SPÓŁKA AKCYJNA
Jest to rodzaj spółki kapitałowej, jej działalność uregulowana jest w kodeksie spółek handlowych (tytuł III, dział II, art. 301- 490).
Spółka akcyjna jest spółką kapitałową kumulującą kapitały wielu osób lub firm. Co prawda do założenia spółki akcyjnej wymagana jest tylko jedna osoba (z wyłączeniem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) to jest ona przeznaczona zdecydowanie do zebrania kapitału wielu akcjonariuszy. Kapitał akcyjny dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej, zaliczane są one do papierów wartościowych.
ZAŁOZENIE SPÓŁKI AKCYJNEJ
Kapitał zakładowy składa się z wkładów założycieli, którzy stają się współwłaścicielami spółki (akcjonariuszami). Z chwilą zawiązania spółki tj. objęcia akcji przez akcjonariuszy, powstaje spółka akcyjna w organizacji. Spółka akcyjna nabywa osobowość prawną w chwili wpisania do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Krajowy Rejestr Sądowy.
Art. 301. § 1. Zawiązać spółkę akcyjną może jedna albo więcej osób. Spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
§ 2. Statut spółki akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego.
§ 3. Osoby podpisujące statut są założycielami spółki.
§ 4. Akcjonariusze są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w statucie.
§ 5. Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki.
ETAPY ZAKŁADANIA SPÓŁKI AKCYJNEJ (AREK)
1. Akt założycielski i statut spółki
Art. 304. § 1. Statut spółki akcyjnej powinien określać:
-firmę i siedzibę spółki
-przedmiot działalności spółki
-czas trwania spółki jeśli jest on oznaczony
-wysokość kapitału zakładowego oraz kwotę wpłaconą przed zarejestrowaniem na pokrycie kapitału zakładowego
-wartość nominalną akcji i ich liczbę – ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela
-liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia (jeśli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów)
-nazwiska i imiona albo firny (nazwy) założycieli
- liczbę członków zarządu i rady nadzorczej (lub przynajmniej minimalną albo maksymalną liczbę członków tych organów) oraz podmiot uprawniony do ustalenia składu zarządu lub rady nadzorczej
- co najmniej przybliżoną wielkość wszystkich kosztów poniesionych lub obciążających spółkę w związku z jej utworzeniem, ustaloną na dzień zawiązania spółki
- pismo do ogłoszeń, jeżeli spółka zamierza dokonywać ogłoszeń również poza Monitorem Sądowym i Gospodarczym
§ 2. Statut powinien również zawierać, pod rygorem bezskuteczności wobec spółki, postanowienia dotyczące:
1) liczby i rodzajów tytułów uczestnictwa w zysku lub w podziale majątku spółki oraz związanych z nimi praw,
2) wszelkich związanych z akcjami obowiązków świadczenia na rzecz spółki, poza obowiązkiem wpłacenia należności za akcje,
3) warunków i sposobu umorzenia akcji,
4) ograniczeń zbywalności akcji,
5) uprawnień osobistych przyznanych akcjonariuszom, o których mowa w art. 354.
2. Wniesienie kapitału zakładowego
Kapitał zakładowy spółki akcyjnej powinien wynosić co najmniej 100 000 zł. - dzieli się on na akcje o równej wartości nominalnej (Art.302 KSH).
Wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1 grosz.
→ Akcje obejmowane za wkłady pieniężne powinny być opłacone przed zarejestrowaniem spółki co najmniej w jednej czwartej ich wartości nominalnej. Natomiast akcje obejmowane za wkłady niepieniężne muszą być pokryte w całości nie później niż przed upływem roku po zarejestrowaniu spółki ←
3. Powołanie organów spółki akcyjnej
→ Kodeks nakłada wymóg powołania zarządu (prowadzenie spraw spółki i jej reprezentowanie), rady nadzorczej(sprawowanie stałego nadzoru nad działalnością spółki) oraz walnego zgromadzenia (najwyższa władza spółki) ←
4. Wpis do rejestru sądowego
→ Zarząd zgłasza zawiązanie spółki do sądu rejestrowego, podpisując wniosek o wpis spółki do krajowego rejestru sądowego. Wniosek musi zostać podpisany przez wszystkich członków zarządu ←
Zgłoszenie spółki do sądu rejestrowego powinno zawierać:
● firmę, siedzibę i adres spółki albo adres do doręczeń
● przedmiot działalności spółki (umieszczony w załączniku KRS-WM)
● wysokość kapitału zakładowego, liczbę i wartość nominalną akcji
● wysokość kapitału docelowego (jeśli przewiduje ją statut)
● liczbę akcji uprzywilejowanych i rodzaj uprzywilejowania
● informację, jaka część kapitału zakładowego została pokryta przed zarejestrowaniem
● nazwiska i imiona członków zarządu oraz sposób reprezentowania spółki (załącznik KRS-WK)
● nazwiska i imiona członków rady nadzorczej
● zaznaczenie okoliczności wniesienia przez wspólników wkładów niepieniężnych
● czas trwania spółki (jeśli jest on oznaczony)
● oznaczenie pisma przeznaczonego do ogłoszeń spółki (jeśli statut wskazuje takie pismo)
● informację o przyznaniu uprawnień osobistych określonym akcjonariuszom lub o tytułach uczestnictwa w dochodach lub majątku spółki niewynikających z akcji (jeśli statut przewiduje takie okoliczności)
Do zgłoszenia spółki należy ponadto dołączyć:
● statut
● akty notarialne o zawiązaniu spółki i objęciu akcji
● oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wymagane statutem wpłaty na akcje oraz wkłady niepieniężne zostały dokonanie zgodnie z prawem
● potwierdzony przez bank lub dom maklerski dowód wpłaty na akcje, dokonanej na rachunek spółki w organizacji
● dokument stwierdzający ustanowienie organów spółki z wyszczególnieniem ich składu osobowego
● zezwolenie lub dowód zatwierdzenia statutu przez właściwy organ władzy publicznej (jeśli są one wymagane do powstania spółki)
Wniosek o zgłoszenie spółki do KRS należy złożyć na urzędowym formularzu KRS-W4 (dostępnym na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości).
→ Spółkę należy zarejestrować w ciągu 6 miesięcy od daty sporządzenia statutu. W przeciwnym wypadku trzeba zwrócić akcjonariuszom wszystkie wkłady pieniężne i niepieniężne. Jeśli spółka nie jest w stanie tego uczynić, zarząd dokona jej likwidacji ←
5. Pozostałe etapy:
● zgłoszenie spółki w urzędzie statystycznym,
● urzędzie skarbowym,
● założenie rachunku bankowego i zgłoszenie spółki w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych
PRAWA I OBOWIĄZKI AKJCNONARIUSZY (AREK)
Art. 328. § 1. Dokument akcji powinien być sporządzony na piśmie i zawierać następujące dane:
1) firmę, siedzibę i adres spółki,
2) oznaczenie sądu rejestrowego i numer, pod którym spółka jest wpisana do rejestru,
3) datę zarejestrowania spółki i wystawienia akcji,
4) wartość nominalną, serię i numer, rodzaj danej akcji i uprawnienia szczególne z akcji,
5) wysokość dokonanej wpłaty w przypadku akcji imiennych,
6) ograniczenia co do rozporządzania akcją,
7) postanowienia statutu o związanych z akcją obowiązkach wobec spółki.
§ 2. Dokument akcji powinien być opatrzony pieczęcią spółki oraz podpisem zarządu. Podpis może być mechanicznie odtwarzany.
Do podstawowych praw o charakterze majątkowym każdego akcjonariusza należy zaliczyć: (AREK)
- prawo do udziału w zysku rocznym spółki, którego akcjonariusz nie może być pozbawiony
- prawo do rozporządzania akcją, co oznacza możliwość jej zbycia lub zastawienia, statut spółki może przewidywać pewne ograniczenia w rozporządzaniu akcjami, zwłaszcza akcjami imiennymi
- prawo do zwrotu wartości nominalnej akcji w przypadku likwidacji spółki, prawo do podziału majątku spółki w razie jej likwidacji
-prawo poboru akcji nowej emisji
Do praw o charakterze niemajątkowym każdego akcjonariusza należą:
- prawo uczestnictwa w spółce: w przypadku spółki akcyjnej wyłączenie akcjonariusza jest niedopuszczalne.
- prawo uczestnictwa w walnym zgromadzeniu.
- prawo głosu na walnym zgromadzeniu.
- prawo kontroli przejawiające się możliwością przeglądania księgi protokołów.
- prawo zaskarżania uchwał walnego zgromadzenia.
- prawo otrzymania od spółki tzw. dokumentu akcyjnego, np. akcji, świadectwa depozytowego czy świadectwu tymczasowego
- prawo posiadacza akcji do jej wymiany w przypadku jej uszkodzenia
- prawo zamiany akcji imiennej na akcję na okaziciela i odwrotnie
Podstawowe obowiązki akcjonariusza: (AREK)
- obowiązek dokonania pełnej wpłaty na akcje, jeśli akcjonariusz nie dokona wpłaty w oznaczonym terminie, to jest zobowiązany do:
- uiszczenia odsetek za zwłokę.
-zapłacenia odszkodowania umownego przewidzianego statutem
Jeśli akcjonariusz w ciągu I miesiąca po upływie terminu płatności będąc w zwłoce nie uiści należnej wpłaty lub rat oraz odsetek albo odszkodowania, istnieje możliwość pozbawienia go bez uprzedniego wzywania, praw akcjonariusza poprzez unieważnienie akcji lub świadectwa tymczasowego.
RODZAJE AKCJI
Kluczową kwestią w spółce akcyjnej są akcje. Akcja jest papierem wartościowym. Określa ułamek kapitału zakładowego przysługujący akcjonariuszowi.
Akcje na okaziciela nie mają zapisu wskazującego właściciela akcji i dlatego akcjonariusz może je zbywać na rzecz innych osób bez formalności, gdyż samo posiadanie takiej akcji jest dowodem udziału w spółce.
Akcje imienne są również zbywalne, lecz na ich sprzedaż musi zazwyczaj wyrazić zgodę zarząd spółki. Akcje te są wpisywane do prowadzonej przez zarząd spółki księgi akcyjnej, gdzie określone jest nazwisko każdorazowego posiadacza akcji imiennej i jego adres.
Spółka może wydawać akcje o szczególnych uprawnieniach, zwane akcjami uprzywilejowanymi. Akcje te są zazwyczaj akcjami imiennymi. Uprzywilejowanie akcji może dotyczyć na przykład przyznania jednej akcji większej liczby głosów niż jeden, nie większej jednak niż pięć głosów, przyznania akcjom wyższego udziału w podziale zysku i większego udziału w podziale majątku spółki w razie jej likwidacji.
ORGANY SPÓŁKI
Kodeks przewiduje, że władze spółki akcyjnej są tworzone zgodnie z modelem systemu dualistycznego, w którym obowiązkowo istnieje stały organ nadzorczy.
Organami spółki są zatem:
zarząd
rada nadzorcza
walne zgromadzenie
ZARZĄD
Prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę (Art. 368. § 1 KSH)
Jedno- lub wieloosobowy - wybrany wg statutu z akcjonariuszy lub spoza ich grona
Okres sprawowania funkcji przez członka zarządu nie może być dłuższy niż pięć lat (kadencja). Ponowne powołania tej samej osoby na członka zarządu są dopuszczalne na kadencje nie dłuższe niż pięć lat każda. Powołanie może nastąpić nie wcześniej niż na rok przed upływem bieżącej kadencji członka zarządu (Art. 369. § 1 KSH)
Mandat członka zarządu wygasa najpóźniej z dniem odbycia walnego zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu.
Mandat członka zarządu wygasa również wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania go ze składu zarządu.
Członkowie mogą być w każdym czasie odwołani
Członkowie nie odpowiadają nawet posiłkowo za zobowiązania spółki
Członek zarządu nie może bez pozwolenia spółki uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako członek jawny lub członek władz
RADA NADZORACZA (AREK)
rada nadzorcza - sprawująca stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności, składa się z co najmniej 3 członków, w spółkach publicznych – co najmniej z 5 członków, powoływanych i odwoływanych przez walne zgromadzenia (art. 385 § 1 KSH)
rada nadzorcza reprezentuje spółkę w umowach i sporach z członkami zarządu
Do szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdań, zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy, w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, oraz wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty, a także składanie walnemu zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny.
Do kompetencji rady nadzorczej należy również zawieszanie, z ważnych powodów, w czynnościach poszczególnych lub wszystkich członków zarządu oraz delegowanie członków rady nadzorczej , na okres nie dłuższy niż trzy miesiące, do czasowego wykonywania czynności członków zarządu, którzy zostali odwołani, złożyli rezygnację albo z innych przyczyn nie mogą sprawować swoich czynności (Art. 383. § 1 KSH)
Kadencja członka rady nadzorczej nie może być dłuższa niż pięć lat (Art. 386. § 1 KSH)
WALNE ZGROMADZENIE
zwierzchni i naczelny organ spółki
walne zgromadzenie może być zwyczajne i nadzwyczajne; zwyczajne - powinno się odbywać w ciągu 6 miesięcy po upływie każdego roku obrotowego; nadzwyczajne - w wypadkach przewidzianych w kodeksie handlowym statucie spółki oraz gdy organy spółki lub osoby uprawnione uznają to za wskazane.
Zwołuje się je przez ogłoszenie, które powinno być dokonane co najmniej na trzy tygodnie przed terminem podając datę, godzinę i miejsce oraz szczegółowy porządek obrad
Członkowie zarządu i rady nadzorczej mają prawo uczestniczenia w walnym zgromadzeniu
WALNE ZGROMADZENIE
Walne zgromadzenie wybiera przewodniczącego, który podpisuje listę obecności
Uchwały zgromadzenia powinny być protokołowane przez notariusza pod rygorem nieważności
Akcjonariusze uczestniczą osobiście lub przez pełnomocników ( pełnomocnictwo na piśmie pod rygorem nieważności ).
Uchwały zapadają bezwzględną większością głosów, chyba, że statut lub przepisy kodeksu stanowią inaczej.
Głosowanie jest jawne - wyjątki: wybory, usunięcie członków z organów spółki, likwidatorzy, sprawy o pociągniecie ich do odpowiedzialności, sprawy osobiste lub gdy wnosi o tajne chociaż jeden z obecnych.
ROZWIĄZANIE I LIKWIDACJA SPÓŁKI
Art. 459. Rozwiązanie spółki powodują:
1) przyczyny przewidziane w statucie, np. strata przekraczająca określoną część kapitału zakładowego, upływ czasu, na który spółka została zawarta czy nie uzyskania odpowiedniego wyniku finansowego w określonym czasie
2) uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę
3) ogłoszenie upadłości spółki
4) inne przyczyny przewidziane praw
Otwarcie likwidacji następuje z dniem uprawowo mocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd, powzięcia przez walne zgromadzenie uchwały o rozwiązaniu spółki lub zaistnienia innej przyczyny jej rozwiązania.
Likwidację prowadzi się pod firmą spółki z dodaniem oznaczenia „w likwidacji”
W czasie prowadzenia likwidacji spółka zachowuje osobowość prawną (art. 461 KSH)
Rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji z chwilą wykreślenia spółki z rejestru (art. 478 KSH)
LIKWIDATORZY (AREK)
Likwidatorami są członkowie zarządu, chyba że umowa spółki lub uchwała wspólników stanowi inaczej.
Likwidatorów ustanowionych przez sąd tylko sąd może odwołać. W przypadku gdy o rozwiązaniu spółki orzeka sąd, może on jednocześnie ustanowić likwidatorów. Sąd, który ustanowił likwidatorów, określa wysokość ich wynagrodzenia.
Prawo decydowania o składzie grupy likwidatorów mają także akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną dziesiątą kapitału zakładowego.
Do sądu rejestrowego należy zgłosić: otwarcie likwidacji, nazwiska i imiona likwidatorów oraz ich adresy, sposób reprezentowania spółki przez likwidatorów i wszelkie w tym zakresie zmiany, nawet gdyby nie nastąpiła żadna zmiana w dotychczasowej reprezentacji spółki. Każdy likwidator ma prawo i obowiązek dokonania zgłoszenia.
W przypadku uchylenia likwidacji, likwidatorzy powinni tę okoliczność zgłosić do sądu rejestrowego.
Likwidatorzy powinni ogłosić o rozwiązaniu spółki otwarciu likwidacji, wzywając wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia tego ogłoszenia.
Likwidatorzy powinni po upływie każdego roku obrotowego składać zgromadzeniu wspólników sprawozdanie ze swej działalności oraz sprawozdanie finansowe.
ROZWIĄZANIE SPÓŁKI AKCYJNEJ – INNE PRZYCZYNY LIKWIDACJI SPÓŁKI TO:
Sąd rejestrowy może orzec o rozwiązaniu spółki kapitałowej wpisanej do rejestru, jeżeli:
nie zawarto umowy spółki
określony w umowie przedmiot działalności spółki jest sprzeczny z prawem
umowa nie zawiera postanowień dotyczących firmy, przedmiotu działalności spółki, kapitału zakładowego lub wkładów
wszystkie osoby zawierające umowę spółki nie miały zdolności do czynności prawnych w chwili podpisywania umowy.
KIEDY NIE MOŻNA ROZIWĄZAĆ SPÓŁKI? (AREK)
Sąd nie może orzec o rozwiązaniu spółki, jeżeli od jej wpisu do rejestru minęło już 5 lat - niemożliwe będzie orzeczenie o rozwiązaniu spółki która np. nie ma umowy lub której przedmiot działalności jest sprzeczny z prawem.
Akcjonariusze spółki akcyjnej mogą zapobiec rozwiązaniu spółki za pomocą uchwały powziętej większością trzech czwartych głosów przy obecności co najmniej połowy kapitału zakładowego. Uchwała taka nie uratuje jednak spółki, gdy jej rozwiązanie nakazał sąd prawomocnym orzeczeniem.
Czy wszystkie spółki akcyjne notowane są na giełdzie?
Spółka akcyjna może być spółką publiczną, tj. taką którą akcje notowane są na giełdzie papierów wartościowych lub spółką niepubliczną, gdy jej akcje znajdują się w rękach określonych akcjonariuszy i nie są notowane na giełdzie
Poniżej przedstawione zostały poszczególne kroki jakie powinna przedsięwziąć spółka, która zamierza wejść na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
1) Emitentem akcji notowanych na Giełdzie może być jedynie podmiot będący spółką akcyjną. Nie oznacza to zamknięcia drogi na Giełdę dla przedsiębiorstw posiadających inną formę prawną. W tym przypadku właściciele firmy muszą przekształcić ją w spółkę akcyjną bądź zawiązać spółkę akcyjną, wnosząc do niej majątek przedsiębiorstwa.
2) Następny krok stanowi podjęcie przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy uchwały o publicznej emisji akcji i wprowadzeniu akcji spółki do obrotu publicznego oraz giełdowego.
3)Konsekwencją decyzji o upublicznieniu spółki jest konieczność sporządzenia prospektu emisyjnego, co wymaga nawiązania przez spółkę współpracy z następującymi podmiotami: biegłym rewidentem, który zbada sprawozdania finansowe spółki i przekształci je tak aby sprawozdania z poszczególne lat były porównywalne biurem maklerskim, które będzie pełnić funkcję oferującego akcje spółki w publicznym obrocie, oraz: W zależności od indywidualnych potrzeb emitenta istnieje także praktyka angażowania doradców prawnych oraz finansowych. Szczegółowy opis zawartości prospektu emisyjnego zawiera Rozporządzenie Rady Ministrów z 22.12.1998r. opublikowane w Dzienniku Ustaw Nr 163/98 poz. 1162.
4) Kolejny etap stanowi złożenie do Komisji Papierów Wartościowych i Giełd (KPWiG) roboczej wersji prospektu emisyjnego wraz z wnioskiem o wprowadzenie akcji do publicznego obrotu. W toku prac nad złożonym wnioskiem i prospektem KPWiG przekazuje spółce swoje zalecenia, po czym następuje posiedzenie Podkomisji ds. wstępnego rozpatrywania wniosków o dopuszczenie papierów wartościowych do publicznego obrotu.
W posiedzeniu tym ze strony Giełdy uczestniczy pracownik Działu Emitentów. Uwagi, które zostaną zgłoszone na posiedzeniu Podkomisji powinny zostać uwzględnione przez emitenta w treści prospektu. Na posiedzeniu tym emitent informowany jest o przewidywanym terminie podjęcia przez KPWiG decyzji co do wniosku o dopuszczenie akcji do publicznego obrotu.
(AREK)
5)Niezwłocznie po uzyskaniu pozytywnej decyzji KPWiG, spółka składa wniosek o dopuszczenie do obrotu giełdowego akcji (oraz ewentualnie praw do akcji nowej emisji - PDA). Wniosek ten jest rozpatrywany na najbliższym posiedzeniu Rady Giełdy. Do wniosku należy dołączyć między innymi ostateczną wersję prospektu emisyjnego, uwzględniającą wszystkie zalecenia zgłoszone w toku postępowania przed KPWiG.
6) Następnie przeprowadzana jest publiczna oferta. W okresie pomiędzy przydziałem akcji nowej emisji a ich rejestracją możliwy jest na Giełdzie obrót PDA.
7)Po zakończeniu publicznej oferty, rejestracji akcji nowej emisji przez sąd oraz zdeponowaniu wszystkich akcji dopuszczonych do obrotu giełdowego w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych S.A. spółka składa do Zarządu Giełdy wniosek o wprowadzenie akcji do obrotu na jednym z trzech rynków giełdowych tj. podstawowym, równoległym bądź wolnym Zarząd Giełdy określa m.in. rynek notowań akcji spółki i system notowań a także datę sesji giełdowej, na której nastąpi pierwsze notowanie.
8)Emitenci, którzy wykorzystują w swojej działalności innowacyjne, zaawansowane technologie mogą zostać zakwalifikowani do SiTech-u - Segmentu Innowacyjnych Technologii. Dla Spółek tych Giełda publikuje oddzielny indeks TechWIG, który jest instrumentem bazowym dla kontraktów terminowych.
Spółki akcyjne w Polsce
W Polsce powstaje co roku ponad 100 spółek akcyjnych. W pierwszym półroczu 2010 roku powstało 185 spółek akcyjnych.
Obszary Polski o największym przyroście liczby spółek akcyjnych
Najwięcej spółek akcyjnych w pierwszym półroczu 2010 roku powstało w województwie mazowieckim - 73 spółki akcyjne.
Z reguły ok. 45% wszystkich nowo powstałych spółek akcyjnych powstaje na obszarze mazowieckim.
Kolejnym województwem o znaczącej liczbie powstających spółek akcyjnych jest województwo wielkopolskie - 28 spółek akcyjnych. Należy zaznaczyć, że przyrost spółek akcyjnych w porównaniu z ubiegłym rokiem zwiększył się zarówno w województwie mazowieckim, jak i wielkopolskim. W najlepszej trójce znajduje się również województwo śląskie - 19 spółek akcyjnych.
Obszary Polski z najmniejszymi przyrostami liczby spółek cywilnych
Najgorzej pod względem ilości nowo powstających spółek akcyjnych prezentują się województwa: kujawsko-pomorskie, lubelskie, opolskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie. We wszystkich z tych województw w 2010 roku powstało tylko po jednej spółce akcyjnej.
Spółki akcyjne wg sekcji działalności (AREK)
Obecnie w Polsce istnieje około 9133 spółek akcyjnych (dane na dzień 30.06.2010r.)
W pierwszym półroczy 2010 roku najwięcej spółek akcyjnych prowadziło działalność w sektorze przetwórstwa przemysłowego - 2160. Spółki akcyjne duże znaczenie odgrywają również w sekcji handlu - 1741, budownictwa - 1088, działalności finansowej i ubezpieczeniowej - 901.
Najmniejszy udział liczebny spółki akcyjne mają w sektorach transportu - 252, zakwaterowania i gastronomii - 109, górnictwie - 79, rolnictwie - 78.
Szczególnie w sektorach rolnictwa i górnictwa ilość spółek akcyjnych szybko spada. Jest to spowodowane restrukturyzacją polskiej gospodarki. Obecnie wzrasta znaczenie sektora usług i technologii zaawansowanych.
ZALETY I WADY SPÓŁEK AKCYJNYCH (tabelka)
Zalety:
1) Możliwość pozyskiwania kapitału na rynku kapitałowym poprzez emisję akcji czy obligacji
2) Brak odpowiedzialności akcjonariuszy za zobowiązania spółki
3) Łatwość kumulacji kapitału
4) Możliwość prowadzenia działalności na dużą skalę
5) Osobowość prawną - wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, tylko sama spółka swoim majątkiem
6) Łatwe sprawdzenie wiarygodności spółki przez potencjalnych kontrahentów i potencjalnych akcjonariuszy
7) Możliwość założenia spółki akcyjnej przez obcokrajowców
Wady:
1) Wysoki nominalny kapitał zakładowy
2) Kosztowny, skomplikowany i czasochłonny proces rejestracji
3) Brak wpływu na działalność spółki przez mniejszych akcjonariuszy
4) Konieczność występowania rady nadzorczej, niezależnie od ilości akcjonariuszy
5) Konieczność zatrudniania specjalistycznej obsługi prawnej, finansowej i zarządczej
6) Skomplikowany proces likwidacji
7) Konieczność prowadzenia pełnej księgowości - koszty usług biura rachunkowego lub księgowego
PODSUMOWANIE
Główne cechy spółki akcyjnej:
Spółkę akcyjną może zawiązać jedna albo więcej osób, nie może jej zawiązać wyłącznie jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
umowa spółki akcyjnej wymaga formy aktu notarialnego
akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki
spółka posiada osobowość prawną
kapitał zakładowy nie mniejszy niż 100.000 zł
kluczowe znaczenie w SA mają akcje, czyli udziały w spółce, o równej wartości nominalnej (wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1 grosz),
akcje mogą się dzielić na zwykle i uprzywilejowane (pod względem liczby głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy czy prawa do dywidendy)
założenie spółki akcyjnej może nastąpić przez samych założycieli (ewentualnie łącznie z osobami trzecimi) lub w drodze publicznej subskrypcji (ogłoszeń o zapisach na akcje).
spółka jest wpisana do Krajowego Rejestru Sadowego
Przykłady Spółek akcyjnych w Polsce (AREK)
Skraw-Mech
ul. Zygmunta Augusta 11, Bydgoszcz
Polskie sieci elektroenergetyczne- Północ S.A.
Bydgoszcz ul. Focha 16
Biuro rachunkowe Anna Aranowska, Toruń
ul. Grudziądzka 95/2
Biuro rachunkowe Elżbieta Kalińska, Bydgoszcz, Żupy 2
Przedsiębiorstwo drogowo-mostowe Spółka Akcyjna
Suwałki
Cash Flow S. A., Dąbrowa Górnicza ul. Perla 14