Zagrożenia związane z przebywaniem na dużej wysokości 24.04.2010
Schorzenia pojawiające się na wysokościach powyżej 2000m
Opóźnione lub uniemożliwione przybycie pomocy medycznej
Współdziałanie ZRM z jednostkami ratownictwa specjalistycznego (GOPR)
Zwiększone ryzyko wystąpienia:
Niedotlenienia
Odwodnienia
Hipotermii
Odmrożeń
Urazów
Porażenia piorunem
Odpowiedź fizjologiczna:
Duża wysokość – 1500 do 3500m
Zmniejszona wydolność fizyczna
Zwiększona wentylacja
Bardzo duża wysokość – 3500 do 5500m
Wysycenie tlenem hemoglobiny spada
Skrajnie duża wysokość powyżej 5500m
Znaczna hipoksemia i hipokapnia
Brak skupisk ludzkich
Aklimatyzacja organizmu:
Zwiększona wentylacja
Zasadowica oddechowa kompensowana wzmożonym nerkowym wydalaniem wodorowęglanów
Trwa od 4-7dni
Zagadnienia
Choroba górska wysokościowa – AMS
Wysokościowy obrzęk płuc – HAPE
Wysokościowy obrzęk mózgu – HACE
Inne
Choroba górska wysokościowa AMS:
Pojawia się u osób, które szybko się dostały na wysokości powyżej 2000m lub większą
Główną przyczyną jest niedotlenienie hipobaryczne mające liczne niekorzystne skutki
Patofizjologia
Zaburzenia gospodarki wodnej ustroju, pompy sod- pot. Oraz niedostateczne natleniowanie prowadzące do rozwijania się:
Różnego stopnia obrzęku mózgu
Obrzęków obwodowych
Obrzęku śródmiąższowego płuc
Retencji wody
Pojawienie się choroby zależy od:
Wysokości
Szybkości jej pokonywania
Pojemności minutowej płuc, wydolności i reakcji kładu oddechowego
Rozwija się u:
25% osób na wysokości powyżej 2500m
75% osób na wysokości powyżej 4500m
Objawy w przebiegu łagodnym:
Obustronny ból głowy
Brak łaknienia
Nudności
Słabość i zmęczenia
Senność i złe samopoczucie
Objawy w przebiegu ostrym:
Silny i uporczywy ból głowy
Wymioty
Skąpomocz
Duszność
Skrajne wyczerpanie
Leczenie:
Zahamowanie wspinaczki albo zejście na wysokość przynajmniej 500m mniejszą
Tlenoterapia
Deksametazon – p/obrzękowo, p/zapalnie
Leki moczopędne(uwaga na pacjentów odwodnionych)
NLPZ celem walki p/bólowej
Acetazolamid – powodujący kwasicę metaboliczną co stymuluje czynność oddechową
Zapobieganie:
Stopniowe pokonywanie wysokości
Wdrożenie leczenia acetazolamidem 12-24h przed wspinaczką
Wysokościowy obrzęk płuc –HAPE:
Jest najczęstszą przyczyną śmierci związaną z przebywaniem na dużej wysokości
Jest to niekardiogenny obrzęk płuc, w przebiegu, którego dochodzi do podwyższonego ciśnienia w tętnicy płucnej w związku ze wzrostem oporu w naczyniach krążenia płucnego
Obraz kliniczny:
Zazwyczaj po 2, 4dniach od wejścia na wysokość powyżej 4500m
Objawy wczesne:
Duszność wysiłkowa, zmęczenie nawet po niewielkim wysiłku
Uporczywy suchy kaszel
Objawy późne:
Gorączka
Kaszel z odpluwaniem wodnistej wydzieliny
Krwioplucie
Badania przedmiotowe:
Rzężenia drobnobańkowe, a z czasem gruboańkowe, aż po bulgot
Sinica obwodowa, a następnie centralna
Wzrost częstości oddechów i akcji serca
Leczenie:
Transport na wysokość mniejszą o 500-1000m
Tlenoterapia
Furosemid
Torba Gamowa
Komora hiperbaryczna
Wysokościowy obrzęk mózgu – HACE
Jest najrzadszą, ale najpoważniejszą z chorób wysokościowych
HACE rozpoznaje się u osób cierpiących na chorobę górską lub HAPE, dochodzi do postępującego pogorszenia stanu neurologicznego
Objaw kliniczny:
Silny ból głowy
Nudności, wymioty
Zaburzenia świadomości
Splątanie
Omamy
Ataksja
Zaburzenia mowy, aż do afazji całkowitej
Drgawki
Śpiączka
Leczenie:
Transport na wysokość mniejszą o 500 – 1000 m
Tlenoterapia
Torba Gamowa
Komora hiperbaryczna
Steroidy ( deksametazon)
Rozważenie Mannitolu i środków moczopędnych
Inne schorzenia wysokościowe:
Zapalenia rogówki promieniami UV (ślepota śniegowa)
Zaburzenie schorzeń przewlekłych takich, jak:
Pochp
Miażdżyca
Niedokrwistość