Zakażenia grzybiczne
Stanowią połowę wszystkich schorzeń paznokci
Cierpi na nie 6-8% populacji europejskiej
Ok 80% przypadków dotyczy paznokci stóp – głównie paluch
U 60% zajęty jest jeden lub dwa paznokcie
Grzyby infekujące skórę dzieli się na:
DERMATOFITY – microsporum
DROŻDŻAKI I DROŻDŻOPODOBNE (candida)
PLEŚNIOWCE
Najczęściej grzybice wywołują dermatofity i grzyby drożdżopodobne.
Grzybice skóry, włosów i paznokci są zakażeniami zewnątrzpochodnymi (egzogennymi) – inny człowiek, zwierzę, gleba.
Można zarazić się albo od osoby chorej, albo od rzeczy, które używała.
CZYNNKI USPOSABIAJĄCE DO WYSTĘPOWANIA INFEKCJI GRZYBICZNYCH MOŻNA PODZIELIĆ NA:
WRODZONE
Zaburzenia rogowacenia (rogowiec dłoni i paznokci stóp)
Schorzenia dermatologiczne (łuszczyca, liszaj płaski)
Nadmierna potliwość
Suchość skóry
Wrodzone defekty odporności
Nieprawidłowa budowa stóp i paznokci
Zaawansowany wiek
Płeć męska
NABYTE
Nabyte zaburzenia odporności (AIDS)
Schorzenia ogólnoustrojowe (cukrzyca, zaburzenia krążenia, niedoczynność tarczycy
Infekcje
Choroby nowotworowe
Obniżenie temperatury skóry
Ciąża
Mikrourazy
Przyjmowanie leków – antybiotyki, sterydy – czyli leki osłabiające odporność
CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE
Duże skupiska ludzi – baseny, szkoły, internaty, siłownie itp.
Niekorzystne warunki klimatyczne
Niewłaściwa odzież
Migracje ludności
Zaniedbanie higieniczne
CZYNNIKI ŻYWIENIOWE
Niedobory witamin
Dieta bogata w węglowodany
Nieleczona grzybica może być przyczyną powikłań, do których należą:
Nawracające zakażenia grzybiczne
Zakażenia bakteryjne
Odczyny alergiczne
Trwała deformacja płytek paznokciowych
GRZYBICE DERMATOFITOWE PAZNOKCI
Ze względu na mechanizm infekcji wyróżnia się następujące postacie kliniczne grzybicy dermatofitowej paznokci:
Dalsza i boczna podpaznokciowa onychomikoza – jest najczęstszą postacią grzybicy paznokci. Patogen wnika do aparatu paznokcia od strony chyponychium lub bocznych wałów paznokciowych. Ta postać grzybicy najczęściej dotyczy stóp. Bliższa podpaznokciowa onychomikoza występuje w obrębie rąk
Biała powierzchniowa onychomikoza – występuje na paznokciach stóp
Onychomikoza wewnątrzpaznokciowa – grzyby zajmują warstwy paznokci i powodują degradację płytki. Płytka jest nieprzejrzysta, nie występuje rogowacenie płytki paznokciowej.
Całkowita dystroficzna onychomikoza – przy tej grzybicy pozbywamy się całkowicie płytki paznokciowej. Łożysko pokrywa jedynie masa rogowa
Kiedy grzybice nie były leczone lub występowała drożdżyca śluzówek (?)
Podstawowe objawy grzybicy dermatofitowej paznokci:
Utrata przejrzystości płytki
Rogowacenie podpłytkowe
Oddzielanie się płytek paznokciowych od łożyska
Kruchość i łamliwość płytki paznokciowej
Pogrubienie płytki
Objawy siatki poprzecznej
DROŻCZYCA PAZNOKCI
U 1/3 ludzkości, która ma grzybicę, występują drożdżyce.
Osoby pracujące przy zmywaniu i sprzątaniu są na nie bardziej narażone,
Grzyby drożdżopodobne są obecne w naszym organizmie
Objawami drożdżycy jest nierówność płytki paznokciowej.
Drożdżaki wywołują stan zapalny macierzy, produkuje ona wtedy ubogą keratynę i płytka jest pofałdowana.
Mogą wystąpić niebieskie i zielone plamki przy brzegach.
Podstawowymi cechami drożdżycy paznokci są:
Obrzęk, zaczerwienienie i bolesność wałów paznokciowych
Zniszczenia obrąbka
Wydzielina ropna wydostająca się spod wałów paznokciowych
Utrata przejrzystości płytki paznokciowej
Szarożółte zabarwienia płytek
Faliste poprzeczne pobruzdowanie płytek
Całkowite lub częściowe zniszczenie płytek w przypadkach przewlekłych
Pogrubienie płytek
PLEŚNICA PAZNOKCI
Grzyb pleśniowy ją wywołuje. Najczęściej występuje u kostek.
Dotyczy paluchów. Podstawowe objawy pleśnicy:
Biało żółte masy w formie pasm, szersza od strony wolnego brzegu płytki, przeświecające przez zdrową część płytki paznokciowej
Rogowacenie podpłytkowe,
Brak odczynu zapalnego w obrębie wałów paznokciowych
Zajęcie paznokcia palucha
Wieloletni łagodny przebieg
GRZYBICA STÓP – najczęściej wywołują dermatofity
Najczęściej sprzyja ciepły wilgotny mikroklimat, nieprzewiewne obuwie, syntetyczne skarpetki, problemy z krążeniem, duże skupiska ludzi
Są trzy odmiany grzybicy stóp:
Odmiana międzypalcowa – dotyczy trzeciej i czwartej odmiany międzypalcowej i okoliczne części stóp
Grzybica złuszczająca – ma charakter zmianowy i nadmierme rogowacenie obejmujących podeszwę i boczne części stopy. Towarzyszą im bolesne pęknięcia naskórka
Grzybica potnicowa – występują liczne drobne pęcherzyki wykazujące skłonność do skupiania i zlewania się w większe wykwity. Początkowo obejmują stronę podeszwową stopy, szybko jednak rozszerzają się na całą powierzchnię
Grzybica dłoni – dermatofity ją wywołują. Ma charakter przewlekły. Zmiany które się pojawiają są zmianowo złuszczające, pęcherzykowate. Zmiany pojawiają się pierw na powierzchni dłoniowatej, z czasem przechodzą na powierzchnie boczne, a następnie grzbietowe palców i rąk.
LECZENIA GRZYBIC
Dermatolog – badania mikologiczne
PROFILAKTYKA ZAKAŻEŃ GRZYBICZNYCH SKÓRY I PAZNOKCI
Edukacja społeczeństwa
Samokontrola stóp i paznokci przez chorych
Okresowe badania dermatologiczne
Profilaktyczne używanie środków przeciwgrzybicznych
Stosowanie obuwia ochronnego
Unikanie chodzenia boso
Właściwa higiena stóp i paznokci
Używanie przewiewnego obuwia, skarpetek
Leczenie schorzeń prewdyspozycujących do schorzeń grzybicznych
Prawidłowe leczenie grzybic i kontrole skóry u członków rodzin
Dezynfekcja obuwia w trakcie i po leczeniu grzybicy stóp
OBJAWY I CHOROBY PODOBNE DO GRZYBICY
Łuszczyca
Liszaj płaski
Zmiany troficzne
Grzybice dłoni i stóp::
Łuszczyca
Rogowacenie dłoni i stóp
Kontaktowe zapalenie skóry
BRODAWKI
Wywołane są przez wirusy brodawczaka ludzkiego HPV
Wyróżniamy kilka rodzajów:
Brodawki zwykłe
Stóp
Płaskie
weneryczne
Brodawki to grudki naskórkowe płaskie lub wyniosłe o nierównej i szorstkiej powierzchni koloru skory prawidłowej lub brunatnej. Ich wielkość jest różna – od kilku do kilkunastu mm. Występują pojedynczo lub w większych skupiskach. Ponieważ są umiejscowione powierzchownie, często można je zeskrobać.
Umiejscowione są najczęściej
w palcach rąk
Wałach paznokciowych
Pod płytką paznokciową
Występuje bolesność.
Mogą ustępować samoistnie, ale przebieg schorzenia może być wieloletni.
W różnicowaniu pod uwagę bierzemy:
Gruźlice brodawkujące – ogniska są nieliczne o nacieńczonej podstawie i dłuższym przebiegu
Brodawniak i brodawka łojotokowa – nie większe wymiary z uszypułowaną podstawą
Rak brodawkujący – pojedyńcza zmiana, która wnika głęboko i jest otoczona wałem
LECZENIE
Łyżeczkowanie – wyskrobanie, wydłubanie brodawki
Elektrokoagulacja – przypiekanie
Zamrażanie ciekłym azotem
Stosowanie preparatów zmiękczających substancje karatoniczne antyproliferacyjne
Laser CO2
Terapia fotodynamiczna