Laboratorium – Biotechnologia

Wydział: WEiP GPiE

1. Wstęp teoretyczny

Badanie i obserwacja drobnoustrojów w warunkach sztucznych, laboratoryjnych, jest możliwa dzięki hodowli mikroorganizmów na pożywkach, zwanych inaczej podłożami.

Wzrost i rozwój drobnoustrojów na pożywkach pozwala na wyosobnienie czystych kultur, na prowadzenie badań morfologicznych, fizjologicznych, biochemicznych, diagnostycznych oraz wszelkiego rodzaju hodowli doświadczalnych.

Pożywka powinna spełniać następujące warunki:

• zapewnić odpowiednią ilość przyswajalnych składników pokarmowych, zarówno organicznych, jak i nieorganicznych (energetycznych i budulcowych),

• zawierać określone czynniki wzrostowe,

• mieć odpowiednie ciśnienie osmotyczne,

• zapewniać optymalny dla rozwoju dostęp do tlenu,

• wykazywać właściwą temperaturę i pH.

Kryteria podziału pożywek:

• skład chemiczny i pochodzenie składników,

• zawartość składników,

• cel hodowli (zastosowanie i funkcja podłoża),

• konsystencja.

Agar-agar

Jest to, dostępny handlowo w formie proszku lub włókien, wielocukier otrzymywany z glonów morskich. Odznacza się właściwościami żelującymi, silnie chłonie wodę i w zależności od stopnia oczyszczenia upłynnia się w temperaturze 90-100ºC, a zestala w 45-48ºC. Chemicznie agar jest polisacharydem – galaktonem (zawiera m.in. galaktozę), który nie jest wykorzystywany przez drobnoustroje jako składnik odżywczy, a tylko przez niektóre drobnoustroje może być rozkładany. W celu zestalenia podłoża wystarczy 1,5-3% agaru.

Podłoża pod względem konsystencji dzielimy na:

- płynne – powinny być klarowne, a więc składniki muszą być całkowicie rozpuszczone, np. brzeczka, bulion płynny,

- półpłynne – z dodatkiem 0,1-0,8% agaru,

- stałe – zestalone za pomocą agaru lub żelatyny na płytce Petriego w postaci jednolitej, przejrzystej, gładkiej warstwy bądź też w probówce w postaci słupka lub skosu.

Sposoby naniesienia inokulum na powierzchnię agaru

Pierwsza i druga metoda jest charakterystyczna dla ciekłych substratów. Trzecia i czwarta metoda szczepienia jest używana dla gęstych substratów: żeli, wosków i gęstych zawiesin.

1. Wykonanie ćwiczenia

1. Przygotowanie podłoża

   - szalki Petriego zostały włożone do suszarki na laboratoryjnej w 120° przez 20 min

   - szalki po wyznaczonym czasie zostały wyłozone na podłoże drewniane i wypełnione gorącym płynem agarowym (został on przygotowany przez wcześniejszą grupę) o grubości około 1 mm

   - przygotowano również roztwór drożdży z drożdży piekarskich, które rozpuszczono w ciepłej wodzie

   - odczekanie aż szalki Petriego ostygną, a płyn arganowy ulegnie żelifikacji

2. Szczepienie agaru

   - pobrano inokulum (zaszczepkę) mikroorganizmów ze skórki jabłka oraz ciekły roztwór drożdży

   - wprowadzono inokulum na powierzchnię agaru pierwszą i trzecią metodą

   - przy nanoszeniu inokulum na powierzchnię agaru jego powierzchnia została przerwana

   - zamknięto pudełka z szalek Petriego i wsadzono do cieplarki o temperaturze 36°

   - na kolejnych zajęciach szaliki zostały wyjęte z chłodziarki i zbadane pod mikroskopem