Bombaj

perła w indyjskiej koronie, którą zachwyca się zachód. To szóste co do wielkości miasto globu, stolica indyjskich finansów, siedzibę tutaj mają najważniejsze media subkontynentu. Poziom życia jest w rejonie miasta większy niż w reszcie kraju. Jest też tutaj Bollywood, gdzie produkuje się najwięcej filmów na świecie. W dniach 26-29 listopada 2008, miasto znowu przykuło uwagę świata. Stało się celem największego ataku terrorystycznego od czasu zamachów z 11 września 2001 roku.

Zamach w Bombaju

26 listopada 10 bojowników pomiędzy godz. 22, a 23 lokalnego czasu zaatakowało z użyciem broni lekkiej i granatów kilka strategicznych obiektów w Bombaju. Oddział terrorystów dokonał desantu z morza. Napastnicy dobrze wiedzieli gdzie znajdują się budynki, które mieli zaatakować oraz jak do nich dotrzeć. Dzięki dużej liczbie ofiar już w pierwszych minutach uderzenia w mieście zapanował chaos, który sparaliżował działania służb bezpieczeństwa i medyków. Szpitale błyskawicznie wypełniły się rannymi co spotęgowało tylko poczucie grozy wśród mieszkańców. Większy szok powoduje widok zakrwawionych i krzyczących rannych niż ciał zabitych.

Obiekty ataków

Zamachy miały miejsce w dziewięciu południowych punktach miasta:

-na dworcu kolejowym Chhatrapati Shivaji,

-w restauracji Leopold Café,

-w wielkich hotelach Taj Mahal i Oberoi,

-w dokach portowych,

-na komisariacie głównym dla południowego Mumbaju,

-na plaży,

-w szpitalu Cama,

-oraz w miejscowym centrum kultury żydowskiej Nariman House.

Zamachowcy użyli między innymi karabinów AK oraz granatów. Dodatkowo miała miejsce eksplozja bomby w taksówce w pobliżu portu lotniczego, w północnej dzielnicy Mumbaju Vile Parle, ale nie ustalono jej powiązania z pozostałymi zamachami.

W hotelu Taj Mahal Palace wybuchł pożar. W czasie zamachu w hotelu znajdowali się przedstawiciele Parlamentu Europejskiego w tym Polak – Jan Masiel. Ranny został jeden z nich – Ignasi Guardans.

Pozostawali oni przez cały czas w kontakcie telefonicznym ze swoimi mocodawcami w Pakistanie. Termin i miejsce zamachów wybrano nieprzypadkowo. Przypadał on bowiem w przeddzień Święta Dziękczynienia, co gwarantowało obecność znaczącej ilości turystów amerykańskich w najdroższych hotelach w mieście. Wszyscy zamachowcy byli bardzo dobrze wyszkoleni i zdeterminowani, dobrze znali teren i miejsca, które później zaatakowali, co implikuje twierdzenie, że akcja była przygotowywana od dłuższego czasu co najmniej kilku miesięcy. Od wielu innych akcji przypisywanych ruchowi dżihadystów różniła się kilkoma elementami. Nie zastosowano taktyki zamachów samobójczych, choć zamachowcy byli zdecydowani na śmierć podczas walki. W czasie akcji wzięto dużą ilość zakładników, a część z nich zamordowano z „zimną krwią”. Zabarykadowano się w oblężonych budynkach, w szczególności po to, aby utrudnić służbom antyterrorystycznym odbicie zakładników, oraz po to, aby przedłużyć czas trwania akcji, którą zainteresowane były media całego świata. Widać jednakże było kilka elementów charakterystycznych dla taktyki dżihadystów, w tym w szczególności symultaniczność ataków, wybranie tzw. miękkich celów o symbolicznym charakterze.

Miejsce	Typ ataku
Chhatrapati Shivaji Terminus	strzelanina, granaty
Komisariat policji na południowy Mumbaj	strzelanina
Leopold Cafe, Colaba	strzelanina, granaty
Hotel Taj Mahal Palace	strzelanina i eksplozja 6 bomb, pożar
Hotel Trident Oberoi	strzelanina i eksplozja, pożar
doki Mazagaon	eksplozja
Centrum kultury żydowskiej Nariman House	strzelanina
Szpital Cama	strzelanina
Plaża Girgaum Chowpatty	strzelanina
Dzielnica Vile Parle, północny Mumbaj	eksplozja samochodu (powiązanie z zamachami nie zostało ustalone)

Ofiary śmiertelne i ranni

W zamachach zginęło 195 osób, a około 300 zostało rannych.
Śmierć poniosło także 14 (lub 16) policjantów.
Wśród zabitych było 21 obcokrajowców:

- 3 Niemców,

4 Amerykanów,
2 Australijczyków,
2 Kanadyjczyków,
Japończyk
9 Izraelczyków

Jak zadziałały władze?

Władze indyjskie w czasie bitwy działały chaotycznie na co zwracali uwagę komentatorzy na całym świecie. Zabrakło koordynacji działań różnych służb. Indie nie były przygotowane na coś takiego, żaden kraj by nie był, jeżeli w ogóle można być gotowym na atak terrorystyczny. Szybko pojawiły się też zarzuty, że szturm na zajęte przez terrorystów hotele trwał zbyt długo. Jednak jak zauważył generał Gromosław Czempiński na antenie TVN24, indyjscy antyterroryści mieli do przeszukania niemal tysiąc pokoi hotelowych. W każdym pokoju mógł zaś czekać wróg więc żołnierze musieli postępować bardzo ostrożnie co znacząco wydłużyło akcję. Co więcej chaos jaki zapanował w mieście sprawił, że władze najzwyczajniej w świecie nie miały rozeznania w sytuacji.

Co było celem napastników?

Wydaje nam się, że tym razem chodziło o coś więcej niż tylko „standardowe cele”. Zamach bombowy potrafi przygotować niemal każdy, a instrukcję jak zbudować ładunek wybuchowy można znaleźć w internecie. W Bombaju terroryści tak naprawdę zademonstrowali swoją siłę. Pokazali, że są w stanie przeprowadzić akcję zakrojoną na szeroką skalę, charakterystyczną dla regularnych armii, wymagającą czasochłonnych przygotowań.

Czy można było zapobiec atakom?

CIA od bardzo dawna uprzedzało, że w Dniu Dziękczynienia mają się zdarzyć "pewne sytuacje". Być może sygnały te nie były traktowane zbyt poważnie, może władze nie chciały dopuścić do siebie takiej myśli.

Skutki na płaszczyźnie polityczno-wojskowej

zniszczono reputację indyjskich służb bezpieczeństwa, bezradnych w obliczu akcji na tak dużą skalą oraz znaczącą osłabiono pozycję ówczesnego indyjskiego rządu.

Skutki na płaszczyźnie ekonomicznej

Uderzono propagandowo m.in. w indyjski przemysł turystyczny.

Atak spowodował także znaczące zaostrzenie relacji pomiędzy Indiami, a Pakistanem oraz wzmożenie współpracy wywiadowczej w skali globalnej w obawie przed powtórzeniem podobnych akcji w innych częściach kontynentu.

Mudżahedini Dekanu

Do przeprowadzenia zamachów przyznała się w wysłanych e-mailach nieznana dotąd organizacja Mudżahedini Dekanu. Wydaje się jednak, że to nowa nazwa bardzo niebezpiecznej i licznej grupy terrorystycznej - Indyjscy Mudżahedini, organizacji, która prawdopodobnie jest częścią zdelegalizowanego Ruchu Studentów Indii. Podobno bojownicy Indyjskich Mudżahedinów byli szkoleni w Pakistanie i Bangladeszu. Indyjscy Mudżahedini przeprowadzili w przeszłości liczne zamachy. Prasa w New Delhi twierdzi, że mają oni kontakty z Al Kaidą, aczkolwiek dowodów na to nie ma. Indyjscy Mudżahedini już wcześniej przyznali się do zamachów w Delhi, Bangalore, Dżajpurze i Ahmedabadzie, zapowiedzieli, że Bombaj będzie następny, ponieważ tamtejszy oddział antyterrorystyczny prześladuje wyznawców islamu. W przesłanym e-mailu terroryści ostrzegli: \"Musicie wiedzieć, że uważnie obserwujemy wasze czyny i czekamy na odpowiedni moment, aby przeprowadzić egzekucję. Jesteście już na naszej liście\".

Indyjska antyterrorystyczna modernizacja

Po tragicznych, listopadowych zamachach w Bombaju, władze Indii zamierzają zdecydowanie poprawić stan bezpieczeństwa wewnętrznego. W ciągu najbliższych 2-3 lat chcą zainwestować ok. 10 mld USD w nową broń i wyposażenie.

Według nieoficjalnych informacji z ministerstwa obrony, rząd zamierza przeznaczyć tak dużą kwotę na doposażenie wszystkich formacji uzbrojonych. Ministerstwa obrony i spraw wewnętrznych zwróciły się do poszczególnych rodzajów sił zbrojnych, policji i organizacji paramilitarnych, o przygotowanie zapotrzebowania na wyposażenie specjalne. Ma to być swoista lista życzeń – kwestie finansowe, przy tak ogromnych środkach, odgrywają znaczenie drugorzędne.