Ośrodek szczelinowy
Ośrodek przepuszczalny (skała) niejednorodny i nieciągły, w którym woda głównie przemieszcza się w sieci otwartych szczelin (wykazujących silną anizotropię) dzielących ośrodek na nieregularne bloki. Ośrodek ten charakteryzuje się przepuszczalnością wyrażoną współczynnikiem filtracji. O.s. znacznie trudniej poddaje się → hipotezie continuum niż → ośrodek porowaty.[TM]
Ośrodek porowaty
W hydrogeologii ośrodek przepuszczalny (skała, grunt, gleba) zawierający skomunikowane puste przestrzenie (→ porowatość), dający się sprowadzić w opisie makroskopowym do ośrodka ciągłego (→ hipoteza continuum), charakteryzowanego → współczynnikiem filtracji, traktowanym jako wektor (dla ośrodka izotropowego) lub jako tensor (dla ośrodka anizotropowego).[TM]
Wiecej: Ośrodek porowaty jest to ciało stałe, lub też zbiór takich ciał, zawierające na tyle dużą ilość wolnych przestrzeni, że możliwy jest przepływ przez nie pojedynczych płynów lub ich mieszanin, zwany przepływem filtracyjnym lub filtracją. Przestrzenie wolne, zwane również częścią porową, tworzą w ośrodku porowatym skomplikowaną i najczęściej nieregularną sieć kanalików i połączeń. Część stała ośrodka porowatego może być w postaci sztywnego szkieletu (np. skała wapienna), szkieletu elastycznego (np. układ warstw tkaniny) lub też zbioru cząstek: luźnych bądź też w jakiś sposób z sobą połączonych (np. gleba). Poszczególne fragmenty bądź elementy szkieletu ośrodka porowatego mogą być bardzo różnych kształtów i wielkości i mogą składać się z jednego lub też wielu różnych materiałów.
Potamologia-hydrologia wód płynących
Badania potamologiczne dotyczą:
• sposobu zasilania rzek w wodę
• dynamiki wahań poziomu i przepływu wody
• zmian temperatury wody
• zjawisk towarzyszących zlodzeniu rzek
• ruchu rumowiska rzecznego
• składu chemicznego wody
• życia biologicznego w rzekach
• klasyfikacji rzek
• topologii sieci rzecznej
Cieki sztuczne:
a) rów – sztuczne koryto (wykop podłużny, zwykle o przekroju poprzecznym trapezowym)
często tylko okresowo wypełniony wodą
b) kanał otwarty – sztuczna arteria wodna zwykle o przekroju poprzecznym trapezowym, o ubezpieczonych skarpach, wyposażone w urządzenia hydrotechniczne.
Kanały:
melioracyjne, żeglugowe, przemysłowe
zlewnia podziemna- Obszar, z którego → wody podziemne odpływają do tego samego systemu drenażowego. Z.p. pod względem zajmowanej powierzchni często ma wielkość zbliżoną do zlewni powierzchniowej. → Dział wód podziemnych.[SK]
Obszar zasilania, zlewnia – obszar, z którego wody spływają do jednego wspólnego odbiornika
(np. rzeki, jeziora, morza).
rzeki – cieki naturalne powstałe z połączenia strumieni, potoków lub innych rzek, wypływające z czoła lodowca, jeziora, obszaru bagiennego lub wydajnego źródła oraz zasilane powierzchniowo i podziemnie
przez opady występujące w ich zlewniach powierzchniowych i podziemnych
Dlaczego gest wody rośnie:
Anomalia spowodowana jest specyficznym kształtem cząsteczki wody oraz istnieniem wiązań wodorowych. Wiązania te nadają wodzie względnie dużą gęstość, a ponadto pękają w obszarze anomalnym, zwiększając nieuporządkowanie wśród cząsteczek, a co za tym idzie, zwiększając również objętość cieczy. Z tego samego powodu objętość wody wzrasta również podczas krzepnięcia – dlatego lód pływa po powierzchni wody, rozsadza naczynia, kruszy spękane skały, niszczy nawierzchnię dróg itp.
Ośrodek porowaty/szczelinowy – ośrodek w którym występuje faza stała tworząca połączone między sobą wolne przestrzenie zwane porami lub szczelinami.
Szczeliny – wolne przestrzenie w skale, których jeden z wymiarów jest znacząco różny od dwóch pozostałych
Pory - wolne przestrzenie w skale, charakteryzujące się brakiem wyróżnienia któregokolwiek z wymiarów.
Pory / szczeliny mogą być wypełnione gazami,
cieczami lub mieszaninami składającymi się z różnych faz.
Wody podziemne
WODY PODZIEMNE te wody, które wraz z innymi cieczami (np. ropa) i gazami wypełniają w sposób naturalny częściowo lub całkowicie pory i szczeliny ośrodka skalnego pod powierzchnią ziemi.
Zagadnienia związane z wodami podziemnymi:
• ilościowe: dystrybucja zasobów, zmienność czasowa i przestrzenna
• jakościowe: chemizm, biologia, temperatura (zanieczyszczenia. chemiczne, biologiczne, termiczne)
• strukturalne: dostępność warstwy, przepuszczalność warstwy
• interakcje z innymi systemami: lasy, rzeki, jeziora - zagadnienia zasilania warstwy
• struktura systemu warstw wodonośnych.