Bezrobocie – rozpatrywane w trzech czynnikach

1. Zasady siły roboczej
   obejmują osoby w wieku produkcyjnym:
   Kobieta do 60 roku życia
   Mężczyzna do 65 roku życia
   Osoby, które są zdolne i gotowe do podjęcia pracy na typowych warunkach jakie istnieją w danej gospodarce
   Sr=Z+B
   Zasoby siły roboczej = zatrudnieni + bezrobotni

2. Współczynnik aktywności zawodowej
   a_z=$\frac{\text{Sr}}{\text{Lp}}$ ↑
   wskazuje na relację między zasobami siły roboczej (Sr), a liczbą ludności w wieku produkcyjnym (Lp) co oznacza – im wyższy współczynnik tym więcej ludzi w wieku produkcyjnym chce pracować.

3. Stopa bezrobocia
   b=$\frac{B}{\text{Sr}}$
   b – stopa bezrobocia

Rodzaje bezrobocia:
- sezonowe (okresowe)
- ukryte (wieś, rolnictwo)
- strukturalne (np. Śląsk – niedopasowanie struktury podaży pracy do popytu pracy)
- jawne
- cykliczne (koniunkturalne)

- dobrowolne
- frakcyjne (ludzie uciekają z kraju lub brak wykształcenia)
- naturalne (np. Osoba skończyła szkołę i przed podjęciem pracy postanawia zrobić sobie wakacje)
- przymusowe (klejnsowskie)

Klasycy i Klejnsiści:

Podejście Klasyczne:

E – punk równowagi na rynku pracy

Popyt na pracę (pracodawca) – jeżeli jesteśmy pracodawcą, czym większa stawka (W) tym mniejsze zatrudnienie

Podaż na pracę (pracownik) – im więcej pracodawcy zapłacą tym więcej ludzi chce pracować

|AB| - rozmiary bezrobocia dobrowolnego

Założenia:
- ustalanie się równowagi na rynku pracy charakteryzującej się pełnym zatrudnieniem (samoregulacja)
- nie ma bezrobocia, jeżeli jest to dobrowolne lub naturalne
-popyt na towary musi być wystarczający tzn. że jako producent produkuje np. 100 par butów na miesiąc i wszystko się sprzedaje bez niedoboru lub nadwyżki
-brak ingerencji państwa

Podejście Klejnsowskie:

|AB| - bezrobocie przymusowe

Założenia:
- mechanizm rynkowy jest zawodny ponieważ występuje stała nadwyżka podaży siły roboczej nad popytem (więcej pracowników niż miejsc pracy)
-popyt na towary jest niewystarczający co powoduje, że producenci muszą ograniczyć swoją produkcję do poziomu zapewniającego efektywny popyt
-ingerencja państwa w procesy gospodarcze jak najbardziej wskazana (polega na stymulowaniu efektywnego popytu za pomocą instrumentów polityki fiskalnej i monetarnej)

Ingerencja Państwa w bezrobocie może mieć charakter:
- Aktywny – podejścia:
* mikroekonomiczne – roboty publiczne, sprzątanie miasta, urzędy pracy, subsydiowanie zatrudnienia, oferty ulg dla pracodawców np. przy zatrudnieniu osób niepełnosprawnych
* makroekonomiczne:
^ stosowanie polityki fiskalnej (podatki, wpływy do budżetu)
^ stosowanie polityki monetarnej (kształtowanie podaży pieniądza)
- Pasywny – środki finansowe, które mogą redukować bezrobocie (zasiłki, odprawy etc), im wyższa stawka zasiłku tym dłużej ludzie są bezrobotni bo nie mają motywacji by znaleźć pracę.

PŁACE:

Klasycy

Płace giętkie (elastyczne)

|W₀E|- zatrudnieni

|EF| - bezrobotni dobrowolni

Kleinsiści

Płace lepkie (sztywne)

|W₁A| - zatrudnieni

|AB| - bezrobotni przymusowi