Zagadnienia z rozwoju języka dziecka

1. Odruch ssania i połyku

Odruch ssania – kształtuje się w okresie prenatalnym a około drugiego miesiąca życia przechodzi w świadome ssanie; odruch ssania nie warunkuje tego, że dziecko będzie potrafiło ssać; można sprawdzić jego obecność przez włożenie palca do budzi dziecka na około 3 cm głębokości

Odruch połyku – powinien występować po kilku odruchach ssania; stymulacja przez głaskanie brody, policzków, kącików ust;

1. Błąd językowy

Błąd językowy -

1. Czynniki środowiska które negatywnie wpływają na rozwój mowy.

2. Wytłumacz pojęcia mowa i język

3. Rozwój systemu morfologicznego u dziecka – słowotwórstwo

4. Najważniejsze czynniki postnatalne negatywnie wpływające na mowę i język dziecka

5. Periodyzacja i wyjaśnić okres swoistej mowy dziecka wg Kaczmarka

Występuje około 3-7 roku życia dziecka. Dziecko zaczyna odróżniać dźwięki s, z, c, dz od ich miękkich odpowiedników. Pod koniec czwartego roku życia pojawia się głoska r. Około 4-5 roku życia pojawiają się głoski sz, ż, cz, d. Mowa dziecka w tym okresie daleka jest jeszcze od doskonałości. Wymowę dziecka wstępującego do przedszkola charakteryzuje już duża umiejętność porozumiewania się z otoczeniem. Dziecko 3-letnie powinno już wymawiać wszystkie samogłoski, jak również spółgłoski m, b, p, f, , w, ś, ć, ź, dź, ń, k, g, ch, t, d, n, l, j, ł. W wieku tym mogą się już pojawiać głoski s, z, c, dz a czasem nawet spółgłoski sz, ż, cz, dż. Wymowa dziecka 4-letniego będzie się różniła pod względem dźwiękowym. Utrwaleniu ulegają głoski, które są charakterystyczne dla danego wieku a więc głoski, s, z, c, dz. Pojawia się głoska r. Mowa dziecka 5-letniego jest już w zasadzie zrozumiała. Głoski sz, ż, cz, dż, które się pojawiły w czwartym roku życia, zaczynają utrwalać się i są bardziej zrozumiałe. Natomiast mowa dziecka 6-letniego powinna i jest w pełni zrozumiała. Wszystkie głoski są utrwalone i nie występują żadne zaburzenia ze strony artykulacyjnej i nadawania mowy.

Periodyzacja –

1. Wcześniak kto to jest? Zagrożenia i trudności.

2. Społeczne uwarunkowania do rozwoju mowy dziecka.

3. Co to jest kompetencja językowa.

4. Karmienie piersią a karmienie naturalne znaczenie

Butelka – nie pracują wargi, żuchwa jest trzymana, język leży

1. Karmienia piersią dla praktyki logopedycznej.

Ćwiczy prawidłowe oddychanie, ćwiczy mięsień okrężny wargowy, wargi szczelnie zamknięte (podciśnienie); sutek przylega do języka, ruch żuchwowy do przodu.

1. Opisać części narządu mowy

2. Opisać okres zdania

Okres zdania - okres sygnału dwuklasowego (jednostka i reguły), wyłaniają się poszczególne kategorie gramatyczne, wypowiedzi są często niezgodne z tradycją językową; potrafi wymawiać wszystkie samogłoski z wyjątkiem nosowych oraz spółgłoski których artykulacja jest widzialna.

1. Odruch żuchwowy, odruch żucia.

Odruch żuchwowy – żuchwa podnosi się wskutek podciągania mięśni żwaczy sprawdza się go przez obserwację, czy żuchwa się domyka;

Odruch żucia – pojawia się około 7 miesiąca życia a aktywnie funkcjonuje od 12 miesiąca przez całe życie; sprawdzanie przez wkładanie palca w okolice zębów trzonowych

1. Rozwój i system fonetyczno-fonologiczny - opisać.

2. Język a mowa.

3. O czym świadczą neologizmy dziecięce.

4. Kinestezja artykulacyjna jakie ma znaczenie w mowie dziecka?

5. Jak powstaje norma językowa? Co to jest uzus językowy

6. Opisz czynniki wpływające negatywnie na rozwój mowy i słuchu u dziecka (te teratogeny)

7. Jak kształtuje się fleksja u dzieci.

8. Opisz okres melodii

Okres melodii – okres sygnału, apelu (krzyk, płacz, kwilenie) nieświadome szybko przechodzące w świadome; około 3 tygodnia pojawia się uśmiech społeczny (na widok bliskiej osoby), 2-3 miesiąc głużenie (dźwięki tylnojęzykowe) 4-6 miesiąc gaworzenie

1. Składnia w mowie dziecka

2. Słuch fonematyczny - co to jest i jak wpływa na rozwój mowy dziecka

3. Biologiczne uwarunkowania przyswajania kompetencji językowych przez dziecko.

4. Objaśnić rolę nosowego toru oddychania w profilaktyce logopedycznej.

5. Rozwój systemu leksykalnego w mowie dziecka.

6. Wyjaśnij pojęcia język (langue) i mówienie (parole).

7. Kinestezja artykulacyjna i jej znaczenia w przyswajaniu mowy.

8. Zjawisko neologizmów dziecięcych.

9. Co to jest głoska i fonem.

Głoska – najmniejszy element tekstów języka mówionego, dźwięk produkowany przez nadawcę w celu porozumienia się z odbiorcą, nie posiada znaczenia; wspólnie z innymi elementami mowy staje się nośnikiem informacji o świecie

Fonem – najmniejsza jednostka mowy realizowana w tekście słownym przez głoski, w tekście pisanym przez litery.

1. Odruch żucia i kąsania. 

ŻUCIE - pojawia się około 7 miesiąca życia a aktywnie funkcjonuje od 12 miesiąca przez całe życie; sprawdzanie przez wkładanie palca w okolice zębów trzonowych

Kąsanie – sprawdzamy poprzez położenie palca na żeby lub łuk zębowy, po zabraniu bodźca powinno nastąpić kłapnięcie, zanika przy pojawieniu się odruchu żucia

1. koncepcja Bernsteina, ale zamieniona na rozwój systemu leksykalnego.