2012 Efekt obcego języka: Myślenie w obcym języku redukuje tendencyjność (stronniczość , nastawienie) w podejmowaniu decyzji.
B. Keysar, S.L. Hayakawa, Sun Gyu An
Streszczenie: Czy podjął byś tą samą decyzję w obcym języku, gdybyś podejmował ją w swoim ojczystym języku? Intuicyjnie ludzie powinni podejmować te same decyzje bez względu na używany język albo że używanie obcego języka utrudniłoby podjęcie decyzji. Odkryliśmy jednak coś innego: używanie obcego języka redukuje tendencyjność związaną z podejmowaniem decyzji. Cztery eksperymenty ukazują, że formułowanie (opisywanie problemu) nie ma znaczenia gdy problem jest przedstawiany w obcym języku. Podczas gdy ludzie byli awersyjni w stosunku do ryzyka i szukający ryzyka kiedy decyzje były prezentowane w ich ojczystym języku, nie byli oni podatni na manipulacje opisem w języku obcym. Dwa dodatkowe eksperymenty pokazały że używanie obcego języka redukuje awersje straty, zwiększając akceptacje zarówno hipotetycznych jak i realnych zakładów z pozytywnym oczekiwaniem. Oświadczamy/Uważamy że ten efekt pojawia się, ponieważ język obcy dostarcza lepszy poznawczy i emocjonalny dystans, niż robi to język ojczysty.
Ludzie używają więcej niż jednego języka blablabla… Zbadaliśmy czy i jak użycie obcego języka wpływa na osądzanie i podejmowanie decyzji.
Myślenie i rozumowanie zdaje się angażować dwa typy procesów. Jeden bardzo polega na zasobach umysłowych i jest bardziej analityczny, normatywny i systematyczny a drugi jest intuicyjny, afektywny i heurystyczny. Z jednej strony są podstawy żeby wierzyć że używanie obcego języka zmniejsza zdolność tej pierwszej części, ponieważ język obcy jest trudniejszy w użyciu co mogłoby zwiększyć przeciążenie poznawcze i prowadzić do polegania na tej drugiej części. Jeśli tak jest to powinno to powodować to oparcie na bardziej afektywnych procesach
Z drugiej strony, są podstawy żeby uważać że obcy język powoduje efekt przeciwny do tego opisanego wyżej. Hipoteza ta poparta jest tym że obcy język mógłby dostarczać dystansu który przełącza ludzi z tego afektywnego, na bardziej systematyczny system myślenia. Obcy język może dostarczać ten dystans bo jest mniej zakorzeniony w emocjonalnym systemie niż język ojczysty. Pomimo bardzo dobrej znajomości obcego języka (słów tabu, wyrażeń emocjonalnych, miłości, reklamy) nie wywołuje on takich odpowiedzi organizmu jak język ojczysty. Przez to ludzie mogą korzystać z analitycznego myślenia podczas podejmowania decyzji.
Inną rzeczą na poparcie tego, jest fakt że obcy język jest przetwarzany mniej automatycznie przez co przetwarzanie jest bardziej spokojne, zamierzone. Również ta trudność w analizowaniu czegoś w obcym języku prowadzić może do lepszego przetwarzania.
Przeprowadziliśmy sześć eksperymentów sprawdzających to. 1-4 dotyczyły opisu w decyzjach ryzykownych, 5-6 dotyczyły awersji straty.
METODA
Ludzie mówiący różnymi językami mogą się różnić na wiele sposobów. W badaniu porównywano ludzi mówiących tym samym obcym i ojczystym językiem. Byli przypadkowo przydzieleni żeby wykonać zadanie w jednym z tych dwóch języków. Uczestnicy uczyli się języka tylko w szkołach i ich rodzice nie mówili w tym języku obcym. Po eksperymencie pytali o to skąd są, o to jak oceniają swoją znajomość obcego języka i chyba jeszcze testy żeby tą znajomość ocenić.
Teksty użyte w eksperymencie były dobrze sprawdzone. Eksperymenty były przeprowadzana tylko z użyciem jednego języka. Żeby się przekonać czy uczestnicy zrozumieją o co chodzi to najpierw czytali krótki tekst i odpowiadali na kilak pytań. Upewnili się że uczestnicy rozumieją eksperyment, karząc im tłumaczyć go po przeprowadzeniu badania. Wykluczyli ludzie którzy coś zrobili źle.
EKSPERYMENT PIERWSZY, DRUGI I TRZECI
Opis przykładów z pieniędzmi i ratowaniem żyć. Jest to ważne bo narusza normatywne założenie że gotowość do podjęcia ryzyka powinna być niezależna od opisu sytuacji.
Zbadaliśmy czy ma to jakieś znaczenie gdy użyje się innego języka.
#1 Uczestnicy: 121 studentów. Ojczysty angielski, obcy japoński. Średni wiek 22, japońskiego zaczęli się uczyć średnio w wieku 17 lat. Oceniali swoją znajomość japońskiego w 7punktowej skali. Średnia znajomość japońskiego: 4,2; angielskiego: 6,9. Przypadkowo przyporządkowani do zadania po angielsku lub japońsku.
#2 144 studentów z Korei. Średni wiek 23, angielskiego zaczęli się uczyć średnio w wieku 12 lat. Oceniali zdolności językowe w 10punktowej skali. Średni wynik znajomości angielskiego: 4.4, koreańskiego 8,5. Przypadkowo przyporządkowani do zadania
#3 103 angielskich studentów studiujących w Paryżu. Średni wiek 22, francuskiego zaczęli się uczyć średnio w wieku 16 lat. Na 10 punktowej skali znajomości języka, średnio 3,8 francuski.
Uczestnikiem sprezentowano zmodyfikowaną wersję eksperymentu z chorobą azjatycką (opisaną w tym wcześniejszym artykule).
1# Ostatnio pojawiła się bardzo niebezpieczna choroba. Bez lekarstwa umrze na nią 600 000 osób. Aby ocalić tych ludzi, tworzone są dwa rodzaje leków
Wersja I: A – 200 000 osób będzie uratowanych
B – 33,3% szansy że wszyscy zostaną uratowani i 66.6% szansy że nikt nie będzie uratowany
Wersja II: C – 400 000 osób zginie
D – 33,3% szansy że nikt nie zginie i 66,6% szansy że wszyscy zginą
Który lek wybierasz?
#2 #3 zamiast choroby był rząd próbujący uniknąć utraty/likwidacji 600 000 miejsc pracy
WYNIKI
Cóż, znacie wyniki z filmiku.
Ci którzy odpowiadali w ojczystym języku poddawali się tej „manipulacji” językowej. Ci którym przedstawiono problem w obcym języku odpowiadali nie zwracając uwagi na straty/zyski, w sensie używali tej bardziej analitycznej pracy mózgu, nie robiło im różnicy czy uratują 200 000 osób czy zginie 400 000, wiedzieli „bardziej” że to to samo. Ta systematyczniejsza część mózgu decydowała też że raczej wybierano opcję pewną niż %/%.
EKSPERYMENT CZWARTY
Ale możliwe że ludzie wybierając w obcym języku nie przeczytali problemu dokładnie, że wybierali byle co. Więc przeprowadzili dodatkowe badanie modyfikując #2 przez dodanie 3 opcji która również była „zyskiem” ale większym od podanego wcześniej. W ten sposób mieli się przekonać czy ludzie naprawdę rozumieli co robią.
84 studentów, ojczysty język angielski, średni wiek 19, średni wiek rozpoczęcia nauki hiszpańskiego 12 lat, oceniali zdolność językową na 10stopniowej skali, znajomość hiszpańskiego średnio 6.2, angielskiego 9.9. Podzielono tą grupę na 3 mniejsze (po 28 osób) i postawiono każdą z nich przed opcjami (z zyskiem, ze stratą, z tą zmodyfikowaną). Wszyscy wykonywali polecenia w hiszpańskim.
W zmodyfikowanym #2 i #3 przedstawiono opcję że 1000 miejsc pracy byłoby zachowane na pewno (było to mniej niż w opcji ryzykownej 33.3%/66.6%)
Wyniki: Wyniki powtórzyły się w niezmienianych problemach. W zmodyfikowanej opcji rzadziej wybierano opcję pewną. Pokazuje to że użycie obcego języka eliminuje efekt formułowania.
Wynikać to może ze zwiększenia przeciążenia poznawczego. Nie ma również znaczenia jakie języki są ojczyste a jakie obce (w sensie w badaniach np. angielski raz był ojczystym a raz obcym). Ale trzeba też wziąć pod uwagę kontekst, a chodzi tu o to gdzie studiowali (#1 i #2 byli w swoim ojczystym kraju, #3 byli na studiach za granicą)
EKSPERYMENT 5
Ludzie są awersyjni w stosunku do strat, to znaczy że negatywne działanie potencjalnej straty przewyższa pozytywne działanie identycznego zysku. Na przykład większość ludzi odrzuciła by zakład w którym mogą wygrać 12$ albo stracić 10$, pomimo widzianego zysku. Widok zysku jest zasłonięty strachem przed stratą. Prowadzi to do krótkowzrocznej awersji starty (czy tak po polsku ta teoria jest nazwana, nie wiem, ale nie mam pomysłu jak to przetłumaczyć więc zrobiłam dosłownie), którą kieruje emocjonalna reakcja na stratę. Ludzie z uszkodzeniem mózgu w części regulującej emocje nie wykazują tego efektu.
W tym eksperymencie postawiono ludzi przed kilkoma różnymi, równoważnymi, zakładami (wyborami) w których można było albo wygrać albo stracić. Prezentowane było w ojczystych i obcych językach. Są dowody na to że obciążenie poznawcze powoduje większa awersję do ryzyka. Przez to można uważać, że użycie języka obcego może zmniejszyć tą awersję.
146 koreańskich studentów którzy brali udział w #2 (oprócz dwóch), eksperyment przeprowadzono po koreańsku i po angielsku.
Uczestników postawiono przed 18 decyzjami (jedne np. wygrasz 119000 albo przegrasz 170000, drugie wygrasz 500 albo stracisz 200). Ludzie wykazują awersję do ryzyka przy większych stawkach. Dlatego założono że język w którym zaprezentowano te zakłady wpłynie na decyzje o większych stawkach.
Zakłady pojawiały się na ekranie komputera w przypadkowej kolejności, uczestnicy wybierali klikając jedną z dwóch ikon (yes/no). Aby upewnić się że uczestnicy uważają, mieli czytać podane kwoty na głos.
Wyniki potwierdziły założenia. Ludzie byli skłonni przyjmować zakłady które dały by im najwięcej zysku gdy przedstawione one zostały w języku obcym.
Eksperyment ten nie odnosi się jednak do prawdziwych sytuacji. Dlatego zbadano te założenia kiedy chodziło o prawdziwe pieniądze.
EKSPERYMENT 6
Ludzie otrzymali 15$ w banknotach 1$, żeby postawić 15 osobnych zakładów. W każdym z nich postawiono ich przed decyzją: zatrzymać dolara albo zaryzykować stratę tego dolara lub zysk 1,5$. W przeciwieństwie do eksperymentu 5, ludzie nie ryzykowali. Eksperyment był przeprowadzany w języku angielskim i hiszpańskim.
54 studentów, ojczystym językiem angielski, obcym hiszpański. średni wiek 19, naukę zaczęli w wieku 13. Oceniali zdolność językową na 30punktowej wizualnej skali. średnia dla angielskiego – 29, dla hiszpańskiego – 19.
Każdy uczestnik otrzymał 15$. W każdej rundzie uczestnik musiał zdecydować co zrobić z 1$. Rzucano monetą, jeśli uczestnik zgadłby wynik, zatrzymałby dolara i otrzymał dodatkowe 1,5$. W razie gdyby nie zgadł, straciłby 1$. Kiedy uczestnik zatrzymał dolara, kontynuowano do następnej rundy.
Wyniki: Uczestnicy którzy przechodzili przez badanie w języku obcym częściej wchodzili w zakłady. Eksperyment wykazuje że ludzie mniej obawiają się strat kiedy decydują w języku obcym.
PODSUMOWANIE
Eksperymenty te wykazały, że język obcy prawdopodobnie zwiększa obciążenie poznawcze, ale nie oznacza to że systematyczne myślenie schodzi na boczy plan.
Prawdopodobnym powodem tego jest fakt że język obcy nie jest tak bardzo emocjonalnie powiązany jak język ojczysty.