1.Wyjaśnij pojęcia: ustrój budowlany, element budowlany, element konstrukcyjny, element architektoniczny.

Ustrój budowlany - całość zestawienia elementów konstrukcyjnych budynku.

Element konstrukcyjny - to określenie tych części obiektu budowlanego, które spełniają zadania konstrukcyjne. Zdaniem tego el jest przenoszenie obciążeń. Zespół el-ów konstr. połącz ze sobą w sposób umożwiliający ich wzajemną współpracę w przenoszeniu obciążeń nazywamy ustrojem konstrukcyjnym np. ramy, kratow.

Element architektoniczny - element zdobiący podkreślający rangę budynku.

Element budowlany - wyrób budowlany lub przedmiot pochodzenia naturalnego o określonych parametrach technicznych przeznaczony do wbudowania. (konstrukcyjne;wykończeniowe;wyposażeniowe;instalacyjne)

2.Jakie akty prawne regulują działalność projektową, wykonawczą i nadzór w budownictwie ?

- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 02.09.2004r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji, specyfikacji technicznych, wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno użytkowego;

- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18.05.2004r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów budowy określonych w programie funkcjonalno - użytkowym.

-Ustawa z 7 lipca 1994 PRAWO BUDOWLANE

3.Jakie zagadnienia zawarte są w ustawie Prawo Budowlane ?

Działalność obejmująca sprawy projektowania, utrzymania, rozbiórki, budowy obiektów budowlanych, zasady działania organów administracji publicznej w tych dziedzinach.Składa się z 11 rozdziałów.

Ustawa – Prawo Budowlane normuje działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz określa zasady działania organów administracji publicznej w tych dziedzinach.

Ustawa Prawo budowlane podzielona jest na 11 rozdziałów: I Przepisy ogólne II Samodzielne funkcjie techniczne w budownictwie III Prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego IV Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych V Budowa i oddawanie do użytku obiektów budowlanych VI Utrzymanie obiektów budowlanych

VII Katastrofa budowlana VIII Organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego IX Przepisy karne X Odpowiedzialność zawodowa w budownictwie XI Przepisy przejściowe i końcowe

4.Jakie przepisy są zawarte w Rozp. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odp. Budynki i ich usytuowanie.

Przepisy ogólne, zabudowa i zagospodarowanie działki budowlanej, budynki i pomieszczenia, wyposażenie techniczne budynków, bezpieczeństwo kontrukcji, pożarowe i użytkowania; higiena i zdrowie, ochrona przed hałasem i drganiami.

Rozporządzenie to określa warunki, które przy zachowaniu przepisów Prawa Budowlanego oraz odrębnych ustaw i przepisów szczególnych, a także ustaleń Polskich Norm zapewniają: bezpieczeństwo konstrukcji, bezpieczeństwo pożarowe, bezpieczeństwo użytkowania, odpowiednie warunki higieniczne i zdrowotne, ochrona przed hałasem i drganiami, oszczędność energii i odpowiednią izolacyjność cieplną przegród, odpowiednie warunki użytkowe z uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych, ochronę uzasadnioną osób trzecich, ochronę dóbr kultury. A szczegółowo podzielona jest na:

Dział I - Uwagi ogólne

Dział II - Zabudowa i zagospodarowanie działki budowlanej, Usytuowanie budynku, Dojścia i dojazdy, Miejsca postojowe dla samochodu, Miejsca gromadzenia odpadów stałych, Uzbrojenie techniczne działki i odprowadzenie wód powierzchniowych, Studnie, Zbiorniki bezodpływowe na nieczystości ciekłe, Ogrodzenia

Dział III - Budynki i pomieszczenia, Wymagania ogólne, Oświetlenie i nasłonecznienie, Wejścia do budynków i mieszkań, Schody i pochylnie, Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi, Pomieszczenia higieniczno-sanitarne, Szczególne wymagania dot. mieszkań w budynkach wielorodzinnych, Garaże dla samochodów osobowych, Szczególne wymagania dot. pomieszczeń inwentarskich

Dział IV - Wyposażenie techniczne budynków, Instalacje wodociągowe zimnej i ciepłej wody, Kanalizacja ściekowa i deszczowa, Przewody kominowe, Wentylacja i klimatyzacja, Instalacja gazowa na paliwa gazowe, Instalacja elektryczna

Dział V- Bezpieczeństwo konstrukcji, Wymagania przeciwpożarowe dla palenisk i instalacji, Usytuowanie budynków z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe, Wymagania przeciwpożarowe dla budynków tymczasowych

Dział VI - Bezpieczeństwo pożarowe

Dział VII- Bezpieczeństwo użytkowania

Dział VIII - Ochrona przed zawilgoceniem i korozją biologiczną

Dział IX - Oszczędność energii i izolacyjność cieplna

5.Wyjaśnij pojęcia: obciążenie charakterystyczne, obciążenie obliczeniowe, współczynnik obciążenia.

Obciążenie charakterystyczne (normowe) – to obciążenie przyjmowane do obliczeń na podstawie norm, katalogów lub innych oficjalnych wydawnictw, np. ciężary objętościowe materiałów, wyrobów;

Obciążenie obliczeniowe – to iloczyn obciążenia charakterystycznego i współczynnika obciążenia;

Współczynnik obciążenia – to częściowy współczynnik bezpieczeństwa, określony metodami statystycznymi i uwzględniający prawdopodobieństwo wystąpienia najniekorzystniejszych odchyleń od wartości obciążeń charakterystycznych, występujących w okresie użytkowania budowli;

6.Na czym polega metoda stanów granicznych w obliczeniach inżynierskich.

Metoda stanów granicznych to sprawdzenie stanu, po osiągnięciu którego konstrukcja lub jej elementy przestają spełniać określone wymagania użytkowe albo zagraża bezpieczeństwu budowli.

Każdą konstrukcję i jej elementy należy sprawdzić z uwagi na możliwości wystąpienia dwóch grup stanów granicznych: stanu granicznego nośności, stanu granicznego użytkowania

Elementy należy obliczać sprawdzając dwa stany graniczne:

-nośny(polega na wykazaniu że wartości sił wew. od obciążeń zew. są mniejsze od nośności elementu); Obliczenia wykonane wg stanu granicznego nośności mają na celu sprawdzenie czy jest zapewniona:

-wytrzymałość przekrojów lub elementów konstrukcji,

-stateczność we wszystkich fazach budowy i eksploatacji konstrukcji,

-wytrzymałość zmęczeniowa konstrukcji- dla obciążeń wielokrotnie zmiennych.

-użytkowy(polega na wykazaniu że wartości ugięcia elementu i inne przemieszczenia są mniejsze od wartości dopuszczalnej).

Obliczenia wykonane wg stanu granicznego użytkowania mają na celu sprawdzenie:

-maksymalnych przemieszczeń (ugięć planowych, poziomych)elementów konstrukcji,

-pojawiania się rys i szerokości ich rozwarcia,

-drgań elementów konstrukcji.

7.Od czego zalężą wartości obciążeń sniegiem i wiatrem ?

-śniegiem od: położenia geograficznego, kształtu i pochylenia dachu;

- wiatrem od: położenia geograficznego, wysokości budowli, usytuowania w terenie, kształtu dachu.

Obciążenia śniegiem należy przyjmować zgodnie z Normą PN-80/B – 02010 „Obciążenia w obliczeniach statycznych. Obciążenie śniegiem” + Aneks AZ1:2006

Obciążenie charakterystyczne śniegiem: Sk = Qk * C

Qk - obciążenie charakterystyczne śniegiem gruntu. Wartości te należy przyjmować w zależności od strefy, w której znajduje się konstrukcja i zgodnie z tablicą: Wartości charakterystyczne obciążenia śniegiem gruntu w Polsce.

C – współczynnik kształtu dach, zależy od pochylenia i kształtu konstrukcji dachowej. Współczynnik ten dopiera się zgodnie z załącznikiem nr 1 Normy.

Wielkość obciążenia śniegiem określamy na płaszczyznę rzutu poziomego konstrukcji dachowej.

Obciążenia wiatrem należy przyjmować zgodnie z Normą PN-77/B – 02011.

Obciążenie wiatrem może występować jako

-parcie wiatru , które uważa się za dodatnie, gdy powierzchnie zewnętrzne są obciążone normalnie nadciśnieniem,

-ssanie, które uważa się za ujemne, gdy powierzchnie zewnętrzne są obciążone normalnie podciśnieniem.

Obciążenie charakterystyczne wiatrem: pk = qk * Ce * C * β

qk [Pa]- charakterystyczne ciśnienie prędkości wiatru dla poszczególnych stref obciążenia wiatrem. Wartości te przyjmuje się wg strefy obciążenia wiatrem , w której znajduje się konstrukcja i zgodnie z tablicą: ”Wartości charakterystycznego ciśnienia prędkości qk”,

Ce - współczynnik ekspozycji, zależy od lokalizacji w terenie i wysokości obiektu,

C - współczynnik aerodynamiczny, zależy od kształtu konstrukcji dachowej oraz rodzaju obciążenia (normalne, styczne, sumaryczne) przyjmowanego do obliczeń,

β – współczynnik działania porywów wiatru, zalezy od podatności obiektu na dynamiczne dzianie wiatru; dla budowli niepodatnych współczynnik ten wynosi 1,8

8.Materiały i technologie wznoszenia murów i ścian budynków.

Mur to konstrukcja budowlana powstała z elementów murowych spojonych ręcznie na placu budowy zaprawą murarską. Konstrukcje murowe są przeznaczone głównie do przenoszenia obciążeń ściskających.

Materiały do wykonywania ścian powinny być trwałe.Dobór materiałów zależy od przeznaczenia i funkcji. Wyróżniamy:

- ściany murowane(z elementów ceramicznych, betonu komórkowego,wyrobów silikatowych i keramzytobetonowych)

- ściany z drewna;

- ściany stalowe szkieletowe;

- ściany żelbetowe w tym ściany zespolone;

- ściany osłonowe.

Ponadto ściany dzielimy na:

- jednowarstwowe (z pustaków i bloczków)

- dwuwarstwowe (warstwa nośna, izolacja cieplna pokryta tynkiem)

- szczelinowe (warstwa nośna, izolacja cieplna szczelina wentylacyjna oraz warstwa elewacyjna)

Rodzaje murów: Mury z cegły ceramicznej, Mury z cegły dziurawki, Mury z cegły kratówki, Mury z pustaków ceramicznych, Mury z cegły i bloczków silikatowych, Mury z pustaków betonowych , Mury z bloczków betonowych, Mury z bloczków z betonu komórkowego, Mury z kamienia naturalnego, Mury z elementów gipsowych, Mury z pustaków zasypowych

Sposoby układania cegieł w murze:

-pospolite(blokowe, kowadełkowe);

-krzyżowe(weneckie);

-polskie;

-wielorzędowe.

Mury z pustaków są układane według podobnych zasad.

-elementy powinny być układane na płask, a nie na romb lub na stojąco, co zapewnia najlepszą równowagę muru,

-spoiny poprzeczny i podłużne powinny być usytuowane mijankowo, co zapewnia rozkład obciążeń skupionych z jednego elementu na kilka innych.

9.Jakie są rodzaje izolacji w budynkach ?

akustyczna, termiczna, wodochronna (parochronna, przeciwwilgociowa, przeciwwodna)

10.Jakie materiały stosujemy do izolacji wodochronnych ?

Papa asfaltowa, lepiki, emulsje, żywice syntetyczne, masy konserwacyjne, folie z tworzyw sztucznych, można również użyć elastycznej zaprawy uszczelniającej.

11.Technologie izolacji i osuszania ścian budynków.

- metoda naturalna (otworzenie okien i drzwi);

- nagrzewanie(osuszanie to przeprowadza się za pomocą nagrzewnic umieszczanych w zawilgoconych pomieszczeniach;

- absorpcja (polega na odbieraniu wody z zawilgoconych materiałów przez otaczające je suche powietrze, które uzyskuje się przez zastosowanie specjalnego urządzenia ze środkiem absorbującym wodę)

- mikrofale (nagrzewanie nie tylko muru ale też głębszych jego warstw)

- otwory Knappena;

- elektroosmoza (wykorzystuje prąd stały przepływający między założonymi na murze dodatnimi i ujemnymi elektrodami. Przepływający przez nie prąd powodu

je przemieszczanie się wilgoci w dolne części i dalej w kierunku gruntu)

12.Czym różnią się izolacje przeciwwilgociowe, przeciwwodne i parochronne ?

-Izolacje przeciwwilgociowe - przeznaczone do ochrony obiektów budowlanych lub ich części przed działanie wody niewywierającej ciśnienia hydrostatycznego

-Izolacje przeciwwodne - zabezpieczające obiekty budowlane lub ich części przed działaniem wody, która wywiera ciśnienie hydrostatyczne, el znajdują się poniżej wody gruntowej

-Izolacje parochronne – przeznaczone do zabezpieczenia przegród budowlanych przed przenikaniem i kondensacją pary wodnej wewnątrz tych przegród

13.Materiały i technologie stosowane przy ocieplaniu przegród budowlanych.

Materiały: wełny mineralne i szklane, pianki, styropian, granulat styropianu, szkło piankowe.

Technologie ocieplania:

- metoda lekka: ocieplanie polega na przymocowaniu do ścian zewnętrznych budynku warstwy izolacji cieplnej i odpowiednim wykończeniu;

- metoda lekka sucha: polega na ocieplaniu ściany płytami materiału o wysokiej izolacyjności termicznej, które umieszcza się między profilami rusztu. Wypełnienie pustki powietrznej.

- metoda lekka mokra: polega na przymocowaniu do podłoża płyt materiału izolacyjnego, pokryciu ich cienką warstwą zaprawy zbrojonej siatką szklaną a na koniec nałożenie tynku cienkowarstwowego.

-metoda ciężka (na kołki), -metoda z obmurowaniem, -metoda ocieplenia ściany wełna mineralną z warstwą elewacyjną z blachy fałdowej,-ściana szczelinowa

14. Omów zasady pracy budynku jako ustroju budowlanego.

Wszystkie elementy konstrukcyjne budynku, po zestawieniu ich, tworzą pewną całość, określaną ustrojem budowlanym. Każdy element konstrukcyjny w ustroju podlega wpływom różnych sił (np.strop opierający się na ścianie "przekazuje" jej siłę swojego ciężaru, obciąża ją. Dlatego siłę z tego wynikającą nazywamy obciążeniem. O ścianie mówimy, iż "pracuje na obciążenie ze stropu". Działanie elementu w ustroju budowlanym nazywamy pracą tego elementu.

15.Omów konstrukcję budynku ze ścianami masywnymi i budynku o konstrukcji szkieletowej. Porównaj oba rodzaje konstrukcji.

Budynek ze ścianami masywnymi.

Budynek ze ścianami nośnymi masywnymi, to budynek w którym ściany nośne przenoszą wszystkie obciążenia (poziome i pionowe) na fundamenty. Istotną cechą tych budynków jest to, że przestrzeń wewnętrzną określająściany nośne.

Budynek szkieletowy.

To budynek, w którym ściany nośne zastąpione zostały układem szkieletowym. Układ szkieletowy tworzy zespół prętów w postaci słupów i rygli stanowiący sztywny układ przestrzenny, który jest zdolny przenosić obciążenia pionowe i poziome na fundamenty bez pomocy ścian.

Porównanie:

Budynek o konstrukcji szkieletowej łatwiej przebudować, rozbudować itd. Trzeba go lepiej izolować poza tym są bardziej podatne na ogień. Bardziej odczuwalne zmiany temperatury na zewnątrz. Łatwo się je stawia, montuje, tańsza robocizna, sprawniejsze rozprowadzenie izolacji, lżejszy i tańszy fundament; budowa w każdej temperaturze i o wiele szybciej. Możliwość projektowania wyższych budowli.

16.Co to jest nadproże. Materiały i technologie wykonania.

Nadproże - element konstrukcyjny o stosunkowo małej szerokości, który zamyka od góry każdy otwór okienny lub drzwiowy, dzięki temu przenosi obciążenia występujące w ścianie nad otworem i przekazuje np. na filary międzyokienne.

Zwykle wykonane z belek stalowych, żelbetowych, drewnianych lub ceramicznych.

Nadproża ze stali - W ścianach nośnych wykonuje się je z co najmniej dwóch belek stalowych - dwuteowników lub ceowników. Przestrzeń pomiędzy elementami nośnymi zwykle wypełnia się cegłami.

Nadproża żelbetowe -Te elementy konstrukcyjne swoją dużą nośność uzyskują w wyniku połączenia i współpracy stali i betonu. W tego typu konstrukcjach beton nadaje nadprożom odpowiednią sztywność oraz zapewnia dużą wytrzymałość na ściskanie, natomiast stal jest niezbędna do przeniesienia sił rozciągających. Ścisłe przestrzeganie wymagań dotyczących grubości betonowej otuliny zapewnia odpowiednią współpracę tak różnych materiałów. Nadproża ceglane - Stosuje się te nadproża w zależności od rozpiętości otworu. W domu jednorodzinnym stosuje się je do rozpiętości 2,25 m. Dzięki nadprożom ceglanym uzyskuje się jednolity wygląd całej ściany murowanej. Nadproża prefabrykowane -To gotowe elementy żelbetowe wykonane w całości w wytwórni. Mogą być monolityczne ze zbrojonego betonu albo wykonane w ceramiczny deskowaniu traconym. Nadproża prefabrykowane po zamontowaniu w ścianie od razu mają pełną nośność. Dzięki temu nie ma przestojów w pracach związanych z wykonywaniem ścian i stropów. Produkowane są w kilku rodzajach różniących się kształtem, nośnością i sposobem wykończenia powierzchni.

Powszechne zastosowanie znalazły belki żelbetowe typu L. Produkowane są w dwóch wysokościach L-19 i L-22, szerokości 12 cm i grubości elementu 6 cm. Rozpiętość belek zawiera się w przedziale od 120 do 270 cm ze stopniowaniem co 30 cm. Z belek systemu L zależnie od ich liczby i sposobu ułożenia, można uformować nadproża dowolnej szerokości.

Kształtki nadprożowe - Elementy nadprożowe w kształcie litery U są produkowane prawie ze wszystkich materiałów budowlanych, stosowanych do wznoszenia ścian. Na rynku dostępne są kształtki z betonu komórkowego, wióro- i trocinobetonu, styropianu, gipsu, a także kształtki ceramiczne.

17.Wymień elementy komunikacji pionowej i omów jeden z nich.

winda, schody, schody ruchome, rampa, pochylnia

Schody (stopnica, podstopnica, nosek, policzek, bieg schodowy(schody z obudowującymi je ścianami), spocznik, dusza itp.)

W zależności od kształtu i położenia biegów rozróżnia się schody : - jednobiegowe proste, - dwubiegowe proste, - dwubiegowe zwykłe, - dwubiegowe łamane, - dwubiegowe z podwójnym dolnym lub górnym biegiem, - trójbiegowe,- kręte, - wachlarzowe, - zabiegowe.

18.Jakie ogólne wymagania muszą spełniać schody?

Przede wszystkim jest to zapewnienie maksimum bezpieczeństwa i wygody użytkownikom. Wysokość stopni zależy od przeznaczenia budynku. Szerokość stopni stałych schodów wewnętrznych powinna wynikać z zależności 2h + s = 0,6 do 0,65 m, gdzie h oznacza wysokość stopnia. Muszą spełniać wymagania co to liczby stopni w jednym biegu. Schody drewniane należy zaimpregnować.

Przepisy ppoż. Oprócz wymagań dotyczących odpowiedniej odporności ogniowej konstrukcji schodów i klatek schodowych, a w wysokich budynkach zalecane są klapy samo czynienie odprowadzające dym z klatki schodowej umieszczone w stropodachach.

19.Rodzaje pokryć dachowych , kryteria doboru pokryć dachowych

Rodzaje: dachówka ceramiczna i cementowa, blacha, blachodachówka, papa, pokrcia naturalne z drewna odpowiednio zaimpregnowane oraz strzecha.

Kryteria doboru:

- kąt pochylenia dachu(to czy dom ma dach zupełnie płaski, o małym czy o dużym kącie nachylenia; im bardziej płaski dach tym bardziej szczelne musi być pokrycie);

- stopień skomplikowania dachu(elementy wielkoformatowe na duże płaszczyzny małoformatowe na małe);

- trwałość pokrycia;

- lokalne warunki klimatyczne(przeciętne siła wiatru, natężenie opadów);

- ograniczenia wynikające z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego według polskiej normy PN-89/B-02361.

20.Omów budowę okna.

Okno – element, konstrukcja zamykająca otwór w ścianie (albo w dachu) służący do oświetlenia i przewietrzania pomieszczeń (w niektórych kultach nawet w celu ozdobnym). Stolarka okienna - pojęcie stosowane w budownictwie na określenie wszystkich okien w budynku.

Ościeżnica- element ramy okna lub drzwi zainstalowany na stałe do otworu w ścianie. Do ościeżnicy przymocowane są skrzydła.

Słupek- pionowy usztywniający element ramy okna.

Szprosy (szczebliny)- elementy optycznie lub także konstrukcyjnie dzielące skrzydła okienne na mniejsze pola.

skrzydło okienne – część ruchoma mocowana do ramy za pomocą zawiasów. W zależności od ilości skrzydeł okna nazywamy jednoskrzydłowymi, dwuskrzydłowymi itd.

wypełnienie ramy skrzydeł okiennych: najczęściej tafla szkła (szyba) pojedyncza lub podwójna (czasem potrójna).

Typy skrzydeł: w zależności od sposobu otwierania, rozwierane (obracane względem jednej z krawędzi bocznych), obracane (obracane na środku względem osi pionowej), uchylne (obracane względem krawędzi górnej), przechylne (obracane na środku względem osi poziomej), przesuwne, poziome (przesuwne w bok), pionowe (przesuwne w górę), wyjmowane (bez obrotu lub przesunięcia),

W zależności od położenia zawiasów: prawe i lewe

21.Omów zasady obowiązujące przy ocieplaniu budynków.

-materiały stosowane do izolacji cieplnej należy wbudować w stanie powietrzno suchym;

-materiały nasiąkliwe oraz pochodzenia organicznego należy stosować wyłącznie do utrojów wentylowanych pozwalających na utrzymanie w długim okresie eksploatacji odpowiedniej wilgoci tycg materiałów;

-przy ocieplaniu ścian i stropów należy przestrzegać zasady żeby warstwa izolacji znajdowała się od strony zewnętrznej pomieszczenia;

- zastosowanie ocieplenia od strony wewnętrznej może mieć miejsce jedynie w ograniczonym zakresie pod warunkiem przeprowadzenia szczegółowych obliczeń cieplno-wilgotnościowych;

22.Wymień rodzaje stropów i stosowane materiały

Ze względu na rodzaj materiałów zastosowanych na elementy nosne stropy dzielimy na:

-drewniane

-stalowe

-belkowe (Kleina)

-żelbetowe

Stropy żebrowe dzielimy na:

-monolityczne (np. Ackerman)

-prefabrykowane

-gęstożebrowe

W zależności od miejsca wybudowania: międzypietrowy, nad piwnicą, strop poddasza.

23.Czym różnią się stropy gęstożebrowe od płytowych, grzybkowych ?

Stropy gęstożebrowe mają belki lub żebra o rozstawie nie większym niż 90cm. Są stosowane w budynkach mieszkalnych i użyt. publicznej jeśli wystarcza rozpiętość 4 - 8 m. W stropie gęstożebrowym, żebra są prefabrykowane, na nich układane są pustaki i całość, łącznie z wieńcem, zalewana jest betonem. W stropie układanym z płyt kanałowych nie występują żebra. Prefabrykat kanałowy ma przekrój trapezu, dzięki czemu, beton może wlać się pomiędzy ułożone płyty i wzmocnić cała konstrukcję. Stropami płytowymi można przykrywać pomieszczenia do 9m.

Strop grzybkowy jest wsparty na filarach, zakończonych u góry odwróconym stożkiem, pozwala to na przeniesienie większego obciążenia.

24.Wymień rodzaje schodów, podaj elementy składowe schodów

Ze względu na usytuowanie wyróżnia się schody zewnętrzne i wewnętrzne.

W zależności od kształtu i położenia biegów rozróżnia się schody:

-jednobiegowe proste;

-dwubiegowe proste;

-dwubiegowe zwykłe;

-dwubiegowe łamane;

-dwubiegowe z podwójnym dolnym lub górnym biegiem;

-trójbiegowe;

-kręte;

-wachlarzowe;

-zabiegowe;

(Stopnica+podstopnica = stopnien, nosek, policzek, dusza, balustrada, spocznik itd)

25.Rodzaje i części składowe więźb dachowych

Ze względu na kształt dachu wyróżniamy: dach jednospadowy, dwuspadowy, czterospadowy, półszczytowy, mansardowy, naczółkowy, namiotowy,

Rodzaje więźb dachowych

-wiązary krokwiowe

-wiązary jętkowe

-wiązary płatwiowo kleszczowe

-wiązary wieszarowe: - jenowieszakowe, - dwuwieszakowe

Elementy więźby: krokwie, płatwie, słupy, jętki, kleszcze, murłata (przy jednowieszakowy – wieszak, zastrzał, ściąg i miecz, przy dwuwieszkowym są jeszcze dodatkowe kleszcze i rozpora)

26.Rodzaje, zasady kształtowania i materiały używane do wykonywania dylatacji.

Aby uniknąć powstawania rys i pęknięć lub ograniczyć przemieszczenia wykonuje się specjalne szczeliny - dylatacje, dzielące ściany, stropy na mniejsze odcinki. W budownictwie rozróżnia się:

-dylatacje konstrukcyjne, czyli takie które biegną przez cały przekrój pionowy konstrukcji lub płyty stropowej;

-dylatacje powierzchniowe, występujące np. w posadzkarstwie, gdzie ich głębokość może być równa grubości płytki ceramicznej. (ważne na balkonach, tarasach).

-dylatacje izolacyjne – oddzielają płytę betonową od pozostałych elementów konstrukcyjnych -dylatacja przeciwskurczowa - zapobiega destrukcyjnemu wpływowi skurczów. Wykonuje się je przez nacięcie świeżego betonu na głębokość 1/3 grubości podłoża co około 6 cm szczeliny o szerokości 3-5 mm.

-dylatacje robocze – występują w miejscach przerw w betonowaniu. Wykonuje się je na wpust i pióro. Dylatacja ta przebiega co 1,5 m

Do uszczelnień stosuje się materiały podatne na odkształcenia. Są to np materiały powłokowe zalewowe takie jak kity, emulsje kauczukowe, które w formie masy wypełniają przestrzeń szczeliny i tężejąc zachowują elastyczność.

27.Materiały, części składowe podłóg. Technologie wykonania i materiały podłogowe.

Podłoga - konstrukcja z jednej lub kilku warstw ułożonych na warstwie betonu.

Górna warstwa zwana posadzką powinna być przystosowana do wymagań użytkownika.

Pod posadzką jest podkład potem izolacja termiczna i na końcu podłoże.

Do wykonania posadzki może być użyty materiał podłogowy jak np. deski podłogowe, płyty mozaikowe, kamionkowe, wykładziny PCV itd. Posadzka może być wykonana również z materiału z którego wykonany jest podkład (cement, mieszanka lastryko itp)

Podkłady w zależności od spoiwa:

-cementowe(przeznaczone do stosowania w pomieszczeniach suchych jak i wilgotnych, część zapraw jest mrozoodpornych więc można je stosować na zwenątrz;

- gipsowe(stosuje się je tylko wewnątrz budynku w pomieszczeniach suchych)

28.Rodzaje tynków i okładzin ścian. Materiały i technologie wykonania.

Podział tynków ze względu od przeznaczenia:

-zewnętrzne i wewnętrzne;

-ścienne i sufitowe.

Ze względu na rodzaj użytej zaprawy:

-wapienne(tynki wew.)

-cementowo-wapienne(najczęściej zew.)

-cementowe(zew)

-wapienno-gipsowe(wew)

-gipsowe(wew)

-cementowo-gliniane

-z zapraw szlachetnych(tynki zew. fakturowane)

-specjalne(stosowane jako wodoszczelne, ciepłochronne, promieniochronne)

-z gotowych mieszanek przygotowanych fabrycznie(zew i wew).

Ze względu na rodzaj faktury:

-zwykłe(jednowarstwowe-narzut ; dwuwarstwowe-obrzutka i narzut; trójwarstwowe-obrzutka, narzut i gładz)

-specjalne(charakteryzujące się odmiennym sposobem wykonania warstwy zew)

-szlachetne:cykliwnowane,zmywalne itp.

Rodzaje okładzin:

a) okładziny zewnętrzne

-cegłu ceramiczne, cementowe lub wapienno piaskowe;

-płyty z kamienia naturalnego

-licówki ceramiczne

-blachy profilowane aluminiowe lub stalowe powlekane

b)okładziny wewnętrzne

-płytki szkliwowe

-terakota

-płytki szklane

-mozaika szklana

-drewno i materiały drewnopochodne tzw. boazerie

-panele z tworzyw sztucznych.

29.Rodzaje ścian działowych. Materiały i technologie wykonania

-Ceramiczne – buduje się ją z cegieł na zaprawie cementowo-wapiennej, następnie pokrywa tynkiem (10-15 mm) lub zostawia nieotynkowaną. Takie ściany są odporne na uszkodzenia mechaniczne, mają dobrą izolacyjność akustyczną, są wytrzymałe, i niepalne oraz mają zdolność akumulacji ciepła. Ich wadą jest duży ciężar, w związku z czym musi być przy nich zastosowane wzmocnienie stropu. Najpopularniejsze materiały do stawiania ścian ceramicznych to cegły pełne lub dziurawki.

-Z betonu komórkowego – jest to materiał lekki, ognioodporny, ma zdolność do akumulacji ciepła i jest wytrzymały. Nadaje się do stawiania ścian o dużych wymiarach. Do ścian działowych używa się bloczków (płytek) o grubości 6, 8, 11,5, 12 cm i gęstości 600 lub 700 kg/m³. Muruje się je zaprawą cementowo-wapienną na grube spoiny lub zaprawą klejową na cienkie spoiny. Jest to materiał bardzo łatwy w obróbce, przycinaniu, można go malować od razu po zagruntowaniu.

-Wapienno-piaskowe – mogą być budowane z cegieł pełnych, bloków drążonych i pełnych. Są to materiały wykonane bardzo dokładnie, dzięki czemu można je murować na cienkie spoiny z zaprawy klejowej. Dostępne są też wyroby na wpust i wypust, co obniża zużycie zaprawy, a murowanie jest szybsze. Są stosunkowo ciężkie, a dzięki temu dają dobrą izolacyjność akustyczną. Ścianę taką pokrywa się tynkiem, albo zaraz po wyspoinowaniu maluje.

-Gipsowe – ściany z płyt gipsowych stawia się szybko i nie trzeba ich tynkować, potrzebne jest tylko zaszpachlowanie. W pomieszczeniach wilgotnych należy je impregnować i zabezpieczyć wszystkie elementy stalowe mające styczność z gipsem przed korozją

-Szklane – budowane z pustaków szklanych, czyli kształtek dwuściennych z powietrzem w środku o grubości 80 lub 100 mm. Można z nich wykonywać ściany proste lub w kształcie łuków. Stawia się je na konstrukcji z profili aluminiowych lub stalowych ze zbrojeniem z prętów pionowych i poziomych układanych między pustakami. Muruje się je tradycyjną zaprawą cementową, a do szczelin wprowadza się masę do spoinowania płytek ceramicznych.

-płyt gipsowo-kartonowych – to najłatwiejsze, i najczęsciej stosowane rozwiązanie. Polega na wykonaniu stelaży z profili stalowych pionowych i poziomych i obłożeniu ich warstwą płyt gipsowo-kartnowych (grubości 12,5 mm), przestrzeń między płytami wypełnia się wełną kamienną lub szklaną.
-Z płyt gipsowo-włóknowych – są uniwersalne. Montuje się je na takich samych stelażach jak płyty gipsowo-kartonowe. Nie ma w ich montażu żadnych procesów mokrych, niezbędna jednak jest wysoka precyzja i ścisłe zachowanie wymagań technologicznych.

30. Stropodachy wentylowane i niewetylowane

Stropodachami nazywami przekrycia budynków spełniające jednoczesnie funkcje dachu i stopu nad ostatnia kondygnacją. Stropodachy wentylowane są najpopularniejszymi dachami płaskimi. Pusta przestrzeń pomiędzy termoizolacją a izolacją przeciwwilgociową umożliwia w nich swobodną cyrkulację powietrza, co chroni ocieplenie przed zawilgoceniem.Konstrukcję spadkową (spadek 5-20%) można zrobić z cegły dziurawki lub z drewna. W stropodachach wentylowanych wodoszczelne pokrycie, odpowiedzialne za ochronę przed opadami atmosferycznymi, jest oddzielone od izolacji cieplnej wentylowaną szczeliną powietrzną. Taka konstrukcja całkowicie eliminuje problemy związane z niekontrolowanym przepływem wilgoci, który ma miejsce w niewentylowanej wersji stropodachu.Ciepłe wilgotne powietrze, które z wnętrza domu przedostaje się przez izolację cieplną do przestrzeni dachowej, jest z niej łatwo usuwane na zewnątrz przez otwory wentylacyjne w ścianach.Stropodachy niewentylowane- rozwiązanie jest możliwe tylko gdy pomieszczenie pod stropodachem jest nieogrzewane, gdyż stropodach bez odpowiedniego ocieplenia nie chroni budynku przed ucieczką ciepła.Ich konstrukcja jest prosta. Najpierw, bezpośrednio na stropie układa się warstwę betonu, a następnie wodoszczelne pokrycie (na przykład papa termozgrzewalna), chroniące budynek przed zalaniem deszczem lub wodą z topniejącego śniegu. Pokrycie powinno jest ułożyć ze spadkiem, aby woda mogła swobodnie spływać do rynny lub studzienek dachowych. Spadek uzyskuje się przez odpowiednie uformowanie warstwy betonu. W stropodachach niewentylowanych nie występują oddzielne elementy, brak jest pustej przestrzeni, a cały ciężar przenoszony jest przez konstrukcję stropową w postaci żelbetowej płyty nośnej.

Stropodachy niewentylowane są najłatwiejsze do wykonania, mają jednak więcej wad. Powstająca we wnętrzu domu para zbiera się pod pokryciem dachu i, powodując jego zawilgocenie, działa destrukcyjnie. Dzieje się tak dlatego, że w tym typie dachu, nie ma pustej przestrzeni między kolejnymi warstwami i wszystkie ściśle przylegają do siebie.

30. Stolarka okienna i drzwiowa

Drzwi – stanowią ruchomą przegrodę, zamykającą otwór w ścianie. Drzwi o dużym rozmiarach nazywamy bramą, a jeżeli są one przejezdne nazywają się wrotami

Podstawowe wymagania to: -izolacyjność termiczna i akustyczna, -pewność i łatwośc zamykania i otwierania, -wygoda przekraczania (wymiary kierunek otwierania, położenie w ścianie)

Podstawowe elementy drzwi: skrzydło, nadproże, stojak, próg

W zależności od sposobu otwierana rozróżniamy drzwi: zwykłe, wahadłowe, składowe, harmonijkowe, przesuwne, obrotowe.

W zależności od kierunku otwierania drzwi prawe i lewe (zależy to od położenia zawiasów)

Konstrukcje drzwi drewnianych

-Drzwi ciesielskie: z łat, z desek

Zarówno drzwi z łat jak i z desek mogą być zawieszone na zawiasach i nie wymagają wykonywania ościeżnicy, Drzwi z łat wykonywane są z desek przybitych ażurowo do poprzeczek, są usztywnione zastrzałem.

Drzwi z desek maja konstrukcję podobna z tym ze deski łączy się na styk, zakładkę lub pióro i wpust

-Drzwi płycinowe – konstrukcja ich składa się z ramy (dwa ramiaki pionowe i trzy lub cztery poziome) pola między ramiakami wypełniają płyciny wykonywane z desek lub sklejki. Płycinę może wypełnić również szkło.

-Drzwi płytowe (gładkie) – składają się z ramy oklejonej obustronnie sklejką, płytą pilśniową twardą lub arkuszami z tworzyw sztucznych. Aby uniknąć odkształceń przestrzeń wewnętrzną skrzydła wypełnia się poziomymi listewkami, kratką z cienkich listewek lub prasowaną wełna mineralną. Typy konstrukcji okien stosowanych w budownictwie

-okna krosnowe-zbudowane są z krosna (pojedynczej ramy) i pojedynczego skrzydła okiennego (z jedną szybą) otwieranego do wewnątrz. Okna krosnowe często wykonywane sa jako stale, stosuje się je bardzo rzadko z uwagi na niską izolacyjność termiczną.

-okna ościeżnicowe (polskie)-zbudowane były z ościeżnicy do której mocowane są podwójne skrzydła okienne otwierane do środka. Skrzydła zewnętrzne zawsze mają nieco mniejszy wymiar niż skrzydła wewnętrzne. Jego odmianą są okna półskrzynkowe. Ich rama złożona jest z ościeżnicy i poziomych elementów krosna zwanych krośniakami. Skrzydła tych okien są tej samej szerokości, różnej wysokości

-okna zespolone (szwedzkie)-posiadają podwójne skrzydła połączone ze sobą za pomocą śrub Zawieszone są na ramie okna na wspólnym zawiasie. W Polsce od ponad 40 lat.

-okna jednoramowe –składają się z ramy i pojedynczych skrzydeł okiennych wykonanych z trzech warstw drewna sklejonych ze sobą. Wkład włókien zapobiega wypaczaniu się konstrukcji. Skrzydła szklone szybami zespolonymi (połączonymi uszczelką). Podobną konstrukcję mają okna wykonywane z profili PCV i aluminiowych.

-okna drewniano-alumioniowe –aby wyeliminować podstawową wadę okien drewnianych (podatność na czynniki atmosferyczne i konieczność okresowego malowania) stworzono te okna. Występują one w dwóch odmianach: jako okna drewniane z dodatkowymi osłonami aluminiowymi od zewnątrz lub wewnątrz lub konstrukcje złożone z dwóch części: alum. I drewnianej.

Szczególne typy okien: połaciowe, lukarny, wole oko, witrynowe, świetlik, nadświetlne, okno balkonowe, portfenetr(okno-drzwi z balustradą), okna wewnętrzne.

Okna mogą być: rozwierane, uchylne, obrotowe, nieotwieralne, uchylno-rozwieralne, obrotowo-otwieralne, przesuwne. Ochrona: żaluzje, okiennice, moskity, rolety. Wykończenie okien: węgarek, glinowanie.

Okna z PCV-mają ramy z profili wykonanych z wysokoudarowego(?) polichlorku winylu, przekrój profili najczęściej 3 lub 4-ro komorowy; komory pełnią funkcję termiczną, elastyczną, odwodnienia, usztywnienia. Sztywność profili PCV jest mniejsza niż drewnianych, nie wymagają konserwacji.

31.Klasyfikacja tynków zwykłych. Tynki dekoracyjne

Tynki zwykłe dzieli się ze względu na: miejsce zastosowania, sposób nanoszenia, materiał podłoża, liczbę

warstw zaprawy, technikę wykonania, rodzaj użytej zaprawy.

W zależności od miejsca zastosowania rozróżnia się tynki zewnętrzne i wewnętrzne, a wśród tych ostatnich -

ścienne i sufitowe.

Z uwagi na sposób nanoszenia zaprawy na podłoże rozróżnia się: tynki nakładane ręcznie kielnią albo pacą i

tynki wykonywane mechanicznie za pomocą różnego rodzaju urządzeń.

Ze względu na rodzaj materiału stanowiącego podłoże wyprawy rozróżnia się tynki nakładane na:

· podłoża z elementów ceramicznych i z cegły wapienno-piaskowej,

· podłoża z betonów kruszywowych (monolityczne i z prefabrykatów),

· podłoża z betonów komórkowych,

· podłoża gipsowe i gipsobetonowe,

· podłoża z płyt wiórkowo-cementowych i wiórkowo-magnezjowych,

· podłoża drewniane, z płyt pilśniowych, paździerzowych itp.,

· podłoża metalowe.

W zależności od liczby zasadniczych warstw zaprawy nanoszonych kolejno na podłoże i różniących się

właściwościami rozróżnia się:

· tynki jednowarstwowe - uzyskiwane przez naniesienie narzutu bezpośrednio na podłoże,

· tynki dwuwarstwowe - składające się z obrzutki i narzutu,

· tynki trójwarstwowe - składające się z obrzutki, narzutu i gładzi.

TYNKI DEKORACYJNE

Zaletą tynków dekoracyjnych jest różnorodność faktur, jakie można uzyskać na ścianie. Zależą one od rodzaju tynku, metod nakładania i fakturowania, a niekiedy także od inwencji wykonawcy.

-kornikowe - Popularne są tynki kornikowe(rowkowe, rustykalne). Nakłada się je warstwą grubości równej wielkości ziaren kruszywa, a po kilkunastu lub kilkudziesięciu minutach od nałożenia (zależnie od rodzaju tynku, temperatury i wilgotności powietrza) kształtuje się fakturę przez zacieranie pacą z tworzywa sztucznego. W zależności od efektu, jaki chcemy uzyskać zacierać można pionowo, poziomo, na okrągło itp. Zastosowanie podkładu w kolorze tynku zapobiega prześwitywaniu podłoża.

-o fakturze typu baranek - Bardzo popularne są również tynki o fakturze typu baranek, jak również tynki ciągnione. Nakłada się je pacą ze stali nierdzewnej, a fakturę nadaje się wałkiem z pianki komórkowej.

Powstające „sople” można dodatkowo lekko przygładzić pacą.Są również tynki, których fakturę można kształtować dowolniena przykład za pomocą pędzla, gąbki, pacy lub innych narzędzi.

-strukturalne–dekoracyjny wzór powstaje wtedy, gdy w świeżo ułożonym tynku odciska się lub żłobi wzory. Można się w tym celu posłużyć nie tylko packą, ale także pędzlem, wałkiem, kawałkiem folii, szpachelką lub szczotką;

-mozaikowe - Ruchami okrężnymi zaciera się tynki na gładko lub nadaje inne faktury, na przykład mozaikowe(kamyczkowe). Tynki mozaikowe, dzięki zawartości różnokolorowych kamieni naturalnych lub odłamków kolorowego szkła, nadają powierzchni tynku charakterystyczny wielokolorowy wzór. Można je mieszać ze sobą, uzyskując dowolne zestawienia kolorystyczne.