System bankowy w Norwegii
Historia Norges Banku si臋ga 1816 roku, kiedy to 14 czerwca zosta艂 powo艂any do 偶ycia przez Storting (norweski parlament). Bank Centralny Norwegii ma za zadanie promocj臋 stabilno艣ci ekonomicznej w Norwegii, prowadzi polityk臋 pieni臋偶n膮 oraz jest odpowiedzialny za promowanie stabilnych i wydajnych system贸w p艂atno艣ci oraz rynk贸w finansowych. Ponadto zarz膮dza rezerwami walutowymi Norwegii i specjalnym funduszem (Government Pension Fund Global), w kt贸rym skumulowane s膮 g艂贸wnie nadwy偶ki pochodz膮ce ze sprzeda偶y ropy z przeznaczeniem na emerytury dla przysz艂ych pokole艅.
Najwa偶niejszymi organami decyzyjnymi s膮 Zarz膮d i Rada Nadzorcza. Zarz膮d jest odpowiedzialny za funkcje wykonawcze i doradcze banku. Governor i Deputy Governor s膮 odpowiednio przewodnicz膮cym i wiceprzewodnicz膮cym zarz膮du. S膮 oni odpowiedzialni za bie偶膮c膮 dzia艂alno艣膰 Norges Banku, a tak偶e reprezentuj臋 go na zewn膮trz.
Z kolei Rada Nadzorcza sprawuje nadz贸r nad dzia艂alno艣ci膮 banku oraz zapewnia przestrzeganie przepis贸w reguluj膮cych jego dzia艂alno艣膰. Czynno艣ci nadzorcze w imieniu rady wykonuje Biuro Rady Nadzorczej.
Ustawa o Norges Banku reguluje stosunki mi臋dzy nim, a w艂adz膮. Natomiast druga wa偶na ustawa dotycz膮ca GPFG (Government Pension Fund Global) traktuje o podziale obowi膮zk贸w i odpowiedzialno艣ci, zwi膮zanej ze wspomnianym wy偶ej funduszem, mi臋dzy Norges Bank i Ministerstwem Finans贸w. W banku centralnym utworzono oddzielny departament (Norges Bank Investment Management- NBIM), kt贸ry ma zajmowa膰 si臋 lokowaniem 艣rodk贸w zgromadzonych w ramach tego funduszu.
Operacje centralne Norges Banku obejmuj膮 departamenty operacyjne Us艂ug Bankowych i Rynkowych, dzia艂ania z zakresu polityki pieni臋偶nej i stabilno艣ci finansowej.
Departamenty operacyjne Us艂ug Rynkowych i Bankowych monitoruj膮, analizuj膮 i komunikuj膮 o istotnych zmianach na rynkach pieni臋偶nych i kapita艂owych. S膮 one odpowiedzialny za:
dostarczanie kompleksowych dokument贸w o zmianach rynkowych,
zapewnienie zdolno艣ci do radzenia sobie z kryzysami w systemie finansowym,
efektywne zarz膮dzanie p艂ynno艣ci膮 w systemie bankowym,
zaspokajanie spo艂ecznego zapotrzebowania na got贸wk臋, aby promowa膰 wydajno艣膰 systemu p艂atniczego,
zapewnienie, 偶e rola banku centralnego, jako banku bank贸w i banku rz膮du jest wykonywana sprawnie,
zapewnienie stabilnych, funkcjonalnych i wydajnych us艂ug IT.
G艂贸wnym zadaniem prowadzonej polityki pieni臋偶nej jest osi膮gni臋cie celu inflacyjnego oraz zr贸wnowa偶onego wzrostu gospodarczego. Obowi膮zki departamentu w ramach tej dzia艂alno艣ci obejmuj膮:
zapewnienie solidnej podstawy analitycznej na potrzeby prowadzenia polityki pieni臋偶nej,
doradztwo w zakresie decyzji dotycz膮cych st贸p procentowych,
anga偶owanie si臋 w badania i analizy.
Departament zajmuj膮cy si臋 stabilno艣ci膮 finansow膮 zajmuje si臋 g艂贸wnie promowaniem solidnego, bezpiecznego systemu finansowego. Do jego obowi膮zk贸w zaliczy膰 mo偶na:
monitorowanie stabilno艣ci finansowej,
doradztwo w zakresie 艣rodk贸w zapobiegania ryzyku systemowemu,
przyczynianie si臋 do budowania solidnych ram prawnych dla systemu finansowego,
dzia艂ania zwi膮zane z wydawaniem koncesji dla mi臋dzybankowych system贸w p艂atno艣ci i system贸w monitoringu,
prowadzenie bada艅 i analiz w celu wsparcia dzia艂u w wykonywaniu swoich obowi膮zk贸w.
G艂贸wnym celem dzia艂alno艣ci banku centralnego Norwegii jest utrzymanie stabilnych cen, stabilno艣ci finansowej i warto艣ci dodanej w zarz膮dzaniu inwestycjami. Cel inflacyjny jest okre艣lony, jako roczny wzrost cen konsumpcyjnych na poziomie 2,5% lub blisko tej warto艣ci.
Stabilno艣膰 finansowa zak艂ada, 偶e system finansowy jest odporny na zak艂贸cenia i jest w stanie zapewni膰 skuteczne finansowanie, wykonywanie p艂atno艣ci i dystrybuowanie ryzyka.
Promowanie stabilno艣ci finansowej poprzez bank centralny odbywa si臋 poprzez:
nadz贸r nad systemem finansowym, analizy czynnik贸w ryzyka i ocena perspektyw stabilno艣ci finansowej,
zapobieganie, poprzez udzielanie porad na temat formu艂owania przepis贸w, sprawowania w艂adzy nad systemem mi臋dzybankowym, zapewniaj膮c niezawodne dostawy got贸wki i bezpieczne operacje w ramach systemu rozlicze艅 Norges Banku,
gotowo艣膰 do zarz膮dzania kryzysem w sektorze finansowym, kt贸re mog艂yby zagrozi膰 stabilno艣ci finansowej.
W Norwegii mamy dwuszczeblowy system bankowy sk艂adaj膮cy si臋 z:
Banku centralnego (Norges Bank),
Instytucji finansowych, na kt贸re sk艂adaj膮 si臋 banki komercyjne, banki oszcz臋dno艣ciowe, przedsi臋biorstwa finansowe (sp贸艂ki finansowe i hipoteczne) oraz firmy ubezpieczeniowe.
Z racji, i偶 banki odgrywaj膮 kluczow膮 rol臋 w 艣wiadczeniu us艂ug kredytowych i p艂atniczych, Norges Bank monitoruje wyp艂acalno艣膰 bank贸w i p艂ynno艣ci szczeg贸lnie uwa偶nie. Ponadto, tylko banki mog膮 przyjmowa膰 depozyty detaliczne.
P贸艂roczne raport o stabilno艣ci finansowej Norges Banku zapewniaj膮 szeroki przegl膮d kluczowych ryzyk dla bank贸w, w szczeg贸lno艣ci ryzyka kredytowego, ryzyka rynkowego i ryzyka p艂ynno艣ci. Sytuacja w zak艂adach ubezpiecze艅 i firm inwestycyjnych jest r贸wnie偶 oceniana na bie偶膮co.
Analiza wska藕nik贸w
Rok | DEPOSIT MONEY BANK ASSETS / (DEPOSIT MONEY + CENTRAL) BANK ASSETS |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 97,8458 |
1991 | 98,5261 |
1992 | 97,7232 |
1993 | 95,0775 |
1994 | 97,672 |
1995 | 97,1528 |
1996 | 98,1934 |
1997 | 98,6254 |
1998 | 98,9591 |
1999 | 98,8476 |
2000 | 98,7101 |
2001 | 98,9761 |
2002 | 98,9162 |
2003 | 98,2214 |
Badany wska藕nik w Norwegi utrzymywa艂 si臋 blisko 100 mieszcz膮c si臋 w wahaniach 95,0775 do 98,9761. Natomiast w Polsce zanotowali艣my gwa艂towny spadek w latach 1990 鈥 1992 o ponad 20 jednostek. Nast臋pne lata to systematyczny wzrost tego wska藕nika a偶 do podobnego poziomu jak w Norwegii. Wska藕nik bliski 100 obrazuj臋 偶e w danym kraju udzia艂 aktyw贸w bank贸w komercyjnych w aktywach ca艂ego sektora bankowego jest bliski 100%
Rok | LIQUID LIABILITIES / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 57,6612 |
1991 | 56,9138 |
1992 | 58,4031 |
1993 | 57,8157 |
1994 | 56,0784 |
1995 | 54,7487 |
1996 | 52,3142 |
1997 | 50,5683 |
1998 | 53,7778 |
1999 | 53,3254 |
2000 | 47,0576 |
2001 | 49,5771 |
2002 | 53,1815 |
2003 | 54,3743 |
2004 | 51,9121 |
2005 | 50,9158 |
2006 | 52,2487 |
2007 | |
2008 | |
2009 | |
2010 |
Powy偶szy wska藕nik przedstawia udzia艂 p艂ynnych zobowi膮za艅 w stosunku do PKB. Wskazuje on na g艂臋boko艣膰 rynku finansowego. Jak widzimy na przestrzeni badanych lat wska藕nik ten w Polsce r贸s艂, z poziomu 27,6807 do poziomu 53.3524. W norwegi w latach granicznych badanego okresu odnotowano natomiast spadek o ponad 5 jednostek.
鈥
Rok | CENTRAL BANK ASSETS / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 2,52224 |
1991 | 1,33601 |
1992 | 1,29186 |
1993 | 2,50258 |
1994 | 2,4563 |
1995 | 1,69032 |
1996 | 1,49985 |
1997 | 1,07668 |
1998 | 0,91704 |
1999 | 0,8284 |
2000 | 0,821491 |
2001 | 0,822159 |
2002 | 0,792229 |
2003 | 1,12726 |
Wska藕nik ten ukazuje nam relacje aktyw贸w banku centralnego w odniesieniu do PKB. Najwi臋ksza r贸偶nica miedzy badanymi krajami zosta艂a zanotowana w latach 1992-1995 i wynosi艂a ona, w szczytowym okresie nieca艂e 5 jednostek. W latach 2002-2003 W Polsce odnotowano, podobnie jak w roku 1990, ni偶szy poziom tego wska藕nika ni偶 w Norwegii
Rok | DEPOSIT MONEY BANK ASSETS / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 76,7655 |
1991 | 71,6192 |
1992 | 67,6079 |
1993 | 66,3334 |
1994 | 64,9456 |
1995 | 63,4569 |
1996 | 63,6986 |
1997 | 67,0556 |
1998 | 75,6984 |
1999 | 74,7703 |
2000 | 66,2921 |
2001 | 70,4518 |
2002 | 74,3565 |
2003 | 76,9022 |
2004 | 75,9531 |
2005 | 77,3519 |
2006 | 82,3098 |
2007 | |
2008 | |
2009 |
Aktywa a bankach komercyjnych w ca艂ym badanym okresie mia艂y wi臋kszy udzia艂 w PKB w Norwegi ni偶 w Polsce, mimo faktu ci膮g艂ego wzrostu poziomu tego wska藕nika a偶 do 2008 roku. W latach 2008-2009 odnotowano gwa艂towny spadek a偶 o niemal 20 jednostek.
Rok | PRIVATE CREDIT BY DEPOSIT MONEY BANKS / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 61,7705 |
1991 | 58,5648 |
1992 | 55,9065 |
1993 | 54,2665 |
1994 | 53,3997 |
1995 | 53,6665 |
1996 | 54,4749 |
1997 | 58,6393 |
1998 | 66,4046 |
1999 | 66,6681 |
2000 | 61,593 |
2001 | 67,2098 |
2002 | 72,2187 |
2003 | 74,7874 |
2004 | 73,6667 |
2005 | 74,8746 |
2006 | 79,6285 |
2007 | |
2008 |
Podobnie jak w przypadku poprzedniego wska藕nika udzia艂 kredyt贸w w PKB w przypadku Polski jest ni偶szy ni偶 w Norwegii. W obydwu badanych krajach mo偶e zauwa偶y膰 trend wzrostowy. W roku 2006 w Norwegii wska藕nik ten wyni贸s艂 prawie 80 natomiast w Polsce w roku 2008 nieco ponad 43.
Rok | PRIVATE CREDIT BY DEPOSIT MONEY BANKS AND OTHER FINANCIAL INSTITUTIONS / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 79,2108 |
1991 | 76,2227 |
1992 | 74,1761 |
1993 | 71,9579 |
1994 | 69,6416 |
1995 | 68,495 |
1996 | 67,7399 |
1997 | 70,6412 |
1998 | 78,4003 |
1999 | 78,2688 |
2000 | 71,7013 |
2001 | 77,4903 |
2002 | 82,8924 |
2003 | 85,3437 |
2004 | 83,2373 |
2005 | 83,5365 |
2006 | 87,609 |
2007 | |
2008 |
Wysoki poziom tego wska藕nika w Norwegii 艣wiadczy o wysokim rozwoju instytucji finansowych innych ni偶 banki. W Norwegii wska藕nik ten w ca艂ym badanym okresie by艂 wy偶szy ni偶 67,7 % natomiast w Polsce nie przekroczy艂 on 45%
Rok | BANK DEPOSITS / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 53,2269 |
1991 | 52,6489 |
1992 | 54,1266 |
1993 | 53,3825 |
1994 | 51,5419 |
1995 | 50,3719 |
1996 | 48,2163 |
1997 | 46,6161 |
1998 | 49,8374 |
1999 | 49,7075 |
2000 | 44,0233 |
2001 | 46,6959 |
2002 | 50,4006 |
2003 | 51,7439 |
2004 | 49,4784 |
2005 | 48,5604 |
2006 | 50,0151 |
2007 | |
2008 | |
2009 |
Stosunek depozyt贸w bankowych do PKB w ca艂ym badanym okresie jest wy偶szy w Norwegii. I oscyluje w oku 50%. Sytuacja zupe艂nie inaczej wygl膮da艂 na pocz膮tku badanego okresu w Polsce gdzie depozyty stanowi艂y zaledwie 21%. Obecnie wska藕nik ten w naszym kraju przekroczy艂 poziom 41%.
Rok | FINANCIAL SYSTEM DEPOSITS / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 53,2269 |
1991 | 52,6489 |
1992 | 54,1266 |
1993 | 53,3825 |
1994 | 51,5419 |
1995 | 50,3719 |
1996 | 48,2163 |
1997 | 46,6161 |
1998 | 49,8374 |
1999 | 49,7075 |
2000 | 44,0233 |
2001 | 46,6959 |
2002 | 50,4006 |
2003 | 51,7439 |
2004 | 49,4784 |
2005 | 48,5604 |
2006 | 50,0151 |
2007 | |
2008 | |
2009 |
Podobn膮 sytuacje mo偶emy zobaczy膰 w przypadku ca艂ego systemu bankowego w odniesieniu do PKB. 艁膮czne depozyty bankowe i depozyty innych instytucji finansowych w Norwegii s膮 w ca艂ym badanym okresie wy偶sze ni偶 w Polsce.
Rok | BANK CREDIT / BANK DEPOSITS |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 115,253 |
1991 | 107,211 |
1992 | 99,614 |
1993 | 103,775 |
1994 | 103,44 |
1995 | 109,597 |
1996 | 116,186 |
1997 | 135,507 |
1998 | 131,261 |
1999 | 137,016 |
2000 | 142,629 |
2001 | 145,145 |
2002 | 141,528 |
2003 | 147,455 |
2004 | 150,23 |
2005 | 157,807 |
2006 | 160,433 |
2007 | |
2008 | |
2009 |
Wska藕nik ten obrazuje stosunek kredyt贸w bankowych do depozyt贸w bankowych. W Norwegii jedynie w roku 1992 odnotowano poziom ni偶szy ni偶 100%. Natomiast w Polsce wska藕nik ten r贸s艂 stabilnie w latach 1994-2006 aby nast臋pnie w latach 2006-1009 zanotowa膰 gwa艂towny wzrost i uplasowa膰 si臋 na poziomi ponad 131%
Rok | LIQUID LIABILITIES (IN MIL. 2000 USD) |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 95318,5 |
1991 | 94005,3 |
1992 | 85531,4 |
1993 | 76195,7 |
1994 | 86632,9 |
1995 | 93819,7 |
1996 | 95192,7 |
1997 | 83754,3 |
1998 | 91495,1 |
1999 | 85646,6 |
2000 | 81821,8 |
2001 | 86106,7 |
2002 | 116958 |
2003 | 123809 |
2004 | 142602 |
2005 | 137128 |
2006 | 168040 |
2007 | |
2008 | |
2009 | |
2010 |
Wykres ten obrazuje wielko艣膰 p艂ynnych zobowi膮za艅. Jak widzimy w obydwu krajach wska藕nik ten ro艣nie. W pocz膮tkowych latach 1990-2006 jest on wy偶szy w Norwegii. Niestety nie jeste艣my w stanie stwierdzi膰 czy w latach 2007-2010 Polska mia艂a wy偶szy wska藕nik z powodu braku danych nt Norwegii.
Rok | BANK OVERHEAD COSTS / TOTAL ASSETS |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 0,027381 |
1991 | 0,028586 |
1992 | 0,026058 |
1993 | 0,025627 |
1994 | 0,027634 |
1995 | 0,025861 |
1996 | 0,050159 |
1997 | 2,32322 |
1998 | 2,2093 |
1999 | 1,78779 |
2000 | 1,97006 |
2001 | 2,02464 |
2002 | 1,80638 |
2003 | 1,6692 |
2004 | 1,49668 |
2005 | 1,35739 |
2006 | 1,03791 |
2007 | 0,98619 |
2008 | 0,830689 |
2009 | 0,953857 |
2010 | 0,982612 |
Koszty administrowania bankiem w odniesieniu do ca艂o艣ci aktyw贸w w ca艂ym badanym okresie by艂y wy偶sze w Polsce. W naszym kraju koszty te zanotowa艂y gwa艂towny wzrost w latach 1994-1995, w ca艂ym badanym okresie nie przekroczy艂y one 4,6%. W Norwegii gwa艂towny wzrost koszt贸w przypad艂 na lata 1996-1997, natomiast w ca艂ym okresie nie przekroczy艂y one 2,5%.
Rok | NET INTEREST MARGIN |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 0,031307 |
1991 | 0,032213 |
1992 | 0,03475 |
1993 | 0,038564 |
1994 | 0,036855 |
1995 | 0,033217 |
1996 | 0,026453 |
1997 | 2,27831 |
1998 | 2,35048 |
1999 | 1,94561 |
2000 | 2,2346 |
2001 | 2,45027 |
2002 | 2,19658 |
2003 | 1,98751 |
2004 | 2,07718 |
2005 | 2,02489 |
2006 | 1,4677 |
2007 | 1,35299 |
2008 | 1,27053 |
2009 | 1,24137 |
2010 | 1,16855 |
Mar偶a odsetek netto to dochody odsetkowe netto podzielone przez przeci臋tny w tym roku poziom aktyw贸w. W pocz膮tkowych latach badanego okresu mamy dane jedynie dla Norwegii gdzie poziom ten by艂 bardzo niski ( 0.03). Natomiast w kolejnych badanych latach(od 1995 roku, pojawienie si臋 Polski) wska藕nik kszta艂tuje si臋 podobnie dla obu pa艅stw.
Rok | BANK CONCENTRATION |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 97,0419 |
1991 | 95,1979 |
1992 | 92,4303 |
1993 | 86,0373 |
1994 | 85,4731 |
1995 | 84,819 |
1996 | 81,7774 |
1997 | 81,9719 |
1998 | 80,8068 |
1999 | 86,8553 |
2000 | 85,4024 |
2001 | 85,3204 |
2002 | 84,8598 |
2003 | 85,7282 |
2004 | 75,7077 |
2005 | 68,7646 |
2006 | 71,1465 |
2007 | 65,8849 |
2008 | 66,3455 |
2009 | 64,4645 |
2010 | 60,6114 |
Wska藕nik ten przedstawia udzia艂 aktyw贸w trzech najwi臋kszych bank贸w w aktywach wszystkich bank贸w. W Norwegi poziom wska藕nika obrazuje coraz wi臋ksze rozproszenie bankowo艣ci, wska藕nik ten spad艂 z poziomu 97 do poziomu 60. Natomiast w Polsce wska藕nik ten uzyska艂 najwy偶szy poziom w roku 2001 鈥 82 aby w latach nast臋pnych spa艣膰 do poziomu 51.
Rok | BANK ROA |
---|---|
Norwegia | |
1997 | 1,0083 |
1998 | 0,535069 |
1999 | 0,924218 |
2000 | 0,898947 |
2001 | 0,932104 |
2002 | 0,37469 |
2003 | 0,466705 |
2004 | 0,795852 |
2005 | 0,988949 |
2006 | 0,903574 |
2007 | 0,828192 |
2008 | 0,510649 |
2009 | 0,507079 |
2010 | 0,806642 |
Jest to wska藕nik zysk贸w z aktyw贸w. W obydwu krajach kszta艂tuje si臋 podobnie z wyj膮tkiem za艂amania w Polsce w latach 2002-2004. W reszcie badanych lat oscyluje on w granicach 1,5-0,5.
Rok | BANK COST-INCOME RATIO |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 70,1883 |
1991 | 71,1357 |
1992 | 59,605 |
1993 | 49,5156 |
1994 | 61,4667 |
1995 | 61,6189 |
1996 | 68,3411 |
1997 | 71,433 |
1998 | 71,5411 |
1999 | 61,6138 |
2000 | 60,8438 |
2001 | 61,0449 |
2002 | 63,864 |
2003 | 61,5696 |
2004 | 59,4822 |
2005 | 56,0355 |
2006 | 48,4114 |
2007 | 49,7656 |
2008 | 49,9075 |
2009 | 49,0529 |
2010 | 45,7368 |
Powy偶szy wska藕nik ukazuje koszty og贸艂em jako udzia艂 艂膮cznego dochodu ze wszystkich komercyjnych bank贸w. W latach 1990-1993 W Norwegi wska藕nik ten spada艂 natomiast w Polsce r贸s艂. Od roku 1993 do roku 2010 waha艂 si臋 w granicach 76 鈥 45 dla obydwu kraj贸w.
Rok | BANK Z-SCORE |
---|---|
Norwegia | |
1997 | 20,5565 |
1998 | 21,4906 |
1999 | 21,649 |
2000 | 21,0116 |
2001 | 21,3865 |
2002 | 18,9188 |
2003 | 18,222 |
2004 | 19,6903 |
2005 | 18,5741 |
2006 | 21,6493 |
2007 | 23,7783 |
2008 | 20,6124 |
2009 | 21,368 |
2010 | 25,2584 |
Wska藕nik ten obrazuje 鈥瀘dleg艂o艣膰鈥 banku od niewyp艂acalno艣ci. In wska藕nik wy偶szy tym bank jest stabilniejszy. W latach 1997 鈥 2004 Banki w Norwegi by艂y bankami pewniejszymi. W roku 2004 nast膮pi艂a zamiana miejsc i a偶 do ko艅ca badanego roku bankami pewniejszymi by艂y banki Polskie
Rok | LIFE INSURANCE PREMIUM VOLUME / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 1,7822 |
1991 | 1,9895 |
1992 | 1,9842 |
1993 | 1,8925 |
1994 | 2,211 |
1995 | 1,9984 |
1996 | 1,901 |
1997 | 2,2716 |
1998 | 2,343 |
1999 | 2,1734 |
2000 | 1,9658 |
2001 | 2,3113 |
2002 | 2,5748 |
2003 | 2,7285 |
2004 | 3,14 |
2005 | 3,3108 |
2006 | 2,78823 |
2007 | 2,99934 |
2008 | 3,24687 |
2009 | 2,66386 |
2010 | 2,66593 |
Udzia艂 ubezpiecze艅 na 偶ycie w stosunku do PKB r贸s艂 niemal przez ca艂y badany okres w obydwu krajach. W Polsce wzr贸s艂 z poziomu 0,092 do poziomu 1,923 natomiast w Norwegii z poziomu 1,78 do poziomu 2,66
Rok | NON-LIFE INSURANCE PREMIUM VOLUME / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 2,7309 |
1991 | 2,7081 |
1992 | 2,8407 |
1993 | 2,8732 |
1994 | 2,7718 |
1995 | 2,5426 |
1996 | 2,4608 |
1997 | 2,2545 |
1998 | 2,3966 |
1999 | 2,3813 |
2000 | 2,4823 |
2001 | 2,1453 |
2002 | 2,3662 |
2003 | 2,4891 |
2004 | 2,4148 |
2005 | 2,3679 |
2006 | 2,06295 |
2007 | 2,08299 |
2008 | 2,10586 |
2009 | 2,14565 |
2010 | 2,06917 |
Udzia艂 sk艂adki ubezpieczeniowej w stosunku do PKB w Polsce w ca艂ym badanym okresie wzr贸s艂 z poziomu 1,1591 do 1,8698 natomiast w Norwegii sytuacj臋 mieli艣my zgo艂a odwrotn膮. Warto艣膰 ta spad艂a z poziomu 2,7309 do poziomu 2,06917. W Polsce warto艣膰 ta wzros艂a o oko艂o 61,31% natomiast w Norwegii spad艂a o oko艂o 24,23%.
Rok | STOCK MARKET CAPITALIZATION / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 23,1534 |
1991 | 19,8585 |
1992 | 15,9666 |
1993 | 18,2566 |
1994 | 25,7098 |
1995 | 28,7706 |
1996 | 31,5363 |
1997 | 37,677 |
1998 | 36,348 |
1999 | 34,2768 |
2000 | 36,1815 |
2001 | 39,1289 |
2002 | 37,7289 |
2003 | 38,1001 |
2004 | 46,33 |
2005 | 55,7753 |
2006 | 69,7197 |
2007 | 83,3365 |
2008 | 55,0692 |
2009 | 45,2682 |
2010 | 58,3804 |
Kapitalizacja rynku akcji w stosunku do PKB pozwoli nam oceni膰 czy rynek jest przeszacowany czy niedowarto艣ciowany. W obu krajach warto艣膰 ta ros艂a za wyj膮tkiem lat 2000-2002 oraz 2007-2009. Obie krzywe maj膮 podobny przebieg przy czym krzywa dla Polski biegnie poni偶ej krzywej dla Norwegii. Polska jest rynkiem niedowarto艣ciowanym lecz pozytywnym objawem jest to, i偶 udzia艂 kapitalizacji do PKB nadal wykazuje tendencje wzrostow膮. W Norwegii mamy do czynienia z rynkiem przeszacowanym.
Rok | STOCK MARKET TOTAL VALUE TRADED / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 11,8956 |
1991 | 10,5846 |
1992 | 8,73238 |
1993 | 7,5148 |
1994 | 7,08586 |
1995 | 11,5143 |
1996 | 18,6426 |
1997 | 25,0698 |
1998 | 28,6114 |
1999 | 29,978 |
2000 | 32,1758 |
2001 | 32,8151 |
2002 | 28,0524 |
2003 | 27,9447 |
2004 | 40,1642 |
2005 | 55,3636 |
2006 | 80,5043 |
2007 | 107,222 |
2008 | 94,7205 |
2009 | 77,2914 |
2010 | 56,9817 |
Stosunek liczby akcji w obrocie do PKB. W Polsce warto艣膰 ta utrzymuje si臋 na wzgl臋dnie stabilnym poziomie , jednak warto艣膰 na pocz膮tku i na ko艅cu badanego okresu wynios艂a odpowiednio 0,092824 i 14,3955. W Norwegii mieli艣my znacznie wi臋ksze wahania. Warto艣膰 ta na pocz膮tku i na ko艅cu badanego okresu wynosi艂a odpowiednio 11,8956 i 56,9817. Najwi臋ksza warto艣膰 zanotowana zosta艂a w roku 2007 kszta艂tuj膮c si臋 na poziomie 107,222.
Rok | STOCK MARKET TURNOVER RATIO |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 37,3972 |
1991 | 36,8719 |
1992 | 38,1663 |
1993 | 31,952 |
1994 | 21,9978 |
1995 | 46,642 |
1996 | 58,8683 |
1997 | 66,191 |
1998 | 67,4617 |
1999 | 88,3265 |
2000 | 90,54 |
2001 | 73,9133 |
2002 | 64,6023 |
2003 | 80,0713 |
2004 | 110,754 |
2005 | 114,862 |
2006 | 151,486 |
2007 | 148,336 |
2008 | 157,587 |
2009 | 159,594 |
2010 | 99,6229 |
Wska藕nik ten ukazuje stosunek warto艣ci wszystkich akcji notowanych do rzeczywistej 艣redniej warto艣ci rynkowej. W Polsce w badanym okresie warto艣膰 z 2010 roku kszta艂towa艂a si臋 powy偶ej warto艣ci z pierwszego badanego roku. Najwy偶sza warto艣膰 zosta艂a osi膮gni臋ta w roku 1994 wynosz膮c 74,2724 natomiast najni偶sz膮 w 2002 roku na poziomie 19,8963. W badanym okresie dla Norwegii warto艣ci te wykazywa艂a wyra藕ny trend wzrostowy lecz z pewnymi korektami. Warto艣膰 ta na pocz膮tku i na ko艅cu badanego okresu wynios艂a odpowiednio 37,3972 i 99,6229. Najwy偶sza warto艣膰 zosta艂a osi膮gni臋ta w roku 2008 kszta艂tuj膮c si臋 na poziomie 159,594 a najni偶sz膮 w roku 1994 na poziomie 21,9978.
Rok | NO. OF LISTED COMPANIES PER 10K POPULATION |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 0,264059 |
1991 | 0,262804 |
1992 | 0,26829 |
1993 | 0,278294 |
1994 | 0,304385 |
1995 | 0,346395 |
1996 | 0,360621 |
1997 | 0,444933 |
1998 | 0,480654 |
1999 | 0,437032 |
2000 | 0,425298 |
2001 | 0,412074 |
2002 | 0,394433 |
2003 | 0,346123 |
2004 | 0,361505 |
2005 | 0,413126 |
2006 | 0,418394 |
2007 | 0,441693 |
2008 | 0,438319 |
2009 | 0,393479 |
2010 | 0,398834 |
Wska藕nik ten m贸wi nam ile sp贸艂ek notowanych przypada na 10 mieszka艅c贸w. Warto艣膰 ta zdecydowanie jest wi臋ksza w Norwegii. W ca艂ym badanym okresie odnotowano wzrost z warto艣ci 0,264059 do poziomu 0,398834.Najwy偶sza warto艣膰 wyst膮pi艂a w roku 1998 kszta艂tuj膮c si臋 na poziomie 0,480654 natomiast najni偶sza w pierwszym roku badanego okresu na poziomie 0,264059. W Polsce r贸wnie偶 zaznacza nam si臋 trend wzrostowy w ca艂ym badanym okresie, Najwy偶sz膮 i najni偶sz膮 warto艣膰 odnotowano odpowiednio na poziomie 0,002353 i 0,149017 kolejno w pierwszym i ostatnim roku badanego okresu.
Rok | PRIVATE BOND MARKET CAPITALIZATION / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 31,4024 |
1991 | 30,6566 |
1992 | 24,4205 |
1993 | 20,5506 |
1994 | 22,0918 |
1995 | 22,004 |
1996 | 20,7882 |
1997 | 21,0131 |
1998 | 23,1593 |
1999 | 23,0461 |
2000 | 20,2264 |
2001 | 20,9845 |
2002 | 25,5968 |
2003 | 27,1617 |
2004 | 24,7992 |
2005 | 22,9135 |
2006 | 21,1081 |
2007 | 22,6002 |
2008 | 20,9414 |
2009 | 29,8411 |
2010 | 35,9269 |
Na powy偶szym wykresie mamy udzia艂 d艂u偶nych krajowych papier贸w warto艣ciowych emitowanych przez instytucje finansowe i korporacje w relacji do PKB. W Polsce warto艣膰 ta pozostaje na bardzo niskim poziomie . W badanym okresie mieli艣my jednak trend wzrostowy cho膰 o bardzo niewielkim nachyleniu. Warto艣膰 pocz膮tkowa i ko艅cowa wynios艂y odpowiednio 0,128856 i 1,678. W Norwegii stosunek ten kszta艂tuje si臋 na znacznie wy偶szych poziomach. Warto艣ci te w badanym okresie do艣膰 znacznie fluktuowa艂y osi膮gaj膮c warto艣膰 najwy偶sz膮 (35,9269) i najni偶sz膮 (20,2264) odpowiednio w roku 2010 i 2000.
Rok | PUBLIC BOND MARKET CAPITALIZATION / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 18,2768 |
1991 | 16,7057 |
1992 | 15,5322 |
1993 | 16,7402 |
1994 | 19,2278 |
1995 | 19,3127 |
1996 | 17,9984 |
1997 | 16,9444 |
1998 | 16,4556 |
1999 | 14,9248 |
2000 | 13,2506 |
2001 | 13,1888 |
2002 | 14,0469 |
2003 | 15,9944 |
2004 | 15,2834 |
2005 | 12,5897 |
2006 | 11,8078 |
2007 | 12,1487 |
2008 | 11,0775 |
2009 | 18,7673 |
2010 | 23,8865 |
Powy偶szy wykres przedstawia kapitalizacje obligacji skarbowych w stosunku do PKB. W ca艂ym badanym okresie warto艣膰 ta jest wy偶sza w Polsce ani偶eli w Norwegii poza latami 1994-1996. Warto艣膰 te do艣膰 znacznie podlega艂y wahaniom. Najwy偶sz膮 (46,7464) i najni偶sz膮 (17,0338) warto艣膰 odnotowujemy odpowiednio w latach 1991 i 1995. Dwa pierwsze lata to trend wzrostowy, kt贸ry nast臋pnie przechodzi w spadkowy a偶 do roku 1997. Lata 1998-2007 to trend wzrostowy z niewielk膮 korekt膮 w roku 2006. Od 2008 do 2010 kszta艂tuje si臋 kolejny trend wzrostowy. Je艣li chodzi o Norwegie to te warto艣膰 r贸wnie偶 podlega艂y znacznym wahaniom . Trend spadkowy trwaj膮cy od pocz膮tku okresu do roku 2008 by艂 przerywany niewielkimi korektami. W latach 2009-2010 mamy ju偶 wyra藕ny trend wzrostowy. Warto艣膰 najni偶sz膮 w 2008 roku i najwy偶sz膮 w 2010 roku kszta艂towa艂y si臋 odpowiednio na poziomie 31,9081 i 40,185.
Rok | INTERNATIONAL DEBT ISSUES / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 17,0578 |
1991 | 16,6626 |
1992 | 15,5301 |
1993 | 16,3335 |
1994 | 15,2555 |
1995 | 12,41 |
1996 | 11,6747 |
1997 | 13,4449 |
1998 | 18,3857 |
1999 | 19,1178 |
2000 | 22,2475 |
2001 | 22,626 |
2002 | 24,7959 |
2003 | 27,7134 |
2004 | 29,2656 |
2005 | 25,9071 |
2006 | 32,3839 |
2007 | 36,7694 |
2008 | 36,6299 |
2009 | 49,98 |
2010 | 50,0356 |
Powy偶szy wykres przedstawia udzia艂 mi臋dzynarodowych papier贸w d艂u偶nych w stosunku do PKB. Zar贸wno w Polsce, jak i Norwegii zauwa偶y膰 mo偶na trend wzrostowy w ca艂ym badanym okresie w niewielkimi korektami. Wykres dla Norwegii znajduje si臋 powy偶ej wykresu dla Polski. Najwy偶sza (13,3926) i najni偶sza (4,07189) warto艣膰 dla Polskie zosta艂a osi膮gni臋ta odpowiednio w roku 1996 i 2010. Najwy偶sza (50,0356) i najni偶sza (11,6747) warto艣膰 dla Norwegii zosta艂a osi膮gni臋ta odpowiednio w roku 1996 i 2010.
Rok | LOANS FROM NON-RESIDENT BANKS (NET) / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1994 | |
1995 | |
1996 | 0,184193 |
1997 | |
1998 | 0,01191 |
1999 | |
2000 | |
2001 | 0,310667 |
2002 | 1,41773 |
2003 | 1,26334 |
2004 | 2,18322 |
2005 | 1,3402 |
2006 | 2,1665 |
2007 | 2,56329 |
2008 | 0,263723 |
2009 | 0,260168 |
2010 |
Powy偶szy wykres przedstawia udzia艂 mi臋dzynarodowych papier贸w d艂u偶nych (emisja netto ) w PKB. Tych warto艣ci nie dla wszystkich lat zar贸wno w przypadku Norwegii jak i Polski. W przypadku Norwegii najwy偶sz膮 (2,56329) i najni偶sz膮 (0,184193) warto艣膰 osi膮gaj膮 odpowiednio w roku 2007 i 1996. Natomiast dla Polski najwy偶sza warto艣膰 to 5,3872 w roku 1994, a najni偶sza to 0,025529 w roku 1996.
Rok | LOANS FROM NON-RESIDENT BANKS (AMT OUTSTANDING) / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1995 | 9,00149 |
1996 | 13,4198 |
1997 | 14,5819 |
1998 | 17,7254 |
1999 | 17,8327 |
2000 | 21,333 |
2001 | 25,3693 |
2002 | 35,9788 |
2003 | 39,408 |
2004 | 42,196 |
2005 | 40,4647 |
2006 | 59,8326 |
2007 | 62,6564 |
2008 | 48,4728 |
2009 | 48,5743 |
2010 | 42,349 |
Wykres przedstawia zagraniczne kredyty bankowe w s stosunku do PKB. W przypadku obu kraj贸w odnotowany zosta艂 w badanym okresie trend wzrostowy oczywi艣cie z pewnymi korektami. W Polsce najni偶sza warto艣膰 zosta艂a wyst膮pi艂a w roku 2,9218 w roku 1996, a najwy偶sza 18,1341 w roku 2009. Je艣li chodzi o Norwegie to tutaj najwy偶sza warto艣膰 kszta艂towa艂a si臋 na poziomie 62,6564 w roku 2007, a najni偶sza 9,00149 w roku 1990.
Rok | OFFSHORE BANK DEPOSITS / DOMESTIC BANK DEPOSITS |
---|---|
Norwegia | |
1995 | 3,37138 |
1996 | 3,51194 |
1997 | 3,30001 |
1998 | 3,51947 |
1999 | 4,22225 |
2000 | 6,65847 |
2001 | 7,84073 |
2002 | 5,58759 |
2003 | 9,92764 |
2004 | 8,12696 |
2005 | 7,48513 |
2006 | 11,381 |
2007 | |
2008 | |
2009 |
Wykres przedstawia stosunek zagranicznych depozyt贸w do krajowych. Zdecydowanie wi臋cej w obu krajach stanowi膮 depozyty zagraniczne. W Polsce ich warto艣膰 zmala艂a najpierw w roku 1996, a potem do艣膰 znacznie w roku 1998. Przez reszt臋 okresu stosunek ten utrzymywa艂 si臋 na wzgl臋dnie stabilnym poziomie. Najwy偶sza warto艣膰 zosta艂a osi膮gni臋ta w roku 1995 kszta艂tuj膮c si臋 na poziomie 4,28897, a najni偶sz膮 w roku 2005 na poziomie 1,77526. W Norwegi zaznaczy艂 si臋 wyra藕ny trend wzrostowy jednak ze znacznymi korektami. Najwy偶sza warto艣膰 zosta艂a osi膮gni臋ta w roku 2010 na poziomie 11,381, a najni偶sza na poziomie 3,30001 w roku 1997.
Rok | REMITTANCE INFLOWS / GDP |
---|---|
Norwegia | |
1990 | 0,134177 |
1991 | 0,145608 |
1992 | 0,147997 |
1993 | 0,140761 |
1994 | 0,136768 |
1995 | 0,160314 |
1996 | 0,19285 |
1997 | 0,1826 |
1998 | 0,198896 |
1999 | 0,180928 |
2000 | 0,160706 |
2001 | 0,163215 |
2002 | 0,173313 |
2003 | 0,174181 |
2004 | 0,178816 |
2005 | 0,166177 |
2006 | 0,15552 |
2007 | 0,156724 |
2008 | 0,150913 |
2009 | 0,168501 |
2010 | 0,162769 |
Wykres przedstawia wp艂ywy netto w stosunku do PKB. W Norwegii warto艣膰 ta ustabilizowa艂a si臋 na relatywnie sta艂ym poziomie. Najwy偶sza i najni偶sza warto艣膰 kolejno z lat 1998 i 1994 kszta艂towa艂y si臋 odpowiednio na poziomie 0,198896 i 0,136768. Je艣li chodzi o Polsk臋 to wida膰 tu wyra藕ny trend wzrostowy do roku 2007 w艂膮cznie, nast臋pnie rozpocz膮艂 si臋 trend spadkowy w latach 2008-2010. Najwy偶sza warto艣膰 w roku 2006 wynios艂a 2,48661, a najni偶sza w roku 1996 na poziomie 0,493988.