Strategia polska Piastów i Jagiellonów
zdolności narodowotwórcze i państwowotwórcze plemiona Polan i dynastii Piastów połączone z ich wojowniczością oraz wysokim poziomem sztuki wojennej;
skuteczna dla obrony Polski strategia wojskowa oparta na: powszechnym obowiązku obrony (pospolitym ruszeniu) realizowanym w dwóch komponentach: ówczesnych wojskach operacyjnych – drużynie królewskiej a następnie chorągwiach ziemskich i królewskich oraz ówczesnej obronie terytorialnej – obronie ziemi (miejscowej) obejmującej obronę grodów warownych, miast oraz wsi; umocnieniu terytorium systemów grodów warownych, umocnień miast o linii wałów obronnych; sprawnej taktyce ówczesnych działań nieregularnych (wojna – szarpana, podjazdowa, urywcza);
przyjęcie chrześcijaństwa było największym i najważniejszym działaniem narodowo
i państwowotwórczym pierwszych Piastów o fundamentalnym znaczeniu dla tworzenia bezpieczeństwa Polski ponieważ:
wyprowadziło tworzący się naród polski z barbarzyństwa i wprowadziło do przodującej i największej cywilizacji łacińskiej (zachodniej), której chrześcijaństwo jest fundamentem;
uchroniło tworzące się państwo polskie od nieuchronnej chrystianizacji
i kolonizacji ze strony Niemiec co groziło narzuceniem języka niemieckiego, niemieckiej administracji kościelnej i obcej władzy (vide los Słowian Połabskich i Prusów);
państwo polskie znalazło silne oparcie w papiestwie (Watykanie);
system organizacji Kościoła katolickiej (parafie, diecezje, zakony, administracja kościelna, szkoły i uczelnie kościelne, itd.) stał się najbardziej trwałą częścią organizacji i tożsamości narodu, pełniąc funkcję niezachwialnej ostoi polskości w tragicznych okresach historii (rozbicia dzielnicowego, rozbiorów, okupacji, dominacji sowieckiej po II wojnie światowej);
silne, sprawne i stabilne przywództwo narodowe, które stanowiła dynastia Piastów ze szczególnym wyróżnieniem takich władców jak: Mieszko I, Bolesław Chrobry, Bolesław Śmiały, Przemysł II, Władysław Łokietek i Kazimierz Wielki. Oprócz królów przywództwo narodowe tworzyła wykształcona szlachta i magnateria oraz kadra dowódcza na czele z hetmanią. Warto podkreślić, że wszyscy wielcy królowie – to zarazem utalentowani wodzowie. Oprócz wymienionych Piastów do nich można zaliczyć W. Jagiełłę, S. Batorego, Władysława IV i Jana Sobieskiego;
rozwój szkolnictwa, nauki, prawodawstwa oraz kultury narodowej (szczególnie literatury polskiej i historiografii) był początkowo owocem wejścia w krąg cywilizacji łacińskiej i szerokiego korzystania z dziedzictwa Grecji i Rzymu a następnie utworzenia własnych narodowych instytucji na czele z Uniwersytetem Jagiellońskim;
rozwój gospodarczy wyrażający się w zakładaniu nowych wsi i miast, eksporcie produktów rolniczych i leśnych na zachód, ściąganiu do Polski rzemieślników i artystów oraz kupców;
sprawna dyplomacja oparta o wykształcone za granicą kadry dyplomatów oraz tworzenie koneksji małżeńskich i rodzinnych z obcymi dworami królewskimi (cesarskimi) i możnowładcami;
umiejętnie zawierane i wykorzystywane sojusze, głównie z Litwą, które pozwoliły obronić się a następnie zwasalizować państwo krzyżackie – stanowiące od XIII do XV wieku największe zagrożenie bezpieczeństwa narodowego.