Wykład- Nowożytne Idee Polityczne 20.12.2013
Katolicka nauka społeczna
Część nauczania Kościoła katolickiego w odniesieniu do spraw społeczno- politycznych, podstawą są wskazania moralne
Ma charakter krytyczny, polemiczny
Źródłem są publiczne, oficjalne wystąpienia najwyższych hierarchów (encykliki, listy apostolskie, przemówienia)
Kierowane do 1963 wspólnoty Kościoła, później do „wszystkich ludzi dobrej woli”
Leon XIII, 60 encyklik
1891, „Rerum novarum”, „O kwestii robotniczej”
Krytyka socjalizmu:
-własność prywatna jest prawem naturalnym (słuszne posiadanie i słuszne użytkowanie)- często źle ją użytkują- tylko z myślą o sobie
-płaca rodzinna (by dawała utrzymanie rodzinie- mężczyzna utrzymuje, kobieta- rodzina)
-krytyka zasad równości
-krytyka materializmu
Krytyka liberalizmu
-„wolność do czynienia dobra”
-krytyka demokracji, większości i umowy społecznej
-neotomizm
Państwo
Hierarchiczne
Organiczne
Ma wspierać kościół
„chrześcijańska demokracja” w oparciu o realizację zasady solidaryzmu społecznego (zmiany postaw ludzi w ramach danego systemu, nie koniecznie demokratycznego, ludzie dbają o siebie wzajemnie)
Prawo stanowione zgodne z prawem Bożym
Katolickie związki zawodowe
Ład, bezpieczeństwo
Pius XI, 1922-1939
1931 Quadragesimo anno
„O odnowieniu ustroju społecznego…”
Krytyka liberalizmu (zubożenie pracowników, ich uprzedmiotowienie, indywidualizm, atrofia tkanki społecznej) i socjalizmu (przemoc, laickość, materializm)
Korporacjonizm chrześcijański- jedność i monolityczność państwa
Krytyka statolatrii (ubóstwianie państwa)
Idea pomocniczości (subsydiaryzmu)
Możliwość istnienia związków zawodowych (także niekatolickich)
Upowszechnienie własności
Akcja Katolicka
Pius XII, 1939-1958
Społeczność międzynarodowa
Solidaryzm, subsydiaryzm, demokracja (24.12.1944)
Personalizm katolicki (E.Mounier, J.Maritain- zdecydowani lewicowcy ): Prawa Człowieka
Wywłaszczanie z godziwym zadośćuczynieniem
Rola mass-mediów w nauczaniu
Jan XXIII, 1958-1963; „mater et magistra,
1963 „pacem un terris”- do wszystkich ludzi dobrej woli”
„znaki czasu” – personalizm
Aktywna rola państwa
Upowszechnienie i uspołecznienie własności, własność ma spełniać społeczne funkcje
Zaakceptowanie partii politycznych
Największe zagrożenie- niepewność przyszłości, odejście od tomistycznej zasady naturalnej hierarchiczności
Państwo opiekuńcze (nierozerwalność praw i obowiązków)
Współpraca z niekatolikami- katalog praw jednostki
Suwerenność ludu, równość, demokracja (także w stosunkach międzynarodowościowych)
Sobór Watykański II, 1962-1965
Gaudium et Spes, 1965
Agggiornamento (oznaczenie czasów, idei otwartości, dopasowania, dostosowania do czasów
Wolność religii- dialog z niewierzącymi- poszukiwanie wat także wśród katolików)
Równość
Laikat
Rola kobiet (otwartość, równouprawnienie)
Humanizm teocentryczny (wolność)
Godność osoby ludzkiej
Potępienie wojen i zbrojeń