Rachunkowość zarządcza
Konwersatorium 1 (4.10.12), strona wz pod nazwiskiem Zarzycka
Slajdy są dostępne na stronie, bez hasła.
Czym zajmuje się rachunkowość zarządcza i finansowa
Kontroler finansowy zajmuje się dostarczaniem informacji dostępnych dla menadżerów w celu podejmowania decyzji.
Wartość obrotu jest przykładem informacji finansowej, ale dynamika jest niefinansowa.
Cena akcji jest finansowa, ceny nieruchomości, aktywów, zysk.
Niefinansowa – inflacja, dostępność zasobów na terenie gdzie chcemy inwestować (np. materiały czy zasoby ludzkie), stawki opodatkowania, informacje z otoczenia (np. konkurencja) – makro. W skali mikro – kompetencje pracowników, ich uprawnienia, jak pracują (wydajność pracowników produkcyjnych), saturacja (czy mamy obsadzona linie w pełnym stopniu, czy trzeba zatrudnić), dyspozycyjność pracowników, nieobecność pracowników.
Niefinansowe nie są wyrażone w pieniądze ale maja na nie wpływ.
Finansowe nie czytelne dla ludzi którzy nie zarządzają.
Rachunkowość zarządcza – informacje finansowe i niefinansowe. Menadżerowie mieli bazę do podejmowania decyzji.
Różnice rachunkowości finansowej i zarządczej.
- regulacje prawne w rachunkowości finansowej (obligatoryjna ) są, w rachunkowości zarządczej nie ma takich regulacji (nieobligatoryjna - dobra wola i potrzeba menadżera, że chcą mieć taki dział który dostarczy potrzebnych informacji)
- odbiorcy raportów – sprawozdanie finansowe czyta kierownictwo, akcjonariusze, banki, konkurencja, kredytodawcy, pracownicy, firmy giganty- które chcą przejąć, audytorzy, kontrahenci, urzędy skarbowe (do naliczenia podatku), urzędy statystyczne itd. Szerokie grono użytkowników (wewnętrzni i zewnętrzni), informacje z rachunkowości zarządczej (wewnątrz firmy, bo poufne dane potrzebne tylko menadżerowi do podjęcia decyzji). W rachunkowości zarządczej zachodzą zmiany i trzeba się do niej dostosować dzięki czemu można ulepszyć (np. dostęp dla pracowników po to żeby wspólnie opracować lepsze metody produkcji, np. inna firma wynajmuje hurtownie, poddostawca z innym poddostawcą żeby oszczędzić koszty)
- sprawozdania finansowe za rok poprzedni informacja przeszła, zarządcza informacja przyszła (dzięki temu można zmienić przyszłość).
Rachunkowość zarządcza się zmienia, kiedyś jeden budżet na cały rok, teraz co miesiąc. Zmieniamy narzędzia i metody rachunkowości zarządczej. W każdej firmie r. zarządcza może wyglądać inaczej.
Faza pierwsza - rzeczywisty koszt produkcji
Faza druga – budżetowania , 12 miesięcy
Trzecia faza – nowe koncepcje , zbilansowana karta wyników, rachunek kosztów działa
Czwarta faza – nowe modele biznesowe, nowe techniki zarzadzania, otwarcie informacji dla dostawcy itd.
R. zarządcza to rachunkowość operacyjna (nastawiona na zarzadzanie jednostką w krótkim okresie czasu np. czy można podmienić komponent innym, zamykamy linie czy kontynuujemy prace) i strategiczna (wspiera strategii, realizacje celów długookresowych głównie maksymalizacja zysku, np. fuzje i przejęcia – analiza dopasowania dwóch firm)
RACHUNEK KOSZTÓW
Rachunkowość zarządcza zajmuje się kosztami.
Koszty w r. zarządczej są inaczej określane. Koszty są istotne bo zestawiamy przychody z kosztami żeby ocenić Wynik Finansowy.
Koszty klasyfikowane są w różnych przekrojach. Koszt jest kosztem czegoś, na dany obiekt np. produkt, proces, usługi, jednostki organizacyjnej, klienta.
W rachunkowości zarządczej koszty klasyfikowane są według:
- rodzaju – jakie koszty zostały poniesione – na co wydajemy pieniądze w firmie
koszt (każdy koszt nie będzie wydatkiem, np. amortyzacja) a wydatek (wypływ fizyczny gotówki, dlatego każdy wydatek jest kosztem np. ubezpieczenie za flotę)
- na koszty produkcji (koszty bezpośrednie – łatwo oszacować… materiały np. biurko to drewno śrubki oraz robocizna, koszty pośrednie – ciężej oszacować… dostanie licencji koszty hali produkcyjnej) i nieprodukcyjne (koszty zaopatrzenia - np. składania zamówień, koszt marketingu, koszt sprzedaży – koszt dostawy do klienta oraz koszty zapakowania oraz wynagrodzenia handlowców, koszty serwisu - naprawa produktu, koszty zarzadzania – kierownictwo, koszty badań i rozwoju)
- miejsc powstania kosztów- mpk (miejsce powstawania kosztów)
- reakcji na zmiany wielkości produkcji – koszt stały (koszt stały skokowy np. amortyzacja 80 szt. – 100 zł można dokręcić maszynę do 100szt – 100 zł, ale 200szt to już 2 maszyny i 200 zł ) i zmienny (wynagrodzenia pracowników produkcyjnych, materiały)
- stopnia wykorzystania zdolności produkcyjnych – koszty stale użyteczne, koszty stale nieużyteczne… by rozdzielić koszty wydajności i efektywności. Np. mamy koszt 100 zł produkujemy 80szt to 80*1zł=80 zł tzn. że 100 zł – 80 zł = 20zł kosztów nieistotnych.
Koszt wytworzenia produktu gotowego – tylko wytworzenie, pośrednie i bezpośrednie
Koszt sprzedaży produktu gotowego – koszty sprzedaży marketing, koszty nieprodukcyjne
Koszty całkowite = koszty stale + zmienne
Koszty, a podejmowanie decyzji – koszty istotne i nieistotne np. inwestujemy w projekt A, a nie w projekt B
Koszty kontrolowane i niekontrolowane – ktoś powinien być za koszty odpowiedzialny
Rachunek kosztów- potrzebne do ustalenia wyniku finansowego, pomiar ekonomiczny do podjęcia decyzji do przewidywania skutków decyzji (czy jedne czy kilka łącznie)
Zadanie 1.
Case 1, Firma złoty krążek zajmuje się kompleksową organizacją wesel. Zgromadzono następujące informacje o działalności firmy za ostatnie pół roku:
a)wynajęcie i wystrój sali na jedną imprezę kosztowało – do 100 osób – 2000zł, powyżej 100 osób – 3500zł – k. stały skokowo
b) wynajęcie zespołu na jedną imprezę kosztowało 1500 zł – k. stały absolutnie
c) łączne koszty konsumpcji – 150000zł - k. zmienny
d) łączne koszty wystroju stołów 10 000zł – k. zmienny
e) wynajęcie kucharek, kelnerów, sprzątaczek – 300 zł od osoby
f) liczba gości- 2000
g) obsada osób obsługujących imprezę – 6 osób na 50 gości , następnie dodatkowo 1 osoba do 51 do 100 gości, 2 dodatkowe osoby od 101 do 150 gości itd. – k. stały skokowy
1. Ustal, które koszty zaliczyć można do k. stałych organizacji wesela, a które zmiennych
2. Ustal jednostkowy koszt zmienny
j.k.z= (150000+10000)/2000
3. Oblicz całkowite i jednostkowe koszty wesela na 60 osób oraz na 200
dla 60
sala 2000
obsługa 7*300=2100
zespół 1500
koszt zmienny 60* 80= 4800
k. całkowity =2000+ 2100+1500+4800= 10 400
k. jednostkowy przy 60 = 10400/60 = 1733
Dla 200
sala 3500
obsługa 9*300
zespół 1500
k. zmienny 200*80
k. całkowity 237000
k. jednostkowy przy 200 = 23700/200=118,5
4. w swej ofercie firma podaje jednostkową cenę organizacji wesela. Czy powinna ja różnicować w zależności od liczy gości?
5. Podaj postać funkcji kosztów w przedziale 50-100 osób.
Cw 18.10.12
Zadanie 3
Kalkulacja podziałowa ze współczynnikmi
Rozwiązanie:
1. Materiały – ile kosztu materiału na każdy produkt
wielkośc produkcji współczynnik *liczba ujk koszt ujk jkp
A 90 3 270 68170/340 601,5
B 70 1 70 =200,5 200,5
Suma 340
k. całkowity
A 54135
B 14035
Suma 68170
2. płace
A 90 1 90 34015/230 150,5
B 70 2 140 =150,5 301
suma 230
Produkcja * współczynnik
A 90 * 1 = 90
B 70 * 2 = 70
suma
*ujk - umowny jednostek kalkulacyjnych
Jkp – jednostkowy koszt produkcji
3. Kosztowy
A 90 1 90 27682/230 120,4
B 70 2 140 =120,4 240,8
Jednostkowy koszt wytworenia to:
A= 601,5+150,5+120,4 =
B= 200,5+301+240,8 =
Zadanie 5 kalkulacja doliczeniowa
A B suma
Sumak.bezposrednich 17500 12000 = 29500
K. wydziałowe 0,3*17500 0,3*12000 = 8850
=5240 =3600
WNKP = 8850/29500 = 0,3
Koszty wydziałowe proporcjonalnie do kosztów bezpośrednich
A: 8850 – 29500
A - 17500
B: 8850 – 29500
B – 12000
A B
Koszt jednostkowy wydziałowy 22550/1000 15600/2000
= 22,75 pln/szt = 7,8 pln/szt
Fazowa i sprzezona nieobowiazuje od slajdu 90 do 107.
Zadanie 2 (ABC – firm cre)
Tradycyjna kalkulacja - podziałowa
doliczeniowa/roboczoh – klucz rozliczeniowy
Ile kosztu przypada na jednostke roboczoh
1. K. jednostki kalkulacyjnej = 1320 000 / (1000*4+10000*4) = 30 zł/rbh
Koszt jednostkowy wytworzenia : M D
4*30 = 120 zł/szt 4*30=120 zł/szt
ABC
Wyodrębniamy działania
działania związane z uzyciem energii technologicznej, jego koszt to 330000
Działanie Zaopatrzenie koszt to 360000
Działanie Montaż koszt to 630000
Działania koszt nośnik kosztu działania koszt jednostkowy działania
zużycie energii 330000 maszynogodziny22000’’ 15zł/mh
zaopatrzenie 360000 liczba zamówień 240’’’ 1500 zł/zamówienie
montaż 630000 cykle montażowe 100’’’’ 6300zł/ cykl
‘’2*1000 *10
‘’’80+160
‘’’’ 40+60
j.koszt wytwrzenia M D
dz.energ. tech 15*2*1000=30000 15*2*10000=300000
dz.zaopatrzenie 80*1500=120000 160*1500=240000
dz. Montażu 40*6300 = 252000 60*6300 = 378000
sumujemy 402000/1000 918000/10000
= 402 zł/szt 91,8 zł/szt
M 1000 -> 80 zamówień 1000-> 40 cykli
D 10000 -> 160 zamówień 10000-> 60 cykli
Konwersatorium 4 (25.10.12)
Zadanie z wykładu 2
Próg rentowności jednostkowy = 50000/ (800 – 300) = 100 szt
Zadanie 1 (z progu rentowności)
Akyualny zysk/strata z aktualnych zamówień
WF dla 13 tys szt = 13000 szt*11zł/szt – 112000 – 13 000szt *4,5 zł= - 27500 zł (strata)
Najpierw musimy pokryć stratę
(275000 + 8500)/(9zł – 4,5 zł) = 8000 szt.
4,5 – koszt zmienny jednostkowy
przy takich założeniach nie są w stanie tego zrobić bo 16000 – 13000 = 3000 a oni muszą 8000
Zadanie 2 (z progu rentowności)
Ilościowego i wartościowego
Ilościowy = ks/ p-ky
Wartościowy = ilościowy * il. Szt
P r Ilościowy = 85200/ (35 zł/szt – 20 zł/szt) = 5680
P r w Wrtościowy = 35 * 5680 = 198800
SB% = (X1C -X0C)/X1C
25% = (X1C – 198800)/x1C
0,25= (X1c – 198800)/X1C
0,25X1C = X1C – 198800
198800 = 0,75X1C
X1C = 265067 złX1 = 265067/C = 265067/35 = 7373 szt
Wytworzenie i Sprzedaż 7373 szt gwarantuje 25% stopę marży bezpieczeństwa.
WF = P * x – KS – Ky*x
WF = 35 *6000 – 85200 – 20 *6000 = 4800
WF dla 5000 szt dla 30 zł, ile muszą jeszcze wytworzyć by osiągnąć 2800 zł
5000*35 – 85200 – 20 * 5000 = - 10200
Muszą pokryć 10200 straty + zysk 2800
(10200+2800)/(30-20) = 1300 szt
Zad 3 (próg rentowności)
A. PRI i PRW
PRI = 9000/ (14 – 10) = 2250 aby osiągnąć próg rentowności powinniśmy sprzedać 2250 szt
PRW = 2250 * 14 = 31500 aby osiągnąć próg rentowności firma powinna wygenerować 31500 zł
B. KS’= 9900
Ky’ = 10,5
x = 5000 szt
p = 14 zł/szt
WF = 14 *5000 – 9900 – 10,5*5000 = 7600
C. wartości z pkt B.
WF = 13000
X = ?
13000 = 14*X – 9900 – 10,5 *X
22900 = 3,5x
X= 6543
!!!!Zad 4 do domu!!!!
Casy kalkulacje kosztów dla specjalistycznych decyzji i krótkiego okreu – decyzje krótkiego okresu
Zadanie 1
pierwszy wariant
buy + wytwornie produktu B
2000*100 = 200000 (koszty czyli na minusie)
transport 2500 (koszt czyli na minusie)
zmniejszenie kosztów, zwiększenie WFF wynikające z wytworzenia produktu B 800 szt
800*(10-4) = 4800
suma = 197700 (koszt na minusie)
drugi wariant
buy + dzierżawa
200000 (na min.)
2500 (na min.)
dzierżawa 3000
suma = 199500 (na min.)
trzeci wariant
make
koszty wytworzenie 2000 szt półfabrykatu
2000*(20+52+25) = 194000 zł (na min)
Make generuje najmniejsze koszty!!!
!!! zad 2 sami w domu!!!!
Zad 3
Liczymy aktualny WF (przy 4 produktach, ABCD)
WF = od wartości sprzedaży odjąć wszystkie koszty, ile zysku lub straty generuje każdy produkt i przemnożyć ile sztuk…
A B C D
zysk 20 26 -4 2
sprzedaż 10000 8000 4000 4000
wf 200000 208000 -16000 8000 = 400000
WF’ po eliminacji C = 416000
!!!!!Zad 4 dom!!!!
Zad 5
2 oferty od kontrahenta A i kontrahenta B
W nawiasie są na minusie bo to koszty!
A B
przychody 1000szt*2,7 = 2700 2500*2,6 = 6500
koszty 1000(1,3+0,7+0,3)=(2300) 2500(1,4+0,7+0,3) = 6000
transport (300) transport (300)
suma 100 200
Teraz wybieramy to co generuje nam wyższy zysk
Zadanie 7 (wstrzymanie produkcji)
zestawiamy korzyści i koszty związane z ta opcją.
1. Jakie korzyści dla firmy bd miało zmniejszenie produkcji
- zmniejszenie kosztów gotowości: 2000*6 = 12000
2. Jakie koszty
- rozruch (1800) zł
- na każdej niesprzedanej sztuce stracą - koszty utraconych korzyści (32-28)*400*6 =(9600)
Korzyści 12000
Koszty 11400
Konwersatorium 8.11.2012
Case na robienie budżetu
Budżetowanie Zadanie 1
Firma sprzedaje rowery (magnum sp. z o. o.)
1)Sporządz bilans początkowy
Aktywa obrotowe.
01.01
- środki pieniężne 20 000
- należności 60%*80000=48000
- zapasy 60%* 100000*0,7 = 42000(tego co zamierzają sprzedać w styczniu w koszcie produkcji albo zakupu, było 100000 więc trzeba odjąć marżę tzn 100000 – 30000 = 70000 )
Aktywa trwałe 11000
Suma aktywów = 220000
- Zobowiązania wobec dostawców jeśli kupili w grudniu to styczniu trzeba zapłacić , kupili towar za 70000 i bd spłacali w styczniu więc mają 70000 zobowiązań
- Zobowiązania wobec handlowców, 10% przychodów ze sprzedaży z poprzedniego miesiąca, czyli są winni w styczniu za grudzień czyli 10%*80000
- Zobowiązania długoterminowe 0
- kapitał własny 120000
- zyski zatrzymane na 1.01 mają 22000
Suma 220000
2)
1 2 3 4 5 6 Suma
Przychody ze sprzedaży 100000 110000 120000 130000 140000 150000 750000
Koszty sprzedanych towarów -70000 -77000 -84000 -91000 -98000 -105000 525000
marża handlowa (1+2) 30000 33000 36000 39000 42000 45000
prowizje (10% pierwszej) -10000 -11000 -12000 -13000 -14000 -15000 -75000
pozostale koszty zmienne -7000 -7700 -8400 -9100 -9800 -10500
(10% z drugiej)
marże rutto 13000 14300 15600 16900 18200 19500 97500
(od marzy koszty prowizji i marzy zmiennej)
koszty stałe -10000 -10000 -10000 -10000 -10000 -10000
WF (wynk finansowy) 3000 4300 5600 6900 8200 9500 37500
3)
1 2 3 4 5 6
Wpływy ze sprzedaży
- ze sprzedaży bieżącej 40%*100000 40%*110000 40%*120000 40%*130000 40%*140000 60000
=40000
- ze sprzedaży przyszłej 60%*80000 60%*100000 60%*110000 60%*120000 60%*130000 54000
* =88000 104000 114000 124000 134000 144000
Wydatki
- prowizja 10%*80000
* =8000 = 10000 = 11000 = 12000 13000 14000
- koszty zmienne 10%*70000
* 7000 7700 8400 9100 9800 10500
- koszty stałe 120tys–10%*120tys
(10%*120tys to amortyzacja) 9000 9000 9000 9000 9000 9000
*
Zapas końcowy 60%*77000 60%84000 60%*91000 60%*98000 60%*105000 60%*105000
60%*tego co chcą =46200 =50400 =54600 =58800 =63000 =63000
sprzedać w lutym
+ + + + + +
Koszt 70000 77000 84000 91000 98000 105000
sprzedanych towarów
- - - - - -
Zapas początkowy 60%*70000 60%*77000
=42000 =46200 =50400 =54600 =58800 =63000
= = = = = =
Zakupione towary
74200 81200 88200 95200 102200 105000
Wydatki z tytułu 70000 74200 81200 88200 95200 102200
towaru
*
Saldo 20000 14000 17100 21500 27200 34200
początkowe gotówki
Przepływy -6000 +3100 +4400 +5700 +7000 +8300
Saldo końcowe 14000 17100 21500 27200 34200 42500
Cash Flow prognoza przepływu
Wpływy – wszystkie wydatki = 88000 – 8000 – 7000 – 9000 – 70000 = -6000
Bilans na 30.06
Aktywa obrotowe
- ŚP: 42500
- należności : 60% * 150000 = 90000
- zapasy: 60%*105000 = 63000
Aktywa trwałe 110000 – 6*1000 = 104000 (6 miesięcy razy amortyzacja 1000)
Suma 299500
Pasywa
-Zobowiązania wobec dostawców = 105000
- Zobowiązania wobec handlowców = 15000 = 10%*prowizja z czerwca = 10%*150000
- Kapitały własne = 120000
- Zyski zatrzymane = 37500+22000=59500
Suma 299500
Konwersatorium 15.11.2012
Zdanie 1 – FV
P(Fv)=T(1+r)n
P1FV= 1000*(1+10%)1 = 1100
P2FV=1000*(1+10%)2=1210
Zadanie 2
PV=T*[1/(1+r)n]
PV1=10000*[1/(1+20%)1]=8330
PV2=10000*[1/(1+20%)2]=6940
Zadanie 3 – księgowa stopa zwrotu
Zysk
0 -
1 20000-20000=0
2 7000
3 10000
4 15000
5 10000
Średni 8400
roczny zysk
Księgowa stopa zwrotu ARR = 8400/100000 = 8,4%
nie powinna realizować projektu bo złożyli że ma być min 9%
Zadanie 4 – okres zwrotu
Projekt 1 skumulowane Projekt 2 skumulowane przepływy
przepływy pieniężne pieniężne
0 (2000) (2000) (2000) (2000)
1 1000 (1000) 500 (1500)
2 1000 0 500 (1000)
3 500 500 500 (500)
4 500 1000 2000 1500
5 500 1500 1500 3000
okres zwrotu 2 lata dla 1 projektu
okres zwrotu 3 lata dla 2 projektu
projekt 1 czynnik przepływy skumulowane
dyskontujący zdyskontowane zdyskontowane
przepływy
0 (2000) 1 (2000) (2000)
1 1000 1/(1+10%)1=0,909 1000*0,909=909 (1091)
2 1000 0,826 826 (265)
3 500 0,751 375 110
4 500 0,683 341 451
5 500 0,621 310 761
Projekt zwraca się po 2 roku
2 + 265/365 = 2 lata i osiem miesięcy
projekt 2 czynnik przepływy skumulowane
dyskontujący zdyskontowane zdyskontowane
przepływy
0 (2000) 1 (2000) (2000)
1 500 1/(1+10%)1=0,909 500*0,909=454,5 (1546)
2 500 0,826 413 (1133)
3 500 0,751 375 (758)
4 2000 0,683 1366 608
5 1500 0,621 931 1539
Zwróci się po 3 latach i 4,5 miesiąca
Zadanie 6 – NPV
1 dysk przepływy
zdysk.
0 INN (1750) 1 (1750)
1 CF 2000 1/(1+10%)1=0,909 1818
NPV=68 (suma dyskontowanych -1750 +1818)
1 dysk przepływy
zdysk.
0 INN (1750) 1 (1750)
1 CF 2000 1/(1+15%)1=0,869 1739
NPV= (12)
Im wyższa stopa dyskontowa tym gorzej na kalkulcje bd plywalo.
Zadani 12 – IRR (stopa zwrotu dla której npv=0)
NPV23%=682,456zł
NPV24%
dysk
0 (120000) 1 (120000)
1 60000 1/(1+24%)1=0,806 48387
2 60000 1/(1+24%)2=0,650 39000
3 60000 0,524 31440
Npv=-1173
IRR= 23%+{[682456*(24%-23%)]/(682,456+|1173|)}=23,4%
Wartość bezwzględna NPV!!!!! Poprawić w slajdach!!!
Nie powinni pryjąć bo mają wygórowane oczekiwania 24%...
Konwersatorium nr 1 (22.11.2012) zarządzanie finansami
konsultacje pn 9.45
literatura:
brigham – podstawy zarządzania finansami
esej dla tych co mieli finanse przedsiębiorstw, tematy wyśle na 3.12,