MINERAŁY
GIPS – siarczany,
Rozpuszcza się w kwasie i gorącej wodzie
Występowanie: Dolina Nidy
Zastosowanie: płyty gipsowe, tynk gipsowy
MAGNEZYT – węglany
Rozpuszcza się tylko w podgrzanym kwasie solnym - powoduje wtedy burzenie się roztworu
Zastosowanie: materiały ogniotrwałe; „zimne ognie”
SIARKA – pierwiastki rodzime
Krucha, łatwopalna
Występowanie: Górnośląskie zagłębie Węglowe
Zastosowanie: przemysł farmaceutyczny, chemiczny, gumowy, papierniczy
SÓL KAMIENNA (HALIT) – halogenki
Łatwo rozpuszcza się w wodzie, słony smak, w zależności od domieszek przyjmuje różne kolory.
Występowanie: Wieliczka, Bochnia
Zastosowanie: składnik pożywienia; do produkcji sody, kwasu solnego
AMAZONIT – krzemiany
Nierozpuszczalny w kwasie solnym
Zastosowanie: kamień ozdobny
GALENA – siarczki
Duża gęstość - ciężka, reaguje z kwasem solnym, wydziela nieprzyjemny zapach
Występowanie: Olkusz, Tarnowskie Góry
Zastosowanie: podstawowa ruda ołowiu, ołów stosowany do akumulatorów, baterii, kabli, farb
LIMONIT – tlenki
Bardzo słabo rozpuszczalny w kwasie
Zastosowanie: mało ceniona ruda żelaza ze względu na zawartość fosforu
KWARC – krzemiany; minerał główny, jasny z nadmiaru krzemionki.
Nietopliwy i nierozpuszczalny w kwasach, bardzo pospolity dlatego występuje w wielu miejscach, ma wiele odmian, np., kryształ górski, cytryn, morion, ametyst
Zastosowanie: kamień ozdobny, szlachetny; piaski kwarcowe w przemyśle szklarskim i hutniczym
OLIWINY – krzemiany; minerał główny; ciemny- niedobór krzemionki.
Zastosowanie: kamień szlachetny; do produkcji materiałów ogniotrwałych
CHALCEDON- krzemiany
Odmiana kwarcu
Zastosowanie: kamień ozdobny
BARYT – siarczany
Zastosowanie: mleczko kontrastowe przy prześwietleniach, w budownictwie beton ciężki
BIOTYT – krzemiany; minerał główny; ciemny- niedobór krzemionki.
Blaszki; rozpuszczalny tylko w gorącym stężonym kwasie siarkowym
Zastosowanie: budownictwo- posypka do papy, przemysł elektroniczny- materiał izolacyjny
OPAL – krzemiany
Substancja amorficzna
Zastosowanie: kamień ozdobny
PIRYT – siarczki
Czarna rysa, tzw. Złoto głupców
Zastosowanie: do produkcji kwasu siarkowego
KALCYT – węglany
Reaguje z HCl wydzielając CO2 – charakterystyczne „burzenie”
Zastosowanie: Idealnie czyste kryształy stosowane do produkcji pryzmatów optycznych, w budownictwie: wapno, cement, płyty okładzinowe, parapety, blaty
SYDERYT – węglany
Reaguje z gorącym HCl
Zastosowanie: źródło manganu, kamień jubilerski
HEMATYT – tlenki; minerał poboczny
Jest dość ciężki, słabo rozpuszczalny w gorącym, stężonym HCl
Zastosowanie: ruda żelaza; barwnik – czerwona ochra; proszki szlifierskie
TERMALINY – krzemiany; minerały dodatkowe/poboczne.
Nierozpuszczalne w kwasach
Zastosowanie: kamień ozdobny, materiał piroelektryczny
CHRYZOTYL – krzemiany
Włóknisty, nietopliwy, rozpuszcza się w silnych kwasach z wydzieleniem krzemionki; izolator ciepła i elektryczności
Zastosowanie: azbest chryzotylowy- kiedyś w budownictwie, do produkcji okładzin izolacyjnych oraz pokryć dachów, tzw. Eternit, wycofany ze względów na właściwości rakotwórcze
KOWELIN – siarczki
Rozpuszczalny w HCl, łatwo topliwy, barwi płomień na niebiesko
Występowanie: Miedziana Góra koło Kielc
Zastosowanie: doskonała ruda miedzi
HORNBLENDA – krzemiany; minerał główny; ciemny- niedobór krzemionki.
Nierozpuszczalna w kwasach, trudnotopliwa; „pałeczki hornblendy”
Występowanie: Złotoryja
Zastosowanie: kolekcjonerski
ORTOKLAZ (SKALEŃ ALKALICZNY) – krzemiany; minerał główny, jasny z nadmiaru krzemionki.
Nierozpuszczalny w kwasach, trudno się topi, barwi płomień na fioletowo
Zastosowanie: do produkcji porcelany, szkła, emalii; kamień księżycowy; kamień ozdobny
GRANATY – krzemiany; minerały dodatkowe/poboczne.
Zazwyczaj czarne, ciemnoczerwone, ciemnozielone,
Zastosowanie: materiał ścierny; kamień szlachetny
TALK – krzemiany
Biały, bladozielony, szary lub brunatnawy, bardzo miękki; łupliwość blaszkowa; sprawia wrażenie tłustego w dotyku
Zastosowanie: sproszkowany jako składnik papieru i gumy, w przemyśle tekstylnym, kosmetycznym, do wyrobu farb.