Mechatronika
I rok, grupa II
Sprawozdanie z Podstaw eksploatacji maszyn nr 2.
ZASTOSOWANIE LINIOWYCH PROBLEMÓW DECYZYJNYCH W KIEROWANIU EKSPLOATACJĄ
W programowaniu liniowym poszukuje się odpowiedzi na następujące pytania:
- jak rozdzielić zasoby rozmieszczone w kilku punktach do kilku odbiorców aby koszt (lub czas) transportu był najmniejszy?
- jak zaplanować wykorzystanie wielu maszyn przy obróbce wielu produktów aby wydajność systemu eksploatacji była największa?
- jak zorganizować cykl kontrolny działania systemu eksploatacji przy najniższych nakładach osobowych i materiałowych?
- itp.
Pozwala więc ono na wybór optymalnego systemu eksploatacji spośród wielu możliwych wariantów.
1. Metoda graficzna rozwiązywania zagadnienia programowania liniowego:
Metoda graficzna służy do rozwiązywania zagadnień liniowych o co najwyżej trzech, a praktycznie dwóch zmiennych decyzyjnych. Wykorzystuje się tutaj możliwość przedstawienia problemu w postaci graficznej.
Ćwiczenie:
Firma robi obsługę 2 typów samochodów. Za obsługę auta A bierze 900zł, za obsługę auta B bierze 600 zł. Warsztat zużywa materiały. Trzy rodzaje materiału:
Materiał pierwszy – 3j materiału na auto A, 9j na auto B, 270j miesięcznie
Materiał drugi – 12j materiału na auto A, 6j na auto B, 480j miesięcznie
Materiał trzeci – 6j materiału na auto A, 10j na auto B, 360j miesięcznie
Firma powinna obsłużyć tyle samochodów, aby otrzymać max przychodów.
Z=900x1 + 600xz max
3 x1 + 9x2 ≤ 270
12x1 + 6x2 ≤ 480
6x1 + 10x2 ≤ 360
$$\frac{x_{1}}{90} + \frac{x_{2}}{30} < 1$$
$$\frac{x_{1}}{40} + \frac{x_{2}}{80} < 1$$
$$\frac{x_{1}}{60} + \frac{x_{2}}{36} < 1$$
Grad Z =$\lbrack\frac{\text{δZ}}{\delta x_{1}};\frac{\text{δZ}}{\delta x_{2}}$]
$$\left\lbrack 31\frac{3}{7};17\frac{1}{7} \right\rbrack$$
X1=31 x2=17
Z=900*31+600*17=38100.
Odp. Maksymalny przychód jest przy 31 samochodach typu A i 17 samochodach typu B.
Zagadnienie transportowe z kryterium kosztów
W praktyce często spotykamy się z koniecznością dokonania przemieszczenia środków materiałowych (np. transportu zaopatrzenia) z kilku źródeł (magazynów) do kilku miejsc przeznaczenia (odbiorców). Istotne przy tym jest, aby całkowity koszt przewozu był minimalny.
Na ćwiczeniach korzystaliśmy z metody „kąta północno-zachodniego”.
Metoda „kąta północno-zachodniego” (górnego lewego rogu macierzy kosztów) (bardzo prosta ale prawie nigdy nie daje rozwiązania optymalnego i wymusza wykonania wielu iteracji dla jego otrzymania) – przydział rozpoczyna się od klatki [1,1] w której dokuje się przydziału x11 wpisując jego wartość w prawym dolnym rogu klatki. Możliwe są trzy przypadki:
Są trzy magazyny z zasobami:
200 150 100
Czterech odbiorców z zapotrzebowaniem:
50 100 150 150
Odległości poszczególnych odbiorców od poszczególnych magazynów:
$$\left\lbrack \begin{matrix}
5 & 4 & 16 \\
18 & 12 & 9 \\
15 & 17 & 14 \\
\end{matrix}\text{\ \ \ \ }\begin{matrix}
4 \\
8 \\
12 \\
\end{matrix} \right\rbrack$$
Suma zapotrzebowań odbiorców musi być równa sumie zapasów w magazynach:
200+150+100=450
50+100+150+150=450
bj ai |
50 | 100 | 150 | 150 |
200 | 5 | 4 | 16 | 4 |
50 | 100 | 50 | ||
150 | 18 | 12 | 9 | 8 |
100 | 50 | |||
100 | 15 | 17 | 14 | 12 |
100 |
Z=250+400+800+900+400+1200=3950
$\ \left\{ \begin{matrix} r_{1} = 0 \\ 5 + r_{1} + S_{1} = 0 \\ \begin{matrix} 4 + r_{1} + S_{2} = 0 \\ 16 + r_{1} + S_{3} = 0 \\ \begin{matrix} 9 + r_{2} + S_{3} = 0 \\ 8 + r_{2} + S_{4} = 0 \\ 12 + r_{3} + S_{4} = 0 \\ \end{matrix} \\ \end{matrix} \\ \end{matrix}\ \right.\ $=> $\left\{ \begin{matrix} r_{1} = 0 \\ S_{1} = - 5 \\ \begin{matrix} S_{2} = - 4 \\ S_{3} = - 16 \\ \begin{matrix} r_{2} = 7 \\ S_{4} = - 15 \\ r_{3} = 3 \\ \end{matrix} \\ \end{matrix} \\ \end{matrix}\ \right.\ $
bj ai |
50 | 100 | 150 | 150 |
200 | 0 | 0 | 0 | -11 |
50 | 100 | 50 | 50 | |
150 | 20 | 15 | 0 | 0 |
100 | 50 | |||
100 | 13 | 16 | 1 | 0 |
100 |
$\left\{ \begin{matrix} r_{1} = 0 \\ 0 + r_{1} + S_{1} = 0 \\ \begin{matrix} 0 + r_{1} + S_{2} = 0 \\ - 11 + r_{1} + S_{4} = 0 \\ \begin{matrix} 0 + r_{2} + S_{3} = 0 \\ 0 + r_{2} + S_{4} = 0 \\ 0 + r_{3} + S_{4} = 0 \\ \end{matrix} \\ \end{matrix} \\ \end{matrix}\ \right.\ $=> $\left\{ \begin{matrix} r_{1} = 0 \\ S_{1} = 0 \\ \begin{matrix} S_{2} = 0 \\ S_{4} = 11 \\ \begin{matrix} r_{2} = - 11 \\ S_{3} = 11 \\ r_{3} = - 11 \\ \end{matrix} \\ \end{matrix} \\ \end{matrix}\ \right.\ $
bj ai |
50 | 100 | 150 | 150 |
200 | 0 | 0 | 11 | 0 |
50 | 100 | 50 | ||
150 | 9 | 4 | 0 | 0 |
150 | ||||
100 | 2 | 5 | 1 | 0 |
100 |
Wstawiamy wartości odległości z zadania:
bj ai |
50 | 100 | 150 | 150 |
200 | 5 | 4 | 16 | 4 |
50 | 100 | 50 | ||
150 | 18 | 12 | 9 | 8 |
150 | ||||
100 | 15 | 17 | 14 | 12 |
100 |
Z=250+400+200+1350+1200=3400
Odp. Zredukowane koszta wynoszą 3400zł.
Wnioski: W pierwszej części ćwiczenia obliczyliśmy zysk zakładu naprawiającego samochody używając metody graficznej. Największy zysk wyszedł przy obsłużeniu 31 aut typu A i 17 aut typu B i wynosi on 38100zł. W drugiej części ćwiczenia używając metody transportowej ‘’kąta północno zachodniego” obliczyliśmy koszta dostaw z trzech magazynów do trzech odbiorców, a następnie staraliśmy się je zredukować. Przed redukcją koszta wynosiły 3950zł, a po redukcji 3400zł.