Pantofelek: 11.10.2010.

Pellikula – białkowo-lipidowa błona komórkowa otaczająca cytoplazmę protista, podścielona utworami błoniastymi wzmacniającymi całą konstrukcję komórki.

Cytostom – jeden z dwóch obszarów błony komórkowej orzęska, na którym nie występują rzęski. Tylko w jego obrębie tworzą się wodniczki pokarmowe i tylko w jego obrębie zachodzi endocytoza. Konieczność występowania cytostomów u orzęsków wynika z bardzo złożonej budowy ich pellikuli, uniemożliwiającej tworzenie się i opróżnianie wodniczek w dowolnym miejscu.

Na końcu cytostomu tworzą się wodniczki wokół pożywienia i odrywają się podróżując wewnątrz pantofelka. Następnie lizosomy trawią zawartość wodniczek i potrzebne składniki są wchłaniane. To co niepotrzebne jest wyrzucane poza pantofelka przy przyłączeniu wodniczki do Cytopyge.

Wodniczki Tętniące – służą do osmoregulacji, kiedy te wodniczki przestają funkcjonować to oznacza, że pantofelek niedługo eksploduje i zginie. Podczas podgrzewania wodniczki te spowalniają.

Makronukleus, makrojądro(przy podziale jest rozrywane) – występujące u orzęsków (Ciliata) wyspecjalizowane jądro wegetatywne. Wraz z mikronukleusem(podział mitotyczny lub mejotyczny) – drugim, mniejszym od niego jądrem generatywnym – tworzą aparat jądrowy (dualizm jądrowy).

Rola makrojądra polega na zapewnieniu ekspresji genów i regulacji procesów komórkowych. Nie bierze udziału w dziedziczności i procesie płciowym.

Trichocysty, trychocysty – ciałka obronne, organelle występujące u niektórych orzęsków (Ciliata). Trichocysty budują drugą warstwę pellikuli. Występuje kilka rodzajów trichocyst. Mogą one być wystrzelane w przeciągu kilku milisekund. Wystrzelona trichocysta zbudowana jest z długiego nitkowatego tworu zakończonego kolcem lub pałeczką. Służą one do obrony, ataku oraz kotwiczenia orzęsków. Niektóre trichocysty zawierają substancje paraliżujące lub trujące.

Cytoplazma:

-endoplazma- w niej znajdują się wodniczki tętniące, retikulum endoplazma tyczne, aparat jądrowy, tu odbywa się trawienie i wchłanianie w wodniczkach pokarmowych.

-ektoplazma- stosunkowo gęsta, bogata w elementy strukturalne, bezpośrednio pod błoną komórkową znajduje się warstwa spłaszczonych pęcherzyków wzmacniających pelikule.

Rzęski są rozmieszczone regularnie tworząc rzędy zwane kinetami.

Aparat jądrowy tworzą:

- Makronukleus- jest poliploidalny

-mikronukleus- jest diploidalny.

Rozmnażanie:

-podział poprzeczny (podstawowy sposób)

-może występować podział na osobniki nierównej wielkości

-pączkowanie

-podział w cyście.

Cykl Płciowy – Koniugacja (dwa osobniki):

-połączenie mostkiem cytoplazmatycznym,

-zachodzi mejoza mikronukleusa,

-powstają cztery haploidalne jądra – trzy ulegają degradacji, jeden dzieli się jeszcze raz protonukleus.

-jeden z nich pozostaje, drugie jest wymieniane,

-nast. połączenie protonukleusów i rozdział partnerów koniugacji,

-zachodzi degradacja makronukleusa i jednocześnie podział mikronukleusa, jeden z mikronukleusów staje się zaczątkiem makronukleusa. (rozchodzą się dwa takie same a były dwa różne).

Skutki:

-wymiana i rekombinacja materiału genetycznego,

-odnowienie makronukleusa.

Spis preparatów:

1 Makronukleus i mikronukleus.

2 Wodniczki pokarmowe i aparat jądrowy.

3 Pelikula z widocznymi aureolami (pęcherzykami)

4 Infracilitazę (siateczka)

5 Trichocysty

6 Koniugacje

7 Wybrane aparaty jądrowe

8 Przekrój przez preparat.