Pytania do profesora Florkowskiego na kolokwium semestralne:

Wszystkie osoby, które już odpowiadały i mają jeszcze jakieś pytania lub będą odpowiadać proszone są o dorzucanie pytań – przydadzą nam się na ustny egzamin w sesji letniej !

1)objawy ogniskowe

OBJAWY OGNISKOWE (agnozje, apraksje, afazje) są następstwem organicznego uszkodzenia określonych okolic, zazwyczaj w zakresie lewej półkuli mózgowej.

AGNOZJA niemożność poznawania zjawisk i przedmiotów. Największe znaczenie ma agnozja wzrokowa i słuchowa.

Agnozja wzrokowa – uszkodzenie płata potylicznego; niemożność syntezy wrażeń wzrokowych – chory nie rozpoznaje przedmiotów, które widzi, ale może je rozpoznać po dotknięciu.

Agnozja słuchowa – niemożność rozpoznawania źródeł podniet słuchowych na podstawie wrażeń wyłącznie akustycznych.

AFAZJA niemożność rozumienia mowy lub wysłowienia się.

Afazja ruchowa – uszkodzenie ośrodka ruchowego mowy (pole Broca); chorzy wydają nieartykułowane dźwięki, niezrozumiałe okrzyki.

Afazja czuciowa – niemożność rozumienia słów wypowiadanych w języku ojczystym lub obcym; uszkodzenie organiczne ośrodka czuciowego mowy (ośrodek Wernickiego) => u osób praworęcznych znajduje się w tylnej części górnego płata skroniowego po lewej stronie.

Afazja amnestyczna – występuje wskutek uszkodzenia dolnej części lewego płata skroniowego; niemożność przypomnienia sobie nazw znanych wcześniej przedmiotów.

APRAKSJA niemożność sprawnego wykonywania określonych, celowych ruchów przy braku niedowładów i niezborności.

Apraksja ruchowa – niemożność wykonania najprostszych ruchów; występuje przy uszkodzeniu czołowej kory przedruchowej.

2) leczenie manii

Rozpoczęcie leczenia manii ==> w szpitalu

Neuroleptyki: haloperidol lub octan zuklopentiksolu

W manii o dużym nasileniu ==> kombinacja dwóch leków normotymicznych od początku leczenia.

Czas leczenia epizodu maniakalnego - kilka miesiecy, a po osiągnięciu zadowalającej poprawy klinicznej podawanie leku powinno być kontynuowane przez dalsze kilka miesięcy.

W leczeniu hipomanii monoterapia lekiem normotymicznym I generacji lub atypowym neuroleptykiem.

Szczegółowy opis neuroleptyków - prezentacja 5 semestr zimowy

3) rokowanie w schizofrenii

1/4 chorych po ostrym epizodzie ==> dobra remisja (bezobjawowa)

1/4 ma przetrwałe objawy, ale dobrą remisję społeczną

1/4 ma przetrwałe objawy, ale tylko częściową poprawę społeczną

1/4 ma przewlekły przebieg o cechach deterioracji (pogorszenie stanu, obniżenie sprawności)

4) kryteria diagnostyczne typów depresji

Kryteria diagnostyczne depresji (stan przewlekły, trwa >=14 dni):

1. zaburzenia nastroju uogólnione + osłabienie percepcji emocjonalnej

2. anhedonia (brak lub utrata zdolności odczuwania przyjemności)

3. poczucie wyczerpania i utraty energii

przynajmniej 1 z 3 w/w oraz

a) zaburzenia toku myślenia

b) zaburzenia treści myślenia

c) tendencje samobójcze

d) zaburzenia snu

e) zaburzenia aktywności ruchowej + mutyzm (uporczywe milczenie przy sprawnych ośrodkach mowy)

f) zaburzenia łaknienia i masy ciała

Podtypy zespołów depresyjnych:

• depresja melancholiczna

• depresja atypowa

• depresja psychotyczna

• depresja krótkotrwała nawracająca

• depresja maskowana (somatyczna)

• depresja sezonowa

• depresja w następstwie żałoby

• depresja w wieku starszym

• depresja w przebiegu chorób somatycznych

• DYSTYMIA (depresja nerwicowa) ==> objawy o słabym nasileniu, ale znacznej przewlekłości (>=2 lata)

5) typy schizofrenii

1. prosta - dominują objawy negatywne; obecne omamy i urojenia

2. paranoidalna - najczęstsza; urojenia paranoidalne, omamy głównie słuchowe, pobudzenie, postawy wielkościowe, niedostosowanie afektu

3. katatoniczna - dominują zaburzenia napędu psychoruchowego (zahamowanie aż do stuporu lub pobudzenie psychomotoryczne), zaburzenia popędów (np. odżywiania), negatywizm, utrudniony kontakt z chorym; JEDEN Z NAJCIĘŻSZYCH W PSYCHIATRII STANÓW ZAGROŻENIA ŻYCIA

4. niezróżnicowana - spełnia kryteria ogólne schizofrenii, nie spełnia cech schizofrenii paranoidalnej, hebefrenicznej czy katatonicznej

5. hebefreniczna - dominują objawy afektywne (wyraźne niedostosowanie afektywne, sztywność, cechy zaburzeń myślenia), zachowanie bezładne, skłonność do błazenady

6. rezydualna - obecnie nie występują objawy schizofrenii wymienione w kryteriach ogólnych, jednak w przeszłości występowały; w ciągu ostatnich 12 miesięcy występowały >=4 objawy negatywne

6) neuroleptyki depot + dawki

• Ta forma terapii pozwoliła na rozwiązanie wielu problemów związanych z niepodporządkowaniem się przez pacjentów zaleceniom lekarza;

• Lek w formie depot zawiera zestryfikowany neuroleptyk zawieszony w oleju sezamowym lub kokosowym i podawany jest w iniekcji domięśniowej;

Lek	Średnia dawka (mg)	Dawka maks.
Dekanoat haloperidolu (Dekaldol, Haloperidol decanoat)	50-150 (300) co 2 – 4 tyg.	500
Dekanoat flupentiksolu (Fluanxol depot)	40-100 co 2 – 4 tyg. (niekiedy stos. sie większe dawki lub krótsze odstępy między wstrzyk.)	400
Dekanoat zuklopentiksolu (Clopixol depot)	200 – 500 co 2 – 4 tyg.	2000
Risperidone microsphere (Rispolept Consta)	25 – 50 co 2 tyg.	50

• Podawanie neuroleptyku depot wymaga regularnego kontaktu chorego z poradnią lub pielęgniarką;

• Częstość nawrotów choroby w tej grupie chorych jest mniejsza o 23%, niż w grupie biorącej lek w formie doustnej (37%);

• Ujemną stroną stosowania neuroleptyków depot jest:
  - wrogość chorego do sposobu podawania leku spowodowana np. przez nastawienie urojeniowe,
  - lęk p/zastrzykami,
  - poczucie nasilenia się objawów niepożądanych, np. wzrostu masy ciała,
  - martwica tkankowa w miejscu wstrzyknięcia,
  - reakcja uczuleniowa,
  - wzrost ryzyka wystąpienia późnych dyskinez;

Należy rozważyć utrzymanie leczenia do końca życia, a przynajmniej przez kilka lat po uzyskaniu pełnej remisji, zanim podejmie się próbę odstawienia leku. Z obserwacji i prowadzonych badań wynika, że u 82% osób w pierwszym roku po odstawieniu leku dochodzi do nawrotu choroby.

7) zaburzenia osobowości w warunkach stresu

8) agomelatyna - wskazania do stosowania

Agomelatyna – pochodna melatoniny o działaniu przeciwdepresyjnym^[3].

Mechanizm działania:

Agomelatyna to agonista receptorów melatoninowych i antagonista receptorów serotoninowych.

Lek przywraca rytm okołodobowy, przyspiesza wystąpienie fazy snu, powoduje spadek temperatury ciała, indukuje wydzielanie noradrenaliny i dopaminy, głównie w korze czołowej, bez wpływu na zewnątrzkomórkowe stężenie serotoniny.

Lek nie wpływa również na pamięć oraz fazę czuwania w ciągu dnia. U pacjentów cierpiących na depresję agomelatyna skraca czas zasypiania, wydłuża sen HYPERLINK "http://pl.wikipedia.org/wiki/Sen_wolnofalowy"wolnofalowy, nie oddziałuje jednak na fazę REM^{HYPERLINK "http://pl.wikipedia.org/wiki/Faza_REM"[7]}.

W przeciwieństwie do wielu innych leków przeciwdepresyjnych, agomelatyna nie powoduje zaburzeń funkcji seksualnych oraz nie powoduje objawów odstawiennych po nagłym zaprzestaniu leczenia. Nie działa również uzależniająco.

Farmakokinetyka

Agomelatyna wchłania się z przewodu pokarmowego szybko, osiągając po około 1–2 godzinach maksymalne stężenie w osoczu. Jej dostępność biologiczna jest jednak mała (poniżej 5%) i jest ona silnie uzależniona od czynników osobniczych. Wpływ na nią ma również płeć (biodostępność jest większa w przypadku kobiet). Pokarm nie wpływa na farmakokinetykę agomelatyny. Lek wiąże się z białkami osocza w 95%.
Agomelatyna jest dość szybko metabolizowana w wątrobie, głównie przy udziale CYP1A2. Powstałe metabolity, głównie pochodne hydroksylowe i demetylowe, są nieaktywne farmakologicznie. Okres półtrwania leku wynosi 1–2 godziny. Sprzężone metabolity wydalane są w 80% z moczem.

Dawkowanie: jednorazowa dawka 25-50mg/d wieczorem

Wskazania

Leczenie dużych epizodów depresyjnych u osób dorosłych

Przeciwwskazania

• nadwrażliwość na agomelatynę lub jakikolwiek inny składnik preparatu,

• choroby wątroby

• pacjenci w podeszłym wieku, cierpiący na zaburzenia otępienne.

Działania niepożądane

Są zazwyczaj łagodne lub umiarkowane i występują zwykle w pierwszych dwóch tygodniach leczenia. Najczęściej notuje się:

• zawroty głowy,

• senność lub bezsenność,

• migrenę,

• objawy ze strony przewodu pokarmowego (nudności, biegunkę, zaparcia, bóle brzucha),

• nadmierną potliwość,

• bóle pleców,

• zmęczenie,

• zwiększenie aktywności aminotransferaz,

• niepokój i lęk.

Znacznie rzadziej występują:

• skórne reakcje alergiczne,

• zapalenie wątroby,

• zaburzenia widzenia,

• parestezje.

9) depresja atypowa

objawy odwrócone w stosunku do depresji melancholicznej; nadmierna senność, nadmierne łaknienie, gorsze samopoczucie wieczorem, reaktywność nastroju

10) norma i patologia w psychiatrii

11) socjologiczne problemy osobowości

Wpływ braku pracy na osobowość?
12) leczenie choroby dwubiegunowej

leczenie manii ==> trwa kilka miesięcy i po osiągnięciu poprawy nadal leczymy przez kilka miesięcy; haloperidol i octan zuklopentiksolu; gdy hipomania - lek normotymiczny I gen lub atypowy neuroleptyk

leczenie depresji:

CHAD I ==> p/depresyjny + normotymiczny

CHAD II==> p/depresyjny w monoterapii

profilaktyka nawrotów ==> LIT

13) zespół neurasteniczny

zmęczenie, drażliwość, nadwrażliwość na bodźce zewnętrzne, bóle głowy, zaburzenia koncentracji, zaburzenia snu, przygnębienie

14) najczęstsze błędy w leczeniu depresji

stosowanie zbyt małych dawek leku p/depresyjnego

stosowanie leku zbyt krótko

stosowanie wyłącznie farmakoterapii (brak psychoedukacji i psychoterapii)

źle dobrany lek p/depresyjny

nieuwzględnianie w trakcie leczenia stanu somatycznego chorego i występujących innych schorzeń oraz stosowanych w związku z tym innych leków, które mogą osłabiać działanie p/depresyjne

15) choroby psychosomatyczne przewodu pokarmowego

zespół jelita drażliwego

kula histeryczna

wrzód trawienny

anorexia/bulimia

choroby zapalne jelit: WZJG i CH. L-C

otyłość

16) skala Hamiltona

~najczęściej stosowana skala (złoty standard) w ocenie zaburzeń depresyjnych w psychiatrii ogólnej

~badanie przeprowadzone przez doświadczonego klinicystę zajmuje około 20-30 minut

~wersja 21-punktowa i wersja 17-punktowa (ostatnie cztery punkty nie mierzą nasilenia depresji, więc częściej stosuje się skale krótszą)

~ocena od 0 do czterech punktów

~ocena skali 17-punktowej: 0-7 bez zaburzeń depresyjnych, 8-12 łagodna depresja, 13-17 depresja o nasileniu umiarkowanym, 18-29 ciężka depresja, 30-52 bardzo ciężka depresja

~niektóre z punktów skali mogą powodować fałszywie dodatnie wyniki (overdiagnose) u pacjentów w wieku podeszłym (np. dotyczące problemów somatycznych)~, dlatego uważa się, że jest to skala mało specyficzna dla depresji wieku podeszłego

17) skala depresji Becka

Tzw. Test BECKA – jest to skala samooceny i służy do przesiewowego rozpoznawania u siebieobjawów depresji. Jednakże jest to tylko narzędzie pomocnicze, nie zastąpi badania lekarskiego.

Nie jest to diagnoza – ocena powinna dotyczyć samopoczucia w wybranym okresie czasu: ostatniej doby, ostatniego tygodnia lub ostatniego miesiąca (należy przy udzielaniu odpowiedzi stosować jednakową miarę czasu). Oceniane 21 podpunktów od 0 do 3 pkt.

0 – 9 pkt. bez depresji
10 – 19 pkt. łagodna depresja
20 – 25 pkt. umiarkowana depresja
pow. 26 pkt. ciężka depresja

18) agomelatyna wskazania do stosowania i dawki ==> patrz pytanie 8

19) fluoksetyna wskazania i dawki

Fluoksetyna - lek z grupy SSRI

Wskazania: Depresja, depresja z lękiem. Bulimia. Stosowana także w zaburzeniach obsesyjno-kompulsyjnych.   Wykazano również jej korzystne działanie p/wirusowe na wirusy Coxackie.

dawka początkowa: 20mg/d , którą można zwiększać do 60mg/d podawana jednorazowo rano

20) zamiany afektywne specyficzne dla kobiet

AFEKT - aktualny stan emocjonalny danej osoby;

spłycenie afektu ==> ekspresja emocjonalna zredukowana

stępienie afektu ==> głębokie zmniejszenie intensywności ekspresji emocji lub jej brak

niedostosowanie afektu==> niespójność pomiędzy ekspresją emocji a określonymi bodźcami zewnętrznymi, myślami chorego lub wypowiadanymi przez niego treściami

chwiejność (labilność) afektu ==> afekt podlegający nadmiernie częstym zmianom niezależnym od zewnętrznych czynników ('od śmiechu do płaczu')

PMS?

Okołomenopauzalne zmiany nastroju?

depresja ciążowa i poporodowa?

21) Amnezja wsteczna i następcza

AMNEZJA ==> brak pamięci, luka pamięciowa; oznacza utratę zdolności odtwarzania wydarzeń, które miały miejsce w jakimś czasie. Luka pamięciowa może obejmować wszystkie wydarzenia danego okresu (amnezja pełna) lub tylko wybrane (amnezja fragmentaryczna). Może mieć charakter trwały lub przemijający. Wywołuje ją określony czynnik sprawczy o charakterze stresora psychicznego (trauma psychiczna) lub biologicznego (np. uraz mózgu)

AMNEZJA WSTECZNA ==> utrata wspomnień dotyczących okresu sprzed zadziałania czynnika sprawczego

AMNEZJA NASTĘPCZA==> utrata wspomnień dotyczących okresu po zadziałaniu czynnika sprawczego

22) Depresja w ChAD

częściej depresja o wczesnym początku (<25r.ż.)

częściej depresja psychotyczna i atypowa (z nadmierną sennością i nadmiernym łaknieniem)

depresja poporodowa

depresja oporna na leczenie p/depresyjne

23) Złośliwy zespół neuroleptyczny

jedno z najpoważniejszych powikłań leczenia przeciwpsychotycznego

na obraz kliniczny składają się: zaburzenia świadomości, wzrost napięcia mięśniowego, wzrost temperatury ciała, objawy wegetatywne (potliwość, tachykardia, zmiany ciśnienia krwi, ślinotok, bladość powłok skóry), wzrost aktywności fosfatazy kreatyninowej

przyczyny dopatruje się w nagłych zmianach stężenia DA (gł. spadku) w podwzgórzu i prążkowiu

śmiertelność ==> 20%przypadków nieleczonych

częściej u chorych młodszych, częściej u mężczyzn oraz u leczonych lekami o silnym powinowactwie do receptorów DA

leczenie: bezwzględne wskazanie do hospitalizacji - raczej w oddziale internistycznym/OIT niż psychiatrycznym!, odstawić możliwie wszystkie leki psychotropowe, ścisłe monitorowanie czynności życiowych (ciśnienie krwi, temperatura ciała, oddychanie, krążenie, bad. lab.-CPK), należy zadbać o nawodnienie chorego, obniżenie temperatury ciała i zapobieganie infekcjom, czasami włączenie leków uspokajających i obniżających napięcie mięśniowe

gdy ZZN minie należy odczekać 2 tyg. przed wprowadzeniem leku p/psychotycznego

24) Co jeśli chory nie zgadza się na hospitalizację

25) Inhibitory MAO

Mogą one być szczególnie skuteczne w leczeniu agorafobii z zespołem napadowego lęku, zespołu stresu pourazowego, zaburzeń jedzenia, fobii społecznej i zespołów bólowych. Niektórzy donoszą o wyższej od leków

Depresja (MAO a )i hipotensja (MAO b)

Wyróżniamy selektywne i nieselektywne

26) Zaburzenia uczuć

1. zaburzenia nastroju:

nastrój obniżony

anhedonia

nastrój podwyższony

2. Strach i lęk

lęk wolno płynący

lęk uogólniony

lęk paniczny

fobia

3. zaburzenia afektu

27) Depresja a samobójstwa

28) zaburzenia depresyjne nawracające

29) zdrowie psychiczne

30) Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne w leczeniu depresji

TLPD blokują wychwyt zwrotny aminbiogennych (głównie noradrenaliny, serotoniny).

Np. imipramina, nortryptylina, amitryptylina, doksepina

WSKAZANIA:

• depresja, głównie endogenna. Są podawane w depresjach psychogennych, objawowych, występujących w chorobach somatycznych oraz w depresjach innego pochodzenia.

• dystymia

• zespoły natręctw

• lęk

• nerwice

• moczenie nocne − szczególnie u dzieci

• bezsenność

• bulimia

• pomocniczo w terapii nikotynizmu i innych uzależnień

• pomocniczo ból neuropatyczny

31) Kryteria stanu hipomaniakalnego

HIPOMANIA ==> mogą występować wszystkie objawy manii, ale mają bardziej łagodne nasilenie

wesołość

wielomówność

łatwe nawiązywanie kontaktów społecznych

nastrój lekko wzmożony lub drażliwy

lekka rozpraszalność uwagi

zwiększona aktywność

zmniejszona potrzeba smu

wzmożona aktywność seksualna

czynnik różnicujący manię od hipomanii to CZAS TRWANIA OBJAWÓW (mania >=7 dni, hipomania>=4dni

32) Historia psychiatrii

33) Pozapiramidowy zespół poneuroleptyczny - leczenie i zapobieganie

34) Paragnomen - co to jest, dla jakiej choroby charakterystyczny i kto (w którym roku) użył określenia paragnomen?

35)Kryteria diagnostyczne schizofrenii

36) Psychoterapia zaburzeń depresyjnych