKCJI
(reverse–split) – stosuje się, aby kształtowanie kursu było bardziej realne, a nie spekulacyjne;
39) BLUE CHIPS
akcje, które mają najwyższą kapitalizację i największą płynność
40) PRE-IPO –
pierwsza sprzedaż w obiegu zamkniętym, nie ma obowiązku podawania tej informacji
41)LOCK-UP
zobowiązanie dotychczasowych akcjonariuszy o niesprzedawaniu własnych akcji przez jakiś czas
42) OFF SHORE