Krótka „ściąga” dla osób chcących uzyskać uprawnienia budowlane

      

Na mocy art. 12. ustawy Prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. Nr 106/02 poz. 1126 z późn. zmianami, ostatnia Dz. U. Nr 80/03 poz. 718) samodzielne funkcje techniczne w budownictwie mogą wykonywać wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, stwierdzone decyzją zwana „uprawnieniami budowlanymi” wydaną przez organ samorządu zawodowego.

Na mocy ust. 7 tego artykułu podstawą wykonywania samodzielnych funkcji jest posiadanie uprawnień (wpisanych do prowadzonego przez Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego centralnego rejestru uprawnień – art. 88a) oraz wpis na listę członków właściwej izby, potwierdzony zaświadczeniem wydanym przez izbę. Z dniem 1.01.2003 weszła w życie Ustawa o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. Nr 5/01 poz. 42, Nr 23/02 poz. 221). Stanowi ona podstawę prawną powstania i działania m. in. Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa (PIIB). Na mocy art. 14 tej ustawy do zadań samorządów należy m. in. nadawanie uprawnień budowlanych.

Podstawą wystąpienia z wnioskiem o nadanie uprawnień budowlanych danej specjalności jest:

	posiadanie odpowiedniego wykształcenia - wyższego dla uzyskania uprawnień bez ograniczeń, - średniego odpowiedniej specjalności lub wyższego specjalności pokrewnej dla uzyskania uprawnień w ograniczonym zakresie, udokumentowanego dyplomem lub świadectwem,
	odbycie praktyki odpowiedniej dla danego rodzaju uprawnień w wymiarze określonym w tabeli: rodzaj uprawnień wymagany okres praktyki (lata)   projektowej projektowe bez ograniczeń 2 projektowe z ograniczeniami 5 wykonawcze bez ograniczeń - wykonawcze z ograniczeniami - projektowe i wykonawcze bez ograniczeń 2 projektowe i wykonawcze z ograniczeniami 5 Uwaga: Warunkiem wystarczającym o ubieganie się o uprawnienia do wykonywania pracy na budowie na stanowisku majstra budowlanego i kierowania w powierzonym zakresie robotami budowlanymi jest posiadanie co najmniej wykształcenia zasadniczego i dyplomu mistrza w odpowiednim zawodzie budowlanym. Warunkiem zaliczenia praktyki zawodowej jest:
	Praca polegająca na bezpośrednim uczestnictwie w pracach projektowych albo na pełnieniu funkcji technicznej na budowie pod kierownictwem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane. Praktyka musi być potwierdzona wpisami do książki-dziennika praktyki. Należy wymienić w niej obiekty budowlane określając rodzaj, przeznaczenie, lokalizację i konstrukcję obiektu oraz inne dane charakterystyczne. Wpisy należy dokonywać w okresach tygodniowych dokumentując szczegółowo rodzaj i zakres wykonywanych prac. Praktyka musi być potwierdzana co 3 miesiące podpisem i pieczątką (z numerem uprawnień) osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane i należącą do PIIB (należy również podać numer rejestru w izbie). Odbywania praktyki musi być potwierdzony przez firmę zatrudniającą z podaniem okresu i wymiaru zatrudnienia (min. 4 godz./dzień). Okres praktyki w niepełnym wymiarze czasu pracy podlega odpowiedniemu przeliczeniu. Wydawane przez Urzędu Wojewódzkie przed 31.12.2002 książki - zeszyty praktyki są uznawane przez izbę. Pierwszy wpis w książce praktyki może być dokonany z datą nie wcześniejszą niż data jej zarejestrowania. Od 1.01.2003 książki wydaje bezpłatnie izba. Książkę może otrzymać osoba legitymująca się odpowiednim dyplomem lub świadectwem ukończenia szkoły, student po ukończeniu III roku studiów dziennych oraz student studiów wieczorowych lub zaocznych. Jako praktyka może być zaliczana praca na umowę o dzieło lub umowy-zlecenia (nie krótsza niż 1 miesiąc – projektowa lub 3 miesiące – wykonawcza) w wymiarze nie przekraczającym połowy wymaganego okresu z odpowiednim przelicznikiem czasu. Uznawana jest również praktyka zagraniczna udokumentowana zaświadczeniem.
	Wypełnienie i złożenie wniosku o nadanie uprawnień budowlanych wraz z kartą osobową.
	Uiszczenie pierwszej raty opłaty za postępowanie kwalifikacyjne. Wysokość pierwszej raty (określona Rozporządzeniem Ministra w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie) wynosi 25 % kwoty przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale.

Wniosek o nadanie uprawnień wraz z pełną dokumentacją należy złożyć we właściwej do miejsca stałego zamieszkania Okręgowej Izbie Inżynierów Budownictwa (OIIB) w terminie nie później niż 45 dni przed terminem wyznaczonej sesji. Terminy te są ogłaszane przez OIIB na tablicy ogłoszeń i na stronach internetowych.

Szczegółowy tryb postępowania kwalifikacyjnego ustalony jest Regulaminem postępowania kwalifikacyjnego w sprawach nadawania uprawnień budowlanych uchwalonym przez PIIB i zatwierdzonym przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (GUNB). Wniosek jest rozpatrywany przez Okręgową Komisję Kwalifikacyjną. Osoba dopuszczona do egzaminu jest powiadamiana listem poleconym co najmniej miesiąc przed terminem egzaminu. Wówczas należy dokonać wpłaty drugiej raty opłaty, w wysokości takiej jak pierwsza rata. Wysokość jej jest określana w zawiadomieniu o terminie egzaminu.

Egzamin na uprawnienia budowlane składa się z części pisemnej (testowej) i części ustnej. Ich zakres, tryb i sposób przeprowadzania jest uregulowany Szczegółowym programem egzaminów na uprawnienia budowlane uchwalonym przez PIIB i zatwierdzonym przez (GUNB). Zakres wiedzy wymaganej przy egzaminie obejmuje:

znajomość przepisów prawa w zakresie niezbędnym do ich właściwego stosowania oraz umiejętności praktycznego posługiwania się tymi przepisami a w szczególności: - ustawy prawo budowlane oraz rozporządzeń wydanych na jej podstawie, - warunków bhp przy wykonywaniu robót budowlano-montażowych, - postępowania administracyjnego (dział I i II Kodeksu postępowania administracyjnego), - zagospodarowania przestrzennego, ochrony środowiska i dóbr kultury, ochrony przeciwpożarowej, normalizacji i certyfikacji – w części związanej z projektowaniem, budową, utrzymaniem i rozbiórką obiektów budowlanych, - właściwą część przepisów (w tym techniczno-budowlanych i z nimi związanych) odpowiednią dla danej specjalności techniczno budowlanej, - Polskich Norm z zakresu projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz umiejętności ich praktycznego zastosowania.

umiejętność praktycznego zastosowania wiedzy technicznej polegającej na wyjaśnieniu zagadnień technicznych wchodzących w zakres praktyki zawodowej.

Egzamin przeprowadza się w każdej specjalności odrębnie na uprawnienia:
- do projektowania (bez ograniczeń lub w ograniczonym zakresie),
- do kierowania robotami budowlanymi (bez ograniczeń lub w ograniczonym zakresie),
- łącznie na oba rodzaje uprawnień (bez ograniczeń lub w ograniczonym zakresie)
- łącznie na uprawnienia bez ograniczeń w danej specjalności i uprawnienia w ograniczonym
zakresie w innej specjalności,
jeśli ubiegający się o uprawnienia spełnia wymagania odnoszące się do odpowiednich uprawnień. Ponadto można się ubiegać o specjalizację w ramach zdobywanych uprawnień a także o rozszerzenie posiadanych uprawnień.
 

Liczba, zakres pytań, czas trwania testu i odpowiedzi ustnych, czas przygotowania się do odpowiedzi ustnych i wymagana minimalna liczba punktów dla uzyskania pozytywnej oceny są zestawione w tabeli.

Zakres pytań	uprawnienia bez ograniczeń do	uprawnie- nia bez ograniczeń w specjal-ności i w ograniczo-nym za- kresie w specjalności pokrewnej	uprawnienia z ograniczeniami	uprawnienia do kierowania robotami dla majstrów
	projekto-wania lub kiero-wania	projekto- wania i kiero-wania		projekto wania lub kiero- wania
Egzamin pisemny – testowy: liczba pytań z zakresu:
Prawo budowlane i przepisy związane	42	50	42	25
Specjalność	20	25	35	12
przepisy związane ze specjalnością	7	9	7	4
KPA	6	6	6	4
Razem pytań	75	90	90	45
Egzamin pisemny – testowy
czas trwania w godzinach:	2,5	3	3	1,5
maksymalna liczba punktów	75	90	90	45
wymagana liczba punktów	56	68	68	34
Egzamin ustny:
ilość pytań	8	10	10	6
czas przygotowania się minut	60	75	75	45
czas odpowiedzi max. minut	40	50	50	30
maksymalna liczba punktów	40	50	50	30
wymagana liczba punktów	27	34	34	20

Uwaga: * w typ przepisy bhp i ppoż.

Pytanie do egzaminu pisemnego to test wyboru. Do każdego pytania są 3 odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawdziwa. Za wskazanie prawidłowej podpowiedzi otrzymuje się + 1 punkt, za wskazanie nieprawidłowej podpowiedzi 0 punktów.

Odpowiedzi ustne są oceniane przez członków zespołu egzaminacyjnego w skali 0 – 5 pkt. Jako ocenę końcową danego pytania przyjmuje się średnią ocen wystawionych przez każdego z członków komisji.

W czasie trwania egzaminu pisemnego nie wolno korzystać z żadnych pomocy. W czasie trwania egzaminu ustnego zdający może posługiwać się tekstami aktów prawnych i Polskich Norm.

Po pozytywnym przejściu przez procedurę egzaminacyjną i uzyskaniu nadanych uchwałą Okręgowej Komisji Kwalifikacyjnej uprawnień budowlanych należy złożyć wniosek o wpisanie na listę członków PIIB. Druk wniosku można uzyskać w izbie lub ściągnąć z jej strony internetowej. Niestety, jest to związane z wniesieniem opłat:

	100 zł wpisowego i 25 zł miesięcznie (300 zł/rok) na konto właściwej OIIB,
	10 zł miesięcznie (120 zł/rok) za obowiązkowe ubezpieczenie OC i 5 zł miesięcznie (60 zł/rok) na konto PIIB w Warszawie.

Wpłatę na PIIB dokonuje się jednorazowo za cały rok. Wpłatę na OIIB dokonuje się w dwu półrocznych ratach. Oczywiście jeżeli wpłata składki jest dokonywana w ciągu roku, jej wysokość jest obliczana za każdy miesiąc do końca roku.

Bliższych informacji można zasięgnąć osobiście lub telefonicznie w najbliższych miejsca zamieszkania lub pracy OIIB lub na ich stronach internetowych. Adresy pocztowe i telefony, adresy internetowe i adresy poczty „małpowej” OIIB we wszystkich województwach znaleźć można na stronie internetowej PIIB: www.piib.org.pl pod hasłem „Izby”. Na stronach internetowych niektórych OIIB znaleźć można także:

	terminy egzaminów i terminy składania wniosków,
	regulamin postępowania kwalifikacyjnego w sprawach nadawania uprawnień budowlanych,
	regulamin przeprowadzania egzaminów i nadawania uprawnień budowlanych,
	szczegółowy program egzaminów,
	wykaz aktów prawnych obowiązujących przy egzaminach ze wskazaniem dla jakiej specjalności i dla jakiego rodzaju uprawnień dany akt obowiązuje,
	wykaz Polskich Norm ze wskazaniem dla jakiej specjalności obowiązuje ich znajomość.

Niestety nie ukazało się jeszcze rozporządzenie Ministra Infrastruktury zmieniające rozporządzenie w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Będzie ono dostosowane do przepisów Prawa budowlanego, które weszło w życie 11.07.2003. i  szczegółowo regulowało m. in. rodzaje wykształcenia uznawanego za odpowiednie lub pokrewne, zakres kompetencji osób które uzyskają uprawnienia wg „nowego prawa” itd. Oczywiście wprowadzenie nowych przepisów nie powoduje zmiany praw i zakresu obowiązków osób, które posiadają już uprawnienia.