RYNKI FINANSOWE

Marek Zwolankowski

Literatura:

Rynek finansowy i jego mechanizmy. Podstawy teorii i praktyki. Wieslaw Dębski. PWN

RYNEK FINANSOWY. ASPEKTY STRUKTURALNE I FUNKCJONALNE

Struktury - plan budowy systemu jakim jest rynek finansowy, inaczej architektura rynku fin.

Rola rynku fin w gosp. (funkcje)

-w ujęciu makroekonomicznym: odpowiada na pyt. jak rynek fin. jest wkomponowany w gosp. pojmowana jako calosc oraz jak rynek fin. oddzialywuje na gosp., czy tworzy przesłanki oddzialywan efektywnościowych, czy rynek fin wspolprzyczynia się do tworzenia warunków dla wzrostu gosp., ustala relacje pomiędzy strukturami i funkcjiami.

Klasyfikacja instrumentow finansowych jako prosty sposób zarysu struktury rynku fin.

Wg. Europejski Bank Centralny: wieloelementowa klasyfikacja, podkresla walor analityczny tej klasyfikacji

• 1 stopień obejmuje 5 grup instrumentów

-instrumenty oprocentowane

-instrumenty pozostające w relacji do udziałów (zasadniczo akcje)

- instrumenty powiazane z funkcjonowaniem funduszy inwestycyjnych (certyfikaty inwestycyjne, jednostki uczestnictwa)

-waluty obce oraz instrumenty powiazane z walutami

-szczegolne instrumenty pochodne (derywaty towarowe, kredytowe)

derywat=instrument pochodny, np. CDS

co to jest CDS??

• 2 stopień obejmuje 2 el.

  • 1 grupa:-instrumenty oprocentowane inaczej aktywa bazowe(np. lokaty i depozyty miedzybankowe, dluzne papiery wart.), derywaty na stope procentową inaczej instrumenty pochodne,

  • 2 grupa – akcje, opcje na akcje

Na tle takiej klasyfikacji, dpowiednio grupując instrumenty finansowe, możemy przyjąć, ze sa one przedmiotem obrotu na 4 rynkach, a wiec na 4 segmentach rynku finansowego:

1. Rynku pienieznym

2. Kapitałowym

3. Walutowym

4. Derywatów

Oddzielamy rynek fin. od rynku usług fin.

Rynek usług fin:

-runek kredytowy,

-rynek uslug leasingowych

-rynek uslug faktoringowych

Rynek fin: rynek zbywalnych instrumentow fin., np. akcje, obligacje. Rynek fin jest wysoce plynny.

Rynek finansowy jako system hierarchicznie uporządkowany (zorganizowany) chierarchia rynku finansowego.

Rynek instrumentów pochodnych

i rynek transakcji sekultyzacyjnych

Rynek papierów

korporacyjnych (akcje, obligacje)

Rynek obligacji skarbowych

Rynek bonów skarbowych, rynek walutowy

Rynek pieniężny w jego obrębie rynek bankowy

TEZA: analiza umiejscowienia danego segmentu w strukturze rynku finansowego zaczyna otwierac perspektywę analizy funkcjonalnej. Dlaczego rynek pieniezny jest sytuowany u podstaw rynku finansowego

1. W srodowisku rynku finansowego uruchamia zobowiazuje się mechanizm transmisji monetarnej rynek pieniezny jest środowiskiem implementacji polityki pienieznej BC, środowiskiem nie do zastąpienia, tutaj maja miejsce operacje otwartego rynku, bez tego nie byłoby oddziaływania BC na caly rynek makroekonomia

2. Na rynku pienieznym zawiazuje się jedna z kluczowych cen we wszystkich decyzjach inwestycyjnych i biznesowych (stopa procentowa). Stopy krótkookresowe przekladaja się na stopy długookresowe

3. Rynek pieniezny jest podstawa kreowania i regulowania plynnosci finansowej w całym systemie.plynnosc jest szczególnym zasobem banków, przedsiębiorstw

W warstwie powiazan miedzy rynkami będziemy przywolywac 2 kwestie (zasady):

- badania przyczyn przeplywow kapitałowych pomiędzy segmentami rynkow

- analizy korelacji cen aktywow finansowych na roznych rynkach

Makroekonomia rynku finansowego, czyli rola rynku finansowego w gospodarce jako calosci

Teza: rynek finansowy jest jednym z kluczowych elementow w układzie sterowania gospodarka, czyli osiągania przez gospodarke cen efektywnościowych. Rynek finansowy= system operacyjny (system sterowania efektywność gospodarowania) w wgospodarce

5 kluczowych cech (warunków) efektywności gospodarki:

- stabilny pieniadz (wpływa na niska i kontrolowana inflacje) wydluza to horyzont decyzji, ulatwia szacowanie przyszłej wartości pieniadza rynek pieniezny (na nim dzialaja banki centralne)

- dominacja prywatnej formy własności rynek giełdowy (segment rynku kapitałowego, ruch akcji to transfer prywatnej własności)

- otwartość rynkow – ulatwia to transfer kapitalow, techniki, generuje impuls konkurencyjny rynek walutowy

- swoboda zawierania umow (wolność transakcyjna) wszystkie segmenty rynku finansowego

- odpowiedzialność za skutki podejmowanych decyzji wszystkie segmenty rynku finansowego

Mikroekonomia rynku finansowego, na przkladzie rynku giełdowego

• MIKRO

• rynek giełdowy (zawężenie rynkufin.)

koncepcja W. Lazonicka komponuje teze 5xC- formula wyodrębnienia 5 funkcji rynku giełdowego (wlasnie mikrofunkcji) adresowanych do spolek akcyjnych, szczególnie tych innowacyjnych, czyli z wieksza sklonnoscia do akceptowania wyższego ryzyka biznesowego.

Funkcje rynku giełdowego:

1. CREATION: inwestowanie w akcje wymaga sklonnosci do ryzyka i gielda taka sklonnosc do ryzyka kreuje, ale nie kreuje dla spolki ale dla inwestorów giełdowych. Inwestorzy pojawiają się na pierwszej ofercie publicznej IPO bo rynek giełdowy jest plynny i rynek kreuje postawy proinwestycyjne, inwestorzy mogą się wycowac z pierwszej oferty publicznej i sprzedać kupione akcje

2. CONTROL: ponieważ do akcji jest przywiązane prawo glosu, to rynek giełdowy jest rynkiem oddziaływania strategicznego, jest on rynkiem kontrolnym. Jest to kontrolowanie poprzez możliwość sprzedaży, wywiera się wpływ na decyzje zarządu.

3. COMBINATION: gielda umozliwia spolką realizacje „kombinowanej strategii wzrostu” , dlatego ze w rynku giełdowym możliwe sa fuzje i przejecia. Poprzez fuzje i przejecia spolki mogą rozwijać się skokowo. Fuzje mogą finansowane akcjami.

4. COMPENSATION: akcje sa wykorzystywane jako narzędzia dodatkowego wynagradzania pracowników i zarządu.

5. CASH: synonim plynnosci, spolki notowane na giełdzie (w porównaniu ze spolkami pokrewnymi lecz nie notowanymi na giełdzie) uzyskują specyficzny dodatek w wycenie wartości tylko dlatego ze sa notowane na giełdzie ( ze ich akcje sa w plynnym obrocie).

PODSUMOWANIE: Te 5 funkcji oznacza ze spolka gieldowa ma motywy obecności na giełdzie, dzięki tym funkcjom może reazlizowac model biznesowy w trzech jego ważnych el.:

1. Uzyskanie finansowego zaangazowaniania

2. Spolka może realizować sowja strategie rozwoju, poprzez fuzje i przejecia, czy droga nowej emisji akcji

3. Gielda dodatkowo wspiera proces integracji pracowników

• spółka akcyjna notowana na giełdzie= spolka gieldowa (zwężenie podmiotu)

WNIOSEK do wykladu: w uproszczonych (uogolniajacym) ujęciu rynek fin pełni 3 funkcje:

• handlową (umozliwia mobilizowanie i transfer kapitału)

• informacyjna ( w cenach aktywow fin. sa ukryte inf)

• samoorganizującego się organizmu (np. gielda)

Identyfikacja procesu integracji współczesnych rynków finansowych 17.10.2012

Integracja – łączenie się, zazębianie

1. wprowadzenie

2 płaszczyzny integracji rynków

1. płaszczyzna międzynarodowa globalizacja; podobieństwo strategii

2. płaszczyzna krajowa rynki rodzime

Segmenty rynku:

- rynek akcji

- obligacji

- towarów

- walutowy

1. Cztery rynki, czyli wnioski z miedzyrynkowej analizy technicznej

John Murphy – tworca miedzyrynkowej analizy technicznej; wnioski z obserwacji zachowan czterech rynkow (kartka nr 1), dążył do rozpoznania rytmów poszczególnych rynkow, przy zalozeniu ze dazy się do wykrycia poszczególnych rytmow, ale w konsekwencji rytmu wspólnego wszystkich rynkow

Analityk techniczny – poszukuje sygnalow rynkowych do podjęcia odpowiednich decyzji

Wykres a, strona 1

ZALEŻNOŚĆ RYNKÓW

RYNEK AKCJI RYNEK DOLARA*

RYNEK OBLIGACJI

RYNEK TOWARÓW

RYNEK DERYWATOW

TOWAROWYCH

*Murphy w swoim klasycznym ujęciu traktowal rynek dolara jako rynek jednolity; widzimy tutaj 2 rynki:

1. Pieniezny

2. Walutowy

Najważniejsze wiezi

Na rynku towarów (z pkt widzenia uruchamiania impulsow dla innych rynkow) szczególnie warto się przygladac dwom rynkow: rynek ropy naftowej i rynek złota.

Teza: obserwacja rynku towarów jest wazna co najmniej dlatego, ze pozwala zaobserwować kierunek inflacji (dla warunków inwestycyjnych inflacja jest b. wazna – niska pozwala przewidywać stope zwrotu). Bardzo popularnym narzędziem badania tendencji na rynku towarów jest indeks CRB (indeks skomponowany z 19 towarow ulozonych w grupy, najwieksza wage ma ropa naftowa surowa (nieprzetworzona), która ma wage 23%, pozostale to gaz naturalny 6%, złoto, miedz, kukurydza, kawa tez po 6%, kakao, cukier po 5%, pozxwala zaobserwować ruch na rynku, badac podstawe zmienności kontraktow terminowych, np. na rope naftowa czy miedz, wpływ na to maja formy postrzegania rynku przez inwestorów). W listopada wart. CRB w październiku 2012 – ponad 300 rynek towarów wraca do sytuacji przed kryzysem

Silny dolar prowadzi do spadkowego trendu na rynku towarów. Na rynku pienieznym rodzimym waluta (w tym wypadku dolar) jest silna gdy inflacja jest niska i kontrolowana.

Rynek obligacji ma co najmniej 2 parametry:

1. Cena (kurs) obligacji – kurs 100% cena emisji = cena obligacji, jeśli obligacja się umacnia kurs wynosi np. 104% z perspektywa wzrostu; 97% kurs obligacji spada, cena nizsza

2. Rentowność (stopa zwrotu z obligacji), nazwa Yield, odnośnikiem jest rentowność 10-letnich obligacji skarbowych - [Y₁₀]

Np. Y₁₀ = 4%, - oprocentowanie ustalane jest w momencie emisji

Y₁₀ * = 3,85% (4% ze 104%) cena obligacji rosnie, rentowność spada

Podmioty chętnie mogą inwestować w obligacje skarbowe, mimo ze ich rentowność spada, bo placi się za dodatkowe bezpieczeństwo.

„Kluczowym elementem przeniesienia, a wiec el. zazębiania się rynku jest rytm wiazacy rynek obligacji i akcji.” „silny dolar i mocny rynek obligacji są korzystne dla rynku akcji”. Jeśli inwestor zagraniczny kupi za dolary akcje, to osłabienie dolara, spowoduje strate inwestora w razie sprzedania akcji.

Kluczowa obserwacja: zmiany na rynku obligacji formuluja się jeszcze przed zmianami na rynku akcji zatem z pkt widzenia poszukiwania sygnalow inwestycyjnych warto jest diagnozować proces pojawiania się puktow zwrotnych na rynku obligacji.

Kryzys finansowy zerwal pewne zelazne wiezi pomiędzy rynkiem obligacji i rynkiem akcji zwłaszcza w USA długo obserwowano tzw. wiez niestandardowa (nieregularna). Niskim stopom procentowym towarzyszyl brak koniunktury na rynku akcji.

Stopy% kurs akcji jak widać musial wystapi w

Tym okresie efekt silnej awersji do ryzyka

Awersja do ryzyka w stosunku do akcji/obligacji oznacza chec wprowadzania ich do portfela inwestycyjnego.

Wniosek końcowy:

Caly czas obserwujemy np. „rynek zmienia się, rynek rosnie, rynek umacnia się, rynek ma rytm”. W istocie jest to zmiana preferencji inwestorów, inne posztrzeganie ryzyka inwestycyjnego i inne wagi przypisywane ograniczeniom inwestycyjnym wywoluja zmiany cen aktywow finansowych na poszczególnych rynkach.

Wykorzystanie zmian na rynkach w czasie kryzysu: podkreślono zmiane wag dla celów funduszy. 3cele:

- bezpieczeństwo

- rentowność

- plynnosc

Inwestorzy
2007 (początek kryzysu) 23% - bezpieczeństwo 26% - rentowność 50% - płynność

1. Integracja współczesnych rynkow finansowych w ujęciu międzynarodowym

Zmiany strategii inwestorów wywoluja związki miedzy rynkami.

Zalozenie: w analizie integracji rynkow finansowych w układzie globalnym warto zastosować pewna metode szacowania globalnego klimatu inwestycyjnego. Powiazanie rynkow międzynarodowych oznacza ze zeny aktywow finansowych roznych klas sa ze sobą skorelowane. W badaniu tym uwzglednia się dodatkowo potrzebe analizy sprzezen zwrotnych pomiędzy rynkami finansowymi a tzw. realna sfera gospodarki.

Badanie: 3 klasy możliwych aktywow inwestycyjnych: ( kartka strona 2)

Akcje	Nieruchomości	złoto
Własności aktywow: Plynnosc Sposób ucielesniania wartości(np. sposób postrzegania przez inwestorów)
Wysoko plynny i dlatego może przechodzić w forme głębokiego załamania Mowi się o ich wirtualnej wartości (mogą być przewartościowane, nie można ich materialnie okreslic)	Może być bardzo niepłynny, maja swoja realna wartosc	Wysoka plynnosc Realne ucieleśnienie wartosci

RYNEK KAPITALOWY I GIELDA PAPIEROW WART.

1. Szczególne właściwości giełdy papierów wart.

Teza: gielda pap. Wart. jest jednym z najlepszych przykladow rynku wysoce zorganizowanego- rynku sformalizowanego, w zasadzie w wielu systemach fin. sprawność giełdy pap. Wart. rozstrzyga o funkcjonalności rynku kapitałowego.
Musimy się przyjrzeć systemowi regulacji giełdy pap. Wart.

statut GPW:

Spolka działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 lipiec 2005 o obrocie instrumentami fin oraz innych ustaw.

Wniosek: w ustawie o obrocie instrumentami fin. należy szukac podstaw regulacyjnych polskiego rynku giełdowego

Interpretacja art. 18:

Analizując GPW zawsze należy pamietac o jej dwoistej naturze bo gielda jest rynkiem i instytucją.

GPW S.A.--> rynek giełdowy. I te przepisy sa adresowane najpierw do instytucji (GPW S.A) a regulacje bdsprzyjaly efektywności rynku giełdowego

Pożądane właściwości rynku giełdowego (aby widzieć istote tego przelozenia)

Założenie: ustawodawca oczekuje ze sposób regulowania rynku giełdowego bdsprzyjal jego efektywności. W teorii wyodrebnia się 3 wymiary rynku efektywnego:

• Efektywność alokacyjna: polega na tym ze rynek efektywny (giełdowy) działa na wlasciwe rozmieszczenie kapitału w skali makro (jeżeli gielda prawidłowo wycenia kapital to powinien on trafic do najbardziej perspektywicznych obszarow, czyli obszarow najbardziej perspektywicznego zastos. kap. wiaze się to z tym ze gielda ma zdolność „przebudowywania struktur produkcji” czyli pokazuje jakie obszary sa rentowne i nowoczesne a jakie schyłkowe

• Efektywność transakcyjna: koszty funkcjonowania na giełdzie zarówno emitentow jak i inwestorów powinny być niskie czyli nie powinny stanowic bariery dla handlu. Zasadniczo rynki efektywne transakcyjnie to rynki o wysokiej plynnosci.

• plynnosc finansową można analizować na poziomie całego rynku giełdowego, na poziomie wycinkow, na poziomie pojedynczych walorow, np. pojedynczych akcji spolek.

• istnieja co najmniej trzy charakterystyki rynku plynnego. Rynek plynny to rynek:

-Głęboki: na takim rynku ceny kupna i sprzedaży sa bardzo blisko ceny transakcyjnej, czyli latwo spotkać się kupującym i sprzedającym.

-Szeroki: rynek z bardzo duza liczba zleceń,

-Elastyczny: bardzo szybkich dostosowan do zmieniających się warunkow

• Efektywność informacyjna: gielda jest traktowana jako czuly barometr koniunktury, na rynku efektywnym informacyjnie inwestorzy maja zdolność dyskonotowania przyszłości.

Czy polskie regulacje sprzyjają wyżej wymienionym wlasciwoscia?

Ustawodawca w art. 18 naklada określone obowiązki na spolkeprowadzaca rynek giełdowy (GPW S.A.). musi ona zrealizować 3 obowiazki:

-zapewnienie koncentracji podazy pap. Wart. oraz popytu na nie w czasie oraz w miejscu (ustawodawca chce uczynic z rynku giełdowego rynek punktowy)

Właściwości rynku punktowego:

- nie rozproszony (można osiagnac efekt maksymalizacji handlu (obrotow), rynek ten sprzyja temu, co z kolei pozwala na ustalenie powszechnego kursu instrumentow fin., daje to lepsza wycene, w rezultacie takich warunków rynkowych poprawia się (obiektywizuje się) wycena kapitału,

-zapewnia bezpieczny i sprawny przebieg transakcji (co wyraźnie podnosi zaufanie do rynku)

-zapewnia jednolity dostep do informacji poprzez upowszechnianie inf. o kursach i obrotach

Interpretacja art. 14:
Art. 14 precyzuje szczególne właściwości rynku regulowanego a tym samym dopelnialisteatrybutow rynku giełdowego.( Jeżeli mówimy o szczególnych wlasciwosciach to mówimy o atrybutach rynku. )

Rynek regulowany to:

-dzialajacy, w sposób stały, system obrotu instrumentami fin.

* umozliwia stos. Strategii inwestycyjnych (ustawodowacaumozliwiastala obecność na giełdzie)

* w obrocie giełdowym znajduja się instrumenty fin. dopuszczone do handlu. Mamy zatem swiadomosc ze istnieje system weryfikacji instrumentow dopuszczonych do obrotu. Jest to atrybut giełdy bo jest to przejaw ochrony interesow inwestorów i wzbudzania zaufania do giełdy.

* inwestorom zapewnia się powszechny i rownydostep do inf. rynkowej. Ustawodawca w innych fragmentach prawa odnosi się do takich pojec jak: manipulacja czy informacja poufna. Przykładowo maniupulacja polega na nienaturalnym lub sztucznym ustalaniu cen instrumentu fin.
Informacja poufna- może mieć wpływ na kurs ale nie została podana do publicznej wiadomości. W posiadanie takie jinf. Wchodzą insaidezy, którzy mogą ja wykorzystać do własnych celów

-podlega nadzorowi

-rynek regulowany to rynek uznany przez inne państwo czlonkowskeie UE, ale i wskazany komisji europejskiej jako rynek regulowany

To powyższe dot. Regulacji polskich.

Pożądane cechy rynku giełdowego (Przyklady innych regulacji z innych krajów dot. Cech rynku giełdowego)

-wg komisji stanow zjednoczonych (SEC), komisja precyzuje cele swojej polityki regulacujnej, a na wyjściu możemy znalesc pożądane cechy rynku:

* SEC prowadzi polityke regulacyjna w taki sposóbby prowadzila ona do osiagniecia warunków obrotu papierami wartościowymi:

• Wolnego

• Sprawiedliwego

• Przejrzystego

• Zdrowego

• Regulacje niemieckie maja za przeslanke uksztaltowanie nastepujacych cech rynku giełdowego:

• Rynek giełdowy ma tworzyć platformę handlu dostępnego i efektywnego

• Rynek giełdowy ma wiazacplynnosc (aby plynnosc nie odplywala na inne rynki)

• Rynek giełdowy musi być przejrzysty (informacyjnie i regulacyjnie)

• Rynek giełdowy musi przede wszystkim sprzyjać efektywnej wycenie kapitału (obiektywizować wycene)

1. GPW. w perspektywie emitentow

LSE (gielda w Londynie): w materiałach tej giełdy pokazuje się zalety giełdy dla emitentow

to sa trzy obszary przejawiania się korzyści dla spolek (te poniżej)

synergia

Korzyści natury kapitałowej:

• Spolka może zdobyc na giełdzie kapital na rozwój, co umozliwia ekspansje

• Gieldaumozliwia strategie fuzji i przejec a wiec nieorganiczny wzrost spolki (pomnażanie wart. rynkowej)

• Gielda ma tez swoje subrynki zaadresowane do firm młodych, dynamicznych, innowacyjnych. Gieldaumozliwia takim spolką zdobywanie kapitału na finansowanie nakladow na B+R (badania i rozwój)

Profil- dotyczy tzw profilu medialnego spolek giełdowych. Obecność spolki na giełdzie poprawia profil medialny, gdyż spolka staje się bardziej rozpoznawalna. Spolka która wchodzi na giełdę wychodzi naprzeciw stnadardom regulacyjnym i w ten sposób demonstruje swoja sile (demonstruje wiarygodność). Spolkagieldowa może się również porownac z innymi spolkami tego samego sektora i jeżeli taka spolka dobrze wypadnie na tle grupy kontrolnej to wtedy na pewno poprawia się jej sila negocjacyjna. Spolka mocna może zadac lepszych warunków np. w bankach.

Płynnosc- jeżeli obrot akcjami danej spolki jest intensywny, czyli rynek obrotu dla tej spolki jest plynnyto taki stan rynkowy wyraźnie sprzyja obiektywizacji wyceny.

Badania KPMG i GPW dot rynku giełdowego:

1. Motyw wejścia na gielde:

• Uzyskanie kapitału (70%)

• Poprawa wiarygodności (44%) w dwóch obaszarach:

• Handlowej ( uzyskanie lepszej pozycji przetargowej z kontrahentami)

• Pozycji wobec banków (wzrost wiarygodności bankowej)

• Wejście na gielde: zwłaszcza w pezpadku małych i średnich spolek wejście na gielde było motywowane oczekiwaniami dotychczasowych wlascicieli a konkretnie nadzieja na wysokie zyski ze sorzedazy akcji (41%)

• Dokonanie rynkowej wyceny wartości przeds. (chec zweryfikowania rzeczywistej wart. rynkowej) 26%

• Efekt marketingowy 26% (wejście na gielde daje najtańszy pakiet marketingowy)

• Prestiż spolki 22%

1. W jakim obszarze spolka najwięcej skorzystala

• Wieksza wiarygodność spolki 70%

• Zwiększenie rozpoznawalności spolki ale i jej produktów 52%

Wielu ankietowanych potwierdzilo ze warto było przejść sama procedurę dopuszczeniową. Poddanie się jej uproscilosposob zarzadzania spolka oraz przyczynilo do wyszczuplenia struktury.

1. Obawy przed wejściem na gielde

• Odsloniecie się przed konkurencja i realizacja tzw. wymogow informacyjnych

Wniosek: takie obawy sa oczywiste chociażby w swietlewymogow stawianych spolką w zakresie treści i formy prospektu emisyjnego.

• Uciazliwoscia procedury (biurokracja)

Prospekt emisyjny: ustawodawca wymaga by w prospekcie emisyjnym znalazły się:

• Informacje istotne dla oceny stuacji gospodarczej, finansowej i majątkowej emitenta (tzw. kompleksowe odloniecie dotychczasowej kondycji ekonomicznej

• Informacje dot. Perspektyw rozwoju emitenta (odsloniecieatutow w zakresie potencjalu konkurencji i odsloniecie np. strategii rynkowej. Dodatkowo emitent musi rozpoznać czynniki ryzyka towarzyszące inwestycji w akcje ( musi zapoznać inwestorów z własnymi czynnikami ryzyka)

BUDOWANIE STRATEGII INWESTYCYJNYCH NA RYNKU GIELDOWYM

1. Proces decyzyjny inwestora giełdowego (wykr 1)

Proces decyzyjny sekwencja

Etapy:

1. Diagnozowanie: budujemy baze informacyjnądla procesu decyzyjnego inwestora giełdowego. Quick i Nelson stwierdzają „inwestowanie na giełdzie jest jednym z najlepszych przykladow gry ekonomicznej z inf. niepelną”. Gdy inwestor giełdowy dokonuje wstępnego diagnozowania musi skonfrontować cele z ograniczeniami (1a).Union Investment (globalny fundusz inwestycyjny) publikuje systematyczna analizę ankietową od 2005 r w ramach której badaja preferencje inwestorów instytucjonalnych.
   inwestorzy instytucjonalni maja wskazać na 3 cele, które w pewnych warunkach przeradzają się w ograniczenia inwestycyjne (na podstawie badac Union E..):

• bezpieczeństwo

• rentowność

• plynnosc

Wyszczególnienie	2005	2007	2009	2011
Bezpieczeństwo	61%	22%	81%	69%
Rentowność	19 %	27%	12%	12%
Plynnosc	10%	43%	6%	19%

W poszczególnych latach nie dopelniaja się do 100, bo jeszcze sa wskazania których jest po równo. To ze jest 81% oznacza ze bezpieczeństwo jest dla inwestorów najważniejsze, a nie widzieli problemów z utrzymaniem rentowności i plynnosci. W 2007 r. (początek kryzysu) nie traktowano bezpieczeństwa jako silnego ograniczenia, inwestorom zalezalo bardziejna plynnosci.

Szacunek wariantow inwestowania możemy prowadzic na poziomie całego wynku bądź pojedynczych tytułów. (1b)

Buffett- tworca teorii inwestowania skoncentrowanego.

1. Projektowanie: polega na wyszukaniu i zastos. algorytmu decyzyjnego. Popularne algorytmy:

• Analiza fundamentalna

• Analiza techniczna

• Analiza portfelowa

Teza: wybor algorytmu decyzyjnego jest w wielszosci przypadkow przejawem zaakceptowania przez inwestora giełdowego okreslonej filozofii inwestowania (czyli trwałego podejścia do metody budowania portfela inwestycyjnego).

Przykład zastos. określonego algorytmu decyzyjnego to uscislenie portfela.

Algorytm stos. Aby można było oszacować ryzyko preferdenji i ustalić najlepsza metode dobory inwestycji do portfela.

Regula przejścia od 2 3 :

Teza: nawet najlepiej dobrany algorytm decyzyjny może pelnic w istocie rzeczy funkcje preselekcji aktywow do portfela inwestycyjnego (funkcje sita). Oznacza to, ze inwestor giełdowy musi aktualizować inf. plynace z licznych zrodel.

1. Selekcja: uscislamy skład i struktore portfela inwestycyjnego

Kontrola i pomiar efektow: Przejaw tezy ze inwestowanie na giledzie jest procesem ciaglym

Mala pentla decyzyjna: kontrola i pomiar efektow korekty

Duza pentla decyzyjna: musimy zmienić podejście do poglądu inf. i diagnozowania. Wieksza role trzeba przypisac analizie fundamentalnej

1. Analiza fundamentalna i techniczna jako metody doboru akcji do portfela inwestycyjnego. Podstawy.

Kryteria porównania analizy technicznej i fundamentalnej:

• Założenia towarzyszące danej metodzie (analizie): b.wazne bo przekłada się na logike danej metody

• Konstrukcja metody: wskazuje na el. i narzędzia

• Preferencji dla metody i warunków stos. Metody

Teza: analiza fundamentalna i techniczna roznia się w wielu aspektach ( sa roznymi systemami decyzyjnymi. Nie ma jednak racjonalnych argumentow na to ze sa to metody decyzyjne wykluczające się.

Analiza fundamentalna w zarysie:

• Logika: analitycy zakladaja ze prędzej czy później (ale jednak) nastapi dopasowanie kursu giełdowego akcji do wewn. wart. akcji wart. dogłębna.

Wewnetrzna wart. akcji – wart. nadana przez fundamenty ekonomiczne spolki akcyjnej jako emitenta akcji.

W uogólnionej definicji agencji ratingowych analiza fundamentalna to zdyscyplinowana, obszerna analiza spolki jako emitenta akcji. Prowadzi się ja wg określonej sekwencji „od dołu do góry” – od makro do mikro uwarunkowoan wart. (wykr 2) Analiza fundamentalna tym rozni się od zwyklej analizy ekonomicznej, ze nadzwyczajnie akcentuje:

-Analizę ryzyka (spolki) a dalej jej akcji

-Perspektywy (warunki powodzenia spolki

W konsekwencji przyjętych zalozen centralnym punktem każdej analizy fundament. Jest wycena wart. akcji z ryzykiem zmienności wart. włącznie.

• Konstrukcja: (wykr 3)

Pozycja rynkowa- bardzo wazny el. przejścia od analizy makroekom. do mikroekonomicznego

Analiza ryzyka kraju pochodzenia banku - Bardzo krytykowana – zarzuca się agencjom ratingowym ze wszystkie spolki w danym regionie oceniają tak samo

Badanie ram prawnych- tworza bardzo ważne warunki brzegowe, sa zarówno dla spolki jak i inwestora ktor chce inwestować w akcje

Analiza sektorowa- tworzy grupe kontolna, agencje potwierdzają ze trudno dla oceny ekonomicznej budowac normy.

Trendy w zakresie konkurencji- pozwala dolozyc do oceny fundament. Spolki wpływ czynnikow koniunkturalnych.

• Preferencje: analizę fundamentalna preferują inwestorzy długookresowo zorientowani, czyli tacy którzy potrafią czekaz az się wykrystalizuje wart. rynkowa w porównaniu do wewn. wart. akcji. Czyli analityk może przeczekać okresy oderwania się w dol wartości.

Analiza techniczna w zarysie.

• Logika:

• Analitycy techniczni koncentrują się na zewn. Wart. akcji, czyli koncentuja się na wart. nadanej przez rynek giełdowy a nie nadanej przez emitenta.

• Analitycy techniczni sa często krytykowani i lekceważeni.

• Podtrzymuje się 3 zalozenia operacyjne dla tej analizy, które pokazuja jak dzialaja analitycy, czym i dlaczego operują:

• srednie ruchome „dyskontują wszystko”

srednia ruchoma- srednia notowan kursow akcji w określonym dystansie czasu (wykr 4) ukazuje wygładzony obraz trendu.

• Kursy akcji przebiegają w trendach

• Kursy akcji ukladaja se w pewne charakterystyczne formacje a te maja to do siebie ze luba się powtarzac

• Wykresy i liczby –el. konstruujące analizę

• Preferują ja inwestorzu ktorkookresowo zorientowani (spekulanci)

1. Analiza fundamentalna (rozwinięcie)

1. Wpływ otoczenia na fundamentalne cechy spółki (wykr. 2)

Szacowanie wart. zawsze sytuuje się w centrum analizy fundamentalnej.

1,2,3,4- wspólne oddziaływanie na spolkę

Teza: czynniki otoczenia (dalekiego i bliskiego) przekladaja się na tzw ryzyko β (6 z wykresu)

Ryzyko β- ryzyko rynkowe, pokazujące stopien reakcji zwrotu z inwestycji w akcje danej spolki na zmiane warunków rynkowych. Czyli wskaźnik ryzyka β pokazuje wrazliwosc (zmianę) oczekiwanej stopy zwrotu z danej akcji na zmiane tendencji rynkowej.

Β=1 dla rynku (z zalozenia jest to 1)

Βx>1 (nadreakcja [w spolce x] zmienności zwrotu z inwestycji w akcje tej spolki na zmiane warunków rynkowych)

α – wskaźnik ryzyka α

ważne jest laczenie wskaznikow α i Β

wskaźnik α sluzy pomiarowi „pomiar ponadnormalnej stopy zwrotu” (czyli nadwyżkowej stopy zwrotu ponad te stope zwrotu, która daje się objasnic miara Β)

Gdybyśmy próbowali zderzac te miary to z miary B wynika ryzyko wspólne a z miary α ryzyko unikatowe.

Ryzyko wspólne to ryzyko ogólnoekonomiczne (ryzyko obszerne). Czyli np. jeśli chcemy poznac ryzyko unikatowe to ono nas naprowadzi na to co jest wyjątkowe w działalności spolki. Dlatego tez spotyka się tez określenie, ze ryzyko α może być tez ryzykiem ukrytym. Latwiej jest zazuwazyc zmiany w ryzyku makroekonomicznym (np. inflacja, stopy % - ustalane dla całego rynku).

Ryzyko ukryte ma kwalifikacje kadr, czyli kadra ma bardzo duzy wpływ na ich wartość.

Ostatni kryzys pokazal jak bardzo zarządy zwiekszaja ryzyko, bo sa za to wynagradzani.

Gdy dolozymy specyficzne uwarunkowania przeds.

Koniunkura gieldowa (7) to specyficzne uwarunkowanie, koniunkura gieldowa nie wynika z cech spolki. Jeśli na rynku jest zla koniunkura gieldowa to nawet dobre spolki mogą ucierpieć.

Premia za ryzyko rynkowe – jeśli na rynku jest duże ryzyko to prezesi daja większe wynagrodzenia.

W analizie fundamentalnej (Z) zbiegają się X (oczekiwania Cash Flow przeds) i Y (oczekiwana stopa zwrotu inwestora). Jeśli dobrze się dopelniaja to mamy wyestymowana rynkowa cene akcji.

Akcje „blue chip”-akcje najmocniejszych fundamentalnie spolek USA, sp. o bardzo dużej kapitalizacji, o dużym udziale w rynku. Maja wskaźnik β względnie trwaly i bardzo bliski jedności (co oznacza ze sa prawie takie jak rynek maja tak duzy wpływ na odbiór klimatu giełdowego). Jest to 30 spolek, ktre daja bardzo sugestywny obraz koniunktury giełdowej i reprezentują rynek.

1. Tradycyjny szescielementowy ogląd fundamentalnhy spolki akcyjnej.

Ten oglad wynika z przyjęcia następującego pkt wyjścia: w analizie fundam. Nie można poelniac bledu, nadmiernego koncentrowania się na charakterystykach fin. Sprawozd. fin i wskaźniki sa b. ważne lecz nie jedyne. (wykes gwiazdki)

Logike te odzwierciedla pajeczyna w której szukamy roznych ogladow, czynnikow które musza się uzupelniac. 6 czynnikow bd się uzupelniac i one pozwola zacytować teze o koniecnzosci dopełniania się charakterystyk fundamentalnych.

• Pkt wyjścia w tej rozecie (pajęczynie) to niskie ryzyko. Szacujemy ryzyko spolki czyli ryzyko inwestowania w akcje spolki. Kluczowe znaczenie ma slowo „niskie”. Nieskie ryzyko oznacza termin oceny względnej. Np. niskie ryzxyko względem oczekiwanej stopy zwrotu z akcji. Jeżeli ktoś ma z podobnej branzy do wyboryu 2 sp. które oczekują mniej więcej taki sam oczekiwany wzrost, to powinien wybrać sp. w której ryzyko wsgledne jest nizsze. Wskaźniki które sluza zidentyfikowaniu niskiego ryzyka:

-oglad mocnego, zdrowego bilansu (bilnas daje trwala stabilność i odpornsc spolce)

• Wysoki wzrost- el. który sluzy ocenie przekładania się wzrostu gosp. na wzrostowe charakterystyki spolki. Zasada priorytetu dla 4 wskaznikow wzrostowych:

-stopa wzrostu kap. własnego

-stopa wzrostu obrotow

-stopa wzrostu cash flow

-stopa wzrostu zysku liczonego na jedną akcje

• Niedoszacowanie – w anzlizie fundam. Powinniscmy skupic się na analizie niedoszacowania wart. Oznacza to ze istnieje tzw margines bezpieczeństwa. Tzn ze jeśli pojawilby się jakiś wstrząs na rynku giełdowym (czyli tendencja do spychania kursow akcji w doil) to tzw akcje niedoszacowane bd się bronic lepiej i dluzej. Anlitycy musza myslec do przodu i przewidywać tez zmiane warunków giełdowych. Ugięcie kursow tych spolek bd mniej prawdop.

• Dobre zarzadzanie- w ocenie przeds. teraz (po kryzysie) rosnie rola rozpoznania czynnikow miękkichczyli takich których sa el. oceny jakościowej. Jak np. obecnie wylowil się wazny nurt w ramach którego interpretujemy dobre zarzadz. Poprzez pryzmat kultury ladu w dziedzinie zarzadzania ryzykiem. Przed kryzysem nie było dostatecznie dobrego ladu w tej dziedzinie. Akcentuje się szczególnie:

-doswiadczenie: mloda kadra nadaje impet, jest innowacyjna itd. ale jeżeli pojawiają się wstrząsy to potrzebne jest doswiadczenie

-zdolnosc zarządu do „nadawania spokojnego biegu”: np. banki zachowaly wieksza odporność wobec kryzysow których zarządy miały wcześniej zaplanowany plany działania wobec kryzysu. Wiadomo ze kryzys uderza we wszystkie banki ale te banki się bronily, których zarządy potrefily nadawac spokojny bieg, bo miały plany awaryjne.

• Dobre zdrowie finansowe- w tym obszarze przejawem dobrego zdrowia jest:

-dostep do zrodel finansowania

-zdolnosc do budowania wzrostu poprzez różnorodne strategie, np. zrodlem wzrostu jest zysk, ale aby inicjować przejecie trzeba mieć zdrowy bilans i przyjąć ewentualne straty gdy spolki bd się konsolidowaly

• Mocna fosa- sytuacja w której przeds. dysponuje wyjątkowymi atutami. Sa rozne przejawy mocnej fosy. Przykłady wyceny mocnej fosy:

- np. w sp. farmaceutycznych przejawem jest to ze sp. maja prawo do określonych lekow i prowadza badania dot tych lekow i inspirują badania. Czyli maja mocna fose czyli unikalny atut w porównaniu z innymi sp. i dlatego bd lepiej wyceniane i bd się lepiej bronily przed nikorzystymi zdarzeniami

• Dwie puste strzałki sugerują potrzebe analizy powiazan pomiędzy tymi el. czyli szukania tego co jest synergią. Sa takie 2 plaszczyzny szuaknai tej synergii:

-plaszczyzna finansowa

-plaszczyzna gospodarcza, w tym pozaekonomiczne

Np. oczywista wiez finansowa jest pomiędzy czynnikiem 1 a czynnikiem 5. Czyli może się wykresowac dobra synergia która powoduje ze mamy niskie ryzyko, mocny bilans i duże możliwości wzrotu. To samo miedzy 4 i 6 mamy dobre rozwiaznanie a ono umacnia mocna fose. A jak mamy mocna fose to taka firma może przyciagac najlepszych zarzadzajacych

PODSUMOWANIE I UZUPELNIENIE: analitycy fundamentalni korzystają jeszcze oczywiście z tzw. rynkowych zrodel szacowania ryzyka, w związku z tym chętnie dokladaja do oceny ryzyka tendencje zw. z kształtowaniem się wskaźnika VIX. (wykres „wskaźnik VIX, wykr. 5 i 6)

Wskaźnik VIX- wypracowany przez gielde w chikago, pokazuje on stopien niepewności panujący na rynku giełdowym. Poprzez metodologie wyceny opcji na akcje miernik VIX pokazuje przewidywana zmienność rynku akcji USA na bazie zmienności zwrotu z indeksu „standard i purs 500”. Ineks ten generalnie przebywa w przedziale od 10-20 pkt. Przy czym tzw dlugookresowa srednia to 20. Jest to stan rynku uspokojonego (ta dlugookresowa srednia). Przekroczenie poziomu 70 oznacza zabuzenie rynku, a 80 wrecz skrajne załamanie rynku. Widać ze po kryzysie ten wskaźnik skoczyl do granic 80.

Przydatnosc tego wskaźnika:

-wskaznik jest zweryfikowany empirycznie (wskaźnik się sprawdzil)

-wyraznie pokazuje ujemna korelacje z ideksem „standard i purs 500”

Dla lat 2006-09 (czyli tuz przed kryzysem i powyżej wcześniejszego) zaobserwowano nastepujace srednie zaleznosci:

-jeżeli indeks giełdowy (SiP 500) spadal o 9 pkt procentowych to VVIX rosl o 53 %

-jeżeli indeks giełdowy wzrastal o 7% to VIX spadal o 17%

Genralnie reakcja indeksu VIX na spadki notowan jest znacznie wieksza niż na wzrost notowan. Z tego tez powodu w tzw. ujęciu popularnym indeks VIX nazywa się indeksem strachu.

IV analiza techniczna (rozwinięcie)

1. Stadia i tendencje na rynku giełdowym wg analitykow technicznych

Analitycy techniczni przyjmują taka formule, która jest okreslona jako 4—3—2(wykres 7) , co oznacza ze rynek kieldowy w sensie analizy technicznej można opisac nastepujaco:

- w dowolnym momencie jego dynamiki jest on w jednym z 4 stadiów, czyli są 4 stadia:

* rynek zakumulowany( kupiony/wykupiony): kursy akcji sa blisko maxymalnych notowan

* rynek rozdystrybuowany (sprzedany): kursy w pobliżu notowan minimalnych

*rosnący/malejący (generalnie w ruchu, w stadium kroczącym)

* rynek konsolidujący się (wyczekujący)

3 tendencje :

• Rynek giełdowy jest dynamiczny w tym sensie ze można w zakresie ruchu cen akcji wyodrebniac tendencje:

-ktorkoterminowa

-srednioterminowa

-dlugoterminowa

Trudności sa w tym aby rozroznic tendencje czasowa. Uważa się ze trzeba je roznicowac w zaleznosci od tego czy rynek jest dojrzaly czy nie

UWAGA: nie ma niepodważalnego sposobu zamkniecia tych tendencji w przedzialy czasowe Te przedzialy czasowe sa rozne w zaleznosci od ogolengo stopnia rozwoju rynku. Czyli inne dla rynkow dojrzałych a inne dla rynkow wschodzących. Można szukac pewnych regularności (zwłaszcza dla rynkow funkcjoinujacych bardzo długo) i w takim uogólnieniu to dzieli się tak:

-ktorkoterminowa (kilka lub kilkanaście dni, ale nie więcej niż 2 tyg)

-srednioterminowa ( od 2 tyg do 6 m-cy)

-dlugoterminowa (od kilku m-cy do kilku lat)

2 charakterystyki statystyczne: (gdyż analiza techniczna poszukuje tez miar statystycznych , które weryfikują tendencje) stos. Się 2 grupy miar statystycznie weryfikujących tendencje rynkowa:

• pomiar zasiegu ruchu: czyli w gore lub w dol, jak jest szerokie pasmo zmiennosci

• Pomiar trwania ruchu

Wykres usupelniajacy: wykres kursow akcji dla PKO bp (wykres 8). Wykorzystuje się miernik sily porownywawczej. RSI- indeks sily względnej. Ten indeks weryfikuje kierunek i sile tendencji oraz ma zdolność zapowiadania punktów zwrotnych. Dlatego najczescie patrzymy jak rynek porusza się w przediale od 70 do 30 pkt.

70- oznacza rynek wykupiony, czyli maksymalnych notowan za jakiś przedzial czasu

30- oznacza rynek wyprzedany, bardzo niskich notowan.

W przypadku PKO poziom niskich notowan to 40 ( bo nigdy nie było takiej sytuacji aby spadl poniżej i jest PKO zaliczany do bardzo mocnych spolek).

Potwierdza się ze jeżeli sa b. wysokie notowania to popyt tego indeksu w gore.

PODSUMOWANIE (dot. analizy fundamentalnej i technicznej):

• Analiza fundamentalna to analiza oparta o mocne fakty, ale nie tylko ekonomiczne ale tez polityczne, a nawet miękkie fakty zw. z kultura zarzadzania.

• Analiza techniczna jest oparta o wykresy i wskaźniki. Badania amerykańskie potwierdzają ze skuteczny choryzont czasowy dla stos. Analizy technicznej to 1 tydzien. Wg. analitykow amerykańskich odpowiada to tzw. taktycznej alokacji aktywow.

RYNEK INSTRUMENTOW POCHODNYCH ( NA PRZYKŁADZIE OPCJI WYSTAWIANYCH NA AKCJE)

1. Rodzaje opcji i pozycja kontraktowa stron

Pozycja kontraktowa Rodzaje opcji	Nabywca opcji: Płaci cenę opcji Obejmuje aktywne prawo wyboru	Sprzedawca opcji: wystawiający Uzyskuje premię opcyjną Obejmuje pasywne zobowiązanie
Opcja zakupu (call)	Prawo zakupu pakietu akcji	Podmiot, który „trzyma” pakiet akcji. Jest gotowy do dostarczenia pakietu akcji wtedy gdy nabywca zechce
Opcja sprzedaży (put)	Prawo sprzedaży pakietu akcji	„Trzyma gotówkę”. Musi mieć gotowość dostawy pakietu akcji, przez tego który sobie zagwarantowal to prawo.

Cena opcji = premii opcji

Właściwości akcji:

• Opcje przynależą do rodziny kontraktow warunkowych (uwarunkowanych). Oznacza to ze tylko spełnienie warunków rynkowych oczekiwanych przez nabywcę może go sklonic do wykonania swojego prawa

• Opcja jest także kontraktem asymetrycznym z uwagi na brak symetrii w rozlozeniu praw i obowiazkow stron

Problemem nie jest zdobycie prawa do pakietu akcji, ale jest to gra na cene (kurs) pakietu akcji. Motywem angażowania się w opcje może być albo ochrona albo spekulacja. Tak jak we wszystkich instrumentach pochodnych.

1. Standard kontraktu opcyjnego

Uwaga wstępna: opcje wystawiane na akcje to jeden z najlepszych przykladow kontraktow wysoce wystandaryzowanych. Oznacza to ze podstawowe parametry kontraktu opcyjnego sa jednoznacznie określone. Jasne oznaczenie podstawowych parametrow kontraktu opcyjnego podnosi przejrzystość handlu.

Istnieje praktyka wg której 4 parametry precyzują opcje:

• Cena bazowa (cena wykonania): (tabela 1) ma charakter terminowy, jest znana już z chwila zajecia pozycji kontraktowej w opcji, a „wejdzie w gre” wtedy gdy kontrakt będzie realizowany.

CB=19 $

• Cena opcji: cena zaplacona w zamian za objecie aktywnego prawa wyboru / cena zaplacona w zamian za gwarancje ceny wykonania.

CO= 5,30 $

• Kontrakt: opcje sa wystawiane nie na pojedyncze akcje ale na skomponowane ich wiazki. Może być to wiazka 100 akcji czy 1000 akcji. Na giełdzie w Chicago i kontrakt= 100 szt akcji.

• Czas wykonania: w ujęciu modelowym istnieje alternatywa:

- model europejski: czas wykonania jest określony w punkt, czyli na dany moment

-model amerykański: czas wykonania jest określony w przedziale

Bez względu na czas wykonania termin wygasania opcji to trzeci piątek miesiąca w którym opcja wygasa. Czyli można w modelu europejski wykonać opcje w 3 piątek, a w modelu amerykańskim do 3 piatku.

Tabela 1

Wybieramy przykład akcji dla której był największy obrot „volume”- liczba kontraktow na które opcje zawarto.

Kolumna „interest” pokazuje stan zaangażowania czyli sume pozycji wszystkich kontraktow które z data wykonania na luty 2013 dotychczas zawarto. (najwieksza biezemy)

„last trade” ostatni handel –cena zamkniecia dla opcji, czyli 5,30 jest nasza cena opcji.

Przykładowe: Definiowanie kontraktu opcyjnego na podstawie opcji zakupu (na ostatni dzień w którym opcja wygasa) 15 luty. (3 piątek miesiąca) . jeden kontrakt biezemy pod uwagę

Opcja zukupu to prawo zakupu 100 szt akcji spolki pfizer po cenie 19$, za które to prawo zapłacono (w przeliczeniu za jedną akcje w kontrakcie) 5,30 $ z terminem wykonania do 15 lutego 2013 r.

1. Opcja zakupu- rozwiązanie (wykres 9)

Kalkulacja zysku i straty. Zysk może oznaczac zrodlo skompensowania niekorzystnej ewolucji kursu. Argumentem funkcji jest kurs giełdowy ( on zadecyduje o kupnie akcji) jako kurs kasowy. Czyli kurs bieżący który zostanie zanotowany jako kurs obrotu w dniu 15.02.2013. wykonania na ten dzień (15.02.2013.).

Podstawa dla anliz bd rozkład kursow akcji na 15.02.2013. w porownanii do parametrow kontraktu opcyjnego.

Cena bazowa to pierwszy parametr. Kreujemy 3 przedzialy cenowe. Kurs może trafic w ktorys z tych przedzialow.

• Cena akcji wyniesie 17$ decyzja nie (bd musial zaakceptować strate. A strata jest rowna cenie opcji czyli premii opcji)

• Cena akcji wyniesie 23$ decyzja tak (bo mamy do czynienia z przedzialem lub obszarem relatywnie zmniejszających się strat, strata po zrealizowaniu opcji jest mniejsza po wykonaniu)

• Cena akcji wyniesie 26 $ decyzja wykonanie opcji (przez nabywcę)

Asymetria w kontrakcie opcyjnym dot, również asymetrii WF stron.

Nabywca opcji ma straty ograniczone a zyski teoretycznie nieograniczone.

Przykład opcja sprzedaży: (wykres 10)

Objaśniajac sens wykonania opcji przez jej nabywcę myslimy zgodnie z tzw rachunkiem względnym (alternatywnym). Chronimy wartość pakietu przed obniżeniem.

Rynek wycenia przyszle kursy akcji spolki z terminem na luty 2012 w przedziel 23-25 jako najbardziej prawdop. przedziale kwotowym. Bo najwięcej skumulowanych kontraktow po str. call przy cenie 25, a po str. put przy cenie 23.

Uzupełnienie:

Raport nbp rozwój systemu fin w Pl 2011, ROZDZ 5- struktura rynku fin czytelnie wyodrębnione segmenty (rynek pieniezny, walutowy, kapitałowy, instrum. Pochodnych). Zidentyfikować wg kryteriów:

- struktura instrumentow (transakcji/ operacji) [podrynki, subrynki wyodrebnic na podstawie instrumentow które sa przedmiotem obrotu]

Rynek walutowy: zncznie latwiej jest podzielić ryenk transakcji kasowych i terminowych

-ucszestnicy rynku

-zorganizowanie segmentow rynku (to czy istnieje centrum handlu: na pienieznym – grupa dilerow rynku (na podstawie umowy z NBP), szczególne regulacje rynkow

Dokonanie anlizy w tych 3 przekrojach pozwala znacznie lepiej zrozumieć funkce rynku finansowego lub okreslic role rynku fin. w gosp.

Przykładowe pytanie: Funkce rynku w gosp na przykładzie wybranego segmentu albo przez pryzmat wybranego insrumentu

Aktualności: indeksy giełdowe, kursy walut, charakt. Stopy % np. rentowność 10 letnich obligacji skarbowych PL i świat. Bardziej tendencje niż dokładne liczby

zad:

-wyszukać indeks, sluzacy oszacowaniu np. klimatu inwestycyjnego czy nastrojow inwestorów na rynkach wschodzących. EMERING MARKETS pomoze to przeanalizować zmiany w swiatowej strukturze runku.

-Uaktualnić inforamcje na temat rynku surowcow (indeks CRB lub wybrać jeden charakterystyczny surowiec sluzacy diagnozie klimatu i powiazan miedzy rynkami aktyww rzeczowych i finansowych).

Sposób analizy problemtyki wykladow: podstawy rynku fin. , budowę rynku (strukturę) rozpoznać umiec, pokazac jak ten rynek jest zorganizowany, potrafić wydobyc związki pomiędzy segmentami rynku. Analiza tych zwiazkow może być analiza dwuplaszczyznowa, bo z jednej strony rynki się uzupelniaja, Gdy pojawia się niestabilność ujawnia się efekt zarazenia, czyli jak zaburzenia z jednego rynku przenosza się na drugi. Powiazanie rynkow dotyczy parametrow cenowych (stop procentowych, kursow walutowych, np. rynek obligacji: ceny i zwroty z obligacji przenosza się na rynek akcji).

Funkcja i rola rynku finansowego w gosp. (w układzie makro i mikroekonomicznym). W ukl. Makro to pokazanie oddzialywan rynku fin na cala gosp. a w ukla mikro na przykładzie rynku walutowego, giełdowego wykorzystując dane z raportu. Aby rynek był funkcjonalny musi być aktywny alokacyjnie, transakcyjnie.

Teza uzupelniajaca: czy regulacje rynku fin sluza jego funkcjonalności?

Rynek kapitałowy i rynek giełdowy.

W przypadku rynku kap a zwłaszcza giełdowego należy wysunąć na 1 plan stopien zorganizowania rynku giełdowego i korzyści jakie z tego tyt. odnoszą uczestnicy rynku.

Przykl. Pyt: czy PL rynek giełdowy jest przejrzysty i czy należycie chroni interesy inwestorów?

W przypadku rynku giełdowego przykl pyt: czy zgadzasz się z teza ze rynek giełdowy kreuje bodźce efektywnościowe dla notpwanych spolek?

Przeprowadz bilans korzyści i zagozen spolek notowanych na giełdzie.

Inwestowanie: problem budowania strategii inwestycyjnych, problem podejmowania decyzji inwestorów, zrodel tych decyzji, roznice w budowaniu strategii (w oparciu o analizę techniczna czy fundamentalna).

Przykl pyt: czy analiza fundamentalna i techniczna wykluczają się?a jeżeli dopelniaja się to w jakich warunkach?

Znalesc inf z prawa giełdowego jakie sa wymogi stawiane spolka giełdowym w aspekcie polityki informacyjnej? Na pol strony. Prospekt emisyjny – struktura, jakie inf o jakim chrakterze musza się znalesc w nim, czy prospekt dostatecznie dobrze weryfikuje ryzyko inwestycji w akcje danej spolki? Pokazac sile regulacyjna prodspektu emisyjnego.

Na czym polega tzw okresowa polityka informacyjna sp. akcyjnych, o czym informują spolki i dlaczego, czy sa zobow. do publikowania wynikow, jeśli tak to z jaka czestotliwoscia?

Umiec rozwiazac przykład, pokazac kiedy ceny opcji rosna a kiedy maleja, kiedy oplaca się a kiedy nie wykonać opcje, na czym polegają przejawy asymetrii. Na przykładzie rynku opcji można pokazac funkce rynku opcji i czekiwania stron które angazuja się w kontrakt opcyjny.
funkcja informacyjna rynku opcji.

3 pytania + Kinder niespodzianka.