Warszawa, dn. 18.05.2011 r.

„ZATWIERDZAM”

INSTRUKTOR

STUDIUM SZKOLENIA WOJSKOWEGO

………………………………….

st. sierż. Sławomir NOWAK

PLAN PRACY
INSTRUKTORA NA PUNKCIE NAUCZANIA

I. ZAGADNIENIE:

BUDOWA ORAZ WSPÓŁDZIAŁANIE CZĘŚCI I MECHANIZMÓW WYBRANYCH RODZAJÓW BRONI STRZELECKIEJ.

II. CEL:

- Nauczyć budowy, zasady działania, oraz współdziałania części i mechanizmów karabinu maszynowego PK oraz doskonalić umiejętności w bezpiecznym obchodzeniu się z bronią strzelecką podczas jej użytkowania.

III. CZAS:

23 min.

IV. MIEJSCE:

Strzelnica szkolna WAT - (wiata nr 1)

V. LITERATURA:

• Instrukcja 7,62mm Karabiny maszynowe PK, PKM I PKMN z podstawami. Sygn. Uzbr. 2300/83.

• Metodyka szkolenia strzeleckiego – Szkol. 730/89

VI. ZABEZPIECZENIE MATERIAŁOWO-TECHNICZNE:

7,62 mm karabin maszynowy PK - 1 kpl.

Plansze poglądowe - 1 kpl.

VII. WARUNKI BEZPIECZEŃSTAWA:

Zabrania się kierowania broni wylotem lufy w stronę ludzi.

Przed rozłożeniem należy każdorazowo sprawdzić rozładowanie broni.

Rozładowanie sprawdzać w kierunku wskazanym przez instruktora określony jako kierunek bezpieczny.

Wszystkie czynności wykonywać na komendę instruktora.

Części i mechanizmy układać w kolejności ich rozkładania i obchodzić się z nimi ostrożnie.

Zabrania się oddalać z punktu nauczania bez wiedzy instruktora.

PRZEBIEG ZAJĘĆ:

Lp.	CZYNNOŚCI INSTRUKTORA	CZYNNOŚCI SZKOLONYCH
1	Ustawiam szkolonych w wyznaczonym miejscu, określonym podczas instruktażu i podaję treść zagadnienia. ,,BACZNOŚĆ” – Budowa oraz współdziałanie części i mechanizmów wybranych rodzajów broni strzeleckiej – ,,SPOCZNIJ”. Celem szkolenia - jest nauczyć budowy, zasady działania, oraz współdziałania części i mechanizmów karabinu maszynowego PK, oraz doskonalić umiejętności w bezpiecznym obchodzeniu się z bronią strzelecką podczas jej użytkowania. CO TO JEST, DO CZEGO SŁUŻY Karabin maszynowy PK jest bronią zespołową drużyny piechoty, przeznaczoną do niszczenia siły żywej, środków ogniowych i celów powietrznych przeciwnika. Z karabinów maszynowych strzela się krótkimi seriami (do 10 strzałów), długimi seriami (do 30 strzałów) i ogniem ciągłym. Przedstawiam warunki bezpieczeństwa przy obchodzeniu się z bronią. ( Warunki bezpieczeństwa opisane w pkt. VII) Wskazuję kierunek bezpieczny do sprawdzenia rozładowania broni. WZOROWY POKAZ POKAZ Z OBJAŚNIENIEM Pokazuję i objaśniam Dokonuję częściowego rozłożenia broni, przedstawiam budowę, zasadę działania i współdziałania części i mechanizmów karabinu maszynowego PK (Załącznik Nr 2.) ĆWICZENIE PRAKTYCZNE Sprawdzam stopień przyswojenia przez szkolonych budowy, zasady działania oraz współdziałania części i mechanizmów karabinu maszynowego PK. Na bieżąco koryguję popełniane przez nich błędy, oraz wskazuję sposoby ich usunięcia. Zwracam uwagę na przestrzeganie zasad bezpieczeństwa przy obchodzeniu się z bronią oraz dyscyplinę szkoleniową w czasie zajęć.	Ustawiają się na zbiórce wykonanej przez instruktora. Przyjmują postawę zasadniczą i słuchają. Słuchają Słuchają i obserwują Szkoleni przedstawiają budowę, zasadę działa, oraz współdziałania części i mechanizmów karabinu maszynowego km PK.
2	OMÓWIENIE ZAGADNIENIA - wskazuję najczęściej popełniane błędy; - odpowiadam na pytania szkolonych; - wskazuję literaturę do nauki własnej;	Słuchają i notują.

OPRACOWAŁ

……………………………

Załącznik nr 1

OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA KARABINU MASZYNOWEGO PK.

7,62mm km PK

Przeznaczenie 7,62mm km PK

Jest bronią zespołową drużyny piechoty, przeznaczoną do niszczenia siły żywej, środków ogniowych i celów powietrznych nieprzyjaciela. Z karabinów maszynowych strzela się krótkimi seriami (do 10 strzałów), długimi seriami (do 30 strzałów) i ogniem ciągłym.

Dane taktyczno-techniczne

• masa broni - 7,5 kg - 9,0 kg;

• długość linii celowniczej - 633 mm, 644 mm;

• szybkostrzelność teoretyczna - 650 strz./min.;

• szybkostrzelność praktyczna (og. ciąg.) - 250 strz./min.;

• prędkość początkowa pocisku - 825 m/s;

• odległość strzału bezwzględnego (popiersie) - 420 m;

(bieg. żoł.) - 640 m;

• odległość ognia skutecznego - 3800 m;

• max. donośność pocisku - 3800 m;

• pojemność taśmy - 100/200/250 naboi;

• stosowana amunicja (typ) - 7,62mm x 54R

Charakterystyka techniczna

• Zasada działania: jest bronią automatyczną. Działa na zasadzie wykorzystania energii części gazów prochowych odprowadzanych przez boczny otwór lufy z długim ruchem tłoka gazowego.

• Mechanizm ryglowy: ryglowanie odbywa się przez obrót zamka w prawo, wymuszony ruchem suwadła (dwa rygle).

• Mechanizm uderzeniowy: typu iglicznego, ruch iglicy wymuszony jest ruchem suwadła.

• Mechanizm spustowy: umożliwia prowadzenie ognia ciągłego.

• Mechanizm zasilający: zasilany jest z taśmy metalowej, giętkiej, typu zamkniętego.

• Przyrządy celownicze: mechaniczne, nastawne-krzywkowe, szczerbinkowe.

• Wyciąg: o ruchu obrotowym, umieszczony na zamku.

• Wyrzutnik: stały umieszczony z prawej strony komory zamkowej.

• Mechanizm zabezpieczający przed strzałem przedwczesnym: nie występuje. Zabezpieczenie jest zrealizowane przez odpowiednią konstrukcję mechanizmu ryglowego i uderzeniowego.

• Mechanizm zabezpieczający przed strzałem przypadkowym: bezpiecznik nastawny; A) blokuje dźwignię spustową w górnym położeniu, B) unosi do góry wysięgnik ograniczający ruch suwadła do tyłu.

Załącznik nr 2

BUDOWA KARABINU MASZYNOWEGO PK.

Karabin maszynowy PK składa się z następujących podstawowych części i mechanizmów:

- lufy;

- komory zamkowej z pokrywą, podstawą donośnika i kolbą

- suwadła z wyłuskiwaczem nabojów i tłokiem gazowym

- zamka;

- sprężyny powrotnej z trzpieniem prowadzącym

-rury tłoka gazowego z dwójnogiem

- mechanizmu spustowego;

W skład zestawu karabinu maszynowego wchodzą skrzynki amunicyjne z taśmami, podstawa trójnożna, lufa zapasowa i wyposażenie.

Podstawowe części i mechanizmy karabinu maszynowego:

1. lufa.

2. komora zamkowa z pokrywą, podstawą donośnika i kolbą;

3. suwadło z wyłuskiwaczem i tłokiem gazowym;

4. zamek;

5. sprężyna powrotna;

6. trzpień prowadzący

7. rura tłoka gazowego z dwójnogiem

8. skrzynka amunicyjna

9. przybornik

10. wycior

Ogólne współdziałanie części i mechanizmów karabinu maszynowego PK

Działanie automatyki karabinu maszynowego opiera się na wykorzystaniu części energii gazów prochowych odprowadzanych przez boczny otwór przewodu lufy do komory gazowej, działających na czołową powierzchnię tłoka gazowego, i odrzuceniu tłoka gazowego z suwadłem do tyłu.

W czasie ruchu suwadła do tyłu następuje odryglowanie zamka, wyciągnięcie łuski z komory nabojowej i wyrzucenie jej na zewnątrz, wyciągnięcie kolejnego naboju z taśmy nabojowej, dosłanie go do podłużnego okna donośnika, przesunięcie w lewo taśmy nabojowej w donośniku o jedno ogniwo oraz ściśnięcie sprężyny powrotnej.

Odryglowanie zamka następuje w początkowym okresie ruchu suwadła do tyłu w wyniku obrócenia zamka w lewo wokół jego osi wzdłużnej, wskutek czego rygle zamka wychodzą zza opór ryglowych komory zamkowej.

W skrajnym tylnym położeniu suwadło uderza o ogranicznik i pod działaniem sprężyny powrotnej rozpoczyna ruch do przodu.

Jeżeli język spustowy jest naciśnięty, suwadło z zamkiem nie zatrzymuje się na zaczepie dźwigni spustowej, lecz przesuwa się do przodu, zamek wypycha swym dosyłaczem nabój z podłużnego okna donośnika i dosyła go do komory nabojowej, zaczepy wyłuskiwacza chwytają za kolejny nabój znajdujący się w taśmie nabojowej, a łapka podajnika przesuwa się w prawo o jedno ogniwo taśmy.

Gdy suwadło zbliża się do skrajnego przedniego położenia, następuje zaryglowanie zamka i zbicie spłonki przez iglicę.

Zaryglowanie zamka następuje w wyniku obrócenia go w prawo wokół osi wzdłużnej.

Wskutek tego rygle zamka wchodzą za opory ryglowe komory zamkowej.

Iglica przesuwa się do przodu pod naciskiem pierścieniowego występu znajdującego się w suwadle i uderza grotem w spłonkę nabojową. Następuje strzał i działanie automatyki karabinu maszynowego powtarza się w identyczny sposób.

Jeżeli po strzale język spustowy nie jest naciśnięty, to suwadło z zamkiem zatrzymuje się w tylnym położeniu na zaczepie dźwigni spustowej.

W celu kontynuowania strzelania należy ponownie nacisnąć język spustowy.

Ogień z karabinu maszynowego będzie trwał dopóty, dopóki nie nastąpi zwolnienie języka spustowego lub nie zostaną zużyte wszystkie naboje z taśmy.

Położenie części i mechanizmów karabinu maszynowego przed załadowaniem.

Pod działaniem sprężyny powrotnej suwadło z tłokiem gazowym i zamkiem znajduje się w skrajnym przednim położeniu, tłok gazowy znajduje się w tulei gazowej komory gazowej, a przewód lufy jest zaryglowany zamkiem. Zamek jest obrócony wokół własnej osi wzdłużnej w prawo w ten sposób, że występy ryglowe zamka opierają się o opory ryglowe komory zamkowej. Iglica znajduje się w przedzie, a grot igliczny wystaje z otworu czółka trzonu zamkowego. Sprężyna powrotna znajduje się w stanie najmniejszego naprężenia. Rękojeść przeładowania jest w skrajnym przednim położeniu. Podajnik, wchodząc swoim występem w rowek znajdujący się na prawej ściance suwadła, zajmuje skrajne prawe położenie, łapka podajnika – pod działaniem własnej sprężyny – jest nieznacznie podniesiona, a zaczepy taśmy i przycisk naboju w pokrywie komory zamkowej są opuszczone pod działaniem sprężyn.

Dźwignia spustowa jest uniesiona, język spustowy odciągnięty do przodu, a bezpiecznik obrócony do przodu ze zwróconym do góry wycięciem, pozwalającym na obniżenie dźwigni spustowej.

Osłona zasłania w komorze zamkowej otwór wyrzutnicy do wyrzucania łusek, pokrywa komory zamkowej jest zamknięta, osłony donośnika są opuszczone pod działaniem sprężyn.

Współdziałania części i mechanizmów karabinu maszynowego w czasie ładowania.

Aby załadować karabin maszynowy, należy:

• obrócić rękojeść lufy w lewo;

• otworzyć pokrywę komory zamkowej;

• ułożyć taśmę na podstawie donośnika, tak aby pierwszy nabój wszedł kryzą łuski między zaczepy wyłuskiwacza nabojów;

• zamknąć pokrywę komory zamkowej;

• odciągnąć rękojeścią przeładowania suwadło do tyłu aż do oporu i ustawić je na zaczepie spustowym;

• przesunąć rękojeść przeładowania w przód do oporu.

Karabin maszynowy jest załadowany.

Jeżeli nie jest konieczne natychmiastowe otwarcie ognia, należy karabin maszynowy zabezpieczyć przez obrócenie skrzydełka bezpiecznika do tyłu. Powoduje to obrót do dołu wycięcia do dźwigni spustowej; wskutek tego dźwignia spustowa nie może się obniżyć.

W czasie odciągania rękojeści przeładowania do tyłu zaczep cięgła napinacza zazębia się z występem napinającym suwadła i odciąga je do tyłu, ściskając sprężynę powrotną; iglica, której występ znajduje się w pierścieniowym wycięciu wspornika suwadła, cofa się. Zaczepy wyłuskiwacza nabojów wyciągają nabój z taśmy i przenoszą go do tyłu, przy czym nabój podnosi zaczepy taśmy, ściskając ich sprężynę; nabój dochodząc dnem łuski do opory naboju, opuszcza się pod działaniem krzywizny opory nabojowej i przycisku naboju, wchodzi w otwór wzdłużny podstawy donośnika i ustawia się przed dosyłaczem zamka.

Po odciągnięciu suwadła na całą długość ruchu swobodnego (10-15 mm) oddziaływa ono przednim skosem wycięcia kształtowego na występ prowadnicy zamka i obraca zamek w lewo; występy ryglowe zamka wyzębiają się zza opór ryglowych komory zamkowej i następuje odryglowanie zamka. Po odryglowaniu zamek przesuwa się z suwadłem do tyłu.

W czasie dalszego odciągania rękojeści suwadło oddziaływa lewą skośną powierzchnią na rolkę podajnika, a występem na skosy popychacza osłony. Górna część podajnika obraca się przy tym w lewo; łapka podajnika opierając się o ogniwo taśmy przesuwa się w lewo i ustawia kolejny nabój naprzeciw zaczepów wyłuskiwacza; zaczepy taśmy znajdujące się w pokrywie komory zamkowej – po przepuszczeniu kolejnego naboju – utrzymują wspólnie z łapką podajnika taśmę w donośniku.

Popychacz – przesuwany przez występ suwadła w lewo – otwiera zagięciem osłonę wyrzutnicy komory zamkowej.

Dźwignia spustowa obniża się pod naciskiem suwadła.

Gdy tylko suwadło minie swym zaczepem spustowym dźwignię spustową, dźwignia ta uniesie się pod działaniem swej sprężyny. W czasie ruchu powrotnego suwadło staje na zaczepie dźwigni spustowej.

Występ popychacza na suwadle, przechodząc obok skosów popychacza, zwalnia go, w otwór wyrzutnicy komory zamkowej zamyka osłona.

Karabin maszynowy jest załadowany.

Współdziałanie części i mechanizmów karabinu maszynowego w czasie strzelania

Aby spowodować strzał, należy nacisnąć język spustowy, obróciwszy przedtem skrzydełko bezpiecznika do przodu, jeżeli karabin maszynowy był zabezpieczony. W czasie obracania skrzydełka bezpiecznika do przodu szerokie wycięcie bezpiecznika ustawia się pod dźwignią spustową, co pozwala na obniżenie dźwigni spustowej.

Język spustowy, obracając się na osi, naciska zębem na dźwignię spustową i wyzębia ją z zaczepu suwadła. Pod działaniem sprężyny powrotnej suwadło z zamkiem przesuwa się do przodu, przy czym zamek wypycha swym dosyłaczem nabój z korytka podstawy donośnika i dosyła go do komory nabojowej.

W czasie ruchu suwadło oddziaływa swą prawą płaszczyzną na występ podajnika i odchyla górną część podajnika w prawo; łapka podajnika zaskakuje za kolejne ogniwo taśmy, a zaczepy taśmy utrzymują przy tym taśmę i zabezpieczają ją przed wypadnięciem.

W czasie zbliżania się zamka do tylnego ścięcia lufy wyciąg wchodzi w wycięcie znajdujące się na lufie, a pazur wyciągu zaskakuje za kryzę łuski.

Zamek – początkowo pod działaniem skosu występu komory zamkowej na skos prawego rygla, a następnie tylnego skosu wycięcia kształtowego suwadła na występ prowadzący – obraca się wokół osi podłużnej w prawo, a jego rygle wchodzą za opory ryglowe komory zamkowej; następuje zaryglowanie zamka.

W czasie dalszego ruchu suwadła zaczepy wyłuskiwacza zaskakują za kryzę dna łuski kolejnego naboju; grot iglicy wychodzi z otworu czółka trzonu zamkowego i nakłuwa spłonkę naboju. Następuje strzał. Pod działaniem ciśnienia gazów prochowych pocisk przesuwa się w przewodzie lufy; gdy mija otwór gazowy w lufie, część gazów prochowych – wypływając przez ten otwór do komory gazowej – prze na tłok gazowy i odrzuca suwadło do tyłu.

Odchodząc do tyłu, suwadło ( jak podczas odciągania rękojeścią przeładowania) wyciąga zaczepami wyłuskiwacza z taśmy i przenosi do tyłu nabój, który pod działaniem skosu – znajdującego się na przycisku naboju – i opory nabojowej opuszcza się do korytka podstawy donośnika. Gdy suwadło przejdzie odległość ruchu swobodnego (10-15 mm), działa przednim skosem wycięcia kształtowego na występ prowadzący zamka, obraca zamek wokół osi podłużnej w lewo i wyprowadza rygle zamka z zazębienia z oporami ryglowymi komory zamkowej; następuje odryglowanie zamka.

Zamek przesuwając się z suwadłem do tyłu, wyciąga pazurem wyciągu łuskę z komory nabojowej, suwadło przesuwa w lewo popychacz, który swoim zagięciem obraca osłonę i otwiera wyrzutnicę w komorze zamkowej; łuska utrzymywana dotychczas przez pazur wyciągu napotyka na swej drodze wyrzutnik znajdujący się w komorze zamkowej i zostaje wyrzucona na zewnątrz.

Suwadło, przesuwając się w dalszym ciągu do tyłu, oddziaływa swą lewą ukośną płaszczyzną na rolkę podajnika i obraca górną część podajnika w lewo, łapka podajnika przesuwa taśmę w lewo i ustala kolejny nabój naprzeciw zaczepów wyłuskiwacza. Po uderzeniu w skrajnym tylnym położeniu w zderzak suwadło przesuwa się pod działaniem sprężyny powrotnej do przodu i jeżeli język spustowy jest naciśnięty, nie zatrzymuje się na zaczepie dźwigni spustowej, lecz dosyła dosyłaczem naboju kolejny nabój do komory nabojowej, a iglica zbija spłonkę naboju; następuje kolejny strzał.

Strzelanie automatyczne trwa tak długo, jak długo naciśnięty jest język spustowy, a w taśmie znajdują się naboje.

Po zwolnieniu języka spustowego suwadło zostaje zatrzymane przez zaczep spustowy suwadła na dźwigni spustowej w tylnym położeniu i strzelania zostaje przerwane, lecz karabin maszynowy pozostaje załadowany.

W wypadku wystrzelenia wszystkich nabojów i naciskania języka spustowego suwadło z zamkiem pozostanie w skrajnym przednim położeniu.