Czym właściwie jest egzema?

czwartek 26 marzec 2015

Egzema to ogólna nazwa używana do określenia grupy różnych symptomów. I jako symptom, sama w sobie nie stanowi medycznej diagnozy. Jest ona manifestacją wielu przypadłości i rozpoznaje się aż 21 jej typów. Dlatego też leczenie objawowe nie zawsze przynosi pożądane rezultaty. Czym więc jest ta stosunkowo częsta przypadłość?

Egzema nie jest chorobą samą w sobie, a niezaraźliwą przypadłością skóry. Uważa się ją za powierzchowną reakcję zapalną, zaliczaną do grupy atopowego zapalenia skóry. Występują dwa jej główne typy - mokra i sucha. Do występowania egzemy przyczynia się 20 genów, dlatego też każdy nasz klient może cierpieć na inną jej postać. Różnymi procesami może być też sprowokowana. Najczęstszymi obszarami jej występowania są wnętrza łokci i kolan, choć może pokrywać i całe ciało. Jej przyczyny nie są do końca poznane, choć wszystko wskazuje na podłoże autoimmunologiczne. Wykazano, że osoby cierpiące na egzemę mają zachwiany balans między typami limfocytów T, których liczba u osób zdrowych pozostaje w równowadze. 

Najczęstszymi objawami są zaczerwienienie, świąd, grudki i pęcherzyki na skórze. Nieleczone, rozwijają się one w wysięki, rogowacenie naskórka, wystąpienie łuski i zgrubienia skóry. Częste są również zaburzenia pigmentacji. Zaburzenie potrafi ustąpić na wiele lat, by niespodziewanie powrócić, co czyni je kondycją chroniczną.

Egzema pojawia się najczęściej w dzieciństwie, by - po stadium uśpienia - powrócić w życiu dorosłym. Wydaje się dotykać częściej osoby o obniżonej lub zaburzonej funkcji układu odpornościowego, jak alergicy lub osoby o skłonnościach do zapaleń dróg oddechowych. Zapalnikami, jak wspomnieliśmy, bywają różne rzeczy. Dla jednej osoby może być to choćby podrażnienie od ubrania lub zmiany temperatury, dla innej alergeny lub choćby soki owocowe. Choć nie ma na egzemę lekarstwa, unikanie znanych zapalników i umiejętne leczenie symptomów może przynieść zdecydowaną i trwałą ulgę.

Jednym z największych problemów trapiących osoby z egzemą jest świąd. Uczucie świerzbienia podobne jest do odczucia bólu, ponieważ używa tych samych połączeń nerwowych. Drapanie łagodzi świąd, ponieważ - jako mocniejszy stymulant dla nerwów - blokuje słabsze sygnały. W przypadku egzemy, ciągłe drapanie nie tylko pogrubia naskórek, ale powoduje jego uszkodzenia, co z kolei prowadzi do jeszcze większych podrażnień. Wydzielane w skórze serotonina, peptydy i proteazy, potęgują reakcję zapalną, jak i usprawniają przekazywanie informacji o niej do centralnego układu nerwowego.

Próbowano wielu środków w leczeniu i łagodzeniu egzemy. Były to między innymi (i z różnym rezultatem): smoła drzewna, naświetlanie światłem UV, kortykosteroidy, leki antyhistaminowe i immunosupresyjne. Te ostatnie z całkiem obiecującymi rezultatami. 

Poszukiwania najbardziej uniwersalnych powodów występowania egzemy wykazały, że najczęstszymi z nich był stres i niedobory NNKT – niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. W szczególności braki Kwasu γ-linolenowego (GLA) wydały się mieć tu duże znaczenie. NNKT wchodzą w skład wielu olejów i olejków, których wprowadzenie do diety i kosmetyki może mieć zbawienny wpływ na skórę z egzemą. Jest to zdecydowanie bezpieczna rada, którą możemy przekazać naszym klientom. 

Niezwykle istotne jest również nawilżanie. Skóra z egzemą ma problem z utrzymaniem odpowiedniego jego poziomu. Wskazane jest nałożenie kremu nawilżającego zaraz po umyciu skóry, przy czym istotnym jest konieczność jego wklepania a unikanie wmasowywania. Wszelkie dodatkowe podrażnienia naskórka przełożą się bezpośrednio na spotęgowane odczuwanie świądu. Mile widziane są również okłady, pozwalające zachować skórze wysoki stopień nawilżenia. Zakończone powinny być one zawsze nałożeniem tłustej emulsji nawilżającej i/lub kremu z faktorem. W przypadku mokrej odmiany egzemy, warto przyjrzeć się również zastosowaniu preparatów z tlenkiem cynku, w której kontrolowaniu okazał się bardzo skuteczny. 

Egzema, choć stygmatyzująca tak często jak niepoprawnie diagnozowana, jest przypadłością możliwą do kontrolowania. Zawsze warto polecić dotkniętym nią klientom wizytę u specjalisty, jednak i my mamy kilka sposobów na przyniesienie tej grupie nieco ulgi.

Na podst. BeautyMagOnline, oprac. M.D.
Zdjęcie: Wikimedia Commons