Etyka w biznesie wykład 1

1. Miejsce etyki w filozofii, koncepcje etyczne

2. Kodeks gospodarowania wielkich religii – judaizm, chrześcijaństwo, buddyzm, islam

3. Dokumenty dotyczące społecznej odpowiedzialności biznesu

Filozofia – nauka i emocjonalny stosunek do tego co się robi, umiłowanie mądrości

Filozofia śródziemnomorska oparta na podstawie prawa rzymskiego

Filozof pyta, jaki jest sens życia człowieka, dobro, piękno, wartość, czy człowiek ma duszę nieśmiertelną

Filozofia dzieli się na 7 działów

1. Ontologia – metafizyka, nauka o bycie, co jest wspólnego, że byty istnieją w czasie i przestrzeni, zajmuje się cechami bytów

2. Epistemologia – nauka o poznawaniu,

• w jaki sposób te byty poznajemy, czy przez zmysły czyli empiryzm, czy rozum czyli racjonalizm, czy nie rozumowy czyli irracjonalizm

• granice poznawcze, maksymaliści (optymiści) ↔ minimaliści (pesymiści, sceptycy)

1. Aksjologia – nauka o wartościach jako wartościach

• Ontologia wartości – co to jest wartość

• Epistemologia wartości – w jaki sposób poznajemy wartość np. uczuciami

• Hierarchia wartości – które wartości są ważniejsze od innych, a które są najważniejsze

1. Etyka – ethos – obyczaj, nauka o moralności

Moralność dotyczy ludzkich zachowań w stosunku do pewnych wartości

Moralność – trwa od dojrzałości moralnej do śmierci, człowiek jest zawsze moralny albo dobrze albo źle

Dwa sposoby uprawiania etyki : etyka wartości i etyka kodeksu (normatywna)

Nakazy, zakazy wypływają z wartości

Etyki szczegółowe, zawodowe jedną z nich jest etyka gospodarcza

1. Estetyka – nauka o pięknie jako przeżycie

2. Antropologia filozoficzna – wyciąg z filozofii, główną rolę odgrywa etyka

3. Filozofia społeczna, historiozofia – mądrość historii, spojrzenie na losy ludzkości, czy człowiek jest podmiotem czy przedmiotem historii

ETYKA – 5 koncepcji

1. Sokrates (przed i po nim)

2. Arystoteles

3. Epikurejczycy

4. Stoicy

5. Kant

Ad.1. Platon spisał nauki Sokratesa jako dialog

DIA → przedrostek ROZ

LEGO → I os. Lpoj. R. obojętny np. mówię, piszę zbieram, myślę

DIALOG → rozmowa

DIALEKTYKA → rozbieranie, rozkładanie pojęć na czynniki pierwsze

Moralność to co jest dobre i co złe w domostwach

Sofiści uczyli takich rozmów aby ich sprawa zawsze była górą

Do sofistów Sokrates stosuje metodę zwaną ELENKTYCZNA (ironia elenko), ale z młodymi uczniami stosuje metodę zwaną MAIEUTYCZNA (mejensis – podnosi dusze, położnicza)

Pytania sokratejskie, w których zawarta jest odpowiedź

Wędrówka Sokratesa po Atenach, aby Sokrates znalazł mądrzejszego

JAK CZEGO NIE WIEM, TO NIE MÓWIĘ ŻE WIEM

Wiedza niewiedzy

Intelektualna pokora i rzetelność

ARETE (cnota) → dzielność etyczna (jest w tym element odwagi cywilnej)

Dzielny etycznie jest ten kto dobrze robi to co ma robić i co robić powinien

Polskie słowo to rzetelność zawodowa

Co powinien człowiek robić jako człowiek → bezkompromisowo dążyć do dobra moralnego

ARETE = EPISTENE

Dzielność etyczna = wiedza

↓

Intelektualizm etyczny

Zarzuty

• Demoralizacja młodzieży bo zachęca do demokracji

• Nie uznaje bogów a wprowadza swojego

DAJMON – sumienie

Odzywa się wewnętrzny głos, który odradza złe postepowanie ale nigdy nie zachęca do dobrego

Rozprawa sadowa dwie instancje

Pierwsze głosowanie – Sokrates winien

Głosowanie o wymiarze kary – oskarżyciele wnieśli o kare śmierci, ale w rzeczywistości chcieli go wypędzić z miasta, a Sokrates zaproponował dożywocie utrzymanie na koszt państwa

Rygoryzm moralny – Sokrates uważał, że nie idzie się w moralności na żadne kompromisy, nie ma mniejszego zła

NIE ZA KAŻDĄ CENĘ ŻYĆ WARTO, ALE DOBRZE ŻYĆ

Drugie głosowanie – przegłosowano karę śmierci, ale nie chodziło o jej wykonanie a o to aby Sokrates uciekł z więzienia

Sokrates popełnił samobójstwo

Wiedza niewiedzy

Intelektualizm etyczny

Rygoryzm moralny

Ad.2. koncepcja Arystotelesa nazywa się realizmem umiarkowanym

Człowiek szczęśliwy to taki, który dobrze żyje i dobrze mu się wiedzie

Etyka średniej miary – etyka umiaru – etyka złotego środka

Polega na tym, że w każdej czynności, zachowaniu trzeba szukać środka między granicami

Niektóre same w sobie są złem np. morderstwo, złotym środkiem jest w tym przypadku odrzucenie w całości

Sprawiedliwość

• Prawne – sprawiedliwy ten kto działa zgodnie z prawem, mamy być posłuszni prawu, ale prawo musi być dobrze sformułowane

• Moralne – sprawiedliwość jako dzielność etyczna w działaniu, stosunkach międzyludzkich wtedy gdy mamy władzę, władza pokazuje jakim jest człowiek np. władza rodzicielska

Ad.3.

1. epikurejczycy

2. stoicy

Łączy ich………………………………………………..

Różni ich stosunek do życia publicznego i domowego

1.dzielność etyczna najlepiej realizuje się w domostwach a na agorę należy chodzić wówczas gdy wymaga tego sytuacja

2.odwrotnie

1.rozumni egoiści

2.głoszą chwałę życia publicznego, twierdzą że życie cnotliwe to życie zgodne z naturą

Koncepcja społeczeństwa organicznego

Nie usiłuj naginać biegu wydarzeń do swej woli ale naginaj raczej wolę do biegu, a życie upłynie ci w pomyślności

1.byli protoplastami liberałów

Liberał mówi jeśli każdy będzie szczęśliwy to pozostali również będą szczęśliwi

2.jeśli społeczeństwo będzie dobrze pracować to i pracownik będzie szczęśliwy

Ad.5. Immanuel Kant zakładał, że podmiot jest poznawczym warunkiem przedmiotu

Imperatyw (nakaz) kategoryczny (nie ma odwrotu)

Szczyt etyki formalnej

POSTĘPUJ ZAWSZE TAK JAK GDYBYŚ CHCIAŁ ABY ZASADA TWOJEGO POSTĘPOWANIA STAŁA SIĘ POWSZECHNĄ NORMĄ PRAWODAWSTWA MORALNEGO

Nie czyń drugiemu co tobie nie miłe