Data wykonania ćwiczenia: 16.11.2011.

SPRAWOZDANIE – dobór odczynników roztwarzających osady

I. Cel doświadczenia: sprawdzenie jakie czynniki mogą rozpuszczać wybrane osady.

II. Przebieg doświadczenia:

1. Do pięciu czystych probówek dodano po 1cm³ roztworów soli: Pb(NO)₃,CuSO₄,NiCl₂,SrCl₂,KCl.

2. Do każdej z probówek dodano niewielkie ilości odpowiednich odczynników: KCl,Na₂PO₄,CH₃CSNH₂,K₂Cr₂O₇,NaHC₄H₂O₆.

3. W probówkach zaobserwowano wytrącenie się osadów.

4. Następnie zawartość każdej probówki podzielono na dwie części.

5. Dla każdej z części zastosowano odpowiedni czynnik roztwarzający powstały wcześniej osad.

III. Tabela z wynikami doświadczenia i obserwacjami:

Roztwory soli:	Odczynnik Strącający	Wytrącony osad- barwa	Odczynniki roztwarzające osad	Zmiany towarzyszące roztwarzaniu
Pb(NO)3	H2SO4	PbSO4­ - biały	1.	NaOH
			2.	HNO3
Cu(NO)3	Na2HPO­4	Cu3(PO4)2 -błękitny	1.	NH3
			2.	H2SO4
NiCl2	CH­3CSNH2 + temp.	NiS - czarny	1.	HCl
			2.	HNO3
SrCl2	K2CrO4	SrCrO4 - żółty	1.	HCl
			2.	CH3COOH
KCl	NaHC4H4O6	KHC4H4O6 - biały	1.	NaOH
			2.	HCl

IV. Reakcje w każdej z probówek – tworzenie osadów:

1. Pb²⁺ + SO₄^2- ↔ PbSO₄

2. 3Cu²⁺ + 2PO₄^3- ↔ Cu₃(PO₄)₂

3. NiCl₂ + 2NH₃ + CH₃CSNH₂ ↔ NiS + CH₃C(NH₂)₃ + 2HCl

4. Cr₂O₇^2- + 2OH^- ↔ 2CrO₄^2- + H₂O

5. Sr²⁺ + CrO₄^2- ↔ SrCrO₄

6. K⁺+ HC₄H₄O₆^- ↔ KHC₄H₄O₆

V. Reakcje w każdej z probówek – roztwarzanie osadów:

1)

PbSO₄ + 2NO₃^- ↔ Pb(NO₃)₂+ SO₄^2-

PbSO₄ + 4OH^- ↔ [Pb(OH)₄]^2- + SO₄^2-

2)

Cu₃(PO₄)₂ + NH_3(aq) ↔ 3[Cu(NH₃)₄]²⁺ + 2PO₄^3-

Cu₃(PO₄)₂ + 3SO₄^2- ↔ 3CuSO₄ + 2PO₄^3-

3)

NiS + H₂O₂ + 2H⁺ ↔ Ni²⁺ + S + 2H₂O

3S^2- + 2NO₃^- + 8 H⁺↔ 3S + 2NO + 4 H₂O

4)

SrCrO₄ + 2H⁺ ↔ H₂CrO₄ + Sr²⁺

SrCrO₄ + CH₃COOH ↔ (CH₃COO)₂Sr + H₂CrO₄

5)

KHC₄H₄O₆ + HCl ↔ KCl+H₂C₄H₄O₆

KHC₄H₄O₆ +NaOH ↔ NaHC₄H₄O₆ + KOH

SPRAWOZDANIE – wpływ środowiska na wytrącanie i rozpuszczalność siarczków metali.

I. Przebieg doświadczenia:

1. Do trzech czystych probówek dodano po 1cm³ 0,5M roztworów soli: ZnCl₂, BiCl₃, NaCl.

2. Dalsze czynności wykonywane były pod dygestorium.

3. Do każdej probówki dodano po 10kropel 6M HCl i 1cm³ tioacetamidu.

4. Probówki przeniesiono na łaźnie wodną, by przyspieszyć hydrolizę tioacetamidu.

5. W probówce z BiCl₃ wytrącił się czarny osad.

6. Do probówek z NaCl i ZnCl₂ dodano ok. 1cm³ stężonego amoniaku, aby środowisko reakcji stało się bardziej zasadowe.

7. W probówce z ZnCl₂ wytrącił się biały osad.

8. W probówce nr3 (NaCl) nie zaobserwowano zmian.

1. Do probówki nr1 z osadem (Bi₂S₃) dodano 10krpel 6M HCL. W probówce nastąpiło roztworzenie osadu.

2. Do probówki nr 2 z osadem (ZnS) dodano 10 kropel 6M HCl. W probówce nie zaobserwowano zmian.

3. Do probówki nr 2 z osadem (ZnS) dodano 5 kropli stężonego HNO₃. Osad w tej probówce roztworzył się i wydzielił się gaz.

II. Tabela z wynikami:

Sól	Sól + HCl + H2S (w postaci tioacetamidu)	Roztwór 2 + NH3(aq)	Osad + HCl	Osad + HNO3
BiCl3	Czarny osad		Osad się roztwarza.
ZnCl2	Brak	Biały osad		Osad się roztwarza, wydziela się gaz.
NaCl	Brak	Brak

III. Równania reakcji:

1) Hydroliza tioacetamidu: CH₃CSNH₂ + H₂O = CH₃CONH₂ + H₂S

2) 2Bi³⁺ + 3S^2- Bi₂S₃ (środowisko kwasowe)

3) Zn²⁺ + S^2- ZnS (środowisko zasadowe)

IV. Wnioski:

Siarczki, które mają wyższy tablicowy iloczyn rozpuszczalności do rozpuszczenia potrzebują środowiska zasadowego.

Za pomocą różnic w iloczynach rozpuszczalności siarczków metali, można oddzielić jony Bi³⁺ , Zn^2+, Na⁺, za pomocą wytrącenia ich osadów z soli, a następnie roztwarzać je w odpowiednim środowisku.