Kaplica Myszkowskich[edytuj]

Kaplica Myszkowskich od zewnątrz

Kaplica Myszkowskich przy kościele Dominikanów w Krakowie. Jej wzorcem była kaplica Zygmuntowska na Wawelu.

Kaplica Myszkowskich jest dowodem przemian jakie zaszły w ciągu XVI stulecia w kulturze polskiej. Dowodem wysunięcia się magnacko-szlacheckiej klasy społecznej na pierwsze miejsce w państwie. Jest rzeczą charakterystyczną, że fundator nie poprzestał na wzorowaniu się na budowli królewskiej, lecz najwidoczniej starał się ją przewyższyć.

Opis kaplicy[edytuj]

W pendentywach umieszczone są cztery duże kartusze herbowe z koronami i herbami Gonzagów – Myszkowskich. Strefa ta wyróżnia się obfitością panopliów na pilastrach i obramieniach okiennych bębna i płaskorzeźbionymi popiersiami członków rodu w dolnym pasie kopuły. Podkreśla się związek tych przedstawień z sarmackim kultem antenatów. Pod każdą z szesnastu półfigur, na fryzie pod gzymsem tamburu, znajdują się inskrypcje odnoszące się do każdej z nich. Przedstawienia są chronologicznie rozmieszczone poczynając od końca XV wieku do początku XVIII.

Wyobrażenie te wprowadzono zgodne z kosmiczną filozofią renesansu i neoplatońską interpretacją budowli centralnych w celu podkreślenia symbolicznego znaczenia kopuły jako nieba usianego gwiazdami, z aniołami i świętymi. Uskrzydlone główki pojawiają się w kaplicy Myszkowskich w kasetonach wyższych rzędów. W partii najwyższej główki aniołków są bardziej odstające i nachylone ku dołowi.

Rzeźby często są krzywo wmurowane, a w trójkątnych polach między oknami, a pilastrami w tamburze brakuje gdzieniegdzie ornamentu.

Autorstwo[edytuj]

Budowy kaplicy mógł dokonać tylko jeden warsztat składający się z muratorów i rzeźbiarzy pińczowskich, przejmujących i kontynuujących tradycje artystyczne Gucciego. Przypuścić jednak można, że autorem projektu powstałego zapewne wcześniej był sam Santi Gucci, najwybitniejszy artysta na dworze Myszkowskich, który zmarł w 1600 r.