Badania diagnostyczne w chirurgii:

Badania radiologiczne

Badania ultrasonograficzne USG

Badania endoskopowe ( gastroskopia endoskopia, badania biochemiczne )

Badania najczęściej wykonywane w chirurgii

1. badanie fizykalne

2. badanie biochemiczne

Badania radiologiczne

Przygotowanie do badania : pisemne wyrażenie zgody

Przygotowanie do badania radio z kontrastem :

Wyjaśnienie na czym będzie polegało badanie

Założenie wenflonu do żyły

Do badania jelita grubego dzień wcześniej środki przeczyszczające

Tomografia komputerowa

Rentgen

RTG – kości, j brzusznej zdjęcie żeber , mamografia rentgenowska, biopsja

Badania ultrasonograficzne :

• Jamy brzucha

• Tarczycy

• Piersi

• Dopochwowe

• Serca

• Stawów biodrowych

• Doppler

Badanie Endoskopowe

Panendoskopia ( gastroskopia ) badanie górnego odcinka przewodu pokarmowego. Powinno się ułożyć pac jęta plecach lub lewym boku z przygiętą głową . Pielęgniarka trzyma ustnik

Rola pielęgniarki uspokojenie pac jęta ułożenie na boku z lekko przygiętą głową

Kolonoskopia badanie danego odcinka przewodu pokarmowego . Powinno ułożyć się pac jęta na plecach lub na lewym boku. Pielęgniarka trzyma instrument wprowadzając go przez odbyt . Głównym zadaniem pielęgniarki jest intensywna opieka opieka nad pacjentem bezpośrednio przy badaniu.

Rektoskopia badanie samej odbytnicy

Bronchoskopia diagnostyczne badanie endoskopowe dróg oddechowych, wykonywane za pomocą bronchoskopu, specjalnego urządzenia wprowadzonego przez nos lub usta. Zabieg najczęściej wykonuje się w celach diagnostycznych, głównie rozpoznania ewentualnego procesu nowotworowego, ale niekiedy również ze wskazań terapeutycznych (usunięcie ciała obcego, odessanie zalegającej wydzieliny). Do przeciwwskazań należą między innymi: ciężka niewydolność oddechowa i serca, ciężkie zaburzenia rytmu serca, duża niedokrwistość, zaburzenia krzepnięcia krwi. Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym. Aparat wprowadza się przez nos lub usta, stopniowo oglądając ukazujące się drogi oddechowe. W trakcie badania możliwe jest pobranie materiału do dalszej oceny (popłuczyny oskrzelowo-pęcherzykowe, wycinek do badania histopatologicznego i inne). Wśród powikłań wymienia się między innymi hipoksemię, odmę opłucnową, krwawienie z dróg oddechowych czy kaszel.

Cystoskopia badanie pęcherza moczowego polegające na wzrokowej ocenie błony śluzowej wyścielającej pęcherz moczowy za pomocą wziernika zwanego cystoskopem. Wziernikowanie pęcherza pomocne jest w diagnostyce chorób dróg moczowych.

Przygotowanie do zabiegu chirurgicznego

Cel zapobieganie powikłaniom bezpieczne przeprowadzenie zabiegu operacyjnego, zmniejszenie powikłań po operacyjnych, leczenie zabiegowe

Główny cel okres oczekiwania na zabieg powinien być skrócony do minimum. W związku z tym leczenie zachowawcze powinno być prowadzone w warunkach ambulatoryjnych. Ze względu na rodzaj schorzenia zabieg może być wykonany w trybie nagłym i planowym.

Tryb planowy dotyczy pacjentów których schorzenie nie dotyczy zagrożenia życia przygotowanie psychiczne rozpoznanie potrzeb chorego dotyczących okresu około operacyjnego, pozyskanie chorego do współpracy z zespołem terapeutycznym uświadomienie pacjentowi współodpowiedzialności za przebieg okresu okołooperacyjnego, umożliwienie kontaktu z członkami zespołu rodziną osobą znaczącym np. duchownym

Przygotowanie fizyczne :

• EKG, prześwietlenie,

• Badania biochemiczne morfologia kreatynina

• Mocznik hormony –TSH tarczyca

• Badania specjalistyczne

• Oznaczenie grupy krwi i czynnika Rh

• Rezerwa kwi przed zabiegiem ewentualnie próba krzyżowa

• Gastroskopia USG

W zależności od wyników lekarz podejmuje decyzję o dalszym postępowaniu . w dniu poprzedzającym zabieg odbywa się wizyta lekarza anestezjologa który ocenia stan pac jęta planuje znieczulenie daje zalecenia lekarz chirurg od pac jęta otrzymuje świadomą zgodę na zabieg operacyjny. Pacjent od obu lekarzy powinien otrzymać informację o powikłaniach zabiegu . również w dniu poprzedzającym zabieg pielęgniarka prowadzi prezentacje na temat oddechowych, które mają zapobiec niewydolności a w efekcie zapadnięciu płuc. Pielęgniarka informuje o celu swojego zadania wykonaniem czynności wykonuje pomiary masy ciała wzrostu które są potrzebne do określenia dawki znieczulenia podczas zabiegu. Kontroluje czy płatki paznokci są pokryte lakierem. lakier uniemożliwia obserwację niedotlenienia. Wykonuje ENEME zabieg oczyszczenie nie do każdego zabiegu . przypomina choremu zalecenie anestezjologa dotyczące ścisłej diety po godzinie 22 i płynów 8 godzin przed znieczuleniem . Wypełniony żołądek może być przyczyną zachłyśnięcia się. Przypomina choremu o toalecie ciała . wykonuje toaletę pępka jeśli zabieg planowany jest na jamie brzusznej metodą laparoskopową. Proponuje choremu aby cenne rzeczy dał do depozytu. Około 21:00 podaje zgodnie z kartą zleceń środek farmakologiczny który uspokoi pacjenta przed zabiegiem operacyjnym. W dniu zabiegu prowadzone jest przygotowanie psychiczne i fizyczne. Pielęgniarka przygotowuje pole operacyjne usuwa włosy z planowanej rany operacyjnej przypomina pacjentowi o pozostaniu na czczo. Jeżeli chory mam zgodnie z kartą zleceń przyjąć doustny lek to w drodze wyjątku może go połknąć popijając jednym łykiem płynu. Wyklucza przeciwwskazania do zabiegu : gorączka ból gardła kaszel katar, zmiany na skórze nie znanego pochodzenia u kobiet pierwsze dni cyklu miesiączkowego pomaga w pakowaniu wszystkich rzeczy toaleta poranna przypomina o usunięciu sztucznego uzębienia. Pacjent powinien przed zabiegiem oddać mocz ponieważ wypełniony pęcherz może utrudnić wykonywanie zabiegu lub uszkodzić pęcherz. Zapewnia choremu koszulę chirurgiczną wykonuje zlecenia zgodnie z kartą zleceń.

Założenie sondy do żołądka, cewnika do pęcherza. Podaje premedykacje i przygotowuje do znieczulenia na 60-90min przed zabiegiem.

Dokumentuje na końcu .

Tryb nagły

Leczenie zabiegowe, podejmowane jest w ramach ostrego dyżuru lub na skutek pogorszenia się stanu chorego. Objawy rozwijają się gwałtownie i stanowią zagrożenie życia.

Należy zapewnić pacjentowi bezpieczeństwo i zdecydowaną postawę, szybką i sprawną organizację pracy. Należy zapytać pacjenta kogo zawiadomić o jego nagłym pobycie w szpitalu. Pielęgniarka odpowiada na pytania i ułatwia kontakt z innymi członkami personelu.

Przygotowanie pacjenta

Pomiar tętna, ciśnienia RR, temperatury, udokumentowanie tego. Przygotowanie chorego do badania fizykalnego np. badania perfectum zgodnie z procedurami. Skierowanie chorego zgodnie ze zleceniem lekarza radiologiczne, endoskopowe, pobieranie krwi na oznaczenie grupy krwi, czynnika Rh, ewentualnie zlecenie wykonania próby krzyżowej. W razie konieczności podanie preparatów krwiopochodnych zgodnie z karta zleceń, udokumentowanie tego.

Założenie dostępu żylnego zgodnie z kartą zleceń, podłączenie kroplowych wlewów dożylnych i udokumentowanie tego. Uzyskanie pisemnej zgody pacjenta, jeżeli stan na to pozwala. Jeżeli stan chorego na to pozwala należy umyć pacjenta, przygotować pole operacyjne, usunąć protezy, zabezpieczyć rzeczy pacjenta w depozycie.

Kamica żółciowa

Jest najczęstszą chorobą chirurgiczną dróg żółciowych, a wycięcie pęcherzyka żółciowego jedną z najczęściej wykonywanych operacji.

Kamienie żółciowe

Powstają w pęcherzu żółciowym(kamica pęcherzykowa). W trakcie zagęszczania żółci w pęcherzyku żółciowym na skutek pewnych nieprawidłowości metabolicznych. metabolicznych mogą powstawać pewne złogi które najczęściej składają się z cholesterolu i barwników żółciowych Kamienie żółciowe powstają w pęcherzyku żółciowym.

Żółć

Produkowana jest w wątrobie 1000-1500 ml/dobę. Składa się z wody, kwasów i barwników żółciowych, cholesterolu, fosfolipidów, elektrolitów. Zagęszczona i zmagazynowana jest w pęcherzyku żółciowym, który po spożyciu pokarmów kurczy się i opróżnia, a żółć przechodzi do dwunastnicy i bierze udział w trawieniu.

Drogi żółciowe

Z wątroby żołć wypływa przez 2 przewody wątrobowe, które łączą się tworząc przewód wątrobowy wspólny. Od niego odchodzi przewód pęcherzykowy prowadzący do pęcherzyka żółciowego. Z połączenia przewodów przęcherzykowego i wątrobowego wspólnego powstaje przewód pęcherzykowy wspólny PŻW, który uchodzi do dwunastnicy na brodawce Vatera razem z przewodem szóstkowym. W miarę upływu czasu może dochodzić do przemieszczenia się pęcherza żółciowego do przewodów żółciowych( kamica przewodowa), kamienie mogą być różnej wielkości. Na kamice choruje więcej kobiet po 40 roku życia, wieloródki i otyłe. Podkreśla się także niekorzystny wpływ nieprawidłowego odżywiania oraz niekontrolowanie odchudzania się, długie przerwy w posiłkach, głodzenie się. Choroba może przebiegać bezobjawowo. Często daje napady kolki żółciowej.

Objawy

Ból po błędzie dietetycznym, nudności, wymioty, ból może utrzymywać się kilka godzin.

Powiklania Kamicy

Zapalenie pęcherzyka żółciowego (ostre przewlekłe), zapalenie dróg żółciowych- ropniak pęcherzyka żółciowego, żółciowe zapalenie otrzewnej, przetoki pęcherzykowo- jelitowe, niedrożność żółciowa jelit, żółtaczka mechaniczna, ostre zapalenie trzustki, marskość żółciowa wątroby.

Badanie USG

Metody leczenia: usunięcie pęcherzyka żółciowego wraz ze złogami.

1. Wskazanie do zabiegu w trybie nagłym.

Tryb Nagły leczenie zapobiegawcze podejmowane jest w ramach ostrego dyżuru lub na skutek pogorszenia się stanu chorego objawy rozwijają się gwałtownie się stanowią zagrożenie życia chorego

Należy :

• zapewnić pacjentowi bezpieczeństwo

• Pielęgniarka musi być życzliwa

• Szybka i pewna organizacja pracy sprzyja choremu

• Należy zapytać pacjenta kogo należy zaalarmować o pobycie w szpitalu

• Pielęgniarka odpowiada na pytania i zapewnia kontakt z innymi członkami zespołu terapeutycznego

• przygotowanie psychiczne

• podstawowe parametry i ich udokumentowanie

• badanie perfektum

• skierowanie chorego zgodnie z zaleceniami lekarskimi na badanie radiologiczne, endoskopowe, pobieranie krwi na zbadanie grupy krwi, czynnika Rh( ewentualnie zrobienie próby krzyżowej

• w razie konieczności podanie preparatów krwiopochodnych zgodnie z kartą zleceń i udokumentowanie tego

• założenie dostępu żylnie goi zgodnie z kartą zleceń lekarskich podłączenie wlewów dożylnich i udokumentowanie tego

• uzyskanie pisemnej zgody pacjenta na zabieg jeśli stan na to pozwala

Jeśli stan na to pozwala :

• Myjemy pacjenta

• Przygotować pole operacyjne

• Usunąć protezy

• Zabezpieczyć rzeczy pacjenta

Tryb nagły:

-żóciowe zapalenie otrzewnej, ostre zapalenie dróg żółciowych

Tryb pilny:

-żółtaczka menaniczna, ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego

Tryb planowy:

-napady kolkowe, przewlekle zapalenie pęcherza żółciowego

Zabieg polega na usunięciu pęcherza żółciowego w niektórych przypadkach gdy jest podejrzenie kamienia w przewodach żołciowych na rewizji i ewentualnym usunięciu przewodu PŻW. Do PŻW wprowadza się dren Kehra , który ma kształt litery T.

Pielęgnacja po operacji :

Pozycja pół wysoka, oznakowanie drenów np. 1 dren jest z łożyska rany operacyjnej, 2 założony do PŻW. Do pierwszego wydzielina jest krwista w niewielkiej ilości, a w ciągu doby zmienia się w surowice krwista. W 2-3 dobie po zabiegu usuwa się. Drugi dren Kehra prowadzi się w ilości od 200-800 ml/ dobę. (dren pomaga w zachowaniu drożności obrzękniętego po operacji PŻW. Pozwala na spływanie w miarę ustępowania obrzęku PŻW coraz większej ilości żołci do dwunastnicy a mniejszej na zewnątrz. Usuwa się go w 10-14 dobie po uprzednim wykonaniu cholangiografii. Zmiana opatrunku według zasad: czysty i suchy.

Opieka nad pacjentem: Obserwuje się płytkie oddechy(bo go bolą głębokie oddechy). Pomiar parametrów, wczesne uruchamianie, podaż zleconych leków, zaplanowana dieta, usunięcie szwów po 7-8 dobie.

Przygotowanie pacjenta do usunięcia drenu Kehra:

-wykonanie cholangiografii

-sprawdzenie drożności przewodów żółciowych. W przed dzień badania wykonujemy lewatywę. Opróżnione jelita umożliwiają wgląd na drogi żółciowe.

W dniu badania: na czczo, pielęgniarka zostaje z pacjentem. Jeśli zdjęcia potwierdzają drożność przewodów żółciowych przygotowuje się pacjenta do usunięcia drenu Kehra. Zamyka dren kehra na 1 h i obserwuje czy u pacjenta nie występują: nudności, wymioty, bóle brzucha. Jeśli nie występują objawy zamykamy dren Kehra. Po 3-4 dniach dren usuwa się. Po usunięciu pacjent zostaje na prawym boku ok. 2-6 h co minimalizuje wyciek żółci do j. otrzewnej. Mogą wystąpić dreszcze wskutek dostania się żółci do okolicznych tkanek.

Nadczynność tarczycy

Opieka po zabiegu:

-kontrola świadomości
-monitorowanie podstawowych funkcji
-obserwacja w kierunku krwawienia do szyi
-obserwacja w kierunku uszkodzenia nerwu krtaniowego, objawiająca się chrypką
-drętwienie mięśni twarzy

Przełom tyreotoksyczny- następstwo nieleczonej lub leczonej niewłaściwie nadczynności tarczycy. Objawia się: gorączką, niepokojem ruchowym lub psychicznym, zapaścią, wstrząsem

Trzustka

Zastój soku trzustkowego powoduje wzrost ciśnienia przewodów trzustkowych.

Objawy zapalenia trzustki:
-silny ból w nadbrzuszu, promieniujący do pleców, wzdęty brzuch, obfite wymioty, spadek RR, wstrząs

Postacie ostrego zapalenia trzustki
-obrzękowa- łagodna, objawy cofają się po kilku dniach
-ciężka- martwiczo-krwotoczna- długotrwała, często powikłana zakażeniem strawionych i martwiczych tkanek

Badania:
-leukocyty (norma 4-10)- 15-25
-poziom diastazy- kilkakrotnie przekracza normę
-USG, TK, MR

Postępowanie leczniczo-pielęgnacyjne:

-założenie cewnika, prowadzenie diurezy, całkowita głodówka. Działania te mają na celu zmniejszenie wydzielania na drodze odruchowej soku trzustkowego i ograniczenie samotrawienia trzustki

Działania pielęgnacyjne powinny dotyczyć utrzymania drożności przewodów nosowych i toalety jamy ustnej

Leczenie zaburzeń wodno-elektrolitowych:

-płyny infuzyjne przetacza się na podstawie dokładnie prowadzonego bilansu wodnego za którego prowadzenie odpowiada pielęgniarka.

Leczenie p/bólowe prowadzone jest intensywnie, zwykle stosuje się w pompie infuzyjnej z dolarganu.
Żywienie pozajelitowe powinno być odpowiednio wcześnie rozpoczęte, gdyż choroba powoduje znaczne przyspieszenie metabolizmu i wyłączenie czynności trawiennych.

Przewlekłe zapalenie trzustki może być zejściem ostrego. Istotą jest zniszczenie struktury trzustki, zwłóknienie i upośledzenie funkcji.
Powikłania to: cukrzyca, niedrożność jelit, narkomania.

Pielęgnowanie chorego z krwawieniem górnego odcinka przewodu pokarmowego

Najczęściej występują krwawienia z górnego odcinka pokarmowego, przełyku żołądka dwunastnicy.
ale mogą także dotyczyć dalszej jego części , odbytnicy , odbytu

Przyczyny krwawień z górnego odcinka pokarmowego

-wrzody żołądka

-ostry potoczny nieżyt żołądka najczęściej spowodowany zażywaniem sterydów oraz leków przeciwzapalnych

- wrzód stresowy powstaje po oparzeniach, ciężkich urazach i chorobach

Objawy krwawienia:
-wymioty treścią krwistą fusowatą
-zawroty głowy, nudności, osłabienie
-smoliste stolce
-omdlenie , często połączone z oddaniem czarnego luźnego stolca
-chory zwykle jest blady niespokojny i ma przyspieszone tętno

Postępowanie w krwawieniu z żołądka i dwunastnicy

• Uspokojenie i zapewnienie pacjentowi spokoju

• Należy bezwzględnie położyć pacjenta do czasu zatrzymania krwawienia

• Jednocześnie wkucie i pobranie krwi do badań

• Leczenie farmakologiczne polega na podawaniu leków przeciw krwotocznych : ex acyl, cyklonamina

• Podajemy zimne napoje

• Pacjent nie powinien wykonywać gwałtownych ruchów

• Nie wolno oklepywać bo grozi to oderwaniem skrzepu

• Pacjent nie powinien wykonywać gwałtownych ruchów

• Pielęgniarka powinna ciągle obserwować pacjenta parametry bilans płynów stolce wymioty

Urazy klatki piersiowej

Złamanie mostka- najczęściej w wyniku urazu bezpośredniego. Objawy: ból w okolicy mostka.

Odma:
-otwarta- w niej istnieje stała łączność jamy opłucnej z atmosferą
-zamknięta- nie ma styczności z powietrzem
-wentylowa (prężna)- powietrze przedostaje się do j. opłucnej. Występuje duszność, sinica, może dojść do wstrząsu

-podskórna- powstaje na skutek przedostania się powietrza

Model opieki pielęgniarskiej

1. Możliwosć zaburzeń ze strony ukł oddechowego z powodu urazy
Cel: zmniejszenie zaburzeń, wczesne wykrycie powikłań
Int: -zapewnienie wysokiego ułożenia
-monitorowanie parametrów życiowych
-tlenoterapia- kontrola gazometrii
-zapewnienie mikroklimatu

2.Możliwosć powstania powikłań z powodu ograniczenia aktywności
Cel: niedopuszczenie do powstania
Int: -stosowanie udogodnień
-współuczestniczenie w ćwiczeniach rehabilitacyjnych
-pielęgnacja skóry

KLINIKA- ZAKAŻENIA W CHIRURGII

DROGI ROZPRZESTRZENIANIA SIĘ ZAKAŻEŃ

-powietrzno-pyłkowa: wirusy grypy, zapaleń dróg oddechowych
-kontaktowa: bezpośrednio, pośrednio

-parenteralna: naruszenie ciągłości tkanek, transfuzje,
preparaty krwiozastępcze

ZAPOBIEGANIE ZAKAŻENIOM HIV

Gdy dojdzie do narażenia na zakażenie należy:

natychmiast po ekspozycji skórę przemyć ciepłą wodą
z mydłem, woda utleniona 3%, nie tamować krwawienia

błonę śluzową jamy ustnej przepłukać obficie wodą – nie stosować środków odkażających

spojówki przemyć wodą

W placówce specjalistycznej wdrożenie leków antywirusowych powinno nastapić w 1–2 godzin, najpóźniej 24–36 godz. od ekspozycji. (Retrovir, AZT i Lamiwudyna 3 TC lub preparat Combivir). Kontrola serologiczna na początku leczenia,
po 6 tygodniach, a następnie w 3, 6 i 12 miesiącu

NIESWOISTE METODY ZAPOBIEGANIA:

Mycie i odkażanie rąk

Odzież ochronna

Sprzęt jednorazowy

Dekontaminacja narzędzi i sprzętu wielorazowego

Sprzątanie – czystość

Usuwanie i utylizacja odpadów

MYCIE RĄK

Mycie zwykłe: woda z mydłem, czas min. 10 sekund

Mycie higieniczne: mydło + środek dezynfekcyjny
Stosować przed i po wykonaniu zabiegów inwazyjnych, dotykaniu ran, użyciu fartucha i rękawiczek, kontakcie
z materiałem pochodzącym od pacjenta

Chirurgiczne: 2–5 minut woda z mydłem + środki dezynfekcyjne
(np. alkohol etylowy, Sterisol)

DEKONTAMINACJA NARZĘDZI:

Myjnie automatyczne

Gdy mycie ręczne, wcześniej dezynfekcja (zamoczenie w aldehydzie glutarowym). Po wyjęciu sprzętu – mycie ręczne szczotką, płukanie wodą, wysuszenie i zapakowanie do sterylizacji

DEZYNFEKCJA

Metoda termiczna 70–100oC

Metoda chemiczna – sprzęt termolabilny

stosować środki zaopiniowane przez Państwowy Zakład Higieny, odpowiednie stężenie i czas. Roztwory przygotowywać codziennie. Najczęściej stosowane są preparaty zawierające aldehyd glutarowy – popularne Cidex i Aldesan
(2% roztwór – 10 godzin spłukiwanie wodą destylowaną)

DEZYNFEKCJA POWIERZCHNI I PRZEDMIOTÓW:

Przykrywanie serwetami, pokrowcami

Dezynfekcja powierzchni metodą ścierania,
a nie rozpylania

Miejsca o podwyższonym ryzyku: dezynfekcja środkami np. Aerodesin 2000

Zbiorniki płynów, przewody wodne
i powietrzne: nie zostawiać pełnych na noc, suszyć sprężonym powietrzem, okresowo dezynfekować np. Sanepidexem

Spluwaczki po każdym pacjencie dezynfekować środkami aldehydowymi

PRZECHOWYWANIE NARZĘDZI:

Narzędzia w puszkach wyłożone papierem
i zabezpieczone workiem foliowym: 1-2 tygodnie

Drobne instrumenty na płytkach Petriego – sterylizowane codziennie

Użycie specjalnych tuneli papierowo-foliowych nawet do 2 lat

KONTROLA ZAKAŻEŃ:

Kontrolowanie skuteczności sterylizacji:

wskaźniki fizyczne: termometry, ciśnieniomierze, karty kontrolne

wskaźniki biologiczne: fiołkowe wskaźniki biologiczne – wynik po 24–48 godzinach

wskaźniki chemiczne: substancje zmieniające barwę
Zewnętrzne – umieszczane na zewnątrz pakietu Wewnętrzne w pakietach – zmiana barwy świadczy
o prawidłowości przebiegu sterylizacji

KLINIKA- RANY, ZNIECZULENIA

PODZIAŁ RAN:

powierzchowne – głębokie

proste– powikłane

rana z ubytkiem – płatowa

RODZAJE RAN ZWG NA PATOMECHANIZM POWSTANIA:

rana kłuta

rana cięta

rana rąbana

rana szarpana

rana tłuczona

i jej odmiana – rana miażdżona

rana kąsana

rana zatruta

rana postrzałowa

SPOSOBY GOJENIA SIĘ:

gojenie doraźne

gojenie przez ziarninowanie

gojenie pod strupem

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA GOJENIE SIĘ RANY

jałowość

odpływ gromadzących się płynów przesiękowych ew. zapalnych (właściwy drenaż)

właściwe pierwotne opracowanie rany

stan ogólny pacjenta

wiek pacjenta

aktualnie stosowana terapia farmakologiczna

unieruchomienie miejsca zranienia

choroby współistniejące

ZNIECZULENIE MIEJSCOWE

Czasowe i odwracalne przerwanie przewodnictwa nerwów obwodowych
i przewodzenia uczucia bólu za pomocą środków chemicznych lub fizycznych

Znieczulenie miejscowe (anaesthesia localis) jest zawsze znieczuleniem przewodowym (anaesthesia conductiva)

• powierzchowne

• nasiękowe

• regionalne

• przewodowe

KLINIKA- OPARZENIA, ODMROŻENIA

GŁĘBOKOŚĆ

I^o Rumień

II^o Pęcherze naskórkowe

III^o Martwica skóry

POWIERZCHNIA OPARZENIA U DOROSŁYCH- REGUŁA 9

• Głowa – 9%

• Każda kończyna górna – 9%

• Każda kończyna dolna – 18% (2x9%)

• Przód tułowia – 18% (2x9%)

• Tył tułowia – 18% (2x9%)

• Krocze – 1%

• Powierzchnia dłoni = 1%

U DZIECI

• Głowa – 18% (2x9%)

• Obie kończyny dolne – 27% (3x9%)

LECZENIE CIĘŻKICH OPARZEŃ

• Intensywna terapia płynowa

• Zwalczanie kwasicy

• Leki przeciwbólowe (!)

• H₂-blokery – profilaktyka ostrego wrzodu
  XII-cy (wrzodu oparzeniowego)

• Opatrunki (Argosulfan / Dermazin,
  0,25% r-r azotanu srebra)

• Jałowość, antybiotyki

• Profilaktyka tężca

REGUŁY PRZETOCZENIOWE

• PIERWSZA DOBA:

  • płyn Ringera 4 ml x % pow. x masa ciała
    + dodatek mleczanu (lub bikarbonatu)
    + 2000 ml glukozy 5% (bez koloidów!)

  • z tego 50% w 8 godzin

• DRUGA DOBA:

  • Glukoza 5% + koloidy
    (bez płynów zawierających sód)

ODMROŻENIA

ODMROŻENIA POWIERZCHOWNE obejmują skórę i tkankę podskórną.

Początkowo skóra jest zaczerwieniona, później biaława lub szara, miękka.

Odmrożona okolica nie boli.

Prawidłowo leczone, powierzchowne odmrożenia goją się bez trwałych następstw.

ODMROŻENIA GŁĘBOKIE obejmują skórę, tkankę podskórną i głębsze tkanki (aż do kości).

Skóra jest biało-szara, twarda.

Tętno jest nieobecne w obszarze odmrożonym.

Leczenie jest długotrwałe i bolesne.

ODMROŻENIA PIERWSZA POMOC

• NIE WOLNO:

  • Gwałtownie ogrzewać (efekt oparzenia)

  • Nacierać odmrożonych okolic

  • Nakładać na odmrożone miejsca zimnej wody lub śniegu

  • Przebijać pęcherzy

  • Pozwalać pacjentowi na papierosa lub alkohol

• NALEŻY:

  • Ogrzewać łagodnie, stopniowo

Semestr II

Zapobieganie zakrzepicy żylnej

Zakrzepica żylna jest groźnym i częstym powikłaniem po operacyjnym. Następstwem może być zator tętnicy płucnej, po operacjach brzusznych zdarza się u 30% chorych. Szczególnie często występuje w obrębie stawu biodrowego 60%. Zakrzepica często przebiega bez objawowo.

Przyczyny:

• Po urazie

• Po operacji

• Lecz nie rzadko powstaje samoistnie

Znanan jest triada Virchowa który twierdzi ze który twierdził ze zakrzepica powstaje z nieprawidłowości krzepnięcia krwi, spowolnienie przepływu krwi, uszkodzenia ścian naczyń. Gdy chory leży po operacji na plecach zastój jest duży w żyłach łydek

Powstawanie i rozwój zakrzepicy :

Ponad 95 % przypadków zakrzepicy dotyczy kończyn dolnych zakrzep zaczyna się tworzyć na grzbiecie łydki, proces zakrzepowy zaczyna się już w trakcie operacji i już w tedy trzeba zacząć profilaktykę zatory płucne zdarzają się po kilku lub kilkunastu dniach u większości chorych zakrzep żył łydki i kończy dolnej po operacji nie daje żadnych objawów : można stwierdzić zwiększoną tkliwość , obrzęki łydki i tyłu kończyny dolnej w okresie po operacyjnym nie daje objawów

Czynniki sprzyjające :

• Ciąża

• Wiek

• Tabletki antykoncepcyjne

• Palenie

• Przebyte zabiegi chirurgiczne

• Choroby nowotworowe

• Urazy żył

• Żylaki kończyn dolnych

• Cukrzyca

• Otyłość

• Zwiększenie krzepliwości krwi

Metody mechaniczne profilaktyki przeciw zakrzepowej nie wywierające skutków ubocznych

Ćwiczenia uniesienie wyprostowanej kończyny dolnej do pozycji pionowej w której podeszwowa powierzchnia stopy zwrócona jest do sufitu

Chory powinien czynnie bez pomocy unieść kończynę przez kilka sekund Unoszenie stopy wywołuje w żyłach spływ krwi żylniej z kończyny ku miednicy, a przez to opróżnienie żył łydki oraz znaczny przepływ krwi prze żyły udowe i biodrowe ćwiczenia należy rozpocząć natychmiast po operacji, już na stole operacyjnym u nieprzytomnego pacjenta lekarz i pielęgniarka powinni sami unosić kończynę co 30 minut , po kilku godzinach chory może sam ją podnieść, przed operacją rehabilitant powinien nauczyć chorego tej czynności i przekonać do jej powtarzania

CHIRURGIA JEDNEGO DNIA

Zabiegi małoinwazyjne wykonywane są w większości na bazie metod endoskopowych.
Zalety:

-krótki czas zabiegu
-krótki czas znieczulenia
-możliwość wykonania znieczulenia miejscowego
-możliwość powtarzalności

Ryzyko powikłań głównie u chorych w podeszłym wieku z zaawansowanymi schorzeniami układu krążenia i oddechowego.
Wprowadzenie metod endoskopowych ma szczególne znaczenie w leczeniu przewodu pokarmowego.

Obecnie w przypadku krwawienia z przewodu pokarmowego przy endoskopowej technice wykonuje się jednocześnie tamowanie krwawienia.
W dużym stopniu ma to wpływ na zmniejszenie liczby nieskutecznych laparotomii wykonywanych najczęściej w trybie pilnym u chorych ze zwiększonym ryzykiem operacyjnym.

Wczesne rozpoznanie nowotworów przewodu pokarmowego pozwala na podjecie leczenia radykalnego.

Metodą endoskopową wykonuje się również w celu usunięcia zmian polipowatych na całej długości przewodu pokarmowego co w większości przypadków jest leczeniem ostatecznym, a chorzy niejednokrotnie unikają rozległego zabiegu operacyjnego.

Dużą rolę ma zastosowanie zasad endoskopowych w schorzeniach dróg żółciowych, nowotworowych i nie nowotworowych. Prowadzenie w tych przypadkach endoskopowej cholangiokankreotografii wstecznej(ECTW) i następnie endoskopowej papilotowi pozwoliło rozwiązać problem kamicy przewodowej i jednocześnie unikać okresu pooperacyjnego wykonaniu KOLODACHOTOMI z założeniem 1-dren.

1. Chirurgia ogólna- przepuklina, wycięcie pęcherzyka żółciowego, wyrostka robaczkowego

2. Chirurgia naczyniowa- żylaki

3. Schorzenia odbytu i odbytnicy- szczeliny, przetoki, hemoroidy

4. Operacje tarczycy

5. Usuwanie torbieli i tłuszczaków

6. Chirurgia onkologiczna- nowotwory piersi, skóry, czerniaki

7. Chirurgia ortopedyczna- artroskopowe operacje stawu kolanowego, leczenie następstw złamań oraz wad wrodzonych stopy

8. Chirurgia plastyczna- operacje piersi oraz usuwanie zmarszczek.

9. Rekonstrukcje piersi po amputacji

Największy odsetek zabiegów w ramach chirurgii to choliscystektomia laparoskopowa. Ponad 10letnie doświadczenie spowodowało zabieg bezpiecznym. Cholecystektomia laparoskopowa-ze względu na jej zalety nazywa się go „złotym standardem”. Co znajduje potwierdzenia w zmniejszaniu operacyjnych powikłań.

Klasyfikacja pacjentów w trybie chirurgii jednego dnia obejmować musi:

* Ocenę stanu ogólnego pacjenta

* Rozległość zabiegu.

Do zabiegu kwalifikowane sie pacjenci w stabilnym stanie ogólnym.

Przeciwwskazania:

* Zaostrzone zakażenie dróg oddechowych

* Zabiegi połączone z dużą utrata krwi

* Chorzy uzależnieni od lęków.

*Chorzy wymagający kompleksowego zwalczania bólu

Istotne znaczenie ma stosowanie środków anastatycznych, które działają krotko, do wykonywanego zabiegu i nie ulęgają kumulacji w organizmie, co pozwala na całkowite wyeliminowanie leków podczas znieczulenia w okresie pooperacyjnym.

Każdy pacjent otrzymuje pełna informacje na temat zabiegu operacyjnego od lekarza operującego, a takze na temat znieczulenia. Wszyscy pacjenci powinni być przekonani, ze mogą liczyć na pomoc ze strony personelu i, ze będą mieli zapewnienie odpowiednie warunki, aby odzyskać siły i zdrowie. W ramach przygotowania fizycznego do zadań pielęgniarki należy:

1. sprawdzenie i ewentualne uzupełnienie dokumentacji pacjenta

2. sprawdzenie zgody na zabieg operacyjny i wywiadu epidemiologicznego

3. wykluczenie przeciwwskazań do operacji: gorączka, wzrost RR, miesiaczka u kobiet przy niektórych zabiegach

4. sprawdzenie zastosowania przez pacjenta środka o działaniu przeczyszczającym wieczorem w dniu poprzedzającym operacje

5. przygotowanie pola operacyjnego poprzez usuniecie owłosienia w bezpośrednim okresie przez operacja w celu wyeliminowania możliwości zakażenia rany pooperacyjnej

6. poinformowanie pacjentek o konieczności usunięcia makijażu i usunięciu lakieru z paznokci

7. wykonanie dezynfekcji pępka, a następnie zabezpieczenie jałowym gazikiem

8. nauczenie chorego gimnastyki oddechowej

9. przebranie chorego w koszule operacyjna

10. usuniecie protez zębowych i biżuterii

11. przypomnienie choremu o opróżnieniu pęcherza moczowego przez zastosowaniem premedykacji

12. podanie premedykacji doustnej, np dormicum na około 1 h przez zawiezieniem na blok operacyjny

13. u chorych z grupy zwiększonego ryzyka zakłada sie pończochy uciskowe na kończyny dolne w celu prawidłowego przemieszania krwi z naczyń powierzchownych do głębokich

14. w celu przeciwdziałania zakażeniom stosuje sie standard postępowania przeciwbakteryjnego, który polega na podaniu droga dożylną antybiotyku

Postępowanie pielęgnacyjne z pacjentem po zbiegu jednego dnia:

Za najistotniejsze kryteria bezpiecznego przyjęcia chorego na oddział pooperacyjny należy przyjąć pełne pobudzenie chorego, czyli pełna wydolność krążenia i oddychania, obecność odruchów obronnych, nawiązanie kontaktu werbalnego z pacjentem. W bezpośrednim okresie pooperacyjnym w celu przeciwdziałania powikłaniom wynikającym ze strony układu oddechowego i krążenia wykonywany jest pomiar parametrów życiowych i udokumentowanie ich w karcie obserwacji. Aby zapobiec nadmiernego wychodzeniu organizmy stosuje sie ogrzewanie kocem elektrycznym a także przetacza sie płyny infuzyjne w temp ciała. Bardzo ważna jest obserwacja stanu opatrunku i kontrola wydzieliny z drenu. Dolegliwości bólowe ogranicza sie podając lek z tzw wyprzedzeniem. Stosuje sie nienarkotyczne leki przeciwzapalne, rzadko opioidy. Kontrola oddawania moczu przez pacjenta do 8h po operacji. W przypadku trudności stosuje sie metody prowokacyjne lub w razie konieczności jednorazowo zakłada sie cewnik foleya do pęcherza moczowego. Wczesna pionizacja odbywa sie juz w 1 dobie zabiegu operacyjnego. Najczęściej są to godziny popołudniowe lub wieczorne. Odżywianie chorych rozpoczyna sie po 6 h od zabiegu operacyjnego (ale rożnie), jeśli nie ma nudności i wymiotów. Chorzy otrzymują płyny w dowolnej ilości, a w pierwszej dobie po zabiegu dietę lekkostrawna. W pierwszej dobie po operacji usuwa sie dren z loży pooperacyjnej. W 1 dobie po operacji w 90% przypadków pacjentów wypuszcza się do domu ,a pozostałe piec następnego dnia. Pacjenci są wypisywani do domu z zalecenia do wskazówek i kontroli po 7 dniach od wypisu.