RAPORT ODDZIAŁWANIA NA SRODOWISKO
ELEKTROWNI WIATROWYCH W MIEJSCOWOSCI UNIERZYŻ
GMINA STRZEGOWO
Obiekt: PARK ELEKTROWNI WIATROWYCH
Adres: UNIERZYŻ, GMINA STRZEGOWO
Opracowali: Jakubowski Mateusz
Kowalczyk Marta
Matuszewska Dominika
Warszawa, styczeń 2013 r.
PRZEDMIOT OPRACOWANIA
Przedmiotem opracowania jest raport oddziaływania na środowisko na etapie wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, dla przedsięwzięcia polegającego na budowie czterech siłowni wiatrowych o mocy 150 kW każda wraz z przyłączem elektroenergetycznym, zlokalizowanych w miejscowości Unierzyż, gmina Strzegowo.
LOKALIZACJA I OPIS INWESTYCJI
Plan
Projektowane przedsiewziecie obejmuje cztery elektrownie wiatrowe o mocy 150 kW każda wraz z urzadzeniami przesyłu energii elektrycznej.
Przedsiewziecie zlokalizowane bedzie na działkach nr 441 i 442 położonych w miejscowosci Unierzyż, gmina Strzegowo powiat mławski, woj. mazowieckie .Działka umiejscowiona jest przy nie utwardzonej drodze gminnej dochodzacej do drogi utwardzonej o nawierzchni asfaltowej. Wokół działek rozciagaja sie pola uprawne oraz łąki. W najbliższym sasiedztwie brak jest zabudowy mieszkalnej. Najbliższe pojedyncze budynki mieszkalne typu zagrodowego znajduja sie w odległosci ok. 200 m od przewidywanej lokalizacji elektrowni wiatrowej.
Opis inwestycji
Na działce zlokalizowane beda cztery elektrownie wiatrowe o max. mocy 150 kW każda i wysokosci całkowitej ok. 45 m, wraz z urzadzeniami przesyłu energii elektrycznej.
Parametry techniczne siłowni wiatrowych:
Producent: firma VESTAS
Ilosc: 4 sztuki
Typ: V-20
Moc turbiny: 150 kW
Współczynnik gotowosci: 95%
Wysokosc całkowita: 42,3 m
Promien smigła: 12,3 m
Ilosc łopat: 3
Znamionowa predkosc wiatru: 10 m/s
Fundamenty: fundament monolityczny z betonu B 20 i B 25 i stali zbrojeniowej A-III, wysokosc fundamentu 2,20 m i szerokosci 7,0 m (dokładne wymiary fundamentu zostana podane przez konstruktora na etapie projektu budowlanego na podstawie badan geotechnicznych).
Elektrownie wiatrowe wyposażone beda w turbiny wiatrowe o mocy 150 kW każda, umieszczone na wieży o wysokosci 30 m. Wieże siłowni beda konstrukcjami rurowymi (stożkowymi), złozonymi z trzech segmentów. Srednica podstawy wieży wynosi 2,40 m, a wierzchołka 1,3 m.
Na szczycie każdej wieży umieszczona bedzie obrotowa gondola (ustawiajaca się
w zależnosci od kierunku wiatru) z wirnikiem. Srednica smigieł wirnika wynosi 24,6 m - trzy smigła – 12,3 m długosci każde. Całkowita wysokosc elektrowni wiatrowej wynosi ok. 45 m.
Turbina Vestas V20 -150 kW jest modelem z trójpłatowym wirnikiem o średnicy 24,6 m wyposażonym w łopaty o zmiennym skoku. Liczba obrotów wirnika waha się pomiedzy 14,0 a 31,0 obr./min., co umoBliwia optymalne wykorzystanie energii wiatru zarówno przy dużych, jak i małych predkosciach wiatru oraz zapewnia wysoka jakosc wyprodukowanej energii.
Trzon wieży elektrowni posadowiony bedzie na fundamencie o szerokosci około 7,0 m i głebokosci około 2,20 m p.p.t. Fundament bedzie Belbetowy, monolityczny. Konstrukcja wież elektrowni mocowana bedzie do niego za pomoca stalowych pierscieni ze srubami.
Siłownie wiatrowe opisanego typu przystosowane sa do pracy przy prędkościach wiatru mieszczacych sie w zakresie od 4 m/s (predkosc właczajaca) do 25 m/s (predkosc rozłaczajaca), przy optymalnym wietrze - 15 m/s (znamionowa predkosc wiatru). Turbiny charakteryzuja sie współczynnikiem gotowosci do pracy wynoszacym minimum 95%.
Turbiny tego typu sa tak zaprojektowane, aby mogły pracowac przy zmiennych siłach wiatru przez cały okres użytkowania wynoszacy 25 lat.
Korpus wieży pomalowany bedzie na biało.
Zgodnie z wytycznymi Dowództwa Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej oraz Głównego Inspektoratu Lotnictwa Cywilnego siłownie wiatrowe wymagają oznakowania przeszkodowego:
− nocnego - swiatło przeszkodowe (stałe czerwone), umieszczane na szczycie gondoli;
− dziennego - malowanie koncówek łopat smigieł na kolor czerwony, na odcinku 1/3 ich całkowitej długosci
Oprócz elektrowni wiatrowych projektowane przedsiewziecie tworzyc beda m.in.:
− kable energetyczne doziemne łaczace elektrownie z stacja energetyczna SN 15kV. Trasa linii kablowej SN składac sie bedzie z 1 obwodu. Na terenie farmy elektrowni wiatrowych usytuowana bedzie na stałe stacja transformatorowa słupowa wraz z układami pomiarowymi;
− infrastruktura telekomunikacyjna umoBliwiajaca nadzór eksploatacyjny elektrowni;
− drogi dojazdowe i place montaBowe (na okres budowy) umoBliwiajace dowóz elementów konstrukcyjnych elektrowni o nawierzchni ziemnej utwardzonej na terenie farmy wiatrowej
Dla potrzeb posadowienia elektrowni, zdewastowany teren poddany zostanie rekultywacji technicznej (wypełnienie i wyrównanie terenu urobkiem z wykopów pod fundamenty elektrowni, zageszczenie podłoża) i biologicznej (wprowadzenie materiału próchnicotwórczego, obsianie mieszanka traw.
Opis analizowanych wariantów planowanego przedsiewziecia w tym wariantu polegajacego na nie podejmowaniu inwestycji
Energetyka odnawialna to jeden z zasadniczych elementów rozwoju zrównoważonego. Kraje rozwiniete i pretendujace do miana nowoczesnych dostrzegaja koniecznosc ograniczenia emisji zanieczyszczen z procesów spalania paliw energetycznych oraz koniecznosc poszukiwania alternatywnych zródeł energii wobec ekonomicznego i fizycznego wyczerpywania sie zasobu paliw kopalnych.
WARIANT "ZEROWY" REALIZACJI INWESTYCJI
Wariant ten przewiduje całkowita rezygnacje z realizacji przedsiewziecia i nie jest brany pod uwage.
Pozytywne aspekty podjecia inwestycji:
W niniejszym opracowaniu analizuje sie wariant polegajacy na budowie czterech siłowni wiatrowych VESTAS V-20 o wysokosci całkowitej około 45 m każda.
Korzystanie z energii odnawialnej jest szczególnie wartosciowe dla ochrony srodowiska. Można stwierdzic, że planowana inwestycja jest przedsiewzieciem proekologicznym. Siłownia wiatrowa nie powoduje ponadnormatywnego oddziaływania na srodowisko.
Negatywne aspekty podjecia inwestycji:
1) Wprowadzenie nowego zródła zanieczyszczen (zanieczyszczenie hałasem).
2) Wprowadzenie obiektu obcego krajobrazowo, stanowiacego jednocześnie wyrazna dominante krajobrazowa.
INNE WARIANTY REALIZACJI INWESTYCJI
zmniejszenie skali przedsiewziecia.
Niezaprzeczalny jest fakt, że planowane przedsiewziecie, w odniesieniu do otaczajacego terenu stanowic bedzie poważną inwestycje. Dotyczy to zwłaszcza wysokosci planowanych siłowni wiatrowych.
Wysokosc konstrukcji, podyktowana jest rosnaca wraz z wysokoscia siła wiatru i wpływa bezposrednio na sprawnosc i produktywnosc urzadzenia, a przez to warunkuje opłacalnosc inwestycji. Przy niższych konstrukcjach urzadzenie nie spełni swoich zadan. Przyjety typ siłowni pozwala na dosc korzystne wykorzystanie zasobów wiatru na danym terenie, w odniesieniu do powierzchni wykorzystanego pod inwestycje terenu. Zwiekszenie mocy siłowni wiatrowej przekłada się bezposrednio na jej wielkosc. Kompromis pomiedzy moca siłowni wiatrowej a jej wielkoscia rozpatrywany jest przede wszystkim z uwzglednieniem wpływu inwestycji na elementy krajobrazu.
Z punktu widzenia odczuc wizualnych korzystniejsze jest, przy założeniu wytworzenia na danym obszarze okreslonej ilosci energii elektrycznej, zlokalizowanie siłowni wiatrowych o mocy 150 kW kaBda, niż posadowienie wiekszej ilosci wiatraków mniejszej mocy.
W celu jak najlepszego wykorzystania terenu można również rozpatrzyc lokalizacje siłowni wiatrowych o wiekszej mocy.
Pozytywne aspekty przyjecia wariantu:
a) Zmniejszenie wpływu inwestycji na walory krajobrazowe.
b) Mniejsze wyeksponowanie siłowni wiatrowych z tzw. ciagów widokowych.
c) Ograniczanie potencjalnych kolizji z ptakami.
Negatywne aspekty przyjecia wariantu:
Przyjete przez inwestora parametry techniczne siłowni wynikaja głównie z kalkulacji ekonomicznych i załoBen organizacyjnych inwestora. Przyjeta konstrukcja jest kompromisem pomiedzy opłacalnoscia inwestycji, a wpływem przedsiewziecia na walory krajobrazowe.
b) zmiana sposobu zagospodarowania terenu farmy wiatrowej.
Przyjety plan zagospodarowania terenu wynika przede wszystkim z wpływu siłowni wiatrowych na warunki akustyczne na przyległym terenie. Przy takim usytuowaniu wiatraków możliwe jest zachowanie obowiazujacych standardów emisyjnych hałasu.
Realizacja takiego wariantu nie wprowadza dodatkowych zagrożen, ograniczen i uciażliwosci srodowiskowych, w odniesieniu do terenów sasiadujacych. Przyjety plan zagospodarowania działki nie ogranicza korzystania z sasiednich terenów w dotychczasowy sposób.
Przyjety plan zagospodarowania terenu jest optymalny z punktu widzenia ochrony srodowiska, prawidłowych rozwiazan infrastrukturalnych oraz ochrony walorów krajobrazowych.
c) zmiana lokalizacji inwestycji
Wariantowanie realizacji inwestycji pod katem zmiany lokalizacji elektrowni wiatrowych rozpatrywane może byc jedynie w odniesieniu do sasiednich działek.
Planowana inwestycja nie jest zlokalizowana w bezposrednim sasiedztwie zabudowy mieszkaniowej. Funkcjonowanie przedsiewziecia nie stanowi poważnego zagrożenia dla sasiadujacej zabudowy mieszkaniowej. Zmiana lokalizacji inwestycji nie ma uzasadnienia.
Pozytywne aspekty przyjetej lokalizacji:
a) Możliwosc właczenia inwestycji do Krajowej Sieci Energetycznej.
b) Lokalizacja na terenie wyniesionym o małym współczynniku szorstkosci, w bezpiecznej odległosci od zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej.
Negatywne aspekty istniejacej lokalizacji:
Lokalizacja inwestycji w obszarze możliwych przelotów ptaków migrujacych.
W odniesieniu do siłowni wiatrowych brak jest jakichkolwiek dodatkowych wymagan wynikajacych z prawa budowlanego, dlatego też stosuje sie do nich przepisy jak dla zwykłych obiektów budowlanych.
Opracowany plan zagospodarowania terenu z punktu ekonomicznego i srodowiskowego jest optymalny. Uwzglednia on powiazania infrastrukturalne, zasiegi oddziaływania akustycznego oraz wzajemny wpływ siłowni wiatrowych na przepływ strumienia powietrza.
5. OPIS STANU SRODOWISKA – INWENTARYZACJA ISTNIEJACYCH WARUNKÓW EKOLOGICZNYCH
5.2. Warunki klimatyczne
Usytuowanie opisywanego terenu na styku tych jednostek, powoduje scieranie sie nad tym obszarem polarnomorskich mas powietrza z typowo polarnokontynentalnymi. Powoduje to duża zmiennosc klimatyczna zarówno w przebiegu dobowym jak i rocznym. Duża różnorodnoscia cechuja sie wszystkie czynniki składowe klimatu tego obszaru.
Korzystne warunki klimatyczne panujace w tym regionie ułatwiaja uprawe roli i przyspieszaja prace polowe. Wysokie temperatury wiosenne sprzyjaja rozwojowi bardzo popularnego
w gminie ogrodnictwa i uprawy wczesnego ziemniaka.
W regionie tym dominuja wiatry z kierunków zachodnich (40 %) oraz nieznacznie im ustepujace z kierunków wschodnich (35 %). Istotna cecha warunków anemometrycznych na obszarze powiatu sieradzkiego jest niezbyt czeste wystepowanie bardzo silnych wiatrów. Predkosci wiatru powyżej 20 m/s zdarzaja się sporadycznie, czesciej wystepuja duże predkosci wiatru w porywach.
Srednia temperatura z wielolecia wynosi na tym terenie 8°C. Najniższe temperatury odnotowuje sie w lutym (srednio -3°C), a najwyBsze w miesiacach lipiec-sierpień (srednio 17,5°C). W scisłym zwiazku z warunkami termicznymi terenu pozostaje długosc okresu wegetacyjnego. Dla powiatu sieradzkiego srednia długosc okresu wegetacyjnego wynosi ok. 220 dni w roku.
Opady atmosferyczne wynosza ok. 600 mm rocznie, przy czym najwieksze notuje się
w miesiacu lipcu (180 mm), a najniższe w styczniu (25 mm). Pokrywa snieżna zalega ok. 70 dni, przecietnie od poczatku grudnia do połowy marca.
5.3. Krajobraz
Lasy zajmuja około 18 % powierzchni gminy. Sa mało zróżnicowane pod względem siedliska. Wystepuja tu głównie siedliska boru swieżego i suchego z sosna jako gatunkiem dominujacym.
Roslinnosc w obrebie obszaru planowanej inwestycji ukształtowała sie praktycznie pod wpływem działalnosci człowieka. Przeważaja gatunki upraw rolnych oraz wykorzystywane rolniczo łaki i pastwiska. Zdarzaja sie zbiorowiska zielne i murawowe wykształcone na ugorach porolnych, charakterystyczne dla gleb sredniej klasy. Wzdłuż dróg polnych oraz na miedzach wyróżnic można niewielkie zadrzewienia i zakrzaczenia. Stanowia one jedyne urozmaicenie krajobrazu monotonnego obszaru rolniczego.
Gospodarczy charakter przedmiotowego terenu wpływa na brak naturalnych siedlisk zwierzat prawnie chronionych. Fauna ograniczona jest praktycznie do awifauny oraz gryzoni i sporadycznie wystepujacych parzystokopytnych (sarny, jelenie), co jest zwiazane
z sasiadujacymi lasami. Spotykane sa również gatunki zajeczokształtnych. Sposród ssaków drapieżnych najliczniej wystepuje lis, a oprócz tego łasicowate.
W bezposrednim sasiedztwie projektowanej inwestycji brak jest obszarów podlegajacych ochronie prawnej, takich jak obszary ochrony konserwatorskiej, pomniki przyrody, zabytki architektury, czy stanowiska archeologiczne. Inwestycja nie pokrywa sie z obszarami specjalnej ochrony ptaków oraz specjalnym obszarem ochrony siedlisk, o których mowa
w ustawie o ochronie przyrody.
Inwestycja nie wymaga zezwolenia na wycinke drzew, gdyż w otoczeniu planowanej inwestycji nie wystepuja takowe.
5.4. Klimat akustyczny
Hałas jest zanieczyszczeniem srodowiska i pochodzi z licznych zródeł oraz charakteryzuje sie powszechnoscia wystepowania. Uciażliwosc hałasu zależy od jego poziomu, pory i czestotliwosci trwania.
5.5. Ocena lokalizacji
W celu akceptacji inwestycji zwiazanych z elektrowniami wiatrowymi konieczny jest odpowiedni wybór miejsc lokalizacyjnych. Niezbedne jest zapewnienie odpowiednich warunków aerodynamicznych oraz ochrony srodowiska.
OPIS WPŁYWU ELEKTROWNI WIATROWYCH NA SRODOWISKO
Tabela 1. Macierz oceny dla projektu elektrowni wiatrowej
| OPIS WPLYWU ELEKTROWNI WIATROWYCH NA ŚRODOWISKO | środowisko abiotyczne | flora i fauna | zdrowie ludzi | klimat | pole elektromagnetyczne | hałas | krajobraz | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Etap I - Budowa | wykopy pod fundamenty wież elektrowni | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | ||
| transport urobku | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | |||
| układanie kabli energetycznych i telekomunikacyjnych | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | |||
| używanie ciężkiego sprzętu i składowanie elementów konstrukcyjnych | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | |||
| prace montażowe i wykończeniowe | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | |||
| Etap II - Eksploatacja | podczas pracy | 1 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | |
| w stanie bezczynnym | 1 | 1 | 3 | |||||
| konserwacja | 1 | 1 | 3 | |||||
| Etap III - Likwidacja | złomowanie elementów konstrukcji elektrowni | 3 | 3 | |||||
| likwidacja fundamentów elektrowni | 3 | 3 | 3 | 3 | ||||
| rekultywacja dołów po fundamentach | 3 | 5 | 3 | |||||
| 14 | 14 | 5 | 3 | 1 | 24 | 33 |
6.1. Etap I - Budowa
6.1.1. Srodowisko abiotyczne
Oddziaływanie projektowanych elektrowni wiatrowych na srodowisko abiotyczne zaistnieje głównie na etapie inwestycyjnym, kiedy to wykonane zostana wykopy pod fundamenty wież elektrowni. Planowana głebokosc fundamentów wynosi około 2,20 m p. p. t. (podstawa o szerokosci ok. 7,0 m) i spowoduje to konieczność wywiezienia znacznej ilosci gruntu (piaski drobne, piaski gliniaste i gliny). Urobek z wykopów fundamentowych bedzie wykorzystany do rekultywacji terenu, na którym wybudowane zostana elektrownie.
Transport urobku wymagac bedzie wykonania kilkudziesieciu kursów samochodami cieżarowymi. Pogorszy to okresowo warunki aerosanitarne (spaliny i pył) oraz akustyczne
w sasiedztwie tras ich przejazdów, które beda wyznaczone drogami budowanymi na potrzeby posadowienia elektrowni, z ominieciem w jak największym stopniu terenów osadniczych.
W zwiazku z płytkim fundamentowaniem, w trakcie budowy elektrowni nie wystapi oddziaływanie na poziom wód podziemnych.
Wykopy budowlane wykonane zostana również przy układaniu kabli energetycznych i telekomunikacyjnych. Ziemia z wykopów pod kable wykorzystana zostanie w całości do ich zasypania.
W trakcie budowy elektrowni, w zwiazku z użyciem cieżkiego sprzetu i składowania elementów konstrukcyjnych (smigła), moga wystapic fizyczne przekształcenia pokrywy glebowej w sasiedztwie terenów bezposredniej lokalizacji elektrowni.
6.1.2. Flora i fauna
Omawiana inwestycja wpływa na rosliny niemalże jedynie w okresie prowadzenia prac budowlanych. W tym czasie nastepuje zdjecie wierzchniej warstwy ziemi – i zajecie terenu pod obiekty kubaturowe i drogi dojazdowe oraz ewentualne zniszczenie gleby w trakcie prac przy układaniu kabla przesyłowego.
Obszar, gdzie została zaplanowana inwestycja wykorzystywany był jako pole uprawne. Takie wykorzystanie terenu spowodowało eliminacje gatunków charakterystycznych dla naturalnego srodowiska. Obecnie na szate roslinna składają sie gatunki wprowadzone
w sposób pół naturalny. Sa to głównie różne gatunki traw z niewielkim udziałem bylin, ze zbiorowiskami roslinnymi o charakterze okrajkowym takimi jak miedze czy przydroża oraz rosliny jednoroczne wystepujace na tym oraz innych polach jako chwasty w uprawach.
W sasiedztwie planowanej inwestycji nie wystepuja gatunki chronione oraz rzadkie. Można zatem stwierdzic, że wpływ na flore bedzie, ale jego zasieg bedzie niewielki.
W okresie eksploatacji elektrowni wiatrowych wpływu na szate roslinna praktycznie nie bedzie. Rozpatrywanie wpływu spadku predkosci wiatru w cieniu aerodynamicznym pojedynczego wiatraka na rosliny nie ma uzasadnienia merytorycznego. Sposób zagospodarowania terenu w bezposrednim sąsiedztwie elektrowni nie bedzie różnił sie zasadniczo od sposobu użytkowania terenów sasiednich - bedzie to najprawdopodobniej murawa koszona nieco czesciej niż sasiednie tereny.
Budowa siłowni wiatrowych nie pociagnie za soba wycinki drzew, ani likwidacji jakiejkolwiek roslinnosci poza trawa.
W zasiegu oddziaływania elektrowni wiatrowych nie ma obszarów chronionych przyrodniczo, ani obszarów wpisanych na liste "Natura 2000".
W trakcie budowy elektrowni wiatrowych i zwiazanych z tym uciażliwosci wynikajacych
z pracy sprzetu budowlanego (hałas, spaliny, drgania, zagrożenie fizyczne) i dojazdami na place budowy, fauna prawdopodobnie okresowo wyemigruje na sasiednie tereny. Nie dotyczy to gatunków łatwo podlegajacych synantropizacji, o dużych zdolnosciach adaptacyjnych do zmiennych warunków srodowiskowych.
Po zakonczeniu procesu inwestycyjnego nastapi powrót wielu gatunków w pobliże inwestycji. Jest to widoczne, np. przy pasach autostrad, gdzie wypasaja sie zwierzęta kopytne takie jak np. sarny, które zasymilowały sie z nowym otoczeniem.
6.1.3. Odpady
W trakcie budowy projektowanej inwestycji (drogi, siec elektroenergetyczna, siec telekomunikacyjna, fundamenty elektrowni i jej montaB) powstana odpady budowlane nastepujacych grup, wg Rozporzadzenia Ministra Srodowiska z dnia 27 wrzesnia 2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. z dn. 8 pazdziernika 2001 r.)
W przypadku braku przekazania ww. odpadów, podmiot gospodarczy posiadający odpowiednia decyzje Starosty Powiatu Sieradzkiego lub innego, musi wywiezc na koszt Inwestora na legalnie działajace składowisko odpadów.
6.1.4. Zdrowie ludzi
Budowa siłowni wiatrowej wiaże sie z koniecznoscia dowiezienia kilkudziesieciu ton gotowych konstrukcji i urzadzen, a nastepnie zamontowania ich w miejscu budowy. Fakt dowożenia gotowych elementów w znacznym stopniu ogranicza zakres wykonywanych prac budowlanych.
Na etapie budowy najwiekszy wpływ na zdrowie ludzi beda miały srodki transportu oraz maszyny budowlane (zanieczyszczenia: CO, N02, C02, weglowodory, akroleina), a także prace montażowe i wykonczeniowe: spawanie i malowanie (benzyna, ksylen, butanol i inne). Nateżenie i zasieg emitowanych na tym etapie zanieczyszczen, uzależniony bedzie od intensywnosci realizowanych prac.
Biorac pod uwage zakres przeprowadzanych robót, można stwierdzic, że uciażliwosc ta bedzie miała charakter krótkoterminowy i lokalny. Faza realizacji inwestycji nie powinna byc uciażliwa dla mieszkanców miejscowosci Rossoszyca ze wzgledu na znaczne oddalenie od najbliższej pojedynczej zabudowy mieszkaniowej (odległość około 200 m) i bardzo duze oddalenie od zwartej zabudowy mieszkalnej (około 700 m). Konieczne jest jednak zaniechanie prac w godzinach nocnych.
6.1.5. Dobra materialne i dobra kultury
Teren lokalizacji elektrowni wiatrowej nieopodal wsi Rossoszyca jest obszarem użytkowanym rolniczo. W jego obrebie nie wystepuja zespoły zabudowan gospodarstw rolnych, które musza uledz likwidacji lub w których musi uledz likwidacji funkcja mieszkaniowa przed oddaniem elektrowni do uŻytkowania ze wzgledu na prognozowane uciażliwosci akustyczne - zob. rozdz. 6.2.6.
Elektrownia nie jest zlokalizowana na terenie stanowiskach archeologicznych, w zwiazku
z czym nie ma obowiazku prowadzenia prac ziemnych pod nadzorem archeologa.
W pobliskich miejscowosciach nie wystepuja obiekty zabytkowe wpisane do rejestru zabytków lub proponowane do wpisu. Wsie te nie stanowia także wartościowych zespołów ruralistycznych.
6.2. Etap II – Eksploatacja
Praca siłowni wiatrowych odbywac sie bedzie w zakresie predkosci wiatru od 2,5 do 25 m/s. Elektrownie wiatrowe sa praktycznie bezobsługowe, wymagaja jedynie okresowych przegladów.
W mysl przepisów prawa ochrony srodowiska planowane przedsiewziecie stanowi instalacje, a wiec zespół stacjonarnych urzadzen technicznych, których eksploatacja może powodowac emisje, tj. wytwarzanie odpadów, emitowanie hałasu oraz pól elektromagnetycznych.
Funkcjonowanie inwestycji nie wymaga dostarczenia wody i odprowadzenia scieków. Zastosowanie wolnoobrotowych generatorów o nowoczesnych przekładniach pozwala na maksymalne wydłuBenie okresów wymiany oleju przekładniowego (srednio co 12 miesiecy w ilosci około 100 l).
Funkcjonowanie inwestycji nie powoduje wprowadzania do srodowiska strumienia zanieczyszczen (za wyjatkiem emisji hałasu i promieniowania elektromagnetycznego), dlatego też inwestor zwolniony jest z obowiazku uzyskania zezwolen w zakresie gospodarowania odpadami oraz pozwolenia wodno prawnego.
Wstepna szacunkowa skala oddziaływania elektrowni wiatrowych
Elektrownie wiatrowe nie należą do grupy przedsiewziec emitujacych substancje zanieczyszczajace, których zasieg i nateżenie mogłoby stanowic poważne zagrożenie dla srodowiska naturalnego.
Wstepne syntetyczne przedstawienie skali wpływów planowanej farmy:
1) pod wzgledem zagrożenia - oddziaływania negatywne i bezposrednie.
2) ze wzgledu na zasieg wystepowania - oddziaływanie głównie lokalne, możliwe ponadlokalne.
3) ze wzgledu na czas trwania - stałe (o różnym nateżeniu) zarówno w odniesieniu do roku jak i doby.
4) ze wzgledu na prawdopodobienstwo wystapienia - najbardziej prawdopodobne.
5) ze wzgledu na okres wystapienia - na kaBdym etapie (realizacji, funkcjonowania i likwidacji).
6) ze wzgledu na skale oddziaływania - normatywne.
7) ze wzgledu na przedmiot oddziaływania – przede wszystkim ludzie oraz walory krajobrazowe.
6.2.1 Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego
Na etapie eksploatacji elektrowni wiatrowej i towarzyszacej jej infrastruktury technicznej nie wystapi zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego gazami, pyłami lub odorami.
Produkcja energii z elektrowni wiatrowej stanowi czyste zródło generacji energii tzw. „zero - emisyjne”. Oznacza to, że przy produkcji energii elektrycznej przez turbiny wiatrowe do atmosfery nie sa emitowane gazy cieplarniane, które generowane sa podczas spalania paliw kopalnych w konwencjonalnych zródłach wytwarzania energii elektrycznej (elektrowniach i elektrociepłowniach).
Projektowana inwestycja zarówno w trakcie budowy, jak i w czasie eksploatacji nie bedzie wywierała ujemnego oddziaływania na powietrze atmosferyczne.
6.2.2 Wpływ na glebe.
Na terenie realizacji inwestycji wystepuja gleby wytworzone z glin zwałowych lekkich i srednich o III b, IV i V klasie gruntu. Posadowienie siłowni wiatrowej na gruncie rolnym, automatycznie wyłacza czesc tego terenu z produkcji rolnej. W wyniku budowy i eksploatacji zespołu elektrowni wiatrowych w okolicy wsi Rossoszyca przewiduje sie znaczace zmiany w sposobie użytkowania i zagospodarowania części dotychczasowych gruntów rolnych:
a) stałe (na okres co najmniej 20 lat) wyłaczenie gruntów z produkcji rolnej o powierzchni zajetej przez siłownie oraz około kilkanascie pod stacje elektroenergetyczne. Decyzja wyłaczajaca na stałe grunty rolne z produkcji rolnej wydana zostanie po zrealizowaniu inwestycji i wykonaniu obmiarów geodezyjnych. Pozostały teren bedzie wykorzystywany jak dotychczas.
b) tymczasowe wyłaczenie gruntów z produkcji rolnej, wynikajace z procesu budowlanego i zwiazane z koniecznoscia przygotowania utwardzonych dróg dojazdowych.
Podziemne linie 15 kV nie wprowadzaja ograniczenia w korzystaniu z terenu
w dotychczasowy sposób.
Sumarycznie łaczna powierzchnia przeznaczona pod inwestycje (place, fundament, drogi itd.) nie przekroczy 400 m2.
6.2.3 Gospodarka wodno – sciekowa
Wpływ projektowanego przedsiewziecia na wody podziemne polegac bedzie na lokalnym ograniczeniu infiltracji wody opadowej do gruntu. Woda ta spłynie po powierzchni fundamentów elektrowni i wsiaknie do gruntu w ich bezpośrednim sasiedztwie.
Eksploatacja elektrowni wiatrowych w przeciwienstwie do elektrowni konwencjonalnych nie bedzie powodowac zanieczyszczenia wód.
6.2.4 Klimat
Wpływ elektrowni wiatrowych na lokalne warunki klimatyczne polegac bedzie przede wszystkim na osłabieniu siły wiatru w strefie usytuowania smigieł (40- 120 m n.p.t.). Energia kinetyczna wiatru zamieniona tam bedzie w energie mechaniczna urzadzen pradotwórczych i docelowo w energie elektryczna, co jest istota funkcjonowania elektrowni wiatrowych.
Konstrukcje elektrowni spowoduja również spadek nateżenia bezpośredniego promieniowania słonecznego docierajacego do powierzchni ziemi (zacienienie).
Zmiany te beda nieistotne dla organizmów żywych.
6.2.5 Oddziaływanie pola elektromagnetycznego.
Siłownia wiatrowa nie oddziałuje na pole elektromagnetyczne.
6.2.6 Hałas
Działanie turbiny wiatrowej powoduje uboczne hałasy pochodzenia mechanicznego oraz aerodynamicznego. Hałasy pochodzenia mechanicznego, powstajace w związku z działaniem pradnicy i przekładni, ze wzgledu na jakosc rozwiazan technicznych i „punktowosc” zródła sa słyszalne i rozróżnialne od szumów tła (głównie wiatru) tylko w bliskim sasiedztwie – najwyżej do ok. 150 m przy złym stanie technicznym urzadzenia. Hałasy aerodynamiczne powstaja wskutek kontaktu powietrza ze smigłami na stosunkowo duBej (około 500 m2) powierzchni omiatania. Maja one charakter szerokopasmowego szumu z widmowa gestoscia energii akustycznej dość równomierna w pasmach czestotliwosci słyszalnych. Wytwarzane infradźwięki charakteryzuja sie przy wiatraku poziomami znacznie niBszymi od mogących spowodowac jakiekolwiek zagrożenia zdrowia, a w odległosci ok. 100 m sa niBsze od poziomu percepcji.
Ponieważ hałas wiatraka o charakterze białego szumu jest maskowany szumem wiatru na innych przeszkodach terenowych (i na uchu!), to w aspekcie dokuczliwości można rozpatrywac tylko słyszalne tzw. czyste tony, które moga powstawac na nierównosciach smigieł. Jednak producenci poswiecaja najwyższa uwagę zapewnieniu możliwie najgładszej powierzchni smigieł i wykonaniu ich w sposób uodparniajacy na korozje, osadzanie sie zanieczyszczen (w tym insektów) i inne mechaniczne czynniki mogace powodowac uszkodzenia. Falowanie jednostajnego szumu (powodowane fluktuacjami cisnienia podczas ruchu płata smigła przy korpusie wieBy) wynosi 1-2 dB i praktycznie jest słyszalne (rozróżnialne) do odległości ok. 180 m od wiatraka.
Według dostepnych danych, nateBenie dzwieku emitowane przez pracujaca elektrownie wiatrowa o dużej mocy wynosi w odległosci 200 m około 47 dB.
Dla porównania inne poziomy nateżenia dzwieków:
− falujace liscie: 10 dB,
− cichy szept: 20 dB,
− dom (wewnatrz): 50 dB,
− biuro: 60 dB,
− samochód (wewnatrz): 70 dB,
− przemysł (srednio): 100 dB,
− młot pneumatyczny: 120 dB,
Elektrownia wiatrowa, jak każde urzadzenie techniczne, emituje dzwiek. Prawidłowo zlokalizowane elektrownie wiatrowe, dzieki zastosowaniu wielu rozwiazan służących ekranowaniu emisji dzwieku, nie sa hałasliwe.
Praca elektrowni wiatrowych posadowionych w odległosci kilkuset metrów od domostw i zabudowan gospodarskich nie jest w ogóle słyszalna, z uwagi na to, że dzwiek emitowany przez obracajace sie smigła jest pochłaniany przez otoczenie - szum wiatru w drzewach i roslinach, tzw. „hałas otoczenia”. Srednio przyjac można, że w odległosci 300 m od pracujacej turbiny odbieramy dzwiek o nateżeniu 40dB.
W ochronie przed hałasem, aby nie przekraczac dopuszczalnych wartosci emisji szumów należy zachowac odpowiednie odstepy minimalne do powierzchni zabudowanych.
Wpływ hałasu na zdrowie i samopoczucie ludzi nie został jeszcze w pełni rozpoznany. Niemniej jednak z dotychczasowych badan wynika, że hałas jest odpowiedzialny za wiele schorzen natury psychosomatycznej. Stad potrzeba działan na rzecz ochrony przed hałasem.
Jak widac elektrownia nie wytwarza dzwieku o dużym natężeniu. Problemem jest bardziej monotonnosc dzwieku i jego długotrwałe oddziaływanie na psychikę człowieka. Strefa ochronna powinien byc objety obszar ok. 150 m od masztu projektowanych elektrownii, jednak wiele zależy od ukształtowania terenu w pobliżu elektrownii.
6.2.7 Krajobraz
Elektrownie wiatrowe wywieraja znaczacy wpływ na krajobraz. Nowoczesne najwieksze siłownie wiatrowe to olbrzymie konstrukcje, których wysokosc może przekraczac 100 metrów. Obracajace sie smigła moga wywoływac intrygujące wrażenie, nie wspominajac o efektach swietlnych (efekt stroboskopowy). Nie powinno sie ich lokalizowac w parkach narodowych i terenach atrakcyjnych krajobrazowo. Powinny byc lokalizowane z dala od zamieszkałych budynków, aby nie wpływały niekorzystnie na psychike pobliskich mieszkanców.
Ochrona krajobrazu dotyczy cech widokowych i wartosci estetycznych danego obszaru. Oceny oddziaływan wizualnych sa jednymi z najbardziej subiektywnych elementów ocen oddziaływania na srodowisko, zależne od osobistych upodoban i pogladów oceniajacego. Przez wiele osób turbiny postrzegane sa jako nowoczesne, przyjazne srodowisku instalacje, o prostym a jednoczesnie wyrafinowanym kształcie.
Ocena oddziaływania przedsiewziecia na elementy krajobrazu powinna przede wszystkim analizowac istniejace zasoby i wartosci obszaru, rozpoznac potencjalne konflikty oraz okreslac działania minimalizujace negatywne wpływy dla różnych wariantów realizacji inwestycji.
Wizualna specyfika elektrowni wiatrowych polega na tym, że:
− sa to obiekty bardzo wysokie;
− w zgrupowaniach, ze wzgledu na odległosci miedzy poszczególnymi siłowniami wynoszace minimum 100 m, tworza „przesłone" krajobrazowa na różnych poziomach;
− maja relatywnie kontrastowy kolor w stosunku do tła bezchmurnego nieba oraz powierzchni ziemi z różnymi formami jej użytkowania;
− smigła przez znaczny czas sa w ruchu, co zwraca uwage i „przykuwa" wzrok;
− ruchome smigła powoduja okresowo refleksy swietlne - przy określonym położeniu Słonca i smigieł w warunkach bezchmurnej pogody;
− konstrukcje siłowni rzucaja okresowo cien, zaleBny od wysokosci Słonca;
− elektrownie nie sa widoczne w nocy (tylko jedna czerwona lampa na szczycie wieży).
Oprócz parametrów samych elektrowni wiatrowych podstawowy wpływ na ich ekspozycje
w krajobrazie maja:
− cechy terenu, a zwłaszcza:
• ukształtowanie terenu (równinne, faliste, pagórkowate, wzgórzowe, dolinne);
• użytkowanie terenu (przede wszystkim wystepowanie lasów, ale także zadrzewien, alei i szpalerów drzew oraz zwartej zabudowy kubaturowe);
• wystepowanie zbiorników wodnych tworzacych rozległe płaszczyzny ekspozycyjne;
− koncentracje ludzi jako obserwatorów elektrowni, a zwłaszcza:
• jednostki osadnicze (miasta, wsie, zespoły rekreacyjne);
• szlaki komunikacyjne (drogi i linie kolejowe);
• szlaki turystyczne (ladowe i wodne).
Rekonesans terenowy w rejonach funkcjonujacych już elektrowni wiatrowych wykazał, że:
− z bliskiej odległosci elektrownia wiatrowa stanowi element obcy w krajobrazie
ze wzgledu na jednoznacznie techniczny charakter i brak możliwości zamaskowania ze wzgledu na jej wysokosc;
− wraz ze wzrostem odległosci obserwowania elektrowni wiatrowej jej dysonans krajobrazowy maleje, co wynika przede wszystkim z tego, że konstrukcja nosna elektrowni jest waska,
− bardzo istotna cecha wpływajaca na postrzeganie elektrowni wiatrowych w krajobrazie jest ich koncentracja w zespołach - im wieksza liczba siłowni tym wiekszy dysonans krajobrazowy;
− istotna cecha elektrowni wiatrowych wpływajaca na ich postrzeganie w krajobrazie jest kolorystyka konstrukcji - wszystkie obserwowane elektrownie miały kolor biały - jest on estetyczny z bliska ale kontrastowy z daleka (neutralny z daleka byłby kolor jasnoszary - ale brzydki z bliska); Dowództwo Wojsk Lotniczych Bada w niektórych przypadkach (przy najwyższych tego typu konstrukcjach) pomalowania na czerwono końcówek smigieł - da to zamierzony efekt dobrej widocznosci i tym samym kontrastowosci elektrowni w krajobrazie;
− wiodacy wpływ na postrzeganie elektrowni ma ukształtowanie otaczajacego je terenu na rozległym obszarze oraz jego pokrycie drzewami lub lasami;
− istotnym uwarunkowaniem postrzegania elektrowni, zmiennym w czasie, sa warunki pogodowe, a przede wszystkim stan zachmurzenia, w tym kolor chmur i kierunek oswietlenia elektrowni w stosunku do obserwatora;
− na ekspozycje, krajobrazowa elektrowni i ich postrzeganie silnie wpływa lokalizacja
w zasiegu dróg. Jesli znajduja sie blisko, stanowia dominantę krajobrazowa i pozostaja długo w zasiegu widocznosci obserwatorów jadących droga (np. linia kolejowa).
W procedurze ocen oddziaływania na srodowisko, przy ocenie wpływu przedsiewziecia na krajobraz, wyróżnic można nastepujace etapy:
1) Okreslenie jednostek krajobrazowo-architektonicznych.
2) Przeprowadzenie analiz i ocen wizualnych stanu istniejacego.
3) Okreslenie wraBliwosci wizualnej na zmiany.
4) Prognozowanie wpływów wizualnych planowanego przedsiewziecia. Okreslenie i ocena srodków łagodzacych wpływ inwestycji na wartości wizualne.
Biorac pod uwage jednorodnosc analizowanego terenu pod względem krajobrazowym (ukształtowanie i pokrycie terenu) oraz brak zaznaczajacych się elementów krajobrazowych, odstapiono od podziału terenu na jednostki architektoniczno - krajobrazowe w lokalnej analizie krajobrazu obszaru objętego opracowaniem.
Lokalizacje elektrowni wiatrowych należy przede wszystkim sprawdzic pod względem konkurencyjnosci w stosunku do lokalnych dominant przestrzennych i kulturowych. Szczególnie istotne jest aby lokalizacja siłowni wiatrowych nie pokrywała sie z innymi dominantami architektonicznymi sasiadujacych wsi i miast, z kierunków ruchliwych szlaków komunikacyjnych. Nie jest również wskazane lokalizowanie siłowni wiatrowych na osiach dróg dojazdowych do wsi.
Wpływ planowanych elektrowni wiatrowych na krajobraz rozpatrzono z nastepujacych wizualnie newralgicznych ciagów komunikacyjnych:
1) droga asfaltowa przez miejscowosc Rossoszyca wjazd od strony miejscowosci Szadek,
2) droga asfaltowa przez miejscowosc Rossoszyca wjazd od strony miejscowosci Warta,
3) droga asfaltowa przez miejscowosc Rossoszyca wjazd od strony miejscowosci Zadzim.
Możliwosc obserwacji planowanych wiatraków w znacznej mierze zależy od miejscowych cech ukształtowania terenu, a przede wszystkim od obecnosci zieleni wysokiej, zadrzewien przydrożnych, wyniesienia punktu obserwacji i dolin.
Lokalizacja elektrowni nie wprowadzi obniżenia walorów krajobrazowych z sektorów tzw. ciagów widokowych .
Dane pochodzace z obserwacji w krajach zachodnich dowodza, że odpowiednio zlokalizowane farmy wiatrowe na terenach płaskich i mało urozmaiconych krajobrazowo, moga byc odbierane jako element krajobrazowo pozytywny, np. elektrownie wiatrowe w Swarzewie. Uciażliwosc wizualna spowodowana lokalizacja farmy wiatrowej nie koniecznie musi byc proporcjonalna do ilości zestawionych w jej granicach siłowni wiatrowych. Przeprowadzone symulacje krajobrazowe wykazały, że nawet ogromne farmy wiatrowe moga sie wydawac mniej dominujace od farm niewielkich, pod warunkiem zestawienia ich
w kilka uzasadnionych wizualnie jednostek. Przeprowadzone w Holandii badania (Wolasiuk i
Van de Wardt; 1989) wykazały, że mniejsze turbiny maja mniejszy negatywny wpływ na efekty wizualne niż wieksze. Jednak z drugiej strony wpływ wielkosci siłowni jest relatywnie mniejszy od wpływu liczby siłowni wiatrowych w obrebie farmy wiatrowej. Uwaga ta jest istotna w odniesieniu do moBliwej lokalizacji dodatkowych siłowni wiatrowych. Również badania Thajera i Freemana (1987) wykazały, że ludzie preferuja mniejsza ilosc wiekszych turbin niż wieksza ilosc małych siłowni w obrebie tej samej farmy wiatrowej. Zatem liczba elektrowni w znacznym stopniu wpływa na efekty wizualne niż ich wielkosc.
Wybór siłowni wiatrowej w rozpatrywanym projekcie jest wyrazem kompromisu
w subiektywnym odczuwaniu wizualnym, podyktowanym zależnoscia pomiędzy iloscia a wielkoscia siłowni wiatrowych.
Wazne jest zachowanie pewnych warunków i rozpatrzenie elementów niepożadanych:
a. Proporcje siłowni powinny wydawac sie estetycznie zrównoważone.
b. Wirnik i wieża winny sprawiac wraBenie prostoty i wykazywac cechy aerodynamicznosci, przez co wywoływac pozytywny wizerunek pracy siłowni.
c. Zwężajaca sie ku górze siłownia wiatrowa może sprawiac wrażenie elegancji i lekkosci jednak zbyt waskie połaczenie z gondola powoduje, że kształt ten wydaje sie byc zbyt słaby i niepewny.
d. Zastosowanie różnych rodzajów siłowni wiatrowych, w znacznym stopniu różniacymi sie, np. wysokosciami lub promieniem wirnika, w obrebie jednej farmy wiatrowej, powoduje rozerwanie wrażenia jednosci w jej obrebie.
e. Zwartosc siłowni wiatrowych w obrebie farmy wiatrowej wzmacniają przejrzystosc wizualna, prostote oraz powtarzalnosc formy.
Zgodnie z informacja Ministra Ochrony srodowiska Zasobów Naturalnych i Lesnictwa zawarta w miesieczniku "Srodowisko" 15(159)/99 należałoby spełnic również nastepujace wymagania:
1) Konstrukcje turbin wiatrowych powinny byc pomalowane na jasny, najlepiej biały lub biało-szary kolor nie kontrastujacy z otoczeniem oraz nie odbłyskliwym.
2) Zewnetrzne elementy elektryczne maja byc pomalowane na kolor szary, brazowy lub zielony.
3) Elektrownie wiatrowe nie powinny byc wykorzystywane jako nosnik reklamowy. Jedynym dopuszczalnym oznaczeniem jest nazwa i symbol producenta umieszczone na gondoli turbiny.
4) Należy ujednolicic typy elektrowni wiatrowych w ramach jednej farmy wiatrowej.
5) Wymagane jest ujednolicenie kolorów elektrowni w ramach jednej farmy.
6) Konieczne jest okreslenie maksymalnej wysokosci konstrukcji w zależnosci od lokalnych warunków krajobrazowych.
7) Należy likwidowac siłownie wiatrowe nieczynne przez okres powyżej jednego roku.
Rozpatrujac planowane przedsiewziecie, wyżej wymienione wymogi łagodzące odczucia wizualne w analizowanym projekcie zostały zachowane.
Znaczna odległosc turbin wiatrowych od zabudowy mieszkaniowej i miejsc stałego przebywania ludzi, powoduje, że nie beda one wywoływac uciażliwosci związanej z jednej strony z "rzucaniem cienia", z drugiej zas odbijaniem promieni słonecznych - "błyski", szczególnie przez łopaty wirnika.
Oceniajac wpływ elektrowni wiatrowych na krajobraz, pamietac należy, że alternatywa dla energii odnawialnej jest energia ze zródeł konwencjonalnych, których wpływ na krajobraz jest nieporównywalnie wiekszy.
Elektrownie wiatrowe ustawione na działkach nr 441 i 442 w miejscowości Rossoszyca, usytuowane beda na terenie rolnym, na niewielkim wzniesieniu, na otwartej przestrzeni, wolnej od wszelkich zabudowan, pojedynczych drzew i lasów. Działka nie leży w obszarze chronionego krajobrazu i położona jest z dala od obszaru Natura 2000.
6.2.8 Fauna i flora
Na etapie funkcjonowania elektrowni wiatrowych i towarzyszacej infrastruktury technicznej oddziaływanie na szate roslinna nie bedzie miało miejsca.
Elektrownie wiatrowe nie maja wpływu na roslinnosc i lasy, w przeciwienstwie do elektrowni konwencjonalnych, które powoduja niszczenie lasów i roslin w skutek zakwaszania gleb (kwasne deszcze) i emisji do powietrza dużej ilosci zanieczyszczen (dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenek i dwutlenek wegla, pył).
Nie stwierdzono negatywnego wpływu elektrowni wiatrowych na zwierzeta ladowe, poruszajace sie po ziemi. Zmiany liczebności badz składu gatunkowego fauny naziemnej, do jakich dochodzi na terenie posadowienia elektrowni, sa zazwyczaj konsekwencja zmian pokrywajacej ten teren roslinnosci, a wiec przede wszystkim zmian uBytkowania gruntów.
Literatura podaje, że wiekszosc migracji ptaków odbywa sie na wysokościach znacznie przekraczajacych 150m, czyli zdecydowanie ponad pracującymi elektrowniami wiatrowymi, np. żurawie lecace w kluczu w pobliżu elektrowni wiatrowych zmieniaja kierunek, wysokosc i formacje lotu. Tłumaczy sie to reakcja ptaków na turbulencje powstajace w wolnej przestrzeni powietrznej wywołane pracujaca elektrownia wiatrowa.
Wpływ energetyki wiatrowej na smiertelnosc ptaków jest w porównaniu z innymi formami działalnosci ludzkiej niewielki.
Elektrownie wiatrowe oddziaływaja na ptaki dwojako:
1) wywołuja kolizje z przelatujacymi ptakami i wpływaja na ich smiertelnosc (istnieja gatunki ptaków migrujacych szczególnie narażone na kolizje z wiatrakami).
Kolizje ptaków z turbinami były notowane w wiekszosci badan. Rozmiary smiertelnosci ptaków były zmienne, odzwierciedlajac specyfike poszczególnych lokalizacji. Generalnie, podobnie jak w przypadku kolizji z napowietrznymi liniami przesyłowymi czy samolotami, liczba kolizji ptaków z turbinami zależała od liczebnosci ptaków użytkujacych dany teren.
Poza liczebnoscia ptaków, decydujacy wpływ na ich smiertelnosc ma widocznosc, ponieważ do kolizji ptaków z pracujacymi turbinami dochodzi przede wszystkim noca lub
w specyficznych warunkach pogodowych. Przy dobrej widoczności pracujace turbiny odstraszaja ptaki.Badania naukowe przeprowadzone na swiecie wskazuja, że wpływ elektrowni wiatrowych na ptaki zależy od zastosowanego typu urzadzen, ich wysokosci, liczby, ustawienia wzgledem siebie, ale w najwiekszym stopniu uzależniony jest od wyboru lokalizacji inwestycji.
2) wpływaja na zmiany w rozmieszczeniu i zachowaniu ptaków poprzez odstraszanie lub przywabianie ptaków. Przywabiane sa przede wszystkim ptaki drapieżne w okresie dnia oraz przelatujace w okresie nocy ptaki wróblowate, przyciagane przez oswietlenie konstrukcji.
Pracujace elektrownie wiatrowe odstraszaja ptaki w pewnej odległosci od siebie, po przekroczeniu której ich wpływ ustaje. Na podstawie przeprowadzonych badan stwierdzono, że elektrownie silniej działaja na ptaki przelotne niż na ptaki legowe, które przyzwyczajaja sie do takiego sasiedztwa.
Przeprowadzone obserwacje oddziaływania elektrowni pozwalaja na zaproponowanie wartosci granicznych posadowienia elektrowni od terenów atrakcyjnych dla ptaków. Zachowanie tych odległosci zdecydowanie minimalizuje straty i szkody wyrzadzane awifaunie.
Jako wartosci graniczne proponuje sie:
− w przypadku ptaków legowych: 200 m - minimalna odległosc posadowienia, elektrowni wiatrowej od atrakcyjnych legowisk ptaków.
− w przypadku ptaków nielegowych: 800 m – minimalna odległość posadowienia elektrowni wiatrowej od atrakcyjnych: żerowisk lub noclegowisk ptaków lub od obszaru, nad którym odbywa sie intensywna wedrówka ptaków.
W celu ograniczenia ryzyka wystapienia kolizji ptaków z turbinami możliwe jest przyjecie nastepujacych rozwiazan:
− zewnetrzne konce smigieł pomalowane kolorem pomaranczowym lub czerwonym na długosci 1/3 łopaty smigła co spowoduje zwiekszenie prawdopodobieństwa dostrzeżenia pracujacej turbiny przez przelatujace ptaki w warunkach dziennych - czynnik odstraszajacy.
− oswietlenie wież swiatłem pulsujacych o czestotliwosci max. 20 razy/minute odstraszajacym ptaki nocne.
Obszar planowanej inwestycji nie stanowi szczególnie cennego siedliska legowego ptaków zagrożonych wyginieciem. Teren zasiedlony jest głównie przez awifaunę charakterystyczna dla terenów użytkowanych rolniczo.
Odstraszajacy wpływ na ptaki legowe na tym terenie (głównie ptaki wróblowate) ograniczony bedzie do odległosci kilkuset metrów od siłowni i to na pewien okres. Po pewnym czasie ptaki przyzwyczajaja sie do nowego zjawiska. W przypadku ptaków wedrownych odstraszajacych wpływ inwestycji może wpłynac na zmiane tras przelotu ptaków.
Kolizje z innymi ptakami odbywajacymi daleko dystansowe wedrówki dotycza głównie migrujacych w warunkach nocnych drobnych ptaków wróblowatych. Prawdopodobienstwo wystapienia kolizji jest ograniczone ze wzgledu na znaczny pułap przelotów, wzrasta zas
w sytuacji ograniczonej widocznosci (pogorszenie pogody) kiedy pułap jest obniżany.
W bezposrednim sasiedztwie przedsiewziecia nie wystepuja obszary wymagające specjalnej ochrony ze wzgledu na wystepowanie zagrożonych gatunków roślin i zwierzat.
Elektrownia nie beda ujemnie oddziaływac na znacznie oddalone obszary „Natura 2000”.
6.2.9 Zdrowie ludzi
W ostatnich kilku latach obserwuje sie w Polsce rosnace zainteresowanie potencjalnych inwestorów budowa i eksploatacja alternatywnych zródeł energii, w tym elektrowni wiatrowych. Wiatr jest czystym zródłem energii.
Uważa sie, że w porównaniu z energetyka cieplna (weglowa) i energetyka jadrowa, energetyka wiatrowa charakteryzuje sie szeregiem pozytywnym cech. Do nich należy zaliczyc brak zanieczyszczenia powietrza, unikniecie zmian stosunków wodnych i podgrzewania wód powierzchniowych oraz brak wytwarzania odpadów w formie popiołów lub odpadów promieniotwórczych wymagajacych dalszej utylizacji oraz eksploatacji kopaln głebinowych lub powierzchniowych i zagrożeniem promieniowaniem jonizujacym. Stad też energetyka wiatrowa uzyskuje akceptacje społeczna, znajduje także poparcie ze strony administracji odpowiedzialnej za ochrone srodowiska.
Inwestor opracuje instrukcje działan w przypadku awarii. Dodatkowo wykonane zostana płyty fundamentowe ze zbrojonego betonu i sprawdzone bedzie czy wymiary i liczba srub fundamentowych jest zgodna z projektowanymi.
Dla planowanego przedsiewziecia nie ma koniecznosci ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania.
Dla przedsiewziecia nie ma koniecznosci okreslenia transgranicznego oddziaływania na srodowisko.
6.2.10. Odpady
W trakcie funkcjonowania elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszacej nie beda powstawac odpady, z wyjatkiem niewielkich ilosci zwiazanych z pracami konserwacyjnymi urzadzen technicznych. Odpady te beda zabierane przez służby dozoru technicznego i wywożone na składowisko odpadów.
6.3 Etap III - likwidacja
Zakładany w projekcie budowlanym okres eksploatacji elektrowni wiatrowych wynosi 25 lat. Nie wiadomo aktualnie czy po upływie tego czasu elektrownie zostaną zlikwidowane, czy też zastapione nowymi konstrukcjami.
Przyjmujac wariant likwidacji elektrowni, należy zwrócic uwage na nastepujace zagadnienia:
− likwidacja elektrowni spowoduje natychmiastowy powrót krajobrazu do stanu wyjsciowego (o ile istotnej zmianie nie ulegnie w miedzyczasie fizjonomia otoczenia), ustanie też emisja hałasu i ewentualne oddziaływanie na ptaki;
− konstrukcje elektrowni wymagac beda złomowania;
− podstawowy problem stanowic bedzie likwidacja fundamentów elektrowni - projektuje sie rozbicie ich do głebokosci 1 m i wywiezienie gruzu na składowisko odpadów lub przekazanie do wykorzystania osobom fizycznym (zgodnie z ustawa o odpadach);
− doły po fundamentach wymagac beda rekultywacji w kierunku rolnym (wypełnienie piaskiem gliniastym, nawiezienie substratu glebowego, wprowadzenie roslinnosci).
Obowiazek rekultywacji terenów po zlikwidowanej elektrowni spoczywac będzie na włascicielu elektrowni.
7. OPIS POTENCJALNIE ZNACZACYCH ODDZIAŁYWAN PLANOWANEGO
PRZEDSIEWZIECIA NA SRODOWISKO
Tabela 2. Wyniki oceny potęcjalnie znaczących oddziaływań pod kątem czasu trwania, skutków.
| oddziaływania | |
|---|---|
| krótkotrwałe | |
| hałas | - |
| oddziaływanie na krajobraz | - |
| likwidacja fundamentów elektrowni | + |
| rekultywacja dołów po fundamentach | + |
Oddziaływania wynikajace z istnienia przedsiewziecia:
− na etapie budowy nie wystapia znaczace oddziaływania na srodowisko – będą to oddziaływania typowe i nieuniknione ze wzgledu na sama istote procesu inwestycyjnego, takie jak lokalne przekształcenia powierzchni ziemi, likwidacja pokrywy glebowej oraz mało wartosciowej szaty roslinnej (agrocenozy i roslinnosc ruderalna), nagromadzenie odpadów budowlanych i okresowe uciażliwosci zwiazane z transportem materiałów budowlanych pojazdami samochodowymi;
− na etapie eksploatacji: hałas wytwarzany przez pracujace elektrownie wiatrowe oraz ich oddziaływanie na krajobraz;
− na etapie likwidacji: rozbiórka fundamentów elektrowni i rekultywacja powstałych po nich dołów.
Oddziaływania wynikajace z użytkowania zasobów naturalnych:
Planowane przedsiewziecie nie bedzie powodowac jakiegokolwiek użytkowania zasobów naturalnych.
Oddziaływania zwiazane z potencjalnym zanieczyszczeniem srodowiska:
Planowane przedsiewziecie bedzie powodowac emisji hałasu do środowiska
Dla przedsiewziecia nie jest konieczne i zgodnie z obowiazujacymi przepisami nie jest możliwe, ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania.
8. ZALECENIA MAJACE NA CELU ZAPOBIEGANIE, ZMNIEJSZENIE LUB
KOMPESOWANIE SZKÓD W SRODOWISKU
Charakter przedsiewziecia pozwala założyc brak istotnego zagrożenia w przypadku potencjalnej awarii lub innej nieprzewidzianej sytuacji krytycznej. Użyte do budowy surowce nie stwarzaja potencjalnego zagrożenia dla srodowiska naturalnego.
Jedna z mogacych wystapic sytuacji awaryjnych jest katastrofa budowlana. Na skutek zmeczenia materiału może dojsc do uszkodzenia elementów siłowni (gondoli, łopat itp.). Nie stwarza to bezposrednio zagroBenia dla srodowiska ze wzgledu na brak odpadów niebezpiecznych (oleje przekładniowe sa zabezpieczone dodatkowymi misami). Skutki przewrócenia sie konstrukcji wież beda również niewielkie ze wzgledu na brak w sasiedztwie innych obiektów budowlanych i infrastrukturalnych (wyjatek linia SN 15 kV i infrastruktura inwestora).
8.1 Ochrona ptaków
− Lokalizacja elektrowni wiatrowych nie spowoduje zagrożenia dla ptaków.
− W bezposrednim sasiedztwie projektowanej inwestycji nie wystepuja pomniki przyrody, zabytki architektury, czy stanowiska archeologiczne. W sasiedztwie nie wystepuja obszary sieci EKONET i NATURA 2000, objete ochrona biotopy i obszary lesne, miejsca legowe, żerowania i odpoczynku szczególnie chronionych gatunków zwierzat, a w szczególnosci gatunków ptaków, trasy przelotów ptaków wedrownych, trasy wedrówek nietoperzy oraz dużych gatunków owadów, nie ma gniazd bocianów.
− Do malowania siłowni wiatrowych należy użyc farb, które odbijaja sie od ciemnego tła także o zmroku.
8.2 Ochrona krajobrazu
− Istnieje zakaz umieszczania reklam zarówno na maszcie jak i na generatorze elektrowni wiatrowej.
− zastosowanie jednego typu elektrowni pozwala na zachowanie wewnętrznej struktury zespołu i ogranicza jego oddziaływanie na krajobraz.
8.3 Zmniejszenie hałasu
− Elektrownie wiatrowe zlokalizowana sa z dala od zabudowan mieszkalnych (zabudowania sa w odległosci około 200m).
− Zastosowano nisko szumowe turbiny i wykładziny izolujace majace za zadanie tłumienie hałasu.
− Wywożenie urobku z wykopów pod fundamenty samochodami cieżarowymi w jak najwiekszym stopniu z ominieciem terenów zabudowanych wsi.
9. PROPONOWANY ZAKRES MONITORINGU NA ETAPIE BUDOWY I
EKSPLOATACJI
Zgodnie z Rozporzadzeniem Ministra Srodowiska z dnia 29.07.2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w srodowisku, wpływ pracy elektrowni wiatrowej na klimat akustyczny terenów zamieszkałych bedzie niewielki.
Na etapie funkcjonowania przedsiewziecia, uzasadnione jest prowadzenie monitoringu wpływu siłowni na awifaune.
Polskie prawodawstwo nie przewiduje wprowadzania obszarów ograniczonego użytkowania dla tego rodzaju przedsiewziec.
10. INTERESY OSÓB TRZECICH I KONFLIKTY ZE SPOŁECZENSTWEM.
Na podstawie przeprowadzonych w przedmiotowym raporcie rozważan można stwierdzic, że podczas eksploatacji przedsiewziecia interes osób trzecich nie będzie naruszony.
Inwestycja realizowana jest na terenie, do którego inwestor posiada tytuł prawny do dysponowania nieruchomoscia na cele budowlane, z zachowaniem obowiązujących odległosci i innych warunków technicznych. Przedsiewziecie nie bedzie prowadziło do pozbawienia innych osób moBliwosci korzystania z wody, kanalizacji, energii elektrycznej i cieplnej oraz srodków łacznosci, jak równieB nie pozbawi dopływu swiatła dziennego do pomieszczen zwiazanych z pobytem ludzi.
Ochrona interesów osób trzecich obejmuje również ochrone przed uciążliwościami powodowanymi przez hałas, wibracje, zakłócenia elektryczne i promieniowanie elektromagnetyczne. Jednak jak wynika z rozdz. 6.2.6. „Raportu ..." dotyczącego oddziaływania elektrowni na hałas, protest w obawie przed nadmiernym hałasem pozbawiony byłby merytorycznych podstaw. Nie ma obiektywnych przesłanek natury zdrowotnej do wystepowania konfliktów społecznych na tym tle w aspekcie obowiazujacych norm dopuszczalnego hałasu.
Lokalizacja siłowni wiatrowych na opisywanym terenie nie rodziła do tej pory i nie powinna rodzic na etapie funkcjonowania przedsiewziecia konfliktów społecznych, gdyż eksploatacja nie narusza obowiazujacych standardów srodowiska a także nie uniemożliwia korzystania
z sasiednich terenów w dotychczasowy sposób (tj. uprawy rolne).
11. WSKAZANIE TRUDNOSCI WYNIKAJACYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY NA JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJAC RAPORT
Przy opracowaniu raportu wykorzystano dostepna literature, dane podane przez inwestora, dokumentacje projektowe i załoBenia uwzgledniajace postep naukowo – techniczny minimalizujacy ujemny wpływ na srodowisko.
Farmy wiatrowe zlokalizowane na ladzie sa inwestycjami od kilku lat coraz częściej spotykanymi. Identyfikacja rodzajów i zakresu potencjalnych wpływów oraz sposoby ich łagodzenia pochodzi przede wszystkim z krajów zachodnich, gdzie wpływ farm wiatrowych na srodowisko został dobrze poznany. Stamtad też pochodza główne wytyczne i normy przy planowaniu lokalizacji farm wiatrowych. Oceniana inwestycja nie ma oddziaływania transgranicznego.
12. ZAGROŻENIA AWARYJNE
W fazie eksploatacji sytuacje awaryjne moga wystapic przede wszystkim z powodu braku własciwego nadzoru nad urzadzeniami oraz brakiem konserwacji.
Należy opracowac instrukcje techniczno – ruchowa, w której należy okreslic sposób postepowania w wypadku awarii urzadzen dla zminimalizowania ujemnego wpływu możliwej awarii na srodowisko.
13. WNIOSKI
1 Przedmiotem raportu jest ocena oddziaływania na srodowisko elektrowni wiatrowej VESTAS V20-150 kW.
2 Elektrownie wiatrowe wyposażone beda w turbiny wiatrowe 150 kW każda, umieszczone na wieżach o wysokosci 30 m. Na szczycie każdej z wież umieszczona bedzie obrotowa gondola z wirnikiem. Srednica smigieł wirnika wynosi 24,6 m (trzy smigła po ok. 13 m każde). Całkowita, maksymalna wysokosc elektrowni (wieża plus smigła w pionie nad nia) wynosic bedzie ok. 43 m.
3 Teren bezposredniej lokalizacji elektrowni stanowi wyniesiona lekko nachylona równina uźytkowana rolniczo.
4 Na etapie budowy zespołu elektrowni ich istotne oddziaływanie na srodowisko bedzie ograniczone do wykonania wykopów budowlanych oraz uciażliwosci, jakie stworzy transport elementów konstrukcyjnych i urobku z wykopów ciężkim sprzetem samochodowym.
5 Na etapie eksploatacji podstawowymi problemami oddziaływania elektrowni na srodowisko beda emisja hałasu oraz oddziaływanie na krajobraz i ptaki.
6 Na etapie likwidacji przedsiewziecia ewentualne problemy zwiazane będą z czesciowa rozbiórka fundamentów elektrowni i rekultywacja dołów.
7 Analiza ornitologiczna wykazała, że nie ma powodów aby planowana lokalizacje elektrowni uznac za niewskazana ze wzgledu na ochrone ptaków.
8 Analiza akustyczna wykazała, że projektowana inwestycja może być zrealizowana.
9 W zwiazku z planowana budowa elektrowni wiatrowych moga zaistniec konflikty społeczne w przypadku:
− protestu tzw. „ekologów" (w rzeczywistosci ekolog to przedstawiciel dyscypliny nauk biologicznych, której przedmiotem sa badania powiazan miedzy organizmami lub zespołami organizmów a ich srodowiskiem) przeciwko lokalizacji elektrowni. W raporcie wykazano nieznaczne oddziaływanie przedsiewziecia na srodowisko i w zwiazku z tym protest taki pozbawiony jest merytorycznych podstaw;