glutation _N-Glu-Cys-Gly

# koenzymy

FAD

FMN + AMP

dinukleotyd flawinoadeninowy

pochodna witaminy B2

FMN

H₃PO₄ + wit.B₂

ester kw. fosforowego i ryboflawiny

mononukleotyd flawinowy

pochodna witaminy B2

Folian

pterydyna + PABA + od 1 do 7 reszt Glu

(folacyna, wit B₉, wit M, wit B₁₁, kwas listny)

pterydyna + PABA = kw. pteroinowy

* Tetrahydrofolian – pochodna kwasu foliowego

Koenzym A (CoA)

ADP + wit B₅ + cysteamina

wit B5 = β-alanina + kw. pantoinowy = kw. pantotenowy

Koenzym Q10 (CoQ10, ubichinon)

10 jednostek izoprenowych

NAD – pochodna witaminy B3

wit B₃ + AMP

wit B₃ = niacynamid = amid kw. nikotynowego

NADP – pochodna witaminy B3

NAD + fosforan

Fosforan pirydoksalu (PLP) – pochodna wit. B6

wit B₆ + PO₄^2-

Pirofosforan tiaminy (TPP)

wit B₁ + PPi

wit B₁ = pirymidyna + tiazol

S-adenozylometionina (SAM)

Met + adenozyna

Liponian/lipoamid

kwas z 8 C i 1 COOH

liponian ma mostek S-S

ATP, UTP, CTP, GTP

trifosforany:

adenozyny (ATP)

guanozyny (GTP)

cytydyny (CTP)

urydyny (UTP)

deoksyadenozyny (dATP)

deoksyguanozyny (dGTP)

deoksycytydyny (dCTP)

deoksytymidyny (dTTP)

aktywne ugrupowania

UDP-glukoza, UDP-galaktoza, UDP-glukuronian, UDP-NacGlu/NacGal/NacMan, CDP-cholina, CDP-diacyloglicerol

laktoza

β-galaktoza + β-glukoza

wiązanie β-1,4

glikogen

α-D-glukoza

wiązanie α-1,4 + α-1,6 co 8-12 reszt

glikloaminoglikany

S. Heparanu - głównie GlcUA-GlcN,

mniej reszt siarczanowych od heparny

kwasy żółciowe

*pierwotne

- cholowy

- chenodeokscholowy

*wtórne

- deoksycholowy

- litocholowy

**pierwotne - -OH = wtórne

brak podwójnego wiązania, charakter amfipatyczny

po 24 at. C, 1-3 gr OH

# fosfolipidy

** kw. fosfatydowy (podst. składnik)

glicerol + kw. tł. w C¹ i C² + kw. fosforowy w C³

palmitooiloglicerofosfocholina (w surfaktancie)

fosfatydyloinozytol

glicerol + 2 kw. arachidonowy + (fosforan + inozytol) <- w C³

kardiolipina

glicerol + 2 kw. fosfatydowy

# plazmalogeny

glicerofosfolipidy z

C¹ eterowo zw. długołańc. nienas. alkohol

C² kw. tłuszczowy

C³ pochodna kw. fosforowego.

* Grupa fosforanowa jest najczęściej podstawiona choliną (m. sercowy), etanoloaminą (osł. mielinowe) lub seryną = plazmalogeny cholinowe itd. lub inaczej fosfatydylocholinowe itd.

NAJWAŻNIEJSZY:

PAF

C² kw. octowy który zwiększa jego rozpuszczalność w wodzie

# sfingolipidy - tego nie było w wymaganiach, ale nigdy nie wiadomo, więc wrzucam

to lipidy zawierające sfingozyna/dihydrosfingozyna zamiast glicerolu

ceramid kw. tł. + sfingozyna

sfingomielina ceramid + fosfocholina w C¹

cerebrozyd ceramid + cukier w C¹

*cerebrozyd - w. O-glikozydowe; najcz. galaktoza

*sfingomieliny w osł. mielonowych - głównie długie kw. tł. - lignocerynowy, nerwonowy

*sfingomieliny ist. szarej mózgu - kw. stearynowy

# glikolipidy

z części lipidowej (sfingozyny lub kw. tł.) do której przyłączone są fragmenty cukrowe, najczęściej galaktoza lub glukoza

# eikozanoidy

* głównym źródłem kw. arachidonowego (20C:4Δ) jest:

1. przemiana kw. linolowego (18C:2Δ)

2. hydroliza fosfolipidów błonowych - fosfolipaza A₂ odłącza kwas z C² glicerolu w fosfolipidach

prostaglandyny

kw. tł. z 20 at. C zawierające pierścień cyklopentanowy

można uważać za pochodne kw. prostanowego

łańcuchu ω - podwójne wiązanie trans C¹³/C¹⁴ i gr. COOH w C^15α

tromboksany

jak prostaglandyny tylko mają pierścień sześcioczłonowy zaw. at. tlenu

wyst. w postaciach A i B

leukotrieny

ten burdel już sobie sami przeczytacie z Bańkowskiego - strona 449

sugestie, poprawki, podziękowania i hejty: [e-mail]